براي دريافت مشاوره در زمينه روان رنجوري و شخصيت روان رنجور مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

چه وقت شخصيت روان رنجور شكل مي گيرد؟

يكي از نيازهاي مهم و اساسي كه كودك بر اساس آن برانگيخته مي شود نياز به محبت و امنيت است. اين نياز تحت تاثير نوع ارتباط والدين با كودك شكل مي گيرد. چنانچه والدين رفتاري توام با عدم صميميت يا عدم پذيرش داشته باشند حس عدم امنيت را در كودك نهادينه مي كنند.

حوادث آسيب زا، سوء استفاده ها يا كتك خوردن در كودكي به احساس امنيت كودك آسيب مي زنند. حس هاي ناشي از عجز، درماندگي و خصومت، تعارضاتي در كودك ايجاد مي كند كه در شكل گيري شخصيت روان رنجور او در بزرگسالي سهم دارند. ترس كودك از والدين منجر به سركوب خصومت و ايجاد احساس گناه در او مي شود؛ در نهايت كشمكش ميان خصومت و حس گناه منجر به اضطراب بنيادين مي گردد.

اضطراب بنيادين چيست؟

وقتي كودك با احساس درماندگي و ترس و خصومت فراگير مواجه مي شود،يك احساس تنهايي در خود تجربه مي كند، در نتيجه اضطراب بنيادين را تجربه مي كند. براي رهايي از اضطراب بنيادين به چهار روش مقابله اي متوسل مي شود. اين چهار روش عبارتند از: جلب عشق و محبت، مطيع بودن، كسب قدرت،كناره گيري يا اجتناب. 

برخي افراد مي پندارند، تا زماني كه ديگران آن ها را دوست داشته باشند به او آسيب نخواهند زد، بنابراين تلاش افراطي براي جلب توجه و محبت ديگران مي كنند. دستۀ ديگر براي جلوگيري از آسيب احتمالي، در برابر ديگران به طور افراطي تسليم و مطيع هستند. دسته ديگر با به دست گرفتن قدرت از حس درماندگي و آسيب پذيري احتمالي خود پرهيز مي كنند.

هر يك از اين مكانيسم هاي دفاعي در جايگاه خود شايد روشي براي سازگاري محسوب شود، اما در مورد شخصيت روان رنجور اين روش ها شيوه هايي براي دفع اضطراب و كسب امنيت هستند، بر خلاف ديگران كه آن ها را براي كسب لذت و يا بهزستي انجام مي دهند. به همين دليل اين روش ها مشكلات بيشتري را براي شخصيت روان رنجور ايجاد مي كنند.

نيازهاي روان رنجورانه

شخصيت روان رنجور براي كسب امنيت بيشتر و ارضا كردن نيازهاي اساسي خود به هر وسيله اي متوسل مي شود. اين نيازها هيچ يك به تنهايي نابهنجار محسوب نمي شوند اما زماني كه شخصيت روان رنجور براي حل اضطراب بنيادين خود بي اراده به دنبال ارضاي نيازها مي رود، شكلي ناسازگارانه به خود مي گيرد. ده نياز اساسي عبارتند از:

• محبت و تاييد
• همسر سلطه جو
• قدرت
• بهره كشي
• مقام
• تحسين
• پيشرفت يا جاه طلبي
• خود بسندگي
• كمال
• چهارچوب هايي براي زندگي

گرايش هاي روان رنجورانه

همه نيازهاي روان رنجورانه را مي توان در سه طبقه كلي گرايش هاي روان رنجوري گنجاند:

• حركت به سوي مردم (شخصيت مهر طلب)
• حركت عليه مردم (شخصيت برتري طلب)
• حركت به دور از مردم (شخصيت انزوا طلب)

شخصيت مهر طلب كيست؟

حركت و گرايش او به سوي مردم است. نياز شديد و مداوم به محبت و تاييد دارد. براي عزيز بودن و محافظت شدن تلاش مي كند. مسئوليت و حق انتخاب خود را به كسي ديگر مي سپارد. طبق خواسته ها و انتظارات ديگران رفتار كرده و سعي مي كند ديگران او را از خود گذشته و سخاوتمند بپندارند.

ديگران را در اولويت امور قرار مي دهد. نسبت به خود احساس درماندگي و ضعف دارند. شديدا وابسته اند و به تاييد مدام نياز دارند. از هر گونه احساس طرد مي گريزند. آن ها احساسات خصومت، سرپيچي و انتقام جويي را سركوب كرده اند. غير مستقيم از ديگران بهره كشي عاطفي مي كنند. در صورت شدت نشانه ها اختلال شخصيت وابسته تشخيص داده مي شود.

شخصيت برتري طلب كيست؟

حركت و نگرش او بر عليه مردم است. با همه دشمن است. خشن و سلطه جو عمل مي كنند و به ديگران توجهي ندارند. براي برتري طلبي تلاش مي كند تا تاييد شود. با ديگران جر و بحث كرده، انتقاد نموده، و براي رسيدن به برتري و قدرت، دست به هركاري كه لازم باشد مي زند. شايد در ظاهر قوي به نظر برسند اما انگيزه اصلي آنها دفع اضطراب و ميل به ايجاد امنيت است. ويژگي هاي اين افراد بسيار مشابه با اختلالات شخصيت دسته B مي باشد.

شخصيت انزوا طلب كيست؟

حركت و نگرش او براي دوري از مردم است. آنها از هر گونه درگيري مي پرهيزند. سعي مي كنند خود بسنده باشند. به خود متكي اند، ميل به خلوت و تنهايي دارند. از هر گونه تعهد و قانون مداري پرهيز مي كنند. بروز خصومت طلبي آن ها با شكل منفعلانه اي از دوري گزيني همراه است. با انزوا طلبي حسي از متفاوت و متمايز بودن دارند. احساسات نسبت به ديگران، مخصوصا احساس عشق و نفرت را انكار كرده، و صميميت به تعارض منجر خواهد شد. به خاطر محدوديت در عواطفشان، بر عقل، منطق و هوش تاكيد زياد مي كنند. در صورت شدت ويژگي ها اختلال شخصيت دوري گزين ممكن است تشخيص داده شود.

براي دريافت مشاوره در زمينه روان رنجوري و شخصيت روان رنجور مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.