براي دريافت مشاوره در زمينه بلوغ جسمي دختران مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد

بلوغ جسمي دختران

بلوغ جسمي به مجموع تغييرات فيزيكي و فيزيولوژي در بدن گفته مي شود كه به دنبال ترشح هورمون هاي مختلف، بدن كودك به بدن يك فرد بزرگسال تبديل مي شود. نشانه هاي بلوغ جسمي دختران به دنبال تغييرات هورموني كه از طريق هيپوفيز و هيپوتالاموس در مغز كنترل مي شوند، ايجاد مي شود. اين غدد ارتباط مستقيم با تخمدان ها دارند. سن بروز تغييرات جسماني در هر كس متفاوت است. اين تغييرات با افزايش قد، افزايش وزن، تغيير شكل ظاهري و رشد اندام تناسلي همراه است. تغييرات جسمي ممكن است مانند رشد سينه ها قابل مشاهده باشد يا مانند تغيير ترشح هورمون هاي غدد داخلي بدن قابل رويت نباشد.

تغييرات جسمي بلوغ دختران

بلوغ شامل تمام تغييرات جسماني است كه در حين گذار دختران از بچگي به بزرگسالي به وقوع مي پيوندد:

• تسريع سرعت رشد كه منجر به افزايش چشمگيري در وزن و قد فرد مي گردد.
• بلوغ جنسي دختران؛ رشد ويژگي هاي اوليه جنسي شامل رشد بيش تر غدد جنسي كه منجر به تغييرات هورموني در بدن مي شود و در نهايت بدن قادر به توليد مثل مي شود.
• رشد ويژگي هاي ثانويه جنسي شامل تغييرات در سينه ها و آلت تناسلي و رشد موي شرمگاهي و بدن مي شود.

رشد و تغييرات جسماني در بلوغ دختران

تاثير تغييرات هورموني به هنگام بلوغ در دختران نوجوان قابل مشاهده است. اين تغييرات به وضوح در ظاهر دختران در مراحل اوليه بلوغ اتفاق مي افتد و به موجب آن يك دختر بعد از 4 سال يا بيشتر ظاهر يك دختر جوان بالغ را پيدا مي كند.بلوغ جسمي دختران زودتر از پسرها شروع مي شود. يكي از اولين نشانه هاي بلوغ در دخترها رشد سينه ها و موهاي ناحيه تناسلي است كه با شروع قاعدگي دختران به اوج خود مي رسد. در طول اين مدت دختران حدود 25سانتي متر بلندتر مي شوند و از نظر جسمي به بلوغ مي رسند. همراه با بسياري از قسمت هاي ديگر بدن، مغز نيز از نظر اندازه، ساختار و عملكرد تغيير مي يابد.

افزايش قد و وزن

ترشح هورمون هاي تيروئيد، هورمون هاي رشد و آندروژن سرعت افزايش قد و وزن را بالا مي برد. نرخ ميانگين سرعت افزايش قد در بلوغ دختران حدود 9 سانتي متر در سال است. به طور ميانگين رشد ناگهاني قد در دختران 2 سال زودتر نسبت به پسران اتفاق مي افتد. سرعت رشد در دختران به ميزان هورمون رشد و هورمون جنسي آن ها يعني استروژن بستگي دارد و بعد از شروع قاعدگي سرعت رشد قد كندتر مي شود. رشد قد معمولا تا 18 سالگي ادامه دارد. در پايان بلوغ انتهاي استخوان هاي بلند بسته شده و رشد قد پايان مي يابد.

افزايش وزن در بلوغ جسماني دختران به دليل افزايش در چربي و رشد ماهيچه ها مي باشد. اين افزايش به خصوص در ناحيه ران ها و باسن است. نسبت ماهيچه به چربي در دخترها حدودا 4 به 5 است. باسن‌ و لگن خاصره، رشد بيشتري پيدا مي‌كند و باعث مي‌شود لگن خاصره پهن‌تر و انتهاي لگن باريك تر شود. رشد بيشتر لگن خاصره زايمان را براي زنان آسان مي‌كند.

عدم تناسب در اندام ها

معمولا نوجوانان از لحاظ جسماني متناسب نيستند يعني اعضاي مختلف بدن همگي با يك نرخ يكسان يا در دوره زماني مشابه رشد نمي كنند. درنتيجه ممكن است فرد نوجوان به دليل رشد نامتناسب اعضاي بدن شرمسار باشد يا احساس ناخوشايندي داشته باشد.

بزرگ شدن سينه ها

يكي از نشانه هاي بلوغ در دختران، رشد سينه ها است. سينه دخترها به مرور زمان برجسته مي شود و به سايز طبيعي مي رسد. ممكن است در ابتدا اندازه سينه ها متفاوت باشد و يكي از سينه ها كوچكتر باشد البته جاي نگراني نيست و بعد از مدتي اندازه هر دو سينه به يكديگر نزديك مي شود.

پيدايش موهاي زائد بدن

موهاي زائد مناطقي از بدن مانند زير بغل و ناحيه تناسلي به تدريج نمايان مي شود كه در ابتدا روشن و نازك هستند و به مرور زمان تيره و ضخيم مي شوند.

جوش زدن پوست

جوش زدن نيز مي تواند از ديگر نشانه هاي بلوغ در دختران باشد كه معمولا روي پوست صورت ديده مي شوند. افزايش فعاليت غده هاي چربي، استرس و عادت ماهانه از دلايل ايجاد جوش در اين سنين هستند.

تغيير صدا

با رشد حنجره تارهاي صوتي بلندتر و ضخيم تر مي شوند. همزمان با بلوغ استخوان هاي صورت شروع به رشد مي كنند. پس حفره هاي درون سينوس، بيني و پشت گلو بزرگ تر مي شوند در نتيجه فضاي بيش تري براي پژواك صدا ايجاد مي گردد. در واقع به واسطه رشد استخوان ها، غضروف ها و ضخيم شدن تارهاي صوتي در نوجواني صداي فرد بم تر شده و شبيه صداي بزرگسالان مي شود.

كاهش فعاليت هاي جسمي دختران نوجوان

همان طور كه توضيح داديم نسبت چربي به عضله در دختران بيش تر از پسرهاست. از طرفي افزايش هورمون آندروژن در پسرها بيش تر از دخترها مي باشد. اين عوامل باعث مي شود كه قدرت و توانايي هاي جسمي دختران كمتر باشد با اين حال دخترها بيش تر از پسرها تمايل دارند تا فعاليت هاي خود را كاهش دهند به همين دليل رشد عضلات و ماهيچه ها كاهش مي يابد.

همچنين دختران كمتر از پسرها براي انجام فعاليت بدني تشويق مي شوند. از طرفي رژيم غذايي دختران از ارزش غذايي پايين تري نسبت به پسران برخوردار است. در واقع تفاوت هاي موجود در توانايي هاي جسمي در دو جنس تحت تاثير عوامل گوناگوني است كه تغييرات هورموني بخشي از آن مي باشد.

نارضايتي از اندام در بين دختران نوجوان

افزايش سريع درميزان چربي بدن در دختران در اوايل دوران بلوغ اين نگراني را در آن ها ايجاد مي كند كه بايد مراقب وزن خود باشند. به همين دليل اكثر دختران در سنين بلوغ به رژيم هاي غذايي روي مي آورند كه ضرورتي ندارند. در اين بينبلوغ زودرس در دختران بيشتر با احساس نارضايتي همراه است، چرا كه همسالان كمتر آن ها را مي پذيرند.

همچنين نارضايتي در دخترهايي كه زمان بيشتري را به صحبت در مورد اندام خود يا ديگران مي پردازند، بيشتر است. در واقع اين ناراحتي از صحبت كردن در مورد اندام خودشان يا مقايسه خود با ديگران ناشي مي شود. اين مشكل به خصوص، در جوامعي كه يكي از ملاك هاي زيبايي، لاغر بودن باشد پررنگ تر است. اين نگراني معمولا در اوايل سن بلوغ ايجاد مي شود پس اين دوران براي دختر نوجوان ريسك بالاي ابتلا به اختلالات تغذيه مانند بي اشتهايي عصبي و پرخوري عصبي را به دنبال دارد.

توصيه هايي براي دختران نوجوان

آگاهي از تغييرات جسمي و عدم تناسب بدن در ابتداي بلوغ به شما كمك مي كند كه با نگراني كمتر و آمادگي بيشتر اين دوران را سپري كنيد. بهتر است به جاي اين كه نگران ظاهر و تناسب اندام خود باشيد يا خود را با ديگران مقايسه كنيد با ورزش منظم و عادات تغذيه صحيح، سعي كنيد وزن خود را نرمال نگه داريد. در اين ميان اختلاف نظرها و تعارضات با والدين و ديگران نيز بيشتر مي شود، با فراگير مهارت هاي كنترل خشم و كنترل استرس مي توانيد با اين چالش ها بهتر رو به رو شويد. مشاوره روانشناسي نيز به شما در زمينه كاهش عوارض و ناراحتي بحران نوجواني خدمات ارائه مي دهد.

براي دريافت مشاوره در زمينه بلوغ جسمي دختران مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.