اتانازي و عدم وجود چشم انداز درماني

اتانازي يا مرگ آسان، شرايطي ست كه در آن بيمار به دليل بيماري لاعلاج، درد و رنج زيادي تحمل مي‌كند و  از طرفي اميدي براي درمان وجود ندارد، پس از پزشك معالج خود مي‌خواهد كه به روشي بدون درد، به زندگي اش پايان دهد.

موضع گيري‌هاي مختلفي در ارتباط با پديده اتانازي يا مرگ تسهيل شده وجود دارد. در اكثر كشورها اين اقدام، پيگيرد قانوني دارد ولي در كشورهايي مانند هلند، سوئد، بلژيك و برخي از ايالت‌هاي امريكااتانازي را مجاز مي‌دانند البته قبل از آن كميسيون پزشكي بايد وضعيت بيمار را كاملا بررسي كند.

اتانازي، قتل يا خودكشي؟

كسي كه مرتكب به قتل مي‌شوند، به نيت آسيب زدن به فرد ديگر يا به دست آوردن منافعي اين اقدام را انجام مي‌دهد ولي پزشكي كه طبق اصول، به مرگ بيمار كمك مي‌كند نيت شومي ندارد، بلكه صرفا مي‌خواهد در جهت آسايش بيشتر بيمار دست به اين عمل بزند. از نظر اديان آسماني، اتانازي مورد قبول نيست، در واقع به عنوان اقدامي براي كمك به خودكشي فرد در نظر گرفته مي‌شود.

موافقت با اتانازي يا مرگ باعزت

برخي مكاتب انسان محور، بر اين عقيده هستند كه بيمار براي رهايي از درد، مستحق اين است كه با آگاهي و اراده مرگ را انتخاب كند. در واقع اين مكاتب معتقدند كه همان طور كه افراد حق زندگي با عزت را دارند، بايد اين حق را نيز داشته باشد كه از مرگ با كرامت برخوردار شوند. اين افراد معتقدند كه وظيفه پزشك فقط حفظ سلامتي بيمار نيست، بلكه موظف است كه او را از درد و رنج رها كند حتي اگر به مرگ او منجر شود. طرفداران اتانازي مي‌گويند "انتخاب زمان و نحوه مرگ از جمله حقوق انسان‌ها است كه منجر به پايان عذاب بيماران نيز مي‌شود".

برخي معتقدند كه پيشرفت علم باعث مي‌شود كه سرعت كشفيات پزشكي روز به روز بالاتر رود و اين امكان وجود دارد كه اميدي براي درمان بيماران وجود داشته باشد، البته اين واقعيت هم وجود دارد كه هر پيشرفتي كه در علم حاصل شود، بايد از كاربردي بودن آن اطمينان حاصل كرد كه نياز به صرف زمان است پس براي بيماري كه هم اكنون در حال درد كشيدن است، صبر كردن مي‌تواند طاقت فرسا باشد يا اجل فرصت استفاده از درمان را ندهد.

مخالفت با اتانازي يا قتل ترحم آميز

مخالفان معتقدند زماني كه مريضي كه در حال درد كشيدن است، نااميد و خسته بوده و زماني كه تصميم گيري را به عهده خودش بگذاريد، درحالي كه امكانات مالي و حمايتي براي او فراهم نباشد، مسلما بهترين تصميم را مرگ مي‌بيند. نكته اي كه بايد به آن توجه داشت اين است كه بعد از مرگ امكان تجديد نظر وجود ندارد.

وظيفه پزشك همراه بودن با بيمار در فراز و نشيب‌هاي مراحل مختلف بيماري است. حتي زماني كه تيم پزشكي نسبت به درمان بيمار قطع اميد مي‌كند، بايد در گذر از اين مرحله به بيمار كمك كرد تا با استفاده از روش‌هاي درماني، التيامي براي رنج‌هاي او فراهم كرد. شايد در آينده نزديك امكان درمان وجود نداشته باشد ولي مي‌توان شرايطي را فراهم كرد كه تا حد ممكن آرامش نسبي براي او ايجاد كرد كه با كاهش درد او همراه باشد.

با قانوني شدن اتانازي، تلاش براي درمان برخي از بيماري‌هاي لاعلاج و انگيزه بيمار براي بهبود كاهش پيدا مي‌كند. مخالفان معتقدند كه پذيرش اين پديده همچنين باعث افزايش قتل‌هاي با انگيزه قبلي در جامعه مي‌شود؛ در نتيجه ترس و عدم اعتماد به پزشكان و بيمارستان افزايش پيدا مي‌كند. چون افراد مي‌ترسند درمان توسط پزشك قطع شود، در شرايطي كه قصد ادامه زندگي دارند و حتي ممكن است بستگان بيمار براي رسيدن به منافع خود، علي رغم ميل بيمار از پزشك بخواهند كه به زندگي او پايان دهد.

چاره چيست؟

داروهايي كه پزشكان براي التيام به دردهاي بيمار تجويز مي‌كنند، مسلما عوارض جانبي دارند كه به تدريج بيمار را درمعرض مرگ زودرس قرار مي‌دهند. با اين حال پزشك از نظر اخلاقي مي‌تواند اين كار را انجام دهد چون درد بيمار را التيام مي‌دهند، ولي گرفتن جان او يك تصميم غير قابل بازگشت است. شايد بيمار بتواند حتي در آخرين لحظات زندگي اش به نوعي آرامش دست پيدا كند، اطرافيان با آگاهي از نحوه برخورد با بيمار در حال مرگ مي‌توانند به او در گذراندن اين لحظات سخت كمك كنند.

براي دريافت مشاوره در زمينه اتانازي مي‌توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

 منبع: اتانازي | راهي براي مرگ آسان