يادگيري و مراحل آن

افراد به منظور كسب دانش و تقويت توانايي هايشان به يادگيري مبادرت مي‌ورزند. يادگيري فرايندي است كه در زندگي هر كسي همواره جريان دارد. گاهي علي رغم ميل باطني در حوزه آموزش ناچار به يادگيري هستيد. يادگيري، فرآيندي است كه طي مراحل مختلف صورت مي‌گيرد. حتي اگر فكر مي‌كنيد در مهارتي استعداد نداريد، با اتخاذ روش‌هايي براي طي مراحل يادگيري مي‌توانيد به آن مهارت دست پيدا كنيد.

مرحله اول: انگيزه

اولين مرحله در يادگيري انگيزه داشتن است. حتما توجه كرديد زماني كه انگيزه كافي براي يادگيري داريد، صرف نظر از سطح هوش و زماني كه براي يادگيري معمول صرف مي‌كنيد، در مدت زمان كمتري يادگيري حاصل مي‌شود. داشتن انگيزه با رغبت در يادگيري همراه است كه به آزاد شدن هورمون دوپامين كمك مي‌كند. در نتيجه يادگيري راحت‌تر حاصل مي‌شود. شما با ايجاد انگيزه در كودك خود مي‌توانيد او را براي يادگيري ترغيب كنيد.

مرحله دوم: برقراري ارتباط بين هدف و انگيزش

زماني كه اهداف خودتان را تعيين مي‌كنيد و از انگيزه كافي براي رسيدن به هدف برخوردار باشيد، فرايند يادگيري تسهيل مي‌شود. براي صرفه جويي در زمان، مي‌توانيد انگيزه تان را در جهت رسيدن به اهداف هدايت كنيد.

نخستين سطح يادگيري مبتني بر حافظه و به خاطر سپردن تئوري‌ها يا معلومات كسب شده است تا در مراحل بعدي بتوانيد آن را به سطح عمل برسانيد. در مراحل اوليه، تكليف برايتان تازگي دارد پس در ابتدا به توجه و تمركز بالايي نياز داريد كه باعث مي‌شود از پردازش همزمان امور غافل شويد. از سويي پيشرفت در يادگيري در مراحل اوليه سريع‌تر است.

مرحله سوم: داشتن محرك قوي

هدفي را برگزينيد كه به اندازه كافي برايتان چالش برانگيز باشد. هدفي كه به راحتي به آن برسيد نمي‌تواند شما را براي تداوم يادگيري موثر باشد، چون سريع به مطلوب خود مي‌رسيد. از طرفي تعيين اهدافي كه خيلي دور از دسترس هستند، ممكن است در مسير رسيدن ناكام شويد پس به طور كلي از آن دست مي‌كشيد.

مرحله چهارم: جستجو براي بهترين راهكار 

هنگام يادگيري هر موضوعي، با گزينه‌هاي مختلفي رو به رو مي‌شويد كه بايد از بين آن‌ها بهترين را انتخاب كنيد. وقتي در آن زمينه مهارت كافي را به دست آورديد، دنبال تكنيك‌ها و روش‌هايي مي‌رويد كه هر چه سريعتر به جواب يا هدف خود برسيد. يافتن بهترين راه حل، يكي از مراحل يادگيري است كه مانع از اتلاف وقت و انرژي تان مي‌شود. در اين مرحله، ناهماهنگي در مهارت كمتر مي‌شود و به تدريح به سمت كارآيي بيشتر حركت مي‌كنيد. براي مثال اطلاع از روش‌هاي صحيح درس خواندن يكي از اين راه حل‌ها مي‌باشد.

مرحله پنجم: ثبات يافتن و خودكار شدن در يادگيري

يادگيري كه با تمرين و تكرار همراه باشد به تدريج شما را به مرحله تثبيت و حرفه اي شدن مي‌رساند. البته رسيدن به اين مرحله، نياز به صبر و حوصله دارد. در اين مرحله است كه افراد در زمينه شغلي، ورزشي يا تحصيلي با تجربه و حرفه اي مي‌شوند.پيشرفت در يادگيري، بر اثر تمرين و تكرار، با وارد شدن به مرحله خودكار شدن يادگيري حاصل مي‌شود. در اين مرحله توانايي و مهارت يادگرفته شده، به تمركز و توجهي كه در مراحل قبلي به آن نياز داشتيد ندارد، پس توانايي پردازش همزمان افزايش پيدا مي‌كند.

ساده‌ترين مثال مهارت خواندن يا نوشتن است. در مراحل اوليه، شما بايد روي محتواي مورد نظر تمركز زيادي صرف مي‌كرديد ولي اكنون به راحتي و بدون نياز به تمركز اين كار را انجام مي‌دهيد. در اين سطح، يادگيرنده قابليت تجزيه و تحليل مباحث را پيدا مي‌كند و مي‌تواند موضوع را از جنبه‌هاي مختلف بررسي كند.

مرحله ششم: حذف رفتار‌هاي اضافي

زماني كه در يادگيري، پيشرفت داشته باشيد، از مهارت كافي برخوردار مي‌شويد. بسياري از اعمال غير ضروري از بين مي‌روند. به عنوان مثال يك كودك قبل از اينكه به توانايي شناختي لازم برسد، در ابتدا با صداي بلند با خودش حرف مي‌زند به تدريج كه پيشرفت مي‌كند صحبت كردن با خود با صداي بلند به خودگويي‌هاي ذهني تبديل مي‌شود. آگاهي والدين از اين مراحل به كودكان با اختلالات يادگيري كمك شاياني مي‌كند. 

براي دريافت مشاوره در زمينه مراحل يادگيري مي‌توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: فرايند و مراحل يادگيري چيست؟