نگاهي كلي به نيمكره‌هاي مغز

مغز عضوي پيچيده در بدن است كه داراي بيش از صد ميليارد نورون عصبي است. اين سلول‌ها يا نورون‌ها در هم تنيده تنها 500 گرم وزن دارند. مغز بر خلاف حجم و وزن كمي كه دارد، انرژي زيادي مصرف مي‌كند. 20 درصد از انرژي بدن را مغز مصرف مي‌كند. در حالي كه فقط 2 درصد از وزن بدن را به خود اختصاص داده است.

نيمكره‌هاي مغز به عنوان نيمكره راست و چپ با تعداد زيادي از رشته‌هاي عصبي (جسم پينه اي) به يكديگر متصل شده‌اند. در يك مغز سالم اين دو قسمت با هم ارتباط موثري دارند. جالب آن كه اين دو نيمكره به تنهايي هم مي‌توانند به فعاليت خود ادامه بدهند.

تاثير نميكره‌ها بر شخصيت، فكر و رفتار

طبق باور عمومي افراد يا راست مغز هستند يا چپ مغز. بر اين اساس براي چپ مغزها شخصيت‌ها، افكار و رفتار متفاوتي در نظر مي‌گيرند. اين دسته بندي‌ها به اين علت است كه غلبه يك نيمكره مي‌تواند بيشتر از ديگري باشد و در نتيجه نيم كره غالب، تاثيرات بيشتري بر رفتار، افكار و شخصيت فرد خواهد داشت.

شخصيت‌هاي غالب در چپ مغزها:

• افراد تحليل‌گري هستند.
• قضايا را بيشتر منطقي بررسي مي‌كنند.
• جزئي‌نگر و حقيقت‌گرا هستند.
• محاسبه‌گرند.
• بيشتر مايلند در قالب كلمات فكر كنند.

شخصيت‌هاي غالب در راست مغزها:

• خلاقيت بالايي دارند.
• آزادانديش هستند و بدون چهارچوب فكر مي‌كنند.
• نگاهي كلان و كلي به موضوعات مي‌اندازند.
• شهودي هستند.
• بيشتر مايلند كه درقالب تصاوير بيانديشند (بيشتر بصري هستند).

عملكرد و ويژگي‌هاي نيمكره‌هاي مغز

ويژگي‌هاي هر يك از دو نيمكره بر اساس اعمال و تخصص‌هايي كه دارند با يكديگر متفاوت است. ارزيابي نيمكره فعال‌تر به شما مي‌تواند درانتخاب شغل مناسب نيز كمك بكند. هر يك از بخش‌هاي زير در يكي از نيمكره‌ها به صورتي متفاوت شكل مي‌گيرد:

1- احساسات

احساسات و مديريت احساسات در انسان و ساير پستاندارها، در نيمكره راست مغز پردازش مي‌شود. بنابراين نيمكره راست مغز مسئوليت مديريت احساسات، درك و ابراز احساسات را به عهده دارد.

2- زبان

نميكره چپ مغز شامل ورنيكه و بروكا است. بروكا در صحبت كردن و ورونيكه در توليد و فهم واژه‌ها، نقاط تخصص يافته مغزي هستند. بنابراين بيشترين فعاليت زباني در قسمت نيمكره چپ مغز صورت مي‌گيرد.

3- زبان اشاره و نشانه‌ها

زبان‌هايي كه مبتني بر تصاوير هستند، مثل زبان اشاره براي افراد ناشنوا در سمت چپ مغز پردازش مي‌شوند.

4- راست دستي و چپ دستي

چپ دست بودن يا راست دست بودن يك فرد امري مادر زادي است و حتي در زمان نوزادي و قبل از تولد نيز قابل شناسايي است. مثلا زماني كه در 14 يا 15 هفتگي، زماني كه نوزاد شروع به مكيدن انگشت شصت خود مي‌كند، مي‌توان به راست دستي يا چپ دستي او پي برد.

راست دستي يا چپ دستي در سازمان دهي مغز تاثيرات متفاوتي دارد. براي مثال يك فردي كه چپ دست، امورات دستي و عملي خود را با نيم كره راست مغز انجام مي‌دهد. اما فرد راست دست، دستورات حركتي از نيمه چپ مغزش صادر مي‌شود.

5- توجه

همانطور كه گفته شد، تخصص نيمكره‌هاي مغز متفاوت هستند. بنابراين نسبت به توجه فرد نيز تاثيرات مشخصي مي‌گذارند. افرادي كه نيم كره چپ آن‌ها غالب‌تر است بيشتر موضوعاتي را مي‌پسندند كه با دنياي دروني مرتبط باشد؛ اين در حالي است كه افراد با نيمكره راست بيشتر درگير مسائلي مي‌شوند كه مربوط به دنياي خارجي باشد. طبق تحقيقات تفاوتي ميان عملكرد نيمكره‌هاي مغز زنان و مردان وجود نداد.

تخصص در نيمكره‌هاي مغز

همانطور كه گفته شد نيمكره‌هاي مغز توسط رشته‌هاي عصبي به يكديگر وصل شده‌اند. به وسيله همين اتصال دو نيمكره به صورت يك پارچه عمل مي‌كنند، اما در برخي از اعمال، پردازش و فعاليت در يكي از نيمكره‌ها بيشتر مي‌شود. در ادامه به برخي از اين اعمال اختصاصي در نيمكره‌ها اشاره كرده ايم:

اعمال خاص در نيمكره راست

• محاسبات تقريبي
• مقايسه اعداد به صورت تخميني
• واقع گرايي و كلي نگري
• زبان شامل زير بمي و تكيه‌هاي كلامي
• موسيقي

اعمال خاص در نيمكره چپ

• زبان شامل دستور زبان، واژگان، معنا و ريشه كلمات
• محاسبات عددي به صورت دقيق
• بازيابي اطلاعات به صورت تخصصي
• اعمال منطقي و علت يابي

سخن آخر

نقص در عملكرد هر كدام از نيمكره‌هاي مغز مي‌تواند به دلايل مختلفي چون ضربه، سكته مغزي، بودن در معرض امواج و مواد شيميايي و... به وجود بيايد. اما عمده‌ترين اختلالي كه توسط خود افراد صورت مي‌گيرد استفاده از مواد مخدر است. تاثير مواد مخدر بر مغز مي‌تواند درست مانند يك ضربه به فرد آسيب بزند. عملكرد مغز به هر دليلي كه تغيير كرده باشد، مي‌توانيد متوجه تغييراتي در شخصيت، مهارت‌ها، حافظه و... فرد شويد. 

براي دريافت مشاوره در مورد نيمكره‌هاي راست و چپ مغز مي‌توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : مغز و عملكرد نيمكره هاي چپ و راست مغز