اختلال شخصيت ضد اجتماع

اختلال شخصيت ضد اجتماعي يكي از انواع اختلالات شخصيت است كه در روانشناسي سايكوپاتي هم خوانده مي‌شود؛ وضعيتي رواني است كه در آن فرد هيچ اهميتي به درست و غلط بودن اعمالش نمي‌دهد و احساسات و حقوق ديگران را ناديده مي‌گيرد. افراد داراي اختلال شخصيت ضد اجتماعي نسبت به ديگران احساس دشمني يا بي‌تفاوتي سنگدلانه دارند و با آنها خشن برخورد مي‌كنند. در رفتار اين‌ گونه افراد هيچ احساس گناه يا ندامتي ديده نمي‌شود. آنها اغلب از قانون سرپيچي مي‌كنند.

افراد مبتلا به اختلال شخصيت ضد اجتماعي معمولا به مواد مخدر يا الكل اعتياد دارند. شخصيت سايكوپات به طور معمول نمي تواند از عهدۀ مسئوليت‌هاي خانوادگي، كاري يا تحصيلي خود برآيد. درگير شدن به اعتياد مشكلاتش را دو چندان مي كند، ويژگي هاي شخصيتي سايكوپات ها ترك اعتياد را سخت تر مي كند.

نشانه هاي اختلال شخصيت ضد اجتماعي

اگر قصد ازدواج و زندگي با شخصيت ضد اجتماعي را داريد بهتر است اطلاعات خود را در مورد اين اختلل بيشتر كنيد. از مهمترين نشانه هاي اختلال شخصيت ضد اجتماعي مي توان به موارد زير اشاره داشت:

• بي‌توجهي به درست و غلط
• دروغگويي مداوم يا فريب ديگران براي بهره‌كشي
• سنگدلي، بدبيني و بي‌احترامي نسبت به ديگران
• بازيچه قرار دادن ديگران با استفاده از جذابيت يا شوخ‌طبعي براي نفع يا لذت شخصي
• تكبر، احساس برتري و استبداد شديد
• مشكلات مكرر با قانون، از جمله رفتارهاي مجرمانه
• نقض مكرر حقوق ديگران از طريق ارعاب و بي‌صداقتي
• تكانش‌گري يا ناتواني در برنامه‌ريزي قبلي
• خصومت، تحريك‌پذيري قابل توجه، اضطراب، پرخاشگري يا خشونت
• فقدان همدردي نسبت به ديگران و عدم پشيماني از آزار رساندن به سايرين
• خطرپذيري غيرضروري يا رفتارهاي خطرناك بدون توجه به امنيت خود يا ديگران
• روابط ضعيف يا سوء‌ِاستفاده‌ گرانه
• ناتواني در درك عواقب منفي رفتار يا عبرت گرفتن از آنها
• مسئوليت‌ناپذيري مكرر يا ناتواني از انجام كار و بي تعهدي مالي

افراد مبتلا به اختلال شخصيت ضد اجتماعي معمولا از سن ۱۵ سالگي نشانه‌هايي از اختلال سلوك از خود نشان مي‌دهند. عدم درمان به موقع خطر ابتلا به اختلال شخصيت را افزايش مي دهد.

اگرچه تصور مي‌شود اختلال شخصيت ضداجتماعي حالتي مادام‌ العمر باشد، برخي از نشانه‌ها (به خصوص رفتار مخرب و مجرمانه) ممكن است در طول زمان كمرنگ شوند. اما مشخص نيست كه اين اتفاق در نتيجۀ بالا رفتن سن يا افزايش آگاهي نسبت به عواقب رفتار ضد اجتماعي رخ مي‌دهد. براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد نحوه برخورد با شخصيت ضد اجتماعي كليك كنيد.

علل ابتلا به اختلال شخصيت ضد اجتماعي

از جمله علل اختلال شخصيت ضد اجتماعي مي توان به ژنتيك، شرايط زندگي فرد، تربيت فرد در زمان كودكي و... اشاره داشت. همچنين ممكن است در طول رشد و شكل‌گيري مغز، تغييراتي در عملكرد آن رخ داده باشد. اما هيچ كدام از اين عوامل به تنهايي منجر به بروز شخصيت سايكوپات نمي شود، بلكه مجموعه از اين عوامل نقش دارند.

پيامدهاي اختلال شخصيت ضد اجتماعي

مشكلات و عواقب ناشي از وجود اختلال شخصيت ضد اجتماعي به شكل هاي مختلف قابل مشاهده مي باشد. از جمله مهمترين عواقب و پيامدهاي اختلال شخصيت ضد اجتماعي مي توان به موارد زير اشاره داشت:

• آزار و اذيت يا بي‌توجهي نسبت به همسر يا فرزند
• اعتياد به الكل يا مواد مخدر
• زنداني شدن
• رفتارهاي مربوط به خودكشي يا قتل
• ابتلا به ساير اختلالات سلامت رواني مانند افسردگي يا اختلال اضطرابي
• وضعيت پايين اجتماعي و اقتصادي و بي‌خانماني
• وارد شدن به گروه‌هاي اراذل و اوباش
• مرگ زودهنگام، به خصوص در نتيجه‌ي خشونت

درمان اختلال شخصيت ضد اجتماعي

درمان اختلال شخصيت ضد اجتماعي با استفاده از جلسات مشاوره روانشناسي، روان درماني و دارو درماني امكان پذير مي باشد كه نياز به صرف زمان و همكاري با درمانگر دارد. از جمله عوامل تاثير گذار بر روي روند موقعيت فرد، ميزان تمايل او به همكاري و شدت علائم اختلال مي باشد. خانواده در درمان اختلال شخصيت ضد اجتماعي نقش بسيار مهمي را ايفا مي كند كه به همين منظور اعضاي خانواده بايد مهارت هاي لازم را در برخورد با افراد ضد اجتماعي بياموزند كه به سيكل درماني او كمك كنند.

روان‌درماني

روان‌درماني كه آن را گفت‌وگو درماني (talk therapy) نيز مي‌شناسند، در درمان اختلال شخصيت ضد اجتماعي مؤثر است. اين‌ درمان ممكن است شامل مديريت خشم و خشونت، درمان اعتياد و درمان ساير مشكلات سلامت روان باشد. شركت در گروه هاي حمايتي بسيار مي تواند به درمان اختلال شخصيت ضد اجتماعي كمك كند.

دارودرماني

داروي مشخصي وجود ندارد كه بر اساس استانداردهاي دارويي به عنوان داروي درمان اختلال شخصيت ضد اجتماعي تأييد شده باشد. در واقع پزشك معمولا دارو را براي درمان مشكلات جانبي اختلال شخصيت ضد اجتماعي، مثل اضطراب يا علائم افسردگي و يا نشانه‌هاي پرخاشگري تجويز مي‌كند.

مهارت‌هاي مورد نياز اعضاي خانواده

اگر يكي از نزديكان شما به اختلال شخصيت ضد اجتماعي مبتلا است، بسيار اهميت دارد كه خود شما آموزش هاي لازم را در مورد نحوه رفتار صحيح با او بياموزيد. يك متخصص سلامت روان مي‌تواند به شما بياموزد كه چطور مرزگذاري كنيد و از خودتان در مقابل پرخاشگري، خشونت و خشم شخصيت سايكوپات محافظت كنيد. همچنين، به شما آموزش مي دهد كه چگونه به او كمك كنيد تا بتواند درمان خود را هر چه سريعتر پيش بگيرد.

پيشگيري اختلال شخصيت ضد اجتماعي

هيچ روش مطمئني براي جلوگيري از ابتلا به اختلال شخصيت ضد اجتماعي در افرادي كه مستعد آن هستند وجود ندارد. از آنجايي كه تصور مي‌شود اين اختلال ريشه در كودكي داشته باشد، والدين، آموزگاران و پزشكان اطفال ممكن است بتوانند هشدارهاي اوليه را تشخيص بدهند. تشخيص اوليه و مداخله‌ي زودهنگام به پيشگيري و درمان كمك مي‌كند.

مراقبت‌ها، آموزش‌هاي اصلاحات رفتاري، مهارت‌هاي اجتماعي و حل‌ مسئله، آموزش والدين، خانواده درماني و روان‌درماني زودهنگام، به كاهش احتمال مبتلا شدن كودكان مستعد و درمان شخصيت ضداجتماعي كمك مي كند. شما در هر جايي كه هستيد مي توانيد از خدمات مشاوره تلفني و مشاوره حضوري مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي بهرمند شويد.

براي دريافت مشاوره در زمينه اختلالات شخصيت و نحوه درمان آن ها مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : اختلال شخصيت ضد اجتماعي | نشانه ها و روش درمان