چگونگي رفتار با كودكان

والدين به عنوان اركان اصلي در تربيت كودك، نقش مهمي در رشد اجتماعي، سلامت رواني و موفقيت هاي تحصيلي فرزندان دارند. در ادامه روش هاي صحيح برخورد با كودكان خانواده را بررسي مي كنيم:

1- والدين، الگوي رفتاري مناسب براي فرزندان

در رفتار با كودكان ابتدا از خودتان شروع كنيد تا الگوي مناسبي براي فرزندتان باشيد، سپس از كودك توقع داشته باشيد كه استاندارهاي اخلاقي تان را رعايت كند. پس اگر مي خواهيد كودكي مودب داشته باشيد لازم است در درجه اول خودتان در گفت و گو و تعامل با فرزندتان، از كلماتي مانند " لطفا" ، " ممنونم" يا "ببخشيد"  استفاده كنيد تا اين نحوه صحبت كردن در فرزندتان دروني شود.

2- اولويت هاي اخلاقي خود را مشخص كنيد

اگر مي خواهيد مدل رفتاري مناسبي براي فرزندتان باشيد لازم نيست كه والدي بي نقص و كمال گرا باشيد. اولويت هاي خود در ارزش هاي اخلاقي را مشخص كنيد و براساس آن سعي كنيد الگوي مناسبي براي فرزندان باشيد. به عنوان مثال اگر بخشش و سخاوتمندي برايتان اهميت دارد، با بخشش ديگران اين معيارهاي اخلاقي را در كودك دروني كنيد.

3- عذرخواهي كردن بابت اشتباهات

زماني كه كار نادرست يا اشتباهي انجام داديد، عذرخواهي كنيد. اين موضوع در نحوه رفتار با كودك نيز حائز اهميت است. چون كودك مي آموزد كه در مقابل رفتارهاي اشتباهي كه انجام مي دهد مسئول است و بايد درصدد جبران برآيد، همچنين با احترامي كه براي كودكتان قائل مي شويد، عشق و علاقه خودتان را به او نشان مي دهيد.

4- تقاضاي كمك براي انجام كارهاي روزانه

درخواست كمك براي كارهاي مربوط به امور خانه در ايجاد اعتماد به نفس و حس استقلال در فرزندان اهميت دارد. البته اين درخواست ها بايد متناسب با سطح توانايي شناختي و جسماني او باشد. واگذري مسئوليت به فرزندان در رشد توانايي اجتماعي كودك و آمادگي او براي ورود به جامعه لازم است. در واقع با اين كار مسئوليت پذيري در كودكتقويت مي شود. حتي شكست در انجام وظايف مي تواند تجربه اي براي موفقيت هاي بعدي باشد. فرزندان تعامل شما با ديگران را مشاهده مي كنند و با وظايفي كه به آن ها واگذار مي كنيد در محيطي امن به تمرين آموخته هاي خود مي پردازند.

5- وضع قوانين واضح و روشن

مهم است كه فرزندان از ثبات قوانين خاطر جمع باشند تا دچار تشويش، ابهام و ناامني نشوند و بتوانند خود را با قوانين و مقررات خانواده وفق دهند و به طور مناسب برنامه ريزي كنند.

6- آموزش خود مراقبتي

سطح استرس والدين و ناراحتي هاي آن ها، فرزندان را تحت تاثير قرار مي دهد. پس با مراقبت از سلامت رواني خود با روش هاي مختلف مانند ورزش كردن، توجه به تفريحات و سرگرمي يا گذراندن زماني براي خودتان به فرزندتان نشان مي دهيد كه به بهزيستي رواني خودش اهميت دهد.

7- اهداف و علاقه مندي هايتان را دنبال كنيد

فرزندان نحوه خوب زندگي كردن را با توجه به تمايل والدين براي تحقق خواسته ها، آرزوها و سرگرمي هايشان مي آموزند. پس والد بودن به اين معنا نيست كه با از خودگذشتگي بيش از اندازه زندگي خودتان را وقف فرزندان كنيد. در تلاش باشيد تا علاقه مندي هاي خود را دنبال كنيد تا فرزندان بياموزند اولويت هاي خود را مشخص كنند و به سمت اهداف خود حركت كنند.

8- تقويت رفتارهاي مثبت

زماني كه متوجه مي شويد فرزندتان تغييرات مثبتي در رفتارش نشان مي دهد، هر چند اين تغيير، كوچك باشد او را تشويق كنيد. بهتر است به جاي جملات كلي مانند "امروز خيلي خوب بودي"، از جملاتي استفاده كنيد كه تاكيد بر رفتار مثبت او باشد، مانند "ازت ممنونم كه در مراقبت از خواهر كوچكترت به من كمك كردي".

9- سناريو سازي و نقش بازي كردن براي تقويت رفتارهاي پسنديده

براي اين تمرين، يك موقعيت دشوار خيالي ايجاد كنيد و با همراهي فرزندتان هر كدام نقشي در اين نمايش بر عهده بگيريد. موقعيت هاي چالشي ايجاد كنيد و به اين شيوه رفتار مناسب در موقعيت هاي گوناگون را با او تمرين كنيد. اين تكنيك به كودك كمك مي كند تا اين آموزه ها را بتواند به موقعيت هاي واقعي ترميم دهد.

10- حفظ آرامش در مواجهه با اشتباهات فرزندان

واكنش هاي رفتاري و عصبانيت خود را در برخورد با خطاهاي فرزندتان مديريت كنيد. اگر شاهد رفتارهاي گستاخانه در او بوديد، به جاي اين كه شخصيت او را زير سوال ببريد يعني به او بگوييد كه "خيلي پسر بدي هستي" به رفتار اشتباه او اشاره كنيد و بگوييد "اين كارت مرا ناراخت مي كند".

در شرايط بحراني دقايقي محيط را ترك كنيد تا آرامش خودتان را با نوشيدن آب يا تنفس عميق بازيابيد. به خودتان اطمينان دهيد كه مي توانيد از پس اين موقعيت بر بياييد. حواستان باشد تحت هيچ شرايطي از خشونت و  تنبيه بدني استفاده نكنيد؛ چون فرزندتان مي آموزد در موقعيت هاي مشابه كه قادر به حل مسئله نيست، از خشونت استفاده كند. همچنين به روابط شما و فرزندتان آسيب مي زنيد كه با مشكلات روحي و عاطفي او همراه است.

براي دريافت مشاوره در زمينه چگونگي رفتار با كودكان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : چگونگي رفتار با كودكان و فرزندان