علل بي علاقگي نوجوانان نسبت به درس خواندن

براي اينكه بتوانيد فرزند خود را به درس و مدرسه علاقه مند كنيد، ابتدا بايد علت بي علاقگي و بي انگيزگي به درس را در فرزندتان شناسايي كنيد. در واقع نداشتن درك درست از نوجوان باعث مي شود نه تنها نتوانيد او را به مسير درست هدايت كنيد، بلكه خودش مي تواند تبديل به عاملي شود كه فرزندتان را بيش از هر چيزي از هدف خود دور مي كند.

بي علاقگي نوجوانان به درس خواندن مي تواند دلايل بسيار مختلفي داشته باشد، اما گاه درس نخواندن فرزندتان ناشي از ويژگي هاي مخصوص به اين دوران و تجربه بحران هايي است كه او در سن نوجواني در حال تجربه كردن است.

بحران نوجواني

بحران اصلي كه يك نوجوان با آن رو به روست، بحران هويت مي باشد. طي اين بحران فرد تلاش مي كند به اين سوال اساسي پاسخ دهد كه "من كيستم؟". در واقع فرزند شما مي خواهد شخصيت مستقلي براي خود بيافريند و خود را به عنوان فردي با ويژگي هاي منحصر به فرد به ديگران معرفي كند.

كنترل كردن هاي پيايي، امر ونهي هاي مدام، توصيه ها و نصيحت هاي خانواده در اين سنين به نوجوان شما اين پيام را منتقل مي كند كه بر سر راه استقلال او قرار گرفته ايد و در حقيقت نمي توانيد به او براي حل بحران هويتش كمك كنيد.

در واكنش به همين مسائل، كودكي كه تا ديروز نيازمند تاييد و توجه شما بود، امروز براي رسيدن به استقلال شخصي خود شروع به نافرماني در برابر شما مي كند و حرف هايتان را حتي در زمينه درس و آينده پذيرا  نيست. بايد بدانيد كه نوجوانان دراين دوره براي كسب تاييد و توجه كمتر سراغ والدين مي روند به جاي آن تلاش مي كنند گروه هاي دوستي جديدي تشكيل دهند و با رعايت ارزش هاي مربوط به هر كدام از اين گروه ها از طرف اعضاي گروه پذيرفته شوند.

برخي ويژگي خاص مربوط به دوران نوجواني

يكي از ويژگي هاي مخصوص دوره نوجواني ناتواني در آينده نگري است. شايد فكر كنيد اين مشكل فقط مربوط به فرزند شماست و از اين موضوع بسيار عصباني باشيد كه چرا او به آينده خود اهميتي نمي دهد و وقتش را به جاي درس خواندن با كارهايي كه سودي براي آينده او ندارد تلف مي كند. اما بايد بدانيد اين يكي از ويژگي هاي كاملا رايج در اين دوره از زندگي فرزندتان مي باشد و برخورد با آن مهارت هاي تربيتي مخصوص به خود را از جانب شما مي طلبد.

نوجوان شما در اين دوره كمتر به نقطه نظرهاي ديگران اهميت مي دهد و بيشتر جهان را با نگاه خود مي بيند. او دائما از خودش قهرمان سازي مي كند و از همين روست كه فكر مي كند مشكلاتي كه شما از آن ها صحبت مي كنيد هرگز براي او اتفاق نخواهد افتاد! 

همچنين نوجوانان نسبت به تصوير خود به ديگران، بسيار اهميت مي دهند. تحقير و سرزنش از سوي معلمان و كادر آموزشي باعث مي شود كه نوجوان نتواند تصوير دلخواهش را به ديگران ارائه دهد و در نتيجه اعتماد به نفس او به شدت كاهش مي يابد. به همين خاطر براي بازيابي اعتماد به نفس از دست رفته سعي مي كند در محيط هايي قرار بگيرد كه احتمال دريافت تاييد و تحسين بيشتري دارد (مانند گروه دوستان) و از محيط هايي مانند مدرسه كه به تصوير ايده آل ذهني او آسيب مي زند دوري كند.

چگونه نوجوانم را به درس علاقه مند كنم؟

1- به دنبال پاسخ هاي سريع و كوتاه مدت از طرف فرزند خود نباشيد

نوجوان را وادار نكنيد در همان لحظه تكاليف خود را حتي با بي دقتي و عجولانه انجام دهد. به جاي اين به او فرصت دهيد پس از استراحتي كوتاه، با دقت و علاقه بيشتر به انجام كارها يا تكاليف مدرسه خود بپردازد.

2- نيازهاي فرزندتان را در نظر بگيريد

گرفتن معلم خصوصي و انجام هزينه هاي زياد تضمين كننده پيشرفت فرزندتان نيست. قبل از انجام هركاري نيازهاي فرزندتان را در نظر بگيريد، اگر او تلاش هاي زيادي انجام مي دهد اما موفق نمي شود معلم خصوصي و كتاب هاي كمك درسي مي توانند گزينه هاي خوبي باشند. اما اگر فرزند شما علاقه اي به تلاش درسي نشان نمي دهد؛ آنچه بيشتر از هر چيزي مي تواند به او كمك كند برقراري ارتباط درست و درك علل بي انگيزگي اوست.

3- بيشتر گوش شنوا باشيد

فرزند نوجوان شما در اين دوره دست به كاوش و كشف استعدادهايش مي زند تا هويت اصلي خود را پيدا كند. به همين دليل ممكن است گرايشات غير درسي در اين دوره براي او اهميت بيشتري پيدا كند. توجه داشته باشيد كه نهايتا اين موفقيت فرزند شماست كه اهميت دارد و تحصيل تنها يكي از راه هاي رسيدن به اين امر مي باشد. براي آن كه او را به درس علاقه مند كنيد ساير استعدادهاي او را كور نكنيد! فرزند شما در اين دوره به والديني نياز دارد كه انتخاب هاي او را ببيند، براي وجود مستقلش و همه استعدادهاي او اعم از درسي و غير درسي اهميت قائل است.

4- با انتظارات بالاي خود موفقيت هاي او را ناديده نگيريد

به جاي تمركز بر شكست هاي فرزندتان نقاط قوت او را ببينيد. سعي كنيد انتظاراتي در سطح متوسط از فرزندتان داشته باشيد. اگر انتظارات شما هميشه در حد بسيار بالايي باشد، فرزندتان در هر حال احساس شكست و عدم موفقيت خواهد داشت، چرا كه هيچ وقت نمي تواند انتظارات شما را برآورده كند.

5- همه نوجوانان شبيه به هم نيستند

همه نوجوانان در دوره نوجواني مشكلات يكساني را تجربه نمي كنند. مثلا اگر فرزند شما در آينده نگري دچار مشكل شده، او را با ساير افراد مقايسه نكنيد. به جاي سرزنش و تحقير نوجوان خود، او را درك كنيد و سعي كنيد آگاهي او را در مورد اين مرحله از زندگيش بالا ببريد.

تنها والدين نيستند كه نيازمند كسب مهارت هاي متناسب با سن و مشكلات مخصوص فرزندشان مي باشند بلكه هر كسي بايد در هر دوره اي از زندگي به سطح متناسبي از مهارت هاي رفتاري دست پيدا كند تا بتواند در مسير رشد خود از پس بحران هاي پيش رو بر بيايد و بهترين مسير را براي زندگي خود انتخاب كند. در نتيجه اگر فرزندتان در كسب اين مهارت ها دچار مشكل شد به جاي سرزنش و بحث از يك فرد آگاه كمك بگيريد. مشاوره خانواده براي خانواده هايي كه فرزنداني در سنين نوجواني دارند، بسيار مفيد مي باشد.

براي دريافت مشاوره در زمينه مشكلات تحصيلي و تشويق به درس خواندن نوجوانتان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : راه هاي ايجاد انگيزه درس خواندن