دروغ گفتن به كودكان

هر والدي از دروغ گويي فرزندش به شدت پريشان شده و حتي ممكن است او را تنبيه نيز بكند. علاوه بر خانواده در جامعه نيز دروغ گويي رفتاري نامطلوب شناخته مي شود. والدين در برخورد با دروغگويي كودك نيز بايد نكاتي را در نظر بگيرند، اما گاه برخي رفتارهاي خود والدين و اطرافيان باعث دروغگويي در كودكان مي شود. بنابراين پيش از آن كه واكنشي به او نشان دهيد، در صدد از حذف اين عوامل بايد باشيد. 

ترس از تنبيه

بسياري از كودكان بر اساس تجربه اي كه از راستگويي داشته اند، دروغ مي گويند. اين كودكان به خاطر راستگويي شان تنبيه يا تحقير شده اند. تنبيه بدني و تحقير كودكان علاوه بر تخريب باورهاي معصومانه آن ها باعث شكل گيري نوعي اضطراب در درون شان مي شود. بنابراين براي دوري از اين اضطراب و عواقب كارهايشان دروغ مي گويند. 

دروغگويي والدين

كودك، آينه رفتار والدين اش مي باشد. كودكاني كه مدام از پدر، مادر و ديگر اطرافيانشان دروغ مي شنوند، ياد مي گيرند كه چگونه دروغگوهاي بهتري از اطرافيانشان باشند تا به دام نيافتند. تا زماني كه صداقت در زندگي والدين ارزش نباشد، چگونه مي توان از فرزندان چنين خانواده اي انتظار راستگويي داشت. 

تاثير محيط و جامعه

دائم در تلويزيون، مدرسه و ديگر محافل از مضرات و عواقب دروغگويي و فوائد صداقت با كودك صحبت مي شود، اما كودك بنابر تجربه متوجه مي شود كه آموزش صداقت به كودكان او را تبديل به بچه ننه، خبرچين و امثالهم مي كند و دروغگويي او را بچه زرنگ، باهوش و حواس جمع جلوه مي دهد.

به عنوان مثال كودكي دير به مدرسه مي رسد، چرا كه خواب مانده، اگر راستش را بگويد بيشتر تنبيه مي شود، اما اگر دروغي دست و پا كند از تنبيه مبرا مي شود؟

چرا بايد با بچه ها صادق بود؟

ساده ترين پاسخ به اين سوال، وظيفه ايست كه بر دوش والدين براي تربيت يك انسان سالم و صالح نهاده شده است. والدين موظف هستند كه فرزندي تربيت كنند كه به ديگران و جامعه خود خدمت كرده و او نيز انسان هايي تربيت كند كه جامعه را در جاده سلامت و صداقت هدايت كند. بنابراين، اولين و مهم ترين دليل لزوم صادق بودن با كودك، تربيت نسلي سالم است. برخي از مزاياي آموزش صداقت به كودكان و معايب دروغ گفتن عبارتند از:

1- تخريب شدن شخصيت كودك

كودك دروغگو، دير يا زود لو مي رود و هر بار كه اين اتفاق مي افتد، ضربه اي به شخصيت و غرورش وارد مي شود. در نهايت عزت نفس او آسيب ديده و در بزرگسالي براي خود ارزش قائل نخواهد بود. در نتيجه در معرض بسياري از انحرافات قرار مي گيرد.

2- طرد شدن توسط ديگران

دروغگويي، به مرور زمان فرزند شما را تنها مي كند. البته، ممكن است او هيچوقت تنها نباشد اما منظور ما از تنهايي اين است كه هيچ كس نمي تواند براي مدت طولاني كنار فرزند شما بماند و او مجبور است دائم دوستان خود را تغيير دهد.

3- مشكلات روحي

كودكي كه با عنوان دروغگو شناخته شود، به مرور زمان در درون خود، بايد با مشكلاتي مثل عزت نفس و اعتماد به نفس تخريب شده، اضطراب و ترس هاي ناشناخته و حتي افسردگي هاي ناشي از تنهايي دست و پنجه نرم كند.

چگونه با كودك خود صادق باشيم؟

گفتن حقيقت شايد تلخ تر و گاهي سخت تر از دروغ گفتن باشد، چه براي گوينده و چه براي شنونده. اما والدين بايد با زبان خود كودك، او را با واقعيات و حقيقت زندگي آشنا كنند و اين مسئله، در حفظ سلامت رواني آينده كودك بسيار مفيد خواهد بود. مثال هايي براي اينكه چگونه مي توانيد با كودك خود صادق باشيد:

1- كودك را دست به سر نكنيد

"فرستادمش پي نخود سياه"، جمله ايست كه شايد بسياري از شما در كودكي از والدين و اطرافيان شنيده و يا بعدا متوجه اين رفتارشان شده باشيد. زماني كه والدين كاري دارند كه نبايد فرزندشان آنجا باشد، با گفتن دروغهايي او را فريب مي دهند. در صورتي كه بهترين كار گفتن حقيقت است. به عنوان مثال مي توانيد به كودك بگوييد: "ما مي خواهيم با هم خصوصي صحبت كنيم و بهتر است كه تو اينجا نباشي" يا "جايي كه ما ميخواهيم برويم، مناسب تو نيست وگرنه حتما با هم ميرفتيم". فراموش نكنيد كه حتما دليل حرف هاي خود را به كودك توضيح دهيد.

2- به او توضيح دهيد

اگر كودكتان به شما دروغي گفت، فورا دستش را رو نكنيد و با تحقير و تخريب او، شخصيتش را مورد هدف قرار ندهيد. سعي كنيد هر دروغ كودك را يك درس براي او در نظر بگيريد و به او توضيح دهيد كه كاري كه كرده چقدر مي تواند بد باشد و كودك با پاداش به رفتارهاي خوب اش، به راستگويي تشويق شود.

3- او را با حقيقت خودش آشنا كنيد

تمجيد بيش از حد از توانايي هاي كودكتان، نوعي دروغگويي است كه باعث مي شود كودك در شناختن خود و توانايي هايش به مشكل بربخورد. سعي كنيد ابعاد شخصيت كودك تان را همانطور كه هست ببينيد و به او انتقال دهيد. با آموزش ومشاوره كودك مي توانيد استعدادهاي او را كشف كرده و او را به خود واقعي اش نزديك تر كنيد.

4- تنبيه ها و تشويق هاي خود را عملي كنيد

اگر حتي در هر بار تهديد به تنبيه، كودكتان را تنبيه نمي كنيد، پس در حال دروغ گفتن به كودك خود هستيد. پس سعي كنيد حتي در مورد تنبيه اگر حرفي زديد، پاي حرف تان باشيد (اگر لازم به تنبيه نيست، پس حرف اش را هم نزنيد). هر چند كه تنبيه كودك ممكن است براي هر دو طرف تلخ باشد، اما ضرر دروغ گفتن بيش از تنبيهي است كه مي كنيد. در مقابل هرگز تنبيه هايي نابه جا نكنيد.

"هميشه مواظبت هستم"، "مامان هميشه پيشته"، "پارك الان تعطيله"، "الان وقت خوابه"، "5 دقيقه ديگه خونه ام" و ... ديگر دروغ هايي است كه خيلي وقت ها به فرزندتان مي گوييد با اينكه مي دانيد دروغ است.

براي دريافت مشاوره در زمينه نحوه آموزش صداقت به كودكان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : آموزش صداقت به كودكان | چرا بايد با كودكان صادق بود؟