مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي هنر زندگي اولين سامانه مشاوره روانشناسي تخصصي كشور با مجرب ترين مشاوران روانشناسي پاسخگوي سوالات و مشكلات شما در زمينه هاي مشاوره خانواده ، ازدواج ، طلاق ، تربيت كودك ، جوانان ، مهارت هاي ارتباطي ، ترك اعتياد ، مشاوره روانشناسي ، روان درماني و ... مي باشد. به اميد زندگي شاد و سالم براي يكايك مردم ايران...
|
تنبيه در تربيت نقشي هم دارد؟تنبيه كودكان، يكي از روش هاي تربيتي براي تغيير رفتار است كه در واقع براي كاهش يا حذف يك رفتار بد از آن استفاده مي شود. تنبيه به دو صورت مثبت و منفي از جانب والدين و مربيان براي از بين بردن رفتارهاي ناپسند انجام مي شود. البته اصطلاحات مثبت و منفي كه در اين جا به كار برده ايم به معناي خوب يا بد نيست، بلكه به اضافه يا حذف يكسري عوامل اشاره دارد. تنبيه مثبتدر تنبيه مثبت عامل ناخوشايندي براي كاهش رفتار به كودك ارائه مي شود. رفتارهايي مانند كتك زدن، داد زدن نمونه هايي از تنبيه مثبت هستند زيرا چيزي كه براي كودك خوشايند نيست اعمال مي شود تا او ديگر به رفتار سابق خود ادامه ندهد. تنبيه منفيتنبيه منفي در حقيقت همان محروم كردن است. براي مثال كودكي را درنظر بگيريد كه مدام اتاقش را به هم مي ريزد. بسياري از مادرها براي آنكه اين رفتار را كاهش دهند فرزندشان را از چيزي كه دوست دارد محروم مي كنند. مثلا به او مي گويند "اگر دوباره اين كار را بكني ديگر از ديدن تلويزيون خبري نيست"، يا "ديگر اجازه ي بازي با اسباب بازي هايت را نداري".
شرايط براي تنبيه چگونه بايد باشد؟به دليل آثاري كه تنبيه نامناسب بر كودك مي گذارد، چگونگي و زمان اجراي يك تنبيه بسيار اهميت دارد. تنبيه اگر به درستي اعمال شود، مانع از رفتارهاي نامناسب كودك مي شود. براياستفاده از اين ابزار تربيتي بايد به زمان تنبيه، مقدار تنبيه، نوع تنبيه و شرايط سني تنبيهشونده توجه كرد. در غير اين صورت ممكن است پيامدهاي منفي تنبيه، بيشتر از آثار مثبت آن باشد. علاوه بر موراد ذكر شده، تنها زماني مجاز به استفاده از تنبيه هستيد كه روش هاي تشويق كودكان تاثيري بر رفتار كودك شما نداشته باشد. هنگام استفاده از تنبيه به موارد زير توجه كنيد: 1- براي انتقام تنبيه نكنيدتنبيه نبايد به شكل انتقام در آيد. براي مثال مادري كه از سر و كله زدن با كودكش خسته شده، صبر مي كند تا همسرش به خانه آمده و شكايت بچه را بكند. پدر نيز براي به دست آوردن مهر همسر و دادن درسي به كودك، فرزندش را تنبيه مي كند. مداخله شخصي ثالث ميان مادر و فرزند جنبه انتقام و جبهه بندي در رابطه خانوادگي مي شود. 2- هدف دار بودنتنبيه بايد براي اصلاح رفتاري خاص و بازداري از رفتارهاي نامطلوب باشد. در غير اين صورت تنبيه نه تنها به اصلاح رفتار كمكي نمي كند؛ بلكه پيامدهايي منفي در پي خواهد داشت. براي نمونه، تنبيه ممكن است به رفتارهاي ناهنجارتري مانند فرار كودكان يا نوجوانان از خانه بيانجامد. 3- ارائه جايگزينبسيار اهميت دارد كه به دنبال رفتاري كه شما خواهان كاهش آن هستيد، رفتاري را به عنوان جايگزين مطرح كنيد. تنبيه بدون آنكه به فرزندتان بگوييد چه رفتاري را جايگزين كند تاثير مثبتي نخواهد داشت. 4- پنهان بودن تنبيهدر بيشتر موارد تنبيه بايد پنهاني صورت گيرد. با تنبيه فرزندتان در جمع احساس حقارت را در او پرورش داده و به عزت نفس او آسيب مي زنيد. 5- توجه به تفاوتهاي فرديدر زماني كه مي خواهيد تنبيهي بكنيد، تفاوت هاي فردي و ميزان اشتباه كودك را در نظر بگيريد. شيوه اي كه تنبيه مي كنيد بايد با سن و روحيه فرد متناسب باشد. براي مثال كودكي را تصور كنيد كه به بازي هاي كامپيوتري علاقه زيادي ندارد. مادر و پدر او تصميم مي گيرند به خاطر درس نخواندن او را تنبيه كنند؛ پس با محروم كردن فرزندشان از بازي هاي كامپيوتري او را ترغيب به درس خواندن مي كنند. اما اين كارشان چندان نتيجه بخش نمي باشد، چرا كه حذف بازي كامپيوتري براي كودك اهميت زيادي ندارد.
آثار و پيامدهاي برخي تنبيه هاي رايجبه طور كلي تنبيه مثبت به دو صورت بدني و غير بدني تقسيم بندي مي شود. تنبيه بدني كودكان به هيچ وجه تاييد نمي شود، حتي تنبيه غير بدني به عنوان آخرين راهكارهاي تربيتي توصيه مي گردد. در واقع تا زماني كه شما اثربخشي روش هاي تشويقي را امتحان نكرده ايد استفاده از تنبيه به صلاح فرزند شما نيست. بنابراين استفاده از تنبيه هاي بدني به هيچ وجه توصيه نمي شود و به عنوان آخرين راه هاي پيش رو در تربيت كودكان مطرح مي گردد. در ادامه در مورد انواع تنبيه غير بدني به صورت اجمالي بحث خواهيم كرد. تهديددر تهديد بايد ظرفيت و توان كودك در نظر گرفته شود. سن، پيشينه عاطفي و رواني كودك بر لحن و نوع تهديد موثر است. تهديدها نبايد در مورد جدايي، طرد و مرگ باشد. حتي در هنگام تهديد نيز كودك بايد اين اطمينان را داشته باشد كه در هر شرايطي شما در كنار هستيد. سرزنشسرزنش ممكن است تنها شامل يك نگاه عادي و يا يك نگاه معنادار همراه با بيان پيامدهاي رفتار نادرست باشد. زياده روي در سرزنش منجر به به وجود آمدن احساس گناه شديد در فرزندتان مي شود. قهر كردنقهر كردن ميتواند به رابطه شما و كودكتان آسيب بزند. اين رفتار احساس عدم اطمينان به فرزندتان مي دهد. احساس دوست داشتني نبودن و نداشتن عشقي بدون قيد و شرط او را به اين باور مي رساند كه تنهاست و خود ارزشي واقعي ندارد. شما در عين حال كه به فكر تربيت او هستيد بايد به او اطمينان بدهيد كه در همه شرايط رابطه بين شما و او حفظ خواهد شد.
آثار دراز مدت تنبيهاستفاده مداوم از تنبيه در طولاني مدت، حتي اگر به درستي اعمال شود؛ آثار مفيد آن را از بين مي برد. اگر از تنبيه زياد استفاده مي كنيد، آثار جانبي زير را در كودكان خواهيد ديد. هيجانات نامطلوبترس و اضطرابي كه كودك در هنگام تنبيه تجربه مي كند، ممكن است به موقعيت هاي مشابه تعميم پيدا كند. مثل كودكي كه براي گفتن يك حرف زشت در ميهماني تنبيه مي شود و بعد از آن كلا نسبت به ميهماني رفتن هراس پيدا مي كند. تنبيه، صدمه زدن به ديگران را توجيه مي كندوقتي براي هر كاري كودكتان را تنبيه كنيد، تنها چيزي كه مي آموزند اين است كه در بعضي موقعيت ها، ضربه زدن به ديگران جايز است. به خصوص زماني كه از تنبيه هاي بدني استفاده مي شود. انجام رفتارهاي نادرست در غياب تنبيهكودك با قرار گرفتن در موقعيتي كه بتواند در آن به دور از تنبيه، رفتار قبلاً تنبيه شده خود را انجام بدهد، بدون ترس رفتار نادرست را تكرار مي كند؛ مثلاً ممكن است در غياب عوامل تنبيهكننده، كودكان به ديگران فحش بدهند، با بزرگترها بي ادبانه حرف بزنند؛ زيرا ياد گرفتهاند كه در حضور تنبيه اين رفتارها را پنهان كنند اما دليلي نمي بينند كه در نبود تنبيه آن كارها را انجام ندهند. ايجاد پرخاشگري در كودكتنبيه كودك باعث ايجاد نوعي خشم و پرخاشگري نسبت به كسي كه او را تنبيه كرده مي شود. دلبستگي و عشق به مادر و پدر در تعارض با اين خشم بوده در نتيجه احتمال بروزپرخاشگري در كودك و يا ابتلا به اختلالات اضطرابي بيشتر مي شود. همين موضوع منجر به بيشتر شدن رفتارهاي نادرست مي شود و در واقع شما شاهد آثاري معكوس خواهيد بود. با توجه به آثار مخربي كه توضيح داده شد حتما قبل از اعمال تنبيه شرايط آن را در نظر بگيريد. هنگامي كه فرزندتان رفتارهاي مخرب زيادي از خود نشان مي دهد به جاي افزايش تنبيه ها، مشاوره خانواده و كودك دريافت كنيد.
براي دريافت مشاوره در زمينه تنبيه كودكان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره ي 9092305265 تماس بگيريد.
منبع : تنبيه كودكان | روش هاي سالم تنبيه كودكان
امتیاز:
بازدید:
|
|
[قالب وبلاگ : سایت آریا] [Weblog Themes By : sitearia.ir] |