نقش خانواده در اعتياد فرزندان

نقش خانواده در اعتياد يكي از مهم ترين عواملي است كه براي كاهش اعتياد در جامعه بايد مورد توجه و بررسي قرار بگيرد. نقش خانواده در شكل گيري رفتار، طرز فكر، ارتباطات، شخصيت و... باعث مي شود كه فرد بيشترين تاثير را از خانواده خود بگيرد. در ادامه به عمده ترين دلايل خانوادگي اعتياد فرزندان به شرح زير مي باشد:

1- اختلافات خانوادگي

تحقيقات نشان داده اختلافات خانوادگي، دعوا و از هم گسيختگي در بين اعضاي خانواده نقش مهمي در گرايش به اعتياد افراد خانواده دارد. نوجوانان چنين خانواده هايي احساس امنيت نداشته و فشار رواني زيادي را تحمل مي كنند. در واقع فرزندان براي فرار از اين دعواها و اختلافات به مواد مخدر پناه مي برند.

2- فقر و مشكلات مادي خانواده

تحقيقات نشان داده تعداد زيادي از معتادان داراي خانواده هاي كم درآمد و فقير هستند. فقر مادي به دو طريق بر اعتياد اثر مي گذارد:

• افرادي كه خانواده كم درآمدي دارند ممكن است به جهت كسب و كار كاذب و و امرار معاش به فروش مواد مخدر اقدام كنند و خود نيز به تدريج به مواد مخدر اعتياد پيدا كنند. هم چنين فروشنده هاي مواد مخدر با دادن پول اندكي به جوانان كم درآمد آن ها را به سمت مواد مخدر سوق مي دهند و در راه اهداف خود از آن ها سو استفاده مي كنند.
• فقر مادي معمولا با فقر فرهنگي همراه است، اين خانواده ها از سبك هاي صحيح فزند پروري و مسائل عاطفي براي فرزندان خود اطلاعي ندارند. در نتيجه فرزندان به دليل عدم تربيت صحيح و پر كردن خلاهاي عاطفي خود به سمت مواد مخدر كشيده مي شوند.

3- اعتياد والدين

در صورتي كه يكي از والدين و يا افراد بسيار نزديك اعتياد داشته باشد، فرد جوان نيز از طريق همانند سازي با او و الگو برداري، به سمت مواد مخدر كشيده مي شود. تحقيقات نشان داده است كه اكثر افراد معتاد، والدين يا افراد نزديكي مثل پدر بزرگ، مادر بزرگ يا خواهر و برادر بزرگ تري داشته اند كه معتاد به مواد مخدر بوده اند و از آن ها الگو برداري كرده اند.

4- ارتباطات ميان اعضاي خانواده

گاه نوع ارتباط ميان والدين و فرزندان خانواده، جوانان را به سمت اعتياد مي برد. زماني كه قوانين خانه بسيار خشك و يا برعكس بدون هيچ چهارچوبي باشد و يا والدين توجهي به فرزندان نداشته باشند، به احتمال زيادتري فرزندان به سمت اعتياد كشانده مي شوند. ارتباطات خانوادگي معيوب در مورد معتاداني كه اقدام به ترك كرده و سپس به خانه باز مي گردند، قابل شناسايي است. اين افراد پس از بازگشت به خانه دوباره به سمت اعتياد كشانده مي شوند. نقش خانواده در ترك اعتياد نيز بسيار حائز اهميت مي باشد.

5- عدم توجه به نيازهاي فرزندان

تحقيات نشان داده است در صورتي كه نياز هاي عاطفي فرزندان توسط خانواده ارضا نشود، آن ها براي براورده كرده نياز هاي خود و به دست آوردن آرامش رواني به سمت دوستان و همسن ها كشيده مي شوند. اگر در گروه هاي دوستي مصرف كننده اي باشد، به احتمال بيشتري دچار اعتياد مي شوند. اما گاه كمبود نيازهاي عاطفي به قدري است كه خود فرد براي جبران اين كمبودها به سمت مواد مخدر مي رود.

طلاق والدين عاملي بسيار مهم در اعتياد فرزندان

فرزندان طلاق پس تحمل كشمكش ها و دعواهاي طولاني حال بايد با غم دوري از يكي و گاه هر دو والد به سر برند. اين فرزندان اغلب قرباني دعواهاي والدين شان شده و از توجه و رسيدگي لازم محروم مي شوند. اعتياد يكي از جدي ترين خطراتي است كه اين كودكان را تهديد مي كند. اگر والدين متوجه آسيب هاي طلاقنباشند، شرايط بدتر شده و احتمال گرايش به انحرافات نيز بيشتر مي شود. 

نكاتي براي پيشگيري از اعتياد

براي آن كه يك خانواده سالم داشته باشيد، لازم است پيش از آن كه بحراني در خانواده پيش بيايد، از بروز مشكلاتي چون اعتياد جلوگيري كنيد. 

1- با فرزندان خود روابط صميمانه اي برقرار كنيد.

2- براي فرزندان خود الگوي خوبي باشيد، چرا كه آن ها با شما همانندسازي مي كنند.

3- در خانه، فضايي صميمانه و آرام مهيا كنيد.

3- به چگونگي پول خرج كردن فرزندان تان اهميت بدهيد و پيگير آن ها باشيد.

4- به فرزندان خود نه گفتن و مقاومت در برابر فشار همسالان را آموزش دهيد.

5- فرزندان خود را قبل از سنين نوجواني، از اثرات و عواقب مواد مخدر و اعتياد آگاه كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه نقش خانواده در اعتياد مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : نقش خانواده در اعتياد