اقدام به خودكشي و دلايل آن

خودكشي، گزينه اي بي رحمانه براي دست يافتن به مرگي ارادي ست كه در ميان نوجوانان و سالمندان بسيار شايع است، گرچه در ديگر رده هاي سني و حتي در كودكان نيز گزارش شده است. از عوامل موثر در بروز پديده خودكشي مي توان به موارد زير اشاره كرد:

• عدم آگاهي از حد و مرز مشخص براي برآورده شدن خواسته ها و تلاش هاي بي ثمر براي رسيدن به آن ها
• عوامل ژنتيكي در بروز بيماري هاي سرطان، صرع و ايدز و ... 
• عوامل روان پزشكي مانند افسردگي، اختلال دوقطبي، الكليسم،اختلال شخصيت مرزي و اسكيزوفرنيا
• دلايل اجتماعي مانند فقر، تبعيض، بيكاري، اعتياد 
• دلايل خانوادگي مانند ازدواج تحميلي، طلاق، مشكلات در روابط ميان فردي
• عوامل فرهنگي مانند ايجاد تغييرات سريع در جامعه 
• عوامل اقتصادي شامل بحران هاي اقتصادي، مشكلات مالي و استرس هاي ناشي از كار يا تحصيل
• نااميدي، ناتواني و عدم دريافت حمايت هاي اجتماعي مناسب

علائم خودكشي چيست؟

در ادامه برخي از مهم ترين علايم خودكشي را بيان مي كنيم. در صورت مشاهده هر يك از اين علايم در دوستان يا نزديكان خود، موقعيت را جدي بگيريد و در جهت حمايت و همدلي با او برآييد و فرد را تشويق كنيد هر چه زودتر براي درمان اقدام كند.

• صحبت كردن در مورد موضوعاتي مانند مرگ يا خودكشي، بي فايده بودن زندگي، سير بودن از زندگي، رسيدن به بن بست و ...
• تمايل به انزوا و گوشه نشيني و دوري كردن از ارتباطات اجتماعي
• داشتن نوسانات خلقي و تغييرات شديد اخلاقي
• احساس نااميدي و به اخر خط رسيدن در مورد شرايط موجود
• استعمال بيش از حد مواد مخدر و الكل
• تغيير روال عادي زندگي، تغيير در خواب و خوراك و امور زندگي
• روي آوردن به رفتار هاي پرخطر با هدف تخريب خود
• يادگاري گذاشتن و حلاليت طلبيدن

عوامل زمينه ساز در پديده خودكشي

ريسك فاكتورهاي وجود دارد كه احتمال بروز پديده خودكشي را افزايش مي دهند، به عنوان مثال زماني كه عضوي از خانواده خودكشي كرده باشد، ديگر عضو آسيب پذير خانواده هم ممكن است دست به خودكشي بزند. در واقع مهم ترين پيش بيني كننده اقدام به خودكشي، به خصوص در بيماران افسرده، وجود سابقه خانوادگي خودكشي است. در ادامه برخي ديگر از عوامل تاثير گذار در پديده خودكشي را بررسي خواهيم كرد:

• عدم تعادل شخصيتي در فرد و نداشتن احساس امنيت
• احساس طرد شدگي، تنهايي، انزوا و ناخواستني بودن
• احساس نااميدي، بي ارزشي، بيهودگي و عزت نفس خيلي پايين
• افسردگي ،احساس شرم و گناه، نشخوار فكري و خود انتقادگري
• احساس شكست و بي كفايتي پس از نرسيدن به اهداف
• داشتن توقعات و انتظارات بالا از فرد در خانواده يا جامعه
• تمايل به انتقام گرفتن از طريق القاي احساس گناه در بازماندگان
• تجربه رويدادي استرس زا و غير منتظره مانند فقدان و سوگ
• استعمال مواد مخدر و مشروبات الكلي كه باعث تشديد احساس بي پروايي در فرد مي شوند.
• بيماري هاي جسمي و اختلالات روانپزشكي مانند افسردگي اساسي، اختلال دوقطبي، اختلال استرس پس از سانحه و دردهاي مزمن
• همجنس گرايان، دوجنسي ها و افرادي كه تغيير جنسيت داده اند و عدم پذيرش يا حمايت خانواده

در مواجهه با فردي كه قصد خودكشي دارد، چه كاري انجام دهيم؟

در صورت مواجه با فردي كه قصد و علائم خودكشي دارد، در صورتي كه خودتان دچار اضطراب و نگراني شديدي شديد، لازم است ابتدا آرامش خودتان را به دست آوريد. سپس به بررسي و گوش دادن همدلانه به افكار و نظرات هر چند غير واقع بينانه ي فردي كه قصد خودكشي دارد بپردازيد. از قضاوت كردن فرد يا دادن پند و اندرز به او بپرهيزيد و در اسرع وقت او را براي درمان به روانپزشك و روانشناس ارجاع دهيد. چنانچه قصد فرد براي اقدام به خودكشي، صرفا نمايشي و جلب كردن توجه ديگران باشد، لازم است او را جدي بگيريد و از ناديده گرفتن فرد با وجود آگاهي از نيت او، اجتناب كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه  خودكشي و علايم خودكشي مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : خودكشي و علائم خودكشي