اختلال استرس پس از سانحه PTSD

تجربه حوادث آسيب زننده اي كه باعث مي‌شوند تا شما احساسات ناراحت كننده عميقي را تجربه كنيد، بدون اينكه هيچ راهكاري براي مواجه با آن داشته باشيد، ممكن است تاثيرات منفي دراز مدتي به صورت اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) بر جاي بگذارد. رويداد آسيب زا ممكن است به شكل‌هاي مختلف صورت گيرد. مهم ترين آن‌ها عبارتند از:

- شخص رويداد آسيب زا را به طور مستقيم تجربه مي‌كند.

- فرد رويداد آسيب زايي كه براي ديگران پيش آمده به طور مستقيم مشاهده مي‌كند.

- شخص از رويداد آسيب زا كه براي يكي از اعضاي خانواده يا دوستان نزديكش پيش آمده آگاه مي‌شود.

- قرباني بارها يا به شدت در معرض جزئيات ناراحت‌كننده‌ي رويدادهاي آسيب زا قرار مي‌گيرد. براي مثال نخستين كساني كه به محل حادثه مي‌روند تا جنازه‌ها و بقاياي انساني را جمع‌آوري كنند.

علائم استرس پس از سانحه

فردي كه دچار آسيب استرس پس از سانحه مي‌شود، علائم گوناگوني را تجربه مي‌كند:

1- نفوذ افكار يا خاطرات تكراري، مزاحم و ناخواسته مربوط به رويداد آسيب زا
2- كابوس‌هاي تكراري و آزار دهنده كه در آن‌ها، محتوا يا احساسات موجود در رويا با رويدادهاي آسيب زا در ارتباط هستند.
3- واكنش‌هايي مانند فلش‌بك يا تجديد خاطره، كه در آن‌ها فرد طوري احساس يا عمل مي‌كند كه انگار رويدادهاي آسيب زا دوباره در حال رخ دادن هستند.
4- شخص از خاطرات، افكار يا احساساتي كه به طور مستقيم يا غيرمستقيم با رويدادهاي آسيب زا در ارتباط هستند اجتناب مي‌كند.
5- بيمار هميشه در حالت هيجاني منفي مانند ترس، وحشت، خشم، احساس عذاب وجدان و احساس گناه قرار دارد.
از علاقه‌ي فرد به كارهاي مهم زندگي يا ميزان مشاركتش در آن‌ها به شدت كاسته شده است.
شخص زودرنج است و ناگهان با كوچك‌‌ترين تحريكي از خشم منفجر مي‌شود.
بي احتياطي، رفتار‌هاي پرخطر و خودتخريبگر در قرباني ديده مي‌شود.

 
عوامل موثر در بروز اختلال استرس پس از سانحه

اختلال استرس پس از ضربه، آسيب رواني ست كه يك موقعيت يا اتفاق آشكار ساز براي آن وجود دارد. يعني فرد پس از تحمل كردن ضربه اي روحي مبتلا مي شود. اما چرا برخي به اين اختلال مبتلا مي شوند و برخي در شرايط مشابه سازگاري و انعطاف بيشتري دارند؟

مجموعه عوامل زيست شناختي، اجتماعي و روان شناختي در مبحث سبب شناسي اختلال استرس پس از آسيب، اهميت دارد. سابقه خانوادگي اضطراب باعث آسيب پذيري شما از نظر زيست شناختي مي شود. بي ثباتي هايي كه در محيط خانواده وجود دارد اين باور را در شما پديد مي آورد كه دنيا جاي خطرناك و غير قابل كنترلي است كه در بروز اين اختلال موثر است. در سطح اجتماعي نيز دريافت حمايت اجتماعي از طرف خانواده، دوستان و ديگر ارگان هاي اجتماعي نقش عامل محافظي دارند، پس عدم دريافت حمايت كافي نيز در بروز اختلال موثر است.

اختلالات همايند با اختلال استرس پس از آسيب

اختلال استرس پس از ضربه، در صورت عدم درمان، مي تواند به اختلالي مزمن تبديل شود كه با آسيب هاي رواني ديگر مانندافسردگي، اختلالات اضطرابي ديگر و سو مصرف مواد و ... همراه شود.

درمان اختلال استرس پس از سانحه

براي درمان استرس پس از سانحه مي توان از روش هايي مانند دارو درماني و روان درماني استفاده كرد كه در ادامه به توضيح آن مي پردازيم:

دارو درماني

گروهي از داروهاي ضد افسردگي به نام مهاركننده هاي بازجذب سروتونين (SSRIs) نظير سرترالين و پاروكستين به دليل كارايي بيشتر، قابل تحمل بودن و بي خطر بودنشان خط مقدم درمان اختلال استرس پس از سانحه مي باشند.

روان درماني 

درمانگران معتقدند كه بايد با آسيب خود رو برو شويد، تا اين فرصت پيش بيايد كه هيجان هاي خود را پردازش كنيد و روش هاي كنار آمدن سازگارانه را تقويت كنيد. به همين دليل مواجهه تجسمي در دستور كار قرار مي گيرد. سپس محتواي آسيب و هيجان هاي همراه با آن بررسي مي شوند.

از ديگر مداخلات روان درماني كه در مورد اختلال استرس پس از سانحه وجود دارد مي توان به رفتار درماني، هيپنوتيزم وروانپويشي اشاره كرد. حساسيت زدايي از طريق حركات سريع چشم و پردازش مجدد هيجان ها نيز در درمان اين اختلال موثر است. از آنجايي كه برخي از بيماران دچار خود سرزنشي يا احساس گناه بازماندگان مي شوند، شناخت درماني براي تصحيح باورهاي غلط به كار مي رود. براي كسب اطلاعات بيشتر مي توانيد از مشاوره روانشناسي استفاده كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه تشخيص و درمان استرس پس از سانحه (PTSD) مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) | علائم و نحوه درمان