اختلال بدريخت انگاري بدني چيست؟

اختلال بدريخت انگاري بدني يا بدشكلي بدني (body dysmorphic)، يك نوع اختلال رواني است كه طي آن فرد احساس مي كند يك نقص ظاهري خيلي بزرگ و خيالي در بدن خود دارد و مدام از آن گله مي كند. در صورتي كه اين نقص يا اصلا وجود ندارد يا اگر هم وجود دارد، بسيار جزئي و كمتر از آن چيزي است كه خود او فكر مي كند. مشغوليت ذهني اين افراد به اين مشكلات چيزي فراتر از ناراحتي هاي ساده در مورد ظاهر است كه بقيه افراد دارند. اين افراد ساعت ها جلوي آينه مي ايستند و به عيب هاي خيالي خود نگاه مي كنند. ممكن است چندين ساعت در روز، در مورد اين نقص هاي غير واقعي فكر كنند. اين افراد به حدي به عيب هاي خود باور دارند كه حرف هيچ شخص ديگري در مورد اينكه ظاهر خوبي دارند را باور نمي كنند.

گاهي اوقات اختلال بدريخت انگاري آنقدر شديد مي شود كه تمام ذهن و فكر فرد را مشغول مي كندو در نتيجه عزت نفسو اعتماد به نفس او را پايين مي آورد. حتي ممكن است از ترس مسخره شدن و طرد شدن، از حضور در جامعه خودداري كنند و خود را در خانه حبس كنند. در نهايت نيز ممكن است موقعيت شغلي يا تحصيلي خود را از دست بدهند و در حوزه ها فردي و اجتماعي زندگي خود با مشكل مواجه شوند.

پيامد هاي اختلال بدريخت انگاري

اين اختلال در سنين نوجواني و جواني، زماني كه فرد بيش از هر زمان ديگري به ظاهر خود اهميت مي دهند، شايع تر مي باشد. در ادامه مهمترين پيامد هاي اختلال بدريخت انگاري ذكر شده است

1- احساس گناه،شرم و خجالت

2- احساس تنهايي مفرط

3- افسردگي و اضطراب

_وابستگي به الكل يا مواد مخدر

_احساس مداوم نياز به عمل هاي زيبايي غير ضروري

_اختلالات خوردن و يا اختلالات خواب

_آسيب به خود و حتي افكار خودكشي ( گاهي اقدام به خودكشي ها نافرجام)

همراه اختلال بدريخت انگاري بدني ممكن است اختلالات ديگري مانند اضطراب، افسردگي، هراس يا فوبياي اجتماعي، وسواس فكري-عملي بروز كند.

علائم اختلال بدريخت انگاري بدني

محور اصلي اختلال بد ريخت انگاري تصورات مفرط و غير واقعي در مورد ظاهر خود است. اين تصورات مي تواند در مورد كوچك يا بزرگ بودن قسمتي از بدن، ناموزون بودن و يا عدم تناسب در عضوي از بدن باشد. بيشترين عضوهاي بدن كه ممكن است اين افكار در مورد آن ها شكل بگيرد بيني، دهان، مو، پوست، اندام ها تناسلي و هيكل كلي فرد مانند تصور قد خيلي كوتاه يا چاقي بيش از حد باشد. اين افراد ممكن است رفتار هاي زير را از خود نشان دهند:

1- نگاه كردن بيش از حد به آينه و چك كردن خود و يا اجتناب كردن از نگاه به آينه

2- دائما دنبال تاييد شدن مناسب بودن ظاهر خود از جانب ديگران هستند.

3- استفاده بيش از حد از لوازم آرايش براي پوشاندن عيب هاي تصوري خود يا پوشيدن لباس هاي سايز بزرگتر براي ديده نشدن نقصشان

4- به دنبال انجام عمل هاي پي در پي هستند و از يك دكتر زيبايي به دكتر زيبايي ديگر مي روند.

درمان اختلال بدريخت انگاري

بعضي از افراد مبتلا به اختلال بدريخت انگاري، براي تغيير احساسشان نسبت به ظاهري كه دارند، دست به عمل هاي جراحي زيبايي مي زنند اما اين كار نه تنها مشكلشان را حل نمي كند بلكه احساس بدي كه نسبت به خود دارند را، تشديد مي كند.  ممكن است فرد در يك چرخه تكراري عمل هاي زيبايي قرار بگيرد و براي فرار از احساسات ناخوشايند خود، عمل هاي پي در پي انجام دهد. بهترين پيشنهادي كه مي توانيد به اين افراد داشته باشيد، مراجعه به روانشناس و دريافت مشاوره است.

درمان اختلال بدريخت انگاري از طريق درمان شناختي _ رفتاري و روان درماني صورت مي گيرد. نخست اين افراد بايد بپذيرند كه استفاده از عمل هاي جراحي گوناگون مشكلي را حل نمي كند. طي جلسات مشاوره روانشناسي، درمانگر با ريشه يابي احساس ناخوشايند فرد نسبت به خودش، راهكارهاي موثر براي درمان را در اختيار او قرار مي دهد. مراجع به كمك درمانگر افكار غير منطقي خود را مي شناسند و سعي مي كنند آن ها را با افكار مثبت و منطقي جايگزين كنند.

همچنين ممكن است در سيكل درمان اين افراد از دارو درماني رواني نيز استفاده گردد، به خصوص اگر همراه با اختلال بدريخت انگاري، فرد داراي اضطراب و علائم افسردگي هم باشد. داروها مي توانند باعث كاهش افكار وسواسي و و علائم تكانشي فرد شوند.

براي دريافت مشاوره در زمينه اختلال بدريخت انگاري و درمان آن مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : اختلال بد ريخت انگاري بدني | درمان اختلال بد ريخت انگاري