ناتواني در كنترل هيجانات به چه معناست؟

افرادي كه قادر به كنترل هيجانات خود نيستند به صورت مخرب، نامناسب و افراطي به محيط اطراف خود پاسخ مي دهند. خشم، غم، اضطراب و ترس از جمله هيجانات و انواع احساسات است كه هر فردي در طول زندگي خود تجربه مي كند. هر كسي ممكنه در برهه اي از زمان قادر به كنترل احساسات اش نباشد.

اين مساله گاهي در پي مشكلات جسماني رخ مي دهد. حتما تجربه كرده ايد در شرايطي كه از نظر جسماني تحت فشاريد مثل گرسنگي و خستگي، آستانۀ تحمل تان پايين مي آيد و واكنش هاي عصبي و تندتري نيز نشان مي دهيد. اين عدم كنترل هيجاني كه گاها اتفاق مي افتد امري طبيعي است، اما اگر شما دائما در كنترل هيجانات خود با مشكل مواجه مي شويد بايد به دنبال رفع علل محيطي و رواني براي مشكل خود باشيد.

نشانه هاي ناتواني در كنترل هيجانات

با اينكه كنترل هيجان براي بسياري از افراد به صورت يك عادت انجام مي شود اما اين كار براي همه آسان نيست. معمولا ناتواني در كنترل هيجان با علائم و نشانه هاي خاصي همراه است كه در ادامه به آن ها اشاره مي كنيم:

1-  احساس تحت فشار بودن زياد به خاطر احساسات و هيجانات منفي تجربه شده

2- احساس ناتواني و پريشاني در توصيف هيجانات خود

3- احساس از دست دادن كنترل

4- دشواري در درك اينكه چرا هيجانات به اين شيوه تجربه مي شوند

5- استفاده از روش هاي مخربي نظير سيگار كشيدن يا نوشيدن زياد الكل براي كاهش احساسات و هيجانات ناخوشايند

چه عواملي منجر به ناتواني در كنترل هيجانات مي شوند؟

عوامل زيادي در ناتواني فرد در كنترل هيجانات تاثير دارد. مثلا با در نظر گرفتن تاثير سن بر كنترل هيجانات مي توان گفت كودكان بيش از ساير افراد در تنظيم هيجان هاي خود مشكل دارند. زيرا هنوز به مهارت هاي لازم براي اين موضوع دست پيدا نكرده اند. به همين خاطر در مقابل هر عامل ناراحت كننده اي گريه و جيغ و فرياد مي كنند.

با بالا رفتن سن افراد بيشتري نسبت به هيجانات خود پيدا مي كنند. كودكاني كه با وجود افزايش سن همچنان نمي توانند كنترلي بر عواطف و هيجانات خود داشته باشند بايد اختلالات زير مورد بررسي قرار بگيرد:

- اختلالات سازگاري

- اختلال نقص توجه و بيش فعالي

- اختلالات طيف اوتيسم

- اختلال نافرماني مقابله اي

اگر داراي فرزندي هستيد كه در كنترل و تنظيم هيجاني به رشد و پختگي لازم نرسيده، براي بررسي بيشتر مشاوره كودك و نوجوان دريافت نماييد. با شروع درمان اختلال و مشكل اصلي، كودك شما در زمينۀ كنترل هيجاني نيز پيشرفت خواهد كرد.

ساير شرايطي كه منجر به عدم كنترل هيجانات مي شود

پيشتر به مشكلاتي اشاره كرديم كه در رشد تنظيم هيجاني كودكان مشكل ايجاد مي كنند. از آن جا كه اين مشكل در بزرگسالي نيز به ميزان زيادي وجود دارد، در صورت مشاهدۀ ناتواني در تنظيم هيجانات و وجود واكنش هاي شديد هيجاني از جانب بزرگسالان، بررسي موارد زير ضروري است:

1- سومصرف الكل و مواد

2- سندروم آسپرگر

3- اختلال شخصيت ضد اجتماعي

4- اختلال خلقي دو قطبي

5- افسردگي پس از زايمان

6- دليريوم

7- ديابت

8- افت قند خون

9- اختلال استرس پس از سانحه

10-  انواع روان پريشي از جمله اسكيزوفرنيا

اگر طبق بررسي هاي متخصص وجود هر يك از اين اختلال ها تاييد شود، شروع درمان ضروري مي باشد، با درمان اين اختلالات مشكلات مربوط به تنظيم هيجان نيز كاهش پيدا خواهند كرد.

چه زماني مراجعه به متخصص ضروري است؟

تجربۀ بعضي علائم و نشانه ها زنگ خطري است كه به شما مي گويند براي رفع مشكل خود در تنظيم هيجان بايد هرچه زودتر به پزشك مراجعه كنيد. در صورتي كه شما با هريك از علائم زير مواجه شديد مراجعه به متخصص را به هيچ وجه به تعويق نياندازيد.

1- تجربۀ احساسات و افكاري مبني بر اينكه دنيا ارزش ادامه دادن ندارد.

2- داشتن افكار و احساساتي با محتواي آسيب زدن به خود

3- شنيدن صداها يا ديدن چيزهايي كه اطرافيانتان قادر به ديدن و شنيدن آن ها نيستند

4-  احساس كاهش در ميزان هشياري

5- تجربۀ هيجانات شديد بدون وقوع رويداد برانگيزانندۀ مرتبط با آن

6- داشتن هيجاناتي نظير غم و خشم در بيشتر روزهاي هفته

براي دريافت مشاوره در زمينه ناتواني در كنترل هيجانات مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره ي9092305265 تماس بگيريد.

منبع : ناتواني در كنترل هيجانات