عوامل موثر در رفلاكس معده يا بالا آوردن شير نوزاد

استفراغ نوزادان در واقع به سبب اختلال در مري آنها رخ مي دهد. دريچه اي در محل اتصال مري به معده وجود دارد، اين دريچه در شيرخواران بر خلاف بزرگسالان بسيار شل مي باشد، اگر زماني كه نوزاد شير مي خورد اين دريچه كامل بسته نشود، شير وارد مري شده و به حلق برگشته و نوزاد بالا مي آورد. اين اتفاق در تمام كودكان طبيعي است.

بالا آوردن شير نوزاد تا 4 ماهگي به اوج خودش مي‌رسد و اغلب تا 12 ماهگي برطرف مي‌شود ولي گاهي تا 24 ماهگي هم طول مي‌كشد، اما اگر بعد از ۲۴ ماهگي هنوز كودك شير بالا مي آورد يا مراتب بالا آوردن زياد باشد حتما بايد در اين خصوص به متخصص مراجعه كنيد.

علت بالا آوردن شير نوزاد چيست؟

استفراغ در شيرخوارگان به‌ علت پرخوري اتفاق مي افتد. اغلب مادرها به محض گريه كودك، سينۀ خود را در دهان او مي گذارند و به او شير مي دهند. متاسفانه اين كودكان به پرخوري عادت مي كنند.
درست است كه هر گاه كودك گرسنه مي شود بايد به او شير بدهيد، اما زماني كه استفراغ در كودك زياد و مكرر باشد حداقل با يك فاصله‌گذاري دو و نيم الي سه ساعته مي‌توانيد مشكل را به راحتي كنترل كنيد.
در صورتي كه كودك شما روند طبيعي رشد و افزايش وزن خود را طي مي‌كند، استفراغ و رفلاكس معده نشان مي دهد كودك شير كافي دريافت مي‌كند و هيچ مشكلي وجود ندارد و نياز به هيچ دارو يا آزمايشي هم نيست.

بالا آوردن شير پنيري در نوزادان طبيعي است؟

زماني مي گوييم بالا آوردن شير در كودك طبيعي است كه علائمي از كاهش وزن و بي‌اشتهايي در او ديده نشود. در حالت طبيعي كودك شير را به‌ صورت پنيري بالا مي‌آورد ولي در استفراغ‌هاي مرضي، رفلاكس معده به‌ صورت مزمن و چندين بار در روز اتفاق مي افتد.

حالت غير طبيعي بالا آوردن كودك با نشانه هايي از قبيل خس‌خس سينه،‌ تنگي نفس، وزن نگرفتن مناسب و حتي سرفه‌هاي طولاني مدت همراه است كه در اين صورت بايد نگران باشيد. در ادامه ديگر نشانه هاي استفراغ غير طبيعي در نوزادان را ذكر كرده ايم.

نشانه هاي استفراغ غير طبيعي در نوزادان

اگر نوزاد به صورت پر فشار بالا آورد و يا مايع خارج شده از معده اش زرد يا سبز بود، نشان دهنده بيماري در نوزاد مي باشند. همچنين اگر خون يا موادي شبيه دانه هاي قهوه در استفراغ مشاهده كرديد، ديگر اين نشانه ها طبيعي نبوده و كودك شما چيزي بيش از رفلاكس طبيعي معده تجربه مي كند. عدم افزايش وزن، امتناع از غذا خوردن، وجود خون در مدفوع و مشكل تنفسي در نوزاد علائمي است كه در صورت مشاهده آن ها بايد سريعا با پزشك مشورت كنيد.

راهكارهايي براي رفلاكس معده و بالا آوردن شير نوزاد

1- درست خواباندن نوزاد براي كاهش رفلاكس معده

چگونگي خواباندن نوزاد در جلوگيري از بالا آوردن شير بسيار اهميت دارد. اغلب مادران عقيده دارند كه بايد نوزاد را به پشت بخوابانند. چرا كه دمر خواباندن نوزاد احتمال خفگي و مرگ را در آنها افزايش مي دهد. براي جلوگيري از بالا آوردن نوزاد بهتر است بعد از اتمام شيردهي و زماني كه كودك بيدار است او را به حالت دمر( خوابيده روي شكم) بخوابانيد و خودتان در كنار او باشيد. يك حالت مناسب ديگر آن است كه فرزند خود را به پهلوي چپ بخوابانيد و يك بالش نازك زير سرش قرار دهيد. اين حالت باعث مي شود سر كودك كمي بالاتر از بدنش قرار بگيرد و احتمال استفراغ كودك خيلي كمتر مي‌شود.

2- آروغ كودك را بگيريد

پس از هربار غذا خوردن، اجازه دهيد تا كودك آروغ بزند. در ميان غذا خوردن مقداري صبر كنيد و باد معده كودك را بگيريد. اين كار باعث مي شود قبل از اينكه غذاي خورده شده روي هم انباشته شود، هوايي كه در معده هست بيرون آيد.
در صورتي كه نوزاد پس از چند دقيقه كه از شير خوردن گذشت آروغ نزد، نگران نباشيد. احتمالا نوزاد در آن زمان نياز به آروغ زدن ندارد. براي اطلاع از روش ها صحيح آروغ گرفتن نوزاد كليك كنيد.

3- نگذاريد كودك پرخوري كند

كودك خود را پرخور بار نياوريد. كودك را پرخور بار نياوريد، كودك به پرخوري عادت مي كند و باعث چاقي او در سنين بالاتر مي شويد. اگر كودك دلبندتان روند طبيعي رشد خود را طي مي كند و انرژي لازم جهت فعاليت را دارد به اين معناست كه مواد غذايي بدن او تامين مي شوند؛ پس سعي نكنيد تا به زور و مداوم به او غذا يا شير بدهيد. به‌خصوص در كودكان بالاي يك سال اين كار سبب افزايش رفلاكس هاي معده مي شود.

4- مادران براي درمان رفلاكس معده نوزاد رعايت كنيد

زماني كه به نوزاد خود شير مي دهيد او را در حالت مستقيم قرار دهيد. خميده نگه داشتن كودك (مثلا در بغل مادر يا روي صندلي ماشين) باعث مي‌شود شير خشك يا شير مادر مستقيم به معده نوزاد نرود و به حلق برگردد. سعي كنيد به آرامي به نوزاد خود غذا دهيد و باعث حواسپرتي او نشويد.
هر چيزي كه حواس كودك را هنگام شير خوردن پرت كند باعث مي شود كودك عصبي شود و مقداري هوا، همراه شير وارد معده خود كند. همچنين اضافه كردن مقداري برنج به شير خشك نوزاد در كاهش رفلاكس معده او موثر است. البته اين كار را با توجه به تغذيه نوزاد در ماه هاي مختلف بايد انجام دهيد. سعي كنيد بدون مشورت بامشاوره كودك رژيم غذايي فرزندتان را تغيير ندهيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه بالا آوردن شير در نوزادان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره9092305265 تماس بگيريد.

منبع : بالا آوردن شير نوزاد | نشانه ها، علل و درمان استفراغ نوزاد