تعريف مهارت همدلي

همدلي توانايي درك احساس و تجربۀ ديگران است؛ به اين معني كه فرد بتواند خود را جاي ديگري بگذارد و دنيا را از چشم او ببيند. مهارت همدلي دو جزء شناختي و عاطفي دارد. جز شناختي يعني اين كه فرد بتواند احساس ديگران را بشناسد و تشخيص دهد و جز عاطفي يعني اين كه بتواند پاسخ مناسب به آن احساس بدهد. به عبارت ساده تر يعني اين كه بتوانيد در موقعيت هاي مختلف احساسات ديگران مثل خشم، ترس و غم شان را تشخيص دهيد و به صورت درست به آن پاسخ بدهيد. اولين شرط همدلي با ديگران خودآگاهي است. فردي كه احساسات و روحيات خودش را نشناسد در همدلي كردن با ديگران درمانده مي شود. اين كه يك فرد نتواند احساسات ديگران را بفهمد يك كمبود در هوش هيجاني است.

ويژگي افراد داراي مهارت همدلي

افرادي كه مهارت همدلي دارند معمولا در بين ديگران بسيار محبوب و دوست داشتني هستند. برخي از ويژگي هاي كلي آن ها عبارت است از:

• دوست داشتن ديگران
• احترام گذاشتن به همۀ افراد
• ارتباط با طيف وسيعي از افراد مختلف
• مهارت در دوست يابي
• محبوب بودن بين ديگران

مهارت همدلي چه چيزي براي فرد به ارمغان مي آورد؟

همدلي كردن و توانايي شناخت احساسات ديگران، در حوزه هاي مختلف زندگي انسان اثر مي گذارد. با داشتن مهارت همدلي مي توانيد به احساسات و توانايي هاي زير دست يابيد.

1- ايجاد حس خوشايند و مثبت در فرد

2- افزايش اعتماد به نفس و كارآمدي

3- كمك به تصميم گيري بهتر

4- جلوگيري از سو تفاهم ها و رفتارهاي نامناسب

5- تحكيم روابط بين فردي (مثلا رابطه بين زوجين)

6- كمك به شناخت بهتر ديگران و ايجاد روابط گسترده

افزايش مهارت همدلي

همدلي يك مهارت اكتسابي است كه با تمرين و استفاده از راه هاي مناسب مي توان آن را تقويت كرد. برخي از اين راه ها به شرح زير مي باشند:

1- گوش دادن فعال

اولين قدم براي افزايش مهارت همدلي تمرين گوش دادن به صورت فعال است. براي اين كار بايد به خوبي و با تمام توجه به طرف مقابل تان گوش دهيد و پاسخ هاي مناسبي نشان دهيد. اگر در شرايط گوش دادن به حرف كسي نيستيد، بهتر است به او بگوييد و بخواهيد كه در زمان ديگري با هم صحبت كنيد. در اين صورت ناراحتي فرد بسيار كمتر از زماني خواهد بود كه با شما صحبت كند ولي پاسخ نامناسب بگيرد. كارهايي كه براي گوش دادن فعال بايد انجام داد عبارت اند از:

1- كارهاي خود را كنار بگذاريد و با تمام توجه به طرف مقابل تان گوش دهيد.

2- تماس چشمي داشته باشيد و به حركات مخاطب توجه كنيد.

3- در بين صحبت هاي او با تكان دادن سر و حركات بدني نشان دهيد كه به حرف هايش توجه مي كنيد و مشتاق هستيد.

4- سعي كنيد خود را جاي او بگذاريد تا حال او را بهتر درك كنيد و فكر كنيد اگر جاي او بوديد چه مي كرديد.

5- از تكنيك انعكاس براي عكس العمل دادن استفاده كنيد.

2- انعكاس

انعكاس احساس: در اين تكنيك بايد با منعكس كردن احساسات، همدلي خود را نشان دهيد. مثلا مي توانيد بگوييد "مطمئنم خيلي برات سخت بوده" يا " از خوشحال بودنت خوشحالم" در اين صورت او احساس مي كند كه توسط شما درك شده است.

انعكاس محتوا: بعضي وقت ها موضوع صحبت مساله هيجاني و احساسي نيست و مربوط به گفتگوهاي روزمره مي شود. در اين صورت نيز بايد با انعكاس حرف هاي مخاطب، او را تائيد كنيد و نشان دهيد كه به صحبت هاي او گوش مي داده ايد.

3- نصيحت و قضاوت نكردن

در اكثر مواقع وقتي كه افراد با شما درد و دل مي كنند، درست و غلط موضوع را مي دانند و تنها به دنبال كسي هستند كه نگراني هايشان را با او تقسيم كنند. اگر براي حل مشكل او راهكاري داريد حتما به او بگوييد ولي از توصيه هاي كليشه اي و مقصر نشان دادن او خودداري كنيد.

4- تعصب نداشتن

زندگي اجتماعي يعني ارتباط با افراد مختلف؛ اين افراد هميشه عقايدي شبيه به شما ندارند و حتي ممكن است فكر و عقيده اي كاملا مخالف داشته باشند. براي همدردي كردن با ديگران لازم است كه تعصب را كنار بگذاريد و حرف هاي ديگران را (حتي اگر مخالف آن هستيد) گوش دهيد. توجه داشته باشيد كه قرار نيست عقيده او را بپذيريد بلكه فقط لازم است به آن احترام بگذاريد.

5- تعادل در همدلي

براي اين كه بتوانيد مهارت خود را در همدلي بالا ببريد، بايد در عكس العمل نشان دادن تعادل برقرار كنيد. نه انقدر عكس العمل نشان دهيد كه به مشكل فرد افزوده شود و نه انقدر بي اهميت باشيد كه احساس كند او را درك نمي كنيد. براي ايجاد تعادل بايد واكنش منطقي نشان دهيد. فكر كنيد كه اين موضوع براي طرف مقابل چه قدر اهميت دارد و سپس متناسب با آن برخورد كنيد. 

شايد شما خودتان كسي باشيد كه با ديگران همدردي بالايي داريد اما كسي براي شنيدن حرف هاي شما وجود ندارد. مشاوره روانشناسي به شما اين امكان را مي دهد تا بتوانيد از رازهاي نگفته خودتان بدون آن كه نگران سوء استفاده و يا قضاوت باشيد، به فردي قابل اطمينان بگوييد. 

براي دريافت مشاوره در زمينه مهارت همدلي مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : مهارت همدلي | راه هاي پرورش مهارت همدلي