آموزش تربيت كودك و عوامل تعيين كننده در آن

آموزش تربيت كودك، يكي از موضوعات اساسي در رشد و شكوفايي كودك است كه تحت تاثير عوامل مختلفي مانند زمينه فرهنگي، سطح رشدي و توانايي هاي شناختي كودك، شخصيت والدين و... است. آموزش تربيت كودك به شما كمك ميكند تا تعامل مناسبي با فرزند خود برقرار كنيد و متناسب با ويژگي هاي شخصيتي او در جهت بهبود رابطه و آموزش شيوه هاي صحيح رفتاري با او تلاش كنيد.

آموزش تربيت كودك در سنين مختلف

سن تربيت كودك را نمي توان محدود به دوره خاصي كرد. با اين حال آموزش تربيت كودك، متناسب با سن و توانايي هاي شناختي او صورت مي گيرد. در كودك زير دو سال كه تقريبا كودك نقش منفعلي در برآورده كردن نيازهايش دارد، لازم است با حساسيت، مراقبت و مهرباني بيشتري به نياز هاي كودك توجه داشته باشيد. نحوه تعامل والدين با كودك در اين سنين نقش اساسي در شكل گيري سبك دلبستگي در كودكان ايفا ميكند. نحوه صحيح تربيت كودك زير دو سال، نقش تعيين كننده اي در توانايي اعتماد كردن كودك و كيفيت روابط بعدي او دارد.

به تدريج كودك بزركتر ميشود و توانايي هاي زباني در او رشد ميكند. پيشرفت مهارت هاي زباني و توانايي بازنمايي ذهني باعث ميشود فرزندتان بتواند بيشتر از پيش وقفه در برآورده شدن نيازهايش را تحمل كند. در سنين دو سالگي به بعد شما ميتوانيد از راهنمايي هاي كلامي، توضيح و استدلال براي تربيت كودك استفاده كنيد؛ اكنون تربيت فرزندتان طبق اصول كلي آموزش تربيت كودك بيشتر از پيش حائز اهميت ميشود.

اصول كلي آموزش تربيت جامع كودك

با افزايش مهارت هاي زباني كودك مي توانيد از شيوه هاي مختلفي مانند داستان گويي، بازي با كودك، سخن گفتن و... براي تربيت كودك استفاده كنيد. به طور كلي آموزش جامع كودك يك سري قوانين كلي را شامل ميشود كه در ادامه به برخي از مهمترين آن ها اشاره ميكنيم:

1- وضع قوانين مشخص

از عوامل تاثير گذار در تربيت كودك ميتوان به وضع قوانين مشخص اشاره كرد. قوانين را متناسب با سطح رشدي كودك، برايش شرح دهيد و در مورد ضرورت اجراي آن ها با او صحبت كنيد. به سوالات كودك در اين زمينه پاسخ دهيد؛ چراكه توانايي تفكر و استدلال در كودك تقويت ميشود. 

2- ثبات در اجراي قوانين

يكي از عوامل مهم در تربيت كودك، پايبندي به قوانين خانه است. البته اين پايبندي لازم نيست به شيوه اي سختگيرانه اعمال شود. از طرفي قشقرق ها و گريه هاي كودك نبايد عاملي براي صرف نظر كردن از قواعد تربيتي كودك شوند. چرا كه شما به عنوان والد بايد پايگاه قدرت خود را حفظ نماييد. در صورتي كه كودك متوجه شود كه شما به راحتي تسليم خواسته هاي او ميشويد، ديگر هميشه از اين ترفند استفاده خواهد كرد. 

3- هماهنگ بودن والدين در تربيت كودك

يكي از اصول مهم در آموزش تربيت كودك، هماهنگي والدين با يكديگر در شيوه تربيتي كودك است. در غير اين صورت كودك دچار آشفتگي و سردرگمي ميشود و اين تعارض باعث ميشود هيچگاه متوجه نشود كه در موقعيت هاي گوناگون به چه صورت بايد رفتار كند. پس لازم است در اين زمينه به يك توافق كلي دست يابيد. 

4- حفظ خونسردي در واكنش به بدرفتاري هاي كودك

زماني كه در مورد مسائل مختلف با كودك خود با مشكل روبرو ميشويد، با او صحبت كنيد، به حرفهايش با دقت گوش دهيد و سعي كنيد به دنياي كودكانه او وارد شويد. زماني كه شما كنترل خود را به دليل اشتباهات كودك از دست ميدهيد و واكنشي هيجاني نشان ميدهيد كودك به تدريج مي آموزد كه به جاي حل مسائل در برخورد با مشكلات، رويكرد هيجان محور نشان دهد و به خشونت روي آورد. در صورتي كه كودك بر تكرار رفتارهاي اشتباه خود اصرار دارد، ميتوانيد از روش هاي سالم تنبيه كودكان استفاده كنيد.

5- برقراري رابطه اي دوستانه در برخورد كودك

در مورد رفتارهايي كه برايتان آزار دهنده است برايش توصيح دهيد. با اين روش ميتوانيد حس همدلي را در او افزايش دهيد. برچسب زدن به كودك و خطاب قرار دادن او با واژه هايي مانند " بچه بد، بدجنس يا آزار دهنده " تاثيرات منفي در روح و روان او بر جاي ميگذارد. رفتارهاي خوب كودك را با روش هاي تشويق كودك مي توانيد تقويت كنيد. 

سخن آخر 

نحوه برخورد و تعامل شما با كودك و ديگران، نقش مهمي در تربيت كودك ايفا ميكند؛ در واقع تقليد كودكان از والدين خود، نوعي يادگيري در آنهاست كه درفرآيند رشدي آن ها تاثير گذار است. سخت گيري بيش از اندازه به كودك باعث ميشود اصول اخلاقي صرفا به دليل ترس از حضور شما رعايت شود. قاعدتا در نبود شما كودك به قوانين عمل نخواهد كرد. از طرفي سهل گيري افراطي نيز باعث ميشود كودك هيچگاه قانون پذير نشود. پس حد اعتدال را رعايت كنيد. از آنجايي كه كودكان از نظر شخصيتي بسيار انعطاف پيذير هستند، مشاوره تربيت كودك، فرصتي مناسب است تا بتوانيد با توجه به ويژگي هاي منحصر به فرد فرزندتان، خدمات تخصصي براي رشد و تربيت او دريافت نماييد. 

براي دريافت مشاوره در زمينه تربيت كودك مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : آموزش تربيت كودك | آموزش جامع تربيت كودكان در سنين مختلف