ميراث مادر افسرده از گذشته خود

هر زني براساس يك الگو از مادر دروني، فرزندش را بزرگ مي‌كند كه از طريق همانند سازي با مادرش آن را به دست آورده. اگر مادرتان در كودكي از مادر خود محبتي نديده باشد، برايش سخت است عشقش را به شما نشان دهد. تنهايي در كودكي تنها همدم او و يا شايد يك عروسك بوده است، احتمالا همين عروسك هم توسط والدين او پس از مدتي دور انداخته شده.

عدم دريافت محبت از پدر نيز مي‌تواند باعث احساس طرد، دوست داشتني نبودن و پوچي از درون شود. براي كسب آگاهي در مورد نقش خانواده در بروز افسردگي افراد، به مقاله خانواده افسرده پرور مراجعه كنيد.

دوران كودكي با مادر افسرده

مادر افسرده رفتارها و شيطنت‌هاي كودك را كه متناسب با هنجارهاي رشدي او است به طور اغراق آميزي منفي ارزيابي مي‌كند. اين مادران به خصوص براي پسران خود، برچسب بيش فعالي، سرپيچي و پرخاشگري مي‌زنند و به دليل بيماري خود، قادر به تشخيص مشكلات روحي كودك خود نيستند و فكر مي‌كنند گوشه گيري كودك طبيعي است.

تجربه زندگي با مادر افسرده

شايد به خاطر بياوريد زماني كه با علاقه سمت مادر خود مي‌رفتيد و مي‌خواستيد با او صحبت كنيد يا اتفاقات مدرسه را براي او تعريف كنيد، او زياد علاقه اي به شنيدن حرف‌هاي شما نداشته. پس به مرور زمان اين گفتگوها و تعامل‌ها كمتر شد و به تدريج به سمت درون گرايي سوق پيدا كرديد. در اين شرايط ارتباط ميان مادر و فرزندش به شدت افت مي‌كند.

از طرفي ممكن است ترس و اضطراب، به دليل احساس عدم امنيت نسبت به دنيا و عدم اعتماد به ديگران كه تحت تاثير افسردگي مادر و عدم پاسخگويي مناسب به نيازهايتان بوده، در شما شكل گرفته باشد. براي اين كه آسيب‌هاي كمتري را در زندگي با مادر افسرده تجربه كنيد لازم است نحوه رفتار با او را بلد باشيد و به درمان او كمك كنيد. براي اطلاع از نحوه رفتار با بيمار افسرده كليك كنيد.

تأثيراتي كه مادر افسرده بر كودك خود مي‌گذارد

مادر افسرده نمي‌تواند با فرزندش دلبستگي ايمن ايجاد كند. احساس بيگانگي بين مادر و فرزند هميشه حس مي‌شود. هر چه افسردگي مادر شديدتر باشد و تعداد عوامل استرس زا در زندگي او بيشتر باشد يا از حمايت اجتماعي كمتري برخوردار باشد شرايط بدتر است و تاثير منفي كه بر كودك مي‌گذارد به مراتب بيشتر است:

بروز اختلالات رواني

كودك ممكن است حالات افسردگي مادر را تقليد كند و به مرور ياد بگيرد مثل او رفتار كند. از آن جا كه مولفه‌هاي لذت جويي و ابراز هيجان را در محيط خانه دريافت نمي‌كند، پس كمتر شادي مي‌كند. مادر افسرده نسبت به رفتارهاي كودك خود واكنش شديدتري نشان مي‌دهند و تربيت او فاقد روش‌هاي تشويق كودك است.

تمام اين‌ها به نافرماني و پرخاشگري، اضطراب و افسردگي در كودكان دامن مي‌زند، همچنين اين كودكان در بزرگسالي نيز سطوح پاييني از همدلي را نسبت به درد و رنج ديگران نشان دهند. براي اطلاع از نشانه‌هاي افسردگي در كودكان كليك كنيد.

روابط اجتماعي آشفته

افسردگي مادر، در روابط اجتماعي و خلقيات كودك در بزرگسالي، تاثير منفي زيادي مي‌گذارد. به خاطر افسردگي مادرتان، نتوانستيد ارتباط و تعامل مثبتي با او داشته باشيد، پس ممكن است اين ذهنيت در شما ريشه گرفته باشد كه فردي مزاحم هستيد كه دوست داشتني نبوده و لياقت دوست داشته شدن هم نداريد.

پس به تدريج به سمت انزوا كشيده مي‌شويد، مهارت‌هاي ارتباطي و تعامل با ديگران به درستي شكل نمي‌گيرد و عزت نفس تان را از دست مي‌دهيد، اعتماد كردن به ديگران برايتان سخت مي‌شود. ادامه اين روند باعث گوشه گيري بيشتر در شما مي‌شود. 

ابتلا به اختلال شخصيت وابسته

همان طور كه توضيح داديم مادر افسرده، حس طرد شدگي و تنهايي را در كودك تداعي مي‌كند. پس اگر مادرتان افسرده باشد ممكن است فردي وابسته شويد كه به هر قيمتي شده نمي‌خواهيد محبت ديگران به خصوص افراد خاص زندگي تان را از دست بدهيد؛ پس خودتان را ناديده مي‌گيريد تا ديگران را راضي نگه داريد.

از طرفي چون در زندگي ناديده گرفته شديد نمي‌توانيد خودتان را دوست داشته باشيد يا به خودتان عشق بورزيد. شايد از نظر ديگران يك فرد آرام و مهربان هستيد ولي خودتان در درون احساس بدبختي و درماندگي مي‌كنيد. براي اطلاع از نشانه‌هاي شخصيت وابسته كليك كنيد.

ديدگاه‌هاي مادر افسرده نسبت به بچه دار شدن

قبل از اقدام به بارداري تكليف خودتان را مشخص كنيد. با چه هدفي مي‌خواهيد صاحب فرزند شويد. آيا مي‌خواهيد رفع تكليف كنيد و صرفا وظيفه خودتان را به عنوان همسر انجام دهيد يا واقعا دوست داريد مادر بودن را تجربه كنيد. اگر مادري افسرده داشتيد، ممكن است دو ديدگاه متفاوت نسبت به بچه دار شدن در ذهنتان ايجاد شود:

احساس خلا عميق

ممكن است عطش شديدي براي مادر شدن داشته باشيد تا بدين طريق بتوانيد تمام تنهايي‌ها، محبت نديدن‌ها و كم و كاستي‌هايي كه در كودكي داشتيد، براي فرزندتان به گونه اي افراطي جبران كنيد. البته توجه داشته باشيد كه اين نگرش، ممكن است آسيب‌هايي براي كودكتان داشته باشد و كودكي نازپروده كه توانايي پذيرش مسئوليت ندارد و از توانايي‌هاي حل مسئله پايين برخوردار است تربيت كنيد. پس پيش از بچه دار شدن بهتر است با شيوه‌هاي فرزندپروري مناسب آشنا شويد.

ترس از مادر شدن

زخم‌هاي روحي نياز به التيام و درمان دارند، گذشت زمان موجب بهبودي زخم هايتان نمي‌شود، فقط باعث مي‌شود به دردي كهنه و قديمي تبديل شوند. شايد اصلا علاقه اي به مادر شدن نداشته باشيد. اگر محروميت‌هاي دوران كودكي باعث افسردگي‌تان شود مسلما زندگي براي خودتان تيره و تار است و از زندگي لذت نمي‌بريد چه برسد به اينكه بخواهيد نوزادي را به دنياي تاريك خود وارد كنيد.

ترس از مادر شدن هميشه در وجودتان بوده چون حس مثبتي به كلمه مادر نداريد. شايد چون عشقي دريافت نكرديد الان هم نمي‌توانيد اين عشق را به كس ديگري بدهيد؛ پس تكاليف بچه داري برايتان لذت بخش نخواهد بود. براي درك بهتر اين مسئله پيشنهاد مي‌ كنيم مقاله ترس از بچه دار شدن را مطالعه كنيد.

ويژگي بارز افرادي كه با مادر افسرده زندگي كرده‌اند

فردي كه از كودكي ناديده گرفته شده است، فكر مي‌كند كه محبت ديگران نيز ساختگي است چون اعتمادي به آن‌ها ندارد. پس به فردي خشك و انعطاف ناپذير تبديل مي‌شود كه هيچ چيز و هيچ كس نمي‌تواند او را واقعا شاد كند. شايد اگر از شما بپرسند چه چيز در دنيا واقعا شما را خوشحال مي‌كند جوابي براي آن نداشته باشيد يا نسبت به همه چيز بي خيال باشيد.

شايد زنده باشيد ولي در واقع زندگي نمي‌كنيد. شما نيز خودتان را مورد بي مهري قرار مي‌دهيد و از خودتان مراقبت نمي‌كنيد و جز دست و پا زدن‌هاي بي هدف، هيچ تلاشي براي نجات خود نمي‌كنيد.

راه حل مشكل چيست؟

اگر تجربه كودكي‌تان با مادري افسرده رقم خورده است، اكنون مي‌تواند زمان مناسبي براي تغيير باشد. گذشته خودتان را نمي‌توانيد تغيير دهيد ولي مي‌توانيد تاثير آن را در زندگي امروزتان كم كنيد و آينده‌اي زيباتر را تجربه كنيد. به خودتان عشق بورزيد و درجهت بهبود سبك زندگي خود قدم برداريد. قبل از اقدام به بارداري براي درمان خود اقدام كنيد و خودتان را از لذت مادر شدن محروم نكنيد.

تغيير باورهايي كه سال‌ها همراه شما بوده‌اند نياز به صرف زمان و بهره‌مندي از راهنمايي‌هاي تخصصي دارد؛ صحبت با يك روانشناس به شما كمك مي‌كند تا بتوانيد گره‌هاي ذهنيتان را كه از كودكي با شما همراه بوده‌اند باز كنيد. بنابراين مراجعه به مشاوره افسردگي مي‌تواند راهگشاي شما باشد.

براي دريافت مشاوره در زمينه افسردگي مادر مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : مادر افسرده | تاثير افسردگي مادر بر اعضاي خانواده