ترك اعتياد

ترك اعتياد به مجموعه فرآيندهايي گفته مي‌شود كه طي آن‌ها فرد معتاد تحت نظر متخصص و يا به‌ صورت فردي، براي قطع مصرف ماده اعتيادي اقدام مي‌كند. در اين فرايند فرد سعي مي‌كند علاوه بر قطع مصرف ماده مخدر سبك زندگي خود را نيز تغيير دهد و زندگي متعادل، بهنجار و با اعتماد به نفسي داشته باشد. هدف نهايي از ترك مواد بازگشت فرد به حالت طبيعي و سالم دوران قبل از اعتياد است.

ترك اعتياد چالش‌هاي زيادي را براي فرد به وجود مي‌آورد براي مثال سبب بروز خماري و علائم ترك ، نشانه‌هاي رفتاري، فيزيولوژيكي و شناختي مي‌شود. شدت و ضعف اين نشانه‌ها بسته به نوع ماده مخدر متفاوت است. ميزان موفقيت در ترك مواد به ويژگي‌هاي شخصيتي بيمار، ميزان اراده و تلاش او، حمايت اطرافيان، نوع ماده مخدر، شدت وابستگي، موقعيت اجتماعي، چگونگي مقابله با اعتياد و روش درماني، بستگي دارد.  

مقايسه بهترين روش هاي ترك اعتياد

اگر قصد ترك داريد بايد قبل از هر چيزي يك برنامه ترك اعتياد صحيح و اصولي براي خود انتخاب كنيد؛ چرا كه دليل اصلي بسياري از ناكامي‌ها در سيكل ترك، ترك بي‌برنامه و هيجاني ماده مخدر توسط خود فرد است. روش‌هاي متنوعي براي درمان اعتياد وجود دارد. بايد توجه داشته باشيد كه بسته به نوع ماده اعتيادآور و شرايط جسمي و رواني فرد؛ روش‌هاي مختلفي براي ترك وجود دارد. در نتيجه  يك روش يكسان براي همه افراد مناسب نيست و هر بيمار بايد بر اساس شرايط منحصر به فرد خود در جستجوي بهترين روش باشد. در ادامه پركاربردترين روش‌هاي ترك اعتياد را شرح داده‌ايم: 

1- ترك اعتياد به روش سقوط آزاد

برخي از خانواده ها يا كمپ هاي ترك اعتياد  سعي مي‌كنند با بستن و طناب پيچ كردن فرد به تخت، در مدت زمان كوتاهي او را ترك دهند؛ به اين روش سقوط آزاد مي‌گويند كه معايب زيادي دارد. چرا كه در اولين فرصتي كه فرد رها شود به احتمال زياد دوباره به سمت مصرف مواد مي‌رود. چرا كه در روش‌هاي مذكور به علل اصلي اعتياد فرد توجهي نمي‌شود.

بسياري از معتادان به خاطر مشكلات درون رواني نظير افسردگي و مشكلات خانوادگي به اعتياد پناه آورده‌اند. اين افراد تا زماني كه مشكل اصلي‌شان برطرف نشود نمي‌توانند مصرف مواد را كنار بگذارند و رفتن به كمپ‌ها تنها باعث وخيم‌تر شدن اوضاع روحي آن‌ها خواهد شد؛ در نتيجه اعتياد نيز تشديد مي‌شود. 

2- درمان دارويي

براي ترك اعتياد از داروهاي داراي اثرات شبه افيوني، استفاده مي‌گردد. اين داروها با درگير كردن همان مناطق مغزي كه با مصرف مواد فعال مي‌شدند؛ از شدت علائم ترك و احتمال بروز نشانه‌هاي ترك مي‌كاهند. از جمله داروهاي مؤثر در ترك اعتياد مي‌توان به متادون و ب 2 اشاره كرد. البته در مصرف اين داروها بايد بسيار احتياط شود؛ چرا كه اين داروها تنها بايد در مدتي محدود و در دوز هاي كاملاً مشخص مصرف شوند. به دليل اثرات مشابه اين داروها با مواد مخدر مصرف خودسرانه آن‌ها و يا توجه نكردن به دستورات پزشك منجر به بروز اعتياد جديدي در شما خواهد شد. توجه داشته باشيد كه درمان هاي دارويي زير نظر پزشك در صورتي كه در كنار روش‌هاي روان درماني و مراجعه به روانشناس صورت بگيرند بالاترين ميزان بازدهي را براي شما خواهند داشت. 

3- ترك تدريجي

در كل استفاده از روش ترك تدريجي در مقايسه با روش‌هاي سقوط آزاد و قطع يكباره مواد مخدر، روش بهتري است كه مورد تأييد متخصصان قرار دارد. با اين حال در اين روش نيز اگر عوامل رواني در نظر گرفته نشوند، احتمال بازگشت مجدد فرد به ميزان بسيار زيادي وجود دارد. به علاوه كاهش دوز مصرف زماني كه تحت نظر متخصص ترك باشد، عوارض و علائم ترك در كمترين حد و احتمال موفقيت در درمان بيشتر از هر زماني خواهد بود.

4- روش ماتريكس براي ترك اعتياد

مدل ماتريكس روشي التقاطي است. به طوري كه در طول درمان با مدل ماتريكس درمانگر از روش‌هاي روان درماني مختلف در كنار يكديگر استفاده مي‌كند. از جمله اين روش‌ها مي‌توان به درمان‌هاي انگيزشي، شناختي- رفتاري، گروه درماني و خانواده درماني اشاره كرد. 

ترك اعتياد به روش ماتريكس نياز به حضور چند روز در هفته و صرف چند ساعت در مركز درماني دارد. بيمار در اين درمان نياز به حضور دائم و بستري در مركز درماني ندارد و مي‌تواند زندگي عادي خود را ادامه دهد. ساختاربندي اين برنامه درماني در سطح بالايي قرار دارد و براي هر جلسه و هر مرحله از درمان مباحث و اقدامات مشخصي تعيين شده است. ترك با اين روش تقريبا 16 هفته پيش بيني شده، اما بسته به وضعيت بيمار مي‌تواند تا يك سال طول بكشد.

5- ترك به همراه روان درماني

روان درماني، بهترين روش ترك محسوب مي‌شود. بخصوص اگر در كنار درمان‌هاي پزشكي قرار بگيرد. حضور دائمي يك مشاور و روانشناس در زندگي بيمار و امكان تماس با متخصص، احتمال بازگشت و شكست درمان را به صفر مي‌رساند. بيماري اعتياد ريشه‌هاي بسيار قوي در افكار و سطح روان فرد دارد كه بدون بررسي و تلاش براي حل آن‌ها، مشكل اعتياد نيز حل نخواهد شد. 

روانشناس در كنار پرداختن به علل و ريشه‌هاي اعتياد، به شما مي‌آموزد چگونه از وسوسه‌هاي فكري و تمايل براي مصرف دوبارۀ مواد جلوگيري كنيد. اين روش بيشترين موفقيت درماني را داشته است؛ چرا كه مرحله به مرحله به فرد آموزش داده مي‌شود كه چگونه بر اعتياد خود غلبه كند. مزيت اين روش نسبت به روش‌هاي قبلي اين است كه فرد بعد از ترك مي‌تواند كاملاً به زندگي عادي خود بازگردد و روابط خود را با ديگران بهبود ببخشد. در جدول زير مي‌توانيد از بهترين روش‌هاي ترك اعتياد به مواد مختلف اطلاع كسب كنيد.براي عضويت در كانال مشاوره ترك اعتياد كليك كنيد.

نقش خانواده در ترك اعتياد

زماني كه در خانواده يكي از اعضا معتاد مي‌شود، نه تنها زندگي شخصي خود را متأثر كرده بلكه بر ديگر اعضاي خانواده نيز اثر مي‌گذارد و باعث مي‌شود وظايف و نقش‌هاي معمول اعضاي خانواده تغيير كند و يا از انجام امور روزمره‌ي خود غافل شوند و جايگاه ديگري در خانواده پيدا كنند. به طوري كه نيرو و انرژي خود را صرف محافظت از خانواده در برابر آسيب‌ها و اثرات مخرب بيماري اعتياد مي‌كنند. در نتيجه اعتياد يك نفر معمولاً كل سيستم خانواده را به هم مي‌ريزد. 

خانواده ممكن است از فهميدن اعتياد يكي از اعضايش، بسيار آشفته شود. اين آشفتگي معمولاً منجر به اقدامات هيجاني و نادرست از جانب آن‌ها مي‌شود. مراجعه به يك مشاور روانشناس و شركت در جلسات خانواده درماني به خانواده‌ها كمك مي‌كند تا در ابتدا بتوانند هيجانات منفي خود را مديريت كرده و سپس در مورد بهترين روش‌هاي رفتاري با فرد معتاد آموزش ببينند. براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد نقش خانواده در ترك اعتياد كليك كنيد.

نكات مهم بعد از ترك اعتياد

ترك با داشتن برنامه منظم و صحيح امكان پذير است. اما پيامدهاي بعد از ترك، لزوم ادامه درمان و ارتباط با مشاور ترك را بيشتر مي‌كند. بيماران پس از مواجهه با مشكلات جنسي، دردهاي جسماني، مشكلات روحي، كاهش صبر و... به دنبال مراقبت هاي بعد از ترك اعتياد ميفتند. توجه به اين عوامل بسيار اهميت دارد چرا كه اين‌ها معمولاً به عوامل برانگيزنده‌اي تبديل مي‌شوند و فرد را مجدداً به سمت مصرف مواد سوق مي‌دهند. 

بازگشت به مصرف مواد بعد از ترك

مشكل بسياري از افرادي كه حتي موفق به ترك مواد مخدر در دوره هايي هر چند كوتاه و يا بلند شده اند، بازگشت و شروع مصرف مجدد مواد است. يكي از علت‌هاي اين موضوع، ناديده گرفتن عوارض بعد از ترك مي‌باشد. هم‌چنين قرار گرفتن در شرايطي كه يادآور دوران مصرف است، ولع فرد را براي مصرف بيشتر مي‌كند. حتي معاشرت با كساني كه تجربه مصرف با آن ها را داشته اند (همبازي‌ها) احتمال لغزش را بالا مي‌برد.

مصرف مجدد و بازگشت به اعتياد علائم و نشانه‌هايي دارد كه از مدتي قبل قابل شناسايي و پيش‌بيني هستند. بنابراين بهترين كار اين است كه زير نظر مشاوره ترك اعتياد اين نشانه‌ها و علائم هشدار دهنده شناسايي شوند تا بتوان از برگشت به سمت مصرف مواد جلوگيري نمود و علاوه بر آن فرايند بهبود را نيز تسريع بخشيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه ترك اعتياد مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: ترك اعتياد | بهترين روش ترك اعتياد