رسانه‌ها و وسايل ارتباط جمعي

رسانه‌ها شبكه‌هاي گسترده‌اي از وسايل ارتباط جمعي مثل تلويزيون، روزنامه، مجله، موبايل و... را شامل مي‌شود. رسانه‌ها انواع مختلفي مثل، رسانه‌هاي جمعي، رسانه‌هاي تصويري، رسانه‌هاي راديويي، رسانه‌هاي چاپي، رسانه‌هاي ديجيتالي و ... دارد. مهمترين نوع رسانه در جامعه امروز ما، رسانه‌هاي اجتماعي است كه از طريق شبكه‌ها و نرم افزارهاي مجازي در دسترس جوامع و افراد قرار گرفته است. تاثير رسانه‌هاي جمعي بر افراد در سنين مختلف، بسيار زياد است، اما براي كودكان و نوجوانان با در نظر گرفتن حساسيت‌هاي اين دوره، مي‌تواند آسيب زا باشد.

اثرات مثبت رسانه بر تربيت فرزندان

1. اثرات رسانه بر تربيت فرزندان | كمك به رشد آگاهي

اثرات رسانه بر تربيت فرزندان امروزه نوجوانان با حجم زياد اطلاعات توسط رسانه‌ها، مي‌توانند آگاهي خود نسبت به اجتماع و جهان را افزايش دهند. كسب آگاهي‌هاي فرهنگي و سياسي توسط نوجوانان براي داشتن نسلي از شهروندان مسئوليت پذير در آينده حياتي است. نوجوانان به وسيله ارتباط با اخبار، مجلات و شبكه‌هاي اجتماعي، متوجه مي‌شوند كه جهان چيزي بيشتر از آن است كه در اطراف خود مي‌بينند.

2. كمك به رشد مهارت‌هاي اجتماعي

اكثر نوجوانان از نظر اجتماعي مهارت‌هاي كافي ندارند. رسانه مي‌تواند به آن‌ها شانس رشد مهارت‌هاي اجتماعي، گسترش دايره روابط اجتماعي و رشد دوستي‌هاي جديد را بدهد. رسانه‌ها، اعتماد و حمايت اجتماعي نوجوان را رشد مي‌دهد و آن‌ها را به حركت موفق در مسير جامعه مدرن راهنمايي مي‌كند. پيشنهاد مي‌كنيم مقاله نوجوان را نيز مطالعه كنيد.

3. اثرات رسانه بر تربيت فرزندان | الهام بخشي

تماشاي فيلم‌هاي اكشن و رزمي، مي‌تواند والدين را از جنبه خشن آن نگران كند، اما حتي چنين برنامه‌هايي در واقع با راهنمايي‌هاي درست، انگيزه اي براي رفتن در مسير ورزش‌هاي رزمي يا فعاليت‌هاي پليسي مي‌تواند باشد. همانطور كه بروس-لي نوجوانان زيادي را به سمت آموزش هنرهاي رزمي كشاند. تاثير گذاري صحبت‌ها و رفتارهاي افراد مشهور يا مشاهير مورد علاقه نوجوان از طريق رسانه است، صحبت‌هايي از قبيل مصرف نكردن مواد مخدر يا ترك سيگار توسط آن‌ها، مي‌تواند از سمت نوجوانان به راحتي پذيرفته شود.

4. كمك به مهارت‌هاي هماهنگي حركتي

برخي بازي‌هاي ويدئويي ممكن است، موجب تحليل توانايي‌هاي حركتي در نوجوانان بشود. اما بازي‌هايي هم هستند كه به تقويت مهارت‌هاي حركتي، هماهنگي عصب و عضله و بعضي از توانايي‌هاي ذهني كمك كند.

5. اثرات رسانه بر تربيت فرزندان | كمك به رشد مهارت‌هاي خواندن و نوشتن

وقتي يك سخنران يا الگوي نوجوان، خواندن كتابي را پيشنهاد مي‌دهد، حتمال تمايل به خواندن آن كتاب توسط نوجوان بيشتر مي‌شود. همچنين وبلاگ‌ها، سايت‌ها و شبكه‌هاي ارتباط مجازي مي‌تواند در افزايش دايره لغات و مهارت‌هاي نوشتاري نوجوان تاثير مثبت بگذارد.

6. پر كردن اوقات فراغت كودكان و نوجوانان

رسانه‌ها اين امكان را براي كودكان و نوجوانان فراهم مي‌سازد تا در اوقات فراغت خود به بازي مشغول شوند و يا با دوستان خود به صحبت و چت بپردازند. مسئله‌اي كه در اين ميان اهميت دارد، كنترل و نظارت والدين و قانون‌گذاري براي فرزندان در مورد استفاده از اين فضاها است. جهت آگاهي از روش‌هاي صحيح كنترل نوجوانان مي‌توانيد از مشاوه روانشناسي نوجوان نيز بهره‌مند شويد.

اثرات منفي رسانه بر تربيت فرزندان

1. تخريب تصوير بدني

امروزه جهان و رسانه‌ها پر از چهره‌هاي شفاف و اندام‌هاي زيباست. در حالي كه بسياري از اين تصاوير با استفاده از نرم افزار‌هاي فتوشاپ و جراحي‌هاي زيبايي صورت گرفته است. بنابراين تقريبا رسيدن به استاندارد زيبايي كه در رسانه‌ها نمايش داده مي‌شود، غير ممكن مي‌گردد. اين عوامل باعث تخريب قضاوت نوجوان از ويژگي‌هاي ظاهري خود مي‌شود. بي اشتهايي عصبي و پر اشتهايي عصبي از اين بحران به وجود مي‌آيد.

2. اثرات رسانه بر تربيت فرزندان | عادي سازي خشونت

امروزه ميزان خشونت در بازي‌هاي ويدئويي و فيلم‌ها بسيار زياد شده و نوجوانان وقت زيادي را با آن‌ها مي‌گذرانند. خشونت به مرور زمان واقعي مي‌شود و خيلي از نوجوانان توانايي تمايز بين فانتزي و واقعيت را ندارند. در نتيجه رفتارهاي خشونت آميز براي آن‌ها معمولي به نظر مي‌رسد كه تبعات خاص خود را دارد.

3. رفتار جنسي پر خطر

نوجوانان شديدا در حال جستجو براي كشف هويت جنسي خود هستند. گرايش نوجوانان به هر چيزي كه محتواي جنسي دارند امري طبيعي است. نمايش تعدد روابط جنسي در رسانه‌ها باعث گيج شدن نوجوانان مي‌شود. رابطه جنسي بدون مسئوليت، پيامد اين خط فكري ايست كه در نوجوانان به وجود آمده و نتايج آن رفتار جنسي پر خطر و بارداري‌هاي ناخواسته، مي‌شود.

4. تجاري سازي همه چيز

اينكه پول شادي مي‌آورد تفكري است كه توسط رسانه‌ها در نوجوان ايجاد مي‌شود. رسانه تلاش مي‌كند تا افزايش درآمد را براي نوجوان هدف قرار دهد اما نوجوان به دنبال خوشحالي با به دست آوردن پول است.

5. اثرات رسانه بر تربيت فرزندان | چاقي و افزايش وزن

يكي از علل چاقي مفرط نوجوانان گذراندن بيش از حد وقت خود بر پاي بازي‌هاي كامپيوتري است. اين درحالي است كه بازي در فضاهاي باز به ندرت يافت مي‌شود. به علاوه همراهي اين عادات با رژيم غذايي نامناسب باعث بروز يك چاقي شايع در اين دوران مي‌شود.

6. افت تحصيلي

گرفتن نمرات پايين و افت تحصيلي يكي ديگر از اثرات منفي وقت گذراني زياد پاي تلويزيون است. بر همين اساس، كودكان و نوجواناني كه نمره‌هاي بالاتري در مدرسه كسب مي‌كنند، وقت كمتري را صرف رسانه‌ها كرده‌اند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه افت تحصيلي كليك كنيد.

چگونگي كنترل كردن اثرات رسانه بر تربيت فرزندان

قرار گرفتن در معرض رسانه بخشي از زندگي مدرن است اما شما مي‌توانيد به فرزندانتان آموزش دهيد تا براي چيزهايي كه ارزش ديدن دارد، وقت بگذارند. در اينجا چند راه براي كنترل نفوذ رسانه‌هاي اجتماعي در نوجوانان را ذكر مي‌كنيم:

_موسيقي، فيلم، برنامه‌هاي تلويزيوني و مشاهيري كه نوجوان شما آن‌ها را دوست دارند شناسايي كنيد تا بتوانيد چيزهايي كه بر روي او تأثير مي‌گذارد را تحت كنترل خود داشته باشيد تا درصورت لزوم فرزندتان را از آن‌ها منع كنيد.

_براي نوجوان آسان است تا هر چيزي را كه مي‌خواهد تماشا كند، پس بايد سعي كنيد بر چيزهايي كه مي‌بيند نظارت داشته باشيد. براي بعضي از آن‌ها محدوديت‌هايي تعيين كنيد. درباره قوانين استفاده از آن‌ها با فرزندانتان مذاكره كنيد. بهتر است رفتارهاي صحيح با نوجوان را بلد باشيد. براي اطلاع از رفتار صحيح با نوجوان كليك كنيد.

_يكي از بهترين راه‌هاي دور كردن نوجوان از اثرات منفي رسانه‌ها، صحبت درباره چيزهايي است كه او به دنبال آن هاست. به عنوان مثال اگر فرزند شما، به جنس مخالف علاقه دارد، شما مي‌توانيد با او درباره روابط دوستي با جنس مخالف، انتخاب‌ها در زندگي، اعتماد به نفس و مسائل جنسي صحبت كنيد. اگر نوجوان از جانب والدين اطلاعات كافي درباره چالش‌هاي ذهني خود داشته باشد، به دنبال جمع آوري اطلاعات از رسانه‌ها نخواهد بود.

_والدين بايد استفاده از بعضي برنامه‌ها، فيلم‌ها يا بازي‌ها را ممنوع كنند و به نوجوان درباره علت اين كار توضيح دهند.

_به نوجوان اجازه دهيد تا ديدن بعضي برنامه‌ها را خودش انتخاب كند، شما او را با سوالات خود تفسير كنيد. به عنوان مثال درباره يك فيلم يا بازي از او بپرسيد كه: نظرت درباره آن چيست؟ از آن چه مي‌خواهي؟ احساست درباره آن چيست؟

آيا مي‌توان اثر رسانه‌ها را به طور كامل حذف كرد؟

امروزه رسانه‌ها بسيار قدرتمند و در دسترس هستند اما نبايد فراموش كنيم كه آن‌ها هم مثل ديگر ابزارها، صرفا يك ابزار است كه به خودي خود آسيب زا نيست و نحوه استفاده ما از آن‌ها است كه تعيين مي‌كند چه اثري بر زندگي ما داشته باشند. بنابراين بجاي آنكه صورت مسئله را پاك كنيم، بهتر است به دنبال راه حل اساسي براي اين موضوع باشيد. مشاوران خانواده تاكيد بر نحوه رفتار صحيح با نوجوان و اتخاذ يك سبك فرزندپروري مؤثر دارند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه سبك هاي فرزندپروري كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه اثرات رسانه بر تربيت فرزندان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : اثرات رسانه بر تربيت فرزندان و نوجوانان | اثرات مثبت و منفي