عقده اديپ چيست؟

عقده اديپ اصطلاحي است كه اولين بار فرويد آن را مطرح كرد. به طور كلي عقده اديپ يكي از حالاتي است كه به شكل طبيعي در فرآيند رشد به وجود مي‌آيد. كودك در مرحله اديپال رشد، نسبت به والد غير هم جنس خود، كشش جنسي پيدا مي‌كند و با والد هم جنس خود، بر سر مالكيت او، به رقابت مي‌پردازد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه علل و ريشه‌ي عقده ها كليك كنيد.

چگونگي به وجود آمدن عقده اديپ

در مراحل رشد جنسي، كودكان در حدود 3 سالگي وارد دوره آلتي مي‌شوند. در اين دوره كودكان علاقه زيادي به قسمت تناسلي بدنشان نشان مي‌دهند. رفتار‌هاي دستكاري آلت تناسلي و خودارضايي هم در اين دوران ظهور پيدا مي‌كند. معمولا كودكان به بازي‌هاي كاوشي مي‌پردازند و در مورد تفاوت‌هاي دختران و پسران كنجكاو مي‌شوند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه خودارضايي كليك كنيد.

عقده اديپ ابتدا در مورد پسران مطرح شد. فرويد توضيح داد پسربچه سه ساله شروع به خيال‌پردازي در مورد مادر خود مي‌كند و تمايلات جنسي خود را به نخستين فرد محبوبش كه مادر مي‌باشد، ابراز مي‌كند. ممكن است خيالاتي راجع به ازدواج كردن با مادر خود داشته باشد يا در عمل به مادرش خيلي نزديك شود، او را ببوسد يا لمس كند. در اين بين كودك مانعي براي وصال خود مي‌يابد، كه پدرش مي‌باشد. در نتيجه احساس خصومت و دشمني با پدر را پرورش مي‌دهد. كودك مي‌بيند كه پدرش هر وقت بخواهد مي‌تواند دركنار مادر باشد، او را ببوسد يا در آغوش بكشد، شب‌ها دركنار مادر مي‌خوابد. در نتيجه كودك شروع به رقابت با پدر مي‌كند. در موارد شديد حتي امكان بروز افسردگي در كودك وجود دارد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه افسردگي كليك كنيد.

چگونگي حل شدن عقده‌ي اديپ

حل شدن عقده اديپ از آن جايي شروع مي‌شود كه كودك مي‌فهمد نمي‌تواند بر پدرش غلبه كند و پدرش رقيب قدري براي او است. بنابراين كودك متوجه مي‌شود كه نمي‌تواند پدر را از سر راه بردارد و نسبت به او احساس ترس مي‌كند. پسربچه مي‌ترسد كه پدرش آلت تناسلي او را قطع كند، در نتيجه ترس از اختگي در كودك شروع مي‌شود. پسربچه به خاطر ترس از اختگي، به جاي رقابت با پدر، سعي در تقليد از پدر مي‌كند، اداي او را در مي‌آورد و از اينكه شبيه پدر رفتار كند لذت مي‌برد.

در عين حال به زبان عاميانه او شروع به پرورش وجدان مي‌كند. كودك سيستم اخلاقي پدر را دروني كرده و از قوانين پدر پيروي مي‌كند. در واقع پيروي كردن از پدر باعث مي‌شود كودك احساسات مرتبط با زناي با محارم را از حيطه آگاهي اش براند و به سمت مراحل بعدي رشد پيشروي كند. البته كودك در عين اينكه احساس خصومت به پدر دارد، احساس محبت و نياز به پدر هم مي‌كند. يعني در يك تعارض گير مي‌افتد. بنابراين با استفاده از همانند سازي و مكانيزم‌هاي ديگر سعي در حل مسئله مي‌كند. معمولا حل شدن اديپ تا 6 سالگي به طول مي‌انجامد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه رابطه با محارم كليك كنيد.

عقده اديپ در دختران

اديپ در دختران تقريبا به همان منوالي است كه در پسران ديده مي‌شود. فرويد نام آن را الكترا نهاد. فرويد در نظريه روانكاوي خود ذكر مي‌كند كه دختر بچه در ابتدا و از بدو تولد مانند پسر به مادرش محبت و عشق مي‌وزد اما به مرور اين عشق را به پدر خود معطوف مي‌كند و مادر را رقيب خود مي‌داند. در عقده الكترا دختر نسبت به پدر ميل جنسي پيدا مي‌كند اما در نهايت ميل جنسي خود را سركوب كرده و در بزرگسالي به سمت مردان ديگر گرايش پيدا مي‌كند. پيشنهاد مي‌كنيم در اين زمينه مقاله ميل جنسي را مطالعه كنيد.

انواع عقده اديپ

عقد اديپ مثبت: عقده اديپ مثبت به گرايش جنسي ناهشيارانه كودك به والد غير همجنس گفته مي‌شود كه در ادامه آن رقابت با والد هم جنس پيش مي‌آيد و در نهايت كودك به سازگاري مي‌رسد.

عقده اديپ منفي: عقده اديپ منفي به گرايش جنسي ناهشيارانه كودك به والد هم جنس و رقابت با والد غير همجنس اشاره دارد. اين عقده در صورتي كه در دوران كودكي حل نشده باقي بماند با مشكلاتي در بزرگسالي همراه است و مي‌تواند از علل همجنسگرايي باشد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه همجنس گرايي كليك كنيد.

عواقب حل نشدن اديپ

اگر كودك نهايتا با والد همجنس همانند سازي نكند، عقده اديپ وي حل نمي‌شود. در صورتي كه عقده اديپ در كودك حل نشود و يا فرد در دوره‌ي گذر از بلوغ دچار بحران شود، بقاياي نفساني او وارد بزرگسالي مي‌شود و ممكن است همچنان در نوجواني و بزرگسالي به والد غير همجنس خود ميل داشته‌باشد. نبود پدر به هر دليلي در زندگي كودك مي‌تواند در بروز اين مشكل نقش داشته‌باشد چرا كه پسر رقيب و مانعي براي خود نمي‌بيند و ميل خود به مادر را پرورش مي‌دهد. در اين شرايط آگاهي والدين از تربيت جنسي كودك از اهميت بالايي برخوردار است. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه تربيت جنسي كليك كنيد.

حل نشدن عقده اديپ مي‌تواند منجر به ايجاد اختلالات رواني مانند اضطراب و افسردگي، پدوفيليا (اختلال ميل جنسي به كودكان) و همجنس گرايي شود. البته اين مشكل بسيار نادر بوده و تقريبا تمامي كودكان اين مرحله را با موفقيت پشت سر مي‌گذارند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه اختلالات رواني و پدوفيليا كليك كنيد.

پيشگيري از بروز مشكلات مرتبط با عقده اديپ

لازم است والدين جهت جلوگيري از بروز مشكلات جنسي در كودكان و همچنين جلوگيري از ادامه يافتن اين مشكلات در بزرگسالي براي تربيت جنسي آن‌ها وقت بگذارند و از محدود كردن يا افراط در دادن اطلاعات جنسي به كودكان خودداري كنند. بسياري از والدين نحوه‌ي برقراري ارتباط سازگارانه با فرزند خود را نمي‌دانند. شركت در جلسات مشاوره كودك به شما كمك مي‌كند تا بهترين روش‌هاي تربيتي را براي فرزندان خود به كار بگيريد و از بروز و يا تشديد مشكلات و اختلالات در آن‌ها جلوگيري كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه عقده اديپ مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : عقده اديپ چيست | نحوه به وجود آمدن و درمان عقده اديپ