دروغگويي در كودكان

دروغگويي در كودكان از سنين بسيار پايين و حتي شايد حدود دو سالگي آغاز مي‌شود و تا حدود 12 سالگي به اوج مي‌رسد. كودكان به ويژه در سن كمتر از 10 سال توانايي تشخيص دروغ كوچك و بزرگ را ندارند. دروغگويي در كودكان آموخته مي‌شود اما اين آموزه قابل تغيير است. والدين با اتخاذ يك سبك فرزندپروري مناسب مي‌توانند از مشكلات آتي جلوگيري كنند. براي كسب اطلاعات در زمينه سبك هاي فرزندپروري كليك كنيد. 

دروغگويي در سنين 3 تا 4 سالگي

دروغگويي كودكان در اين سنين شروع مي‌شود. در اين سن كودك هيچ قصد و نيتي از دروغ گفتن ندارد و فقط مي‌خواهد والدين خود را امتحان كند و سرگرم شود. اينكه كه كودك دروغي مي‌گويد و والدين متوجه آن مي‌شوند تفريحي براي او محسوب مي‌شود. همچنين اين موضوغ بيانگر اين است كه هيچ كس حتي پدر و مادر هم نمي‌توانند فرزند كوچك خود را به درستي بشناسند.

دروغگويي در سنين پيش دبستاني

در اين سن كودكان پيشرفت مي‌كنند و متوجه مي‌شوند كه لازم نيست همه‌ي فكرها و كارهاي خود را براي والدين توضيح دهند. البته در اين سن بسيار نوپا و كم تجربه هستند و از تغيير صدا و رنگ صورتشان مي‌توان به دروغ آن‌ها پي برد.

دلايل دروغگويي در كودكان

دروغگويي يكي از انواع اختلالات رفتاري در كودكان است و براي درمان، نياز به ريشه‌يابي و علت‌يابي دارد. كودكان نيز مانند بزرگسالان ممكن است دلايل مختلفي براي دروغگويي داشته باشند. بعضي از اين دلايل با بزرگسالان مشترك است و بعضي از آن‌ها نيز به صورت اختصاصي در كودكان مشاهده مي‌شود. براي اطلاع از ديگر اختلالات رفتاري كودكان كليك كنيد.

1. امتحان كردن

كودك ممكن است به دليل امتحان كردن دانسته‌هاي خود يا پاسخ ديگران دروغ بگويند. مثلا كودكي كه درباره رنگ چيزي دروغ مي‌گويد احتمالا قصد دارد بداند ديگران درباره رنگ آن چه نظري دارند.

2. دروغ براي دروغ

تشخيص اين شكل از دروغگويي در كودكان براي امتحان دانسته‌ها كمي دشوار به نظر مي‌رسد. كودك دروغ نمي‌گويد كه چيزي به دست بياورد يا چيزي را امتحان كند بلكه دروغ مي‌گويد فقط چون مي‌تواند اين كار را انجام دهد.

3. رؤيا پردازي

كودكان ممكن است اطلاعاتي غير واقعي را به شكل دروغ بگويند كه در واقع از تخيل آن‌ها ريشه گرفته است. به طور مثال ممكن است كودكي ادعا كند عروسكش به او چيزي گفته يا ديده كه مرغ از قابلمه به داخل ديس غذا پرواز كرده است.

4. دروغ مصلحتي

اين شكل از دروغ در بين بزرگسالان نيز رايج است و تنها تفاوت آن در توانايي بيشتر بزرگسالان در پنهان كردن حقيقت است. كودكي كه تقصير خود را به گردن ديگري مي‌اندازد يا براي يك شكلات بيشتر، خوردن شكلات قبلي را انكار مي‌كند از اين شكل از دروغ استفاده مي‌كند. در واقع دروغگويي در كودكان با اين شكل به قصد حفظ و به دست آوردن نفع شخصي و يا فرار از تنبيه بدني يا آسيب است. براي كسب اطلاعات در زمينه تنبيه بدني كودكان كليك كنيد.

در چه صورتي دروغگويي در كودكان نگران كننده مي‌شود؟

در صورتي كه دروغ گفتن‌هاي كودك تا پنج الي شش سالگي ادامه داشته باشد، نگران كننده مي‌شود و والدين بايد به دنبال دلايل دروغ گفتن كودك و راهكارهاي رفع آن باشند. البته اكثر كودكان در سنين شش تا هفت سالگي دست از دروغگويي برمي‌دارند. چرا كه متوجه مي‌شوند دليلي براي دروغ گفتن وجود ندارد و تنها در بعضي مواقع دروغ مي‌گويند.  در صورتي كه دروغگويي در كودكان به يك عادت تبديل شود، ممكن است تا بزرگسالي همراه او باشد و مشكلات زيادي را به بار بياورد. اگر كودكتان مدام و  بدون هيچ دليلي دروغ مي‌گويد لازم است از مشاوره كودك كمك بگيريد.

مهارت دروغگويي در كودكان

توانايي كودك در گفتن دروغ‌هاي قابل باور با افزايش سن بالا مي‌رود. براي گفتن يك دروغ خوب بايد اول از حقيقت آگاهي داشت. سپس راهي براي پنهان كردن آن پيدا كرد. به همين دليل كودكاني كه مهارت شناختي بالاتري دارند دروغ‌هاي بهتري نيز مي‌گويند. رشد توانايي تفكر منطقي كودك به دليل توانايي استدلال در افزايش مهارت دروغگويي مؤثر است. نوجواناني كه مهارت‌هاي اجتماعي بالاتري دارند نيز دروغگويان بهتري در دوران بلوغ هستند.

پيامدهاي دروغگويي در كودكان

كودكان ابتدا درباره مسائل پيش پا افتاده شروع به دروغ گفتن مي‌كنند. اما با گذر زمان و رشد عقلاني دروغ‌هاي كودكان به مسائل پيچيده تري گسترش پيدا مي‌كند. تا جايي كه اين دروغ‌ها درباره تكاليف مدرسه، رابطه با دوستان، فعاليت‌هاي خارج از خانه ادامه مي‌يابد. پنهان كاري‌ها بيشتر شده در نتيجه خطراتي كه كودك را تهديد مي‌كند بيشتر و غير قابل پيش بيني مي‌شود. كودكان داراي اختلال سلوك با احتمال بيشتري از دروغ استفاده مي‌كنند. براي كسب اطلاعات در زمينه اختلال سلوك كليك كنيد.

7 گام براي پيشگيري از دروغگويي در كودكان

1-در اولين قدم بايد علت دروغگويي كودك مشخص شود. سن كودك در اقدام براي منع او از دروغگويي اهميت بسيار زيادي دارد. كودك در سنين پايين بد بودن دروغ و ارزش راستگويي را درك نمي‌كند.

2-بهترين راه براي جلوگيري از عادت كودك به دروغ، دادن آموزش درباره چرايي بد بودن دروغ و دادن پاداش به راستگويي است.

3-نبايد به كودك بهانه اي براي دروغگويي داده شود. به جاي سؤال بله يا خير درباره يك رويداد كه والدين از آن مطمئن هستند مي‌توان از چرايي يا چگونگي پرسيد. مثلا به جاي پرسيدن «غذاتو خوردي يا نه؟» مي‌توان پرسيد «چرا غذاتو نخوردي؟».

4-نشان دادن ناراحتي والدين از دروغگويي كودك او را درباره بدي دروغ آگاه مي‌كند. با حالت چهره، رفتار و كلمات خود مي‌توان ناراحتي از دروغ را ابراز كرد.

5-اگر كودك معناي اعتماد را مي‌داند مي‌توان به او درباره اثري كه دروغ در از بين بردن اعتماد دارد توضيح داد. كودك براي حفظ اعتماد والدين ممكن است دروغگويي را متوقف كند.

6-كودكي كه از دروغگويي خود سود برده يا از تنبيه فرار كرده در واقع ياد گرفته دروغ كار خوبي است چرا كه براي او مفيد بوده است. والدين مي‌توانند با ناكام گذاشتن كودك با جلوگيري از دريافت پاداش مانع دروغگويي در كودك شان شوند.

7-دروغگويي والدين براي كودك الگو مي‌شود. والديني كه به هر شكلي از جمله مصلحتي در مقابل كودك دروغ مي‌گويند اين الگو را به كودكان خود مي‌آموزند. گاهي حتي والدين كودك را در دروغ خود شريك مي‌كنند. مثلا پدري كه به كودك مي‌گويد جواب تلفن را داده و بگويد پدرش منزل نيست در حال آموزش دروغگويي به فرزند خود است.