مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي هنر زندگي اولين سامانه مشاوره روانشناسي تخصصي كشور با مجرب ترين مشاوران روانشناسي پاسخگوي سوالات و مشكلات شما در زمينه هاي مشاوره خانواده ، ازدواج ، طلاق ، تربيت كودك ، جوانان ، مهارت هاي ارتباطي ، ترك اعتياد ، مشاوره روانشناسي ، روان درماني و ... مي باشد. به اميد زندگي شاد و سالم براي يكايك مردم ايران...
|
منظور از " عقده رواني " چيست؟واژه "عقده" را اولين بار يونگ روانشناس سوئيسي به كار برد. عقده رواني در اصطلاح تخصصي شامل مجموعهاي از انديشه، افكار و هيجانات ناهوشيار حول موضوع واحدي ميشود كه در شرايط و موقعيتهاي مرتبط، در غالب رفتارها و تكانههايي خاص بروز مييابد. مثلا وقتي كسي از عقده حقارت رنج ميبرد در تمامي موقعيتهايي كه يك مرجع قدرت يا نيروي برتر وجود داشته باشد، رفتارهايي برآمده از اين دغدغه ذهني را در پيش ميگيرد، مثل اينكه از موضع ضعف برخورد كند يا با يك مكانيسم دفاعي وارونه خود را برتر از آنچه كه هست، نشان دهد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه مكانيسم هاي دفاعي كليك كنيد. در واقع عقدهها، گرههاي ناخودآگاه هستند كه به رفتارها و استنباط فرد از موقعيت سمت و سو ميدهند. ناگفته نماند يك عقده زماني فعال ميشود كه يك بستر زمينه ساز هيجاني و اخلاقي مرتبط با آن ايجاد شده باشد مثلا همان كسي كه عقده حقارت دارد با قرار گرفتن در موقعيتهاي رقابتي بيشتر افكار ناكارآمدش فعال ميشود و زماني كه اين عقدهها به صورت مكرر فعال شوند، انواع اختلالات رواني به سراغ فرد ميآيند. براي كسب اطلاعات در زمينه اختلالات رواني كليك كنيد. آيا عقده هاي رواني تنها بروز منفي دارند؟اگر اين مشغوليتها يا گرههاي ذهني بر زندگي فرد غالب شوند و بر بخشهاي مختلف زندگي فرد (تحصيلي، شغلي و ارتباطي) اختلال ايجاد كنند، ميتوان گفت بروز عقده منفي بوده است. اما اگر منجر به به رشد و پيشرفت فرد شود، پس بروز عقده مثبت است؛ مثل كسي كه عقده حقارت عضوي دارد و با تقويت قواي ذهني و فكري خود تبديل به يك انديشمند ميشود. چه زماني عقده هاي رواني پا ميگيرند؟تفكر، احساس و نوع بروز تكانههاي هر كس متأثر از نوع خلق و خوي اوليه و زمينههاي تربيتي و يادگيري او است. معمولا ناكامي در ارضاي نيازهاي اوليه مثل نياز به توجه، دلبستگي، استقلال يا بر عكس ارضاي بيش از حد نيازها از سوي والدين در كودكي ميتواند بستري براي ريشه گيري عقدهها باشد. رويدادهاي ناكام كننده علت اصلي به وجود آمدن گرهها هستند. برخي از عقدهها معطوف به زمينههاي فردي نميشوند بلكه تجربيات جمعي بشر از راه ناخودآگاه جمعي نسل به نسل آنها را انتقال ميدهد؛ مثل عقده اديپ كه در هر نسل بروزي مشابه دارد و امري طبيعي در فرآيند رشد محسوب ميشود. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه عقده اديپ كليك كنيد. شيوه بروز عقده هاي رواني چگونه است؟عقده رواني با سه مكانيسم نمود مييابد: والايش يا اعتلا: با اين روش از طريق يك راه جامعه پسند خود را نشان ميدهند، مثل كسي كه عقده ويرانگري و تخريب دارد و با ورود در زمينههاي ورزشي مثل بكس يا ورزشهاي رزمي راه نمود خود را مييابد. جبران: فرد عقده را انكار ميكند و آن را نميپذيرد پس در صدد جبران آن برميآيد و با يك واكنش وارونه عمل ميكند؛ مثل «سيسرو» كه عقده حقارتش در زمينه لكنت او را تبديل به يكي از بزرگترين سخنوران تاريخ كرد. توجيه عقلاني: فرد با يك مكانيسم عقلاني سعي در توجيه منطقي عقده دارد و براي اين توجيه از دلايل مختلف براي پوشش دادن آن استفاده ميكند. مثل كمال گرايان كه با توجيه كسب موفقيت عقده برتري خود را موجه جلوه ميدهند. ويژگيهاي افراد عقدهايافرادي كه درون خود عقده رواني دارند اغلب رفتارهاي زير را بروز ميدهند: ۱. رفتارهاي افراطيافرادي كه از عقده رواني رنج ميبرند، رفتارهاي افراطي دارند. با كوچكترين نشانهها فرمولي تكراري را به كار ميبرند. براي مثال عقده طرد شدگي باعث ميشود فرد مداوم احساس طرد شدن و دوست داشته نشدن داشتهباشد و مدام جملاتي از قبيل «كسي مرا دوست ندارد، همه مرا طرد كردهاند» به كار ميبرد. اين افراد واكنشهاي عاطفي شديد و افراطي دارند. زماني كه حس كنند شيوهي استقبال شما از آنها به هر دليلي همراه با محبت و خوشحالي نبودهاست به شدت فاصله ميگيرند. ۲. خود مختاري عقدههاعقدهها خودمختار هستند و اراده فرد را تحت كنترل قرار ميدهند و نحوه رفتار و واكنشهاي او را تعيين ميكنند. يونگ در اين زمينه معتقد است عقدهها همانند موجودات انگلي هستند كه در روح افراد به شيوهاي خودمختار زندگي ميكنند. ۳. عدم آگاهي شخص از وجود عقدهاغلب افرادي كه عقده رواني دارند، خود از وجود و نوع آن بيخبر هستند. مگر آن كه در موقعيتهاي مختلف زندگي خود احساس ممانعت و مزاحمت كند. ۴. تمايز ميان عقدهها و عاداتلازم است عادتها را از عقدهها تمايز دهيد. هر چند عادتها نيز از حالت ارادي خارج ميشوند، اما نميتوان آنها را به صورت عقده در نظر گرفت. براي مثال ناخن جويدن، سيگار كشيدن، كندن مو و... را نميتوان عقدههاي رواني در نظر گرفت. عقده رواني تنها در پاسخ به موقعيتهاي واقعي بروز پيدا ميكند و واكنش اخلاقي عاطفي به آن موقعيت است. براي مثال زودرنجي بيش از حد از يك شوخي ميتواند نوعي عقده باشد. چگونه بفهميم عقده رواني در كسي فعال شده؟زماني كه رفتاري مبالغه آميز ديده شد، به احتمال زياد بايد بويي از عقده هم به مشامتان برسد. مثلا اگر كسي را ديديد كه نسبت به هر گونه احساس طرد يا پذيرفته نشدن بسيار زياد واكنش نشان ميدهد، احتمال فعال شدن يك عقده وجود دارد. اين افراد اغلب به وجود يك گره آگاه نيستند، چرا كه از ناخودآگاه ذهن بيرون ميآيند. آنها در موقعيتهايي تكانهها و رفتارهاي ناخودآگاهانه را بروز ميدهند كه در يك شرايط عاطفي و هيجاني سخت گير افتادهاند. براي شناسايي اين فرايندهاي ناخودآگاه، روانكاوي پيشنهاد ميشود. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه روانكاوي كليك كنيد. انواع عقده رواني1. عقده تولداين عقده بسترساز شكهايي درباره اصل يك مطلب يا هويت است و مبدا ترديدهاي شخصيتي است. حتي ممكن است جلوه اي روشنفكرانه و تعميم گرايانه به خود بگيرد. به صورت پرسشهايي درباره منشا پيدايش انسان يا تصورات مربوط به تولد دوباره (مثل تناسخ) در آيد. 2. ژوكاست (Jocaste)در ميان زنان شايع است، نياز به حفظ پسر خود در نزد خويش و خاموش ساختن تمايل به استقلال و تمايل به اثبات مرد بودن پسر خود با يك محبت افراطي دارند. زمينه ساز ايجاد وابستگي مردان بزرگسال به همسراني كه او را در جايگاه مادر ميبينند. 3. عقده يونس (Jonas)گرايش به حفظ و نگه داشتن خويش است. برگشت خيالي به داخل شكم مادر و پناه بردن به يك حامي در هنگام احساس خطر. عقده يونس با نام ترس از موفقيت نيز شناخته ميشود. ترس از موفقيت در واقع فرار از مسئوليت است و اضطراب محقق شدن استعدادها را به همراه دارد؛ اما در واقع ميتواند واكنشي در برابر ترس از شكست باشد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه ترس از موفقيت كليك كنيد. 4. خودنماييميل زياد به ديدن و ديده شدن، شناختن و دانستن، تحسين و توجه ديگران را تحريك كردن شناخته ميشود. اين عقده اغلب تبديل به اختلال شخصيت نمايشي ميشود. افرادي كه شخصيت نمايشي دارند براي ديده شدن و قرار گرفتن در معرض توجه هر كاري ميكنند حتي ممكن است دست به خودكشي بزنند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه اختلال شخصيت نمايشي كليك كنيد. 5. عقده اديپمرتبط به احساساتي در زندگي عاطفي كودك بين ۳ تا ۵ سالگي است، به طور كلي به اميال عاشقانه كودك نسبت به والد جنس مخالف خود و رقابت حسودانه همراه با آرزوي مرگ نسبت به والد هم جنس، اشاره دارد. در دختران با نام عقده الكترا شناخته ميشود. 6. انزواي سادهميل به بودن در مكانهاي كوچك، گرم و تاريك كه امن تلقي شوند. براي مثال فرد ممكن است آرزو كند كه به جاي اينكه صبح از رختخواب بلند شود، زير پتو بماند.گرايشات وابسته و منفعل بودن دارند. 7. عقدههاي دهاني از انواع عقده روانيمهرطلبي دهاني (complx aggression oral): تركيبي از فعاليتهاي دهاني، تمايلات پذيرا و نياز به حمايت و حفظ شدن را نشان ميدهد. با نمودهاي رفتاري خوردن و نوشيدن و مكيدن يا محبت و وابستگي افراطي همراه است. پرخاشگري دهاني (complx aggression oral): رفتارهاي دهاني و رفتارهاي پرخاشگرانه را شامل ميشود مانند تف انداختن، گاز گرفتن و پرخاشگري زباني مثل ريشخند و طعنه. طرد دهاني (Complex rejection oral): رفتارهايي مثل استفراغ كردن، ايرادي بودن افراطي در مورد غذا، كم خوردن، ترسيدن از آلودگي دهان (مثلا ترس از بوسيدن)، ميل به انزوا و پرهيز از وابستگي به ديگران. 8. عقدههاي مقعديطرد مقعدي (Complex rejection anal): همراه با پرخاشگري و رفتارهاي خصمانه و آزارگرانه، بي رحمي، ويرانگري، قشقرق، انداختن و پرت كردن اشيا، شليك كردن و منفجر كردن نگهداري مقعدي (Complex retention anal): انباشتن، احتكار اشيا به صورت وسواسي يا افراطي، نظافت، لجبازي و خساست 9. برخي ديگر از انواع عقده هاي روانيقابيل: هر گونه رفتار طرد، منع، بي اعتبار ساختن و پرخاش نسبت به هر رقيب واقعي يا فرضي است. در واقع همان عقده حسادت برادري ميباشد. ديان (Diane): دختري كه ميخواهد پسر باشد، منشا عقده ديان حق طلبي و استقلال طلبي زنان، طرد، مادر بودن، يا رفتارهاي ظريف زنانه و وظايف زنانه است. پرومته (Promethee): در عرصه حيات معنوي عبارت است از ميل به داشتن قدرتي همانند استادان خويش، پي بردن به رمز قدرت آنان و علاقه مند خود ساختن آنان، در حالي كه خشم و انتقام آنها را نيز ميپذيرند. امپدوكل (Empebocle): آتش را بزرگترين پاك كننده ميدانند، بنابراين «به آتش انداختن خود» و خودسوزي باعث تغيير مدار دنيايي ميشود و اين عمل را منجر به ساخت پايگاه روشنگري جهان قلمداد ميكنند. كرونوس (Kronos): عقده به پدراني اطلاق ميشود كه به فرزندانش ستم ميكند. اين پدر مانع از به استقلال رسيدن پسرش ميشود و به نوعي زمينه را براي اخته شدن رواني او ايجاد ميكند. لوهنگرين: سعي در تامين سعادت ديگران و خانواده خود، ضمن چشم پوشي از لذات زندگي براي خويش و بعد از تحقق سعادت به طور ناگهاني ناپديد ميشوند. عقده تخريب: ميل به خراب كردن، ضايع ساختن، كثيف كردن، به هدر دادن، عيب جويي كردن و بي اعتبار ساختن ديگران و عقايد آنهاست. اين عقده ميتواند در قالب ساديسم يا خودآزاري پيش رود. ميزراهي (Complex urethral): به جاه طلبي مفرط، خودنمايي و خودشيفتگي مربوط ميشود. اشخاص داراي اين عقده هدفهاي بلندپروازانه دارند و روياهاي آنها با شكست از بين ميرود. عقده مدونا يا فرشته فاحشه: اغلب در مردان وجود دارد. اين مردان زنان را يا به صورت پاكدامن و يا فاحشه در نظر ميگيرند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه عقده فاحشه فرشته كليك كنيد. درمان عقدههاهمانطور كه گفته شد، ريشه گرهها در دوران كودكي و روشهاي تربيتي است كه هر فردي با آنها بزرگ شده است. اغلب ناخودآگاه بوده و فرد نسبت به آن آگاهي هوشيار ندارد. بنابراين كسب بينش به فرد كمك ميكند تا به حل بهتر گرهها بپردازد. درمانهاي روانشناسي مانند روشهاي رفتاري شناختي كه در مراكز مشاوره و روان درماني انجام ميشوند، به افراد كمك ميكند تا ريشه افكار و انديشههاي خود را بشناسند در نتيجه ميتوانند رفتارهاي خود را بهتر تحليل و تغيير دهند. در اين زمينه ميتوانيد از مشاوره تلفني فردي بهرهمند شويد. براي دريافت مشاوره در زمينه درمان عقده ها مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.
منبع : عقده رواني | با دنياي عقده هاي رواني آشنا شويد
امتیاز:
بازدید:
|
|
[قالب وبلاگ : سایت آریا] [Weblog Themes By : sitearia.ir] |