شخصيت و اختلال شخصيت

ويژگي‌هاي فردي كه الگوي ثابتي از فكر، عاطفه و رفتار را در فرد نشان مي‌دهد، شخصيت ناميده مي‌شود. در واقع بخش ثابت هر فرد شامل الگوهاي رفتاري و فكري است كه منحصر به فرد و متمايز از ديگران است. اما شخصيت علاوه بر ثابت بودن، مي‌تواند پويا و متحرك باشد، در طول زمان تغيير كند و با محيط سازگار شود. افراد داراي اختلال شخصيت، صفات شخصيتي ناسازگارانه‌اي دارند و در مقابل تغيير مقاومت مي‌كنند. اين الگوي رفتاري معمولا براي اطرافيان آزارنده است. در واقع افراد مبتلا به اختلال شخصيت دچار دشواري در ارتباطات هستند. اختلال‌هاي شخصيت به سه دسته زير تقسيم مي‌شوند كه اختلالات شخصيت دسته C نيز جزئي از آن‌ها است: 

اختلالات شخصيت دسته A

اختلالات شخصيت دسته B

اختلالات شخصيت دسته C

اختلالات شخصيت دسته C

اختلالات شخصيت دسته C را دسته ترس و اضطراب مي‌نامند. در واقع مي‌توان آن‌ها را با توجه به همين ويژگي شناسايي كرد. عموما در حال ترس و انجام رفتارهاي مرتبط با ترس هستند. مثلا از موقعيت‌هاي خاصي اجتناب مي‌كنند، دل مشغولي بيش از حد دارند، درحال تاييد گرفتن از ديگران هستند و ساعات زيادي را صرف اعمال خاصي مي‌كنند. به طور كلي اين ترس و اضطراب تمام جنبه‌هاي زندگي خود و اطرافيانشان را تحت تاثير قرار مي‌دهد. گاهي ممكن است نشانه‌هاي اضطراب به قدري شديد باشد كه با اختلالات اضطرابي و يا فوبيا اشتباه گرفته شود. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه اختلال‌هاي اضطرابي و فوبيا كليك كنيد.

انواع اختلالات شخصيت دسته C

برخي از اختلالات شخصيت دسته C به شرح زير هستند:

1.اختلال شخصيت اجتنابي

اولين اختلال از اختلالات شخصيت دسته C ، شخصيت اجتنابي است. اين افراد الگويي فراگير و طولاني مدت از بازداري، احساس بي كفايتي و حساسيت بيش از حد به ارزيابي منفي از جانب ديگران نشان مي‌دهند. در واقع آن‌ها در موقعيت‌هاي اجتماعي خود را به راحتي ابراز نمي‌كنند چرا كه نگران نظرات منفي ديگران راجع به خودشان هستند؛ بنابراين رفتار بسيار محدودي از آن‌ها در جمع ديده مي‌شود.

اصولا افراد اجتنابي از فعاليت‌هاي دسته جمعي خودداري مي‌كنند؛ مخصوصا از روابط و فعاليت‌هايي كه نياز به ارتباط بين فردي مشخص دارند. چرا كه مي‌ترسند ديگران آن‌ها را طرد كنند، تاييد نشوند و يا مورد انتقاد قرار گيرند. دائما مشغوليت ذهني با مورد انتقاد قرار گرفتن و طرد شدن دارند. در موقعيت‌هاي جديد عصبي مي‌شوند چرا كه احساس بي كفايتي دارند. در روابط بين فردي فكر مي‌كنند كه جذاب نبوده و مهارتهايشان از ديگران كمتر است. براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد اين اختلال از اختلالات شخصيت دسته C مي‌توانيد مقالات زير را مطالعه نماييد:

اختلال شخصيت اجتنابي

نحوه برخورد با شخصيت اجتنابي

زندگي و ازدواج با شخصيت اجتنابي

درمان اختلال شخصيت اجتنابي

2.اختلال شخصيت وابسته

اختلال ديگر از اختلالات شخصيت دسته C، شخصيت وابسته است كه الگوي آن از اوايل جواني شروع شده و شامل نياز مفرط به  حمايت و مراقبت ديگران است. اين افراد براي به دست آوردن نياز خود مطيع و سلطه پذير مي‌شوند و دائما ترس از جدايي و از دست دادن فرد محبوب خود را دارند.

شخصيت وابسته بدون مشورت با ديگران قادر به تصميم گيري‌هاي روزمره خود نبوده و نياز دارد كه مسئوليت‌هاي خود را به ديگران واگذار كند. آن‌ها براي به دست آوردن اين حمايت از طرف ديگران، نظر خود را ابراز نمي‌كنند. شخصيت وابسته به توانايي‌هاي خود اعتماد نداشته و اعتماد به نفس بسيار پاييني دارد. در زمان‌هاي تنهايي احساس درماندگي و ناراحتي مي‌كنند چرا كه فكر مي‌كنند توانايي مراقبت از خود را ندارند. بنابراين با اتمام يك رابطه سريعا وارد رابطه ديگري مي‌شوند تا يك حامي ديگر براي خود پيدا كنند. براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد اين اختلال از اختلالات شخصيت دسته C مي‌توانيد مقالات زير را مطالعه نماييد:

اختلال شخصيت وابسته

 برخورد با شخصيت وابسته

زندگي و ازدواج با شخصيت وابسته

درمان اختلال شخصيت وابسته

3.اختلال شخصيت وسواسي جبري

آخرين اختلال از اختلالات شخصيت دسته C، اختلال وسواسي اجباري است كه با اشتغال ذهني مفرط نسبت به نظم و ترتيب، كمال گرايي، كنترل در مسائل ذهني و روابط ميان فردي مشخص مي‌شود.

افراد داراي اختلال شخصيت وسواسي جبري مشغوليت ذهني با جزئيات، قوانين، ليست‌هاي بلند بالا، نظم و برنامه ريزي در مورد جزئيات دارند و آنقدر غرق در اين مسائل مي‌شوند كه هدف كلي را فراموش مي‌كنند. آن‌ها معمولا اشياي كهنه و بي ارزش را دور نمي‌ريزند و نمي توانند به ديگران اعتماد كرده و بخشي از مسئوليت خود را به آن‌ها واگذار كنند. اصولا در عقايد و افكارش سرسخت است و حاضر به تغيير آن‌ها نيست. براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد اين اختلال از اختلالات شخصيت دسته C مي‌توانيد مقالات زير را مطالعه نماييد:

اختلال شخصيت وسواسي جبري

نحوه برخورد با شخصيت وسواسي جبري

زندگي و ازدواج با شخصيت وسواسي جبري

درمان اختلال شخصيت وسواسي جبري

اختلالات شخصيت دسته C در يك نگاه

اين سه دسته اختلال كه مجموعا اختلالات شخصيت دسته C ناميده مي‌شوند، باعث ايجاد اضطراب و ناراحتي‌هاي طولاني مدت در خود فرد و اطرافيان او مي‌شوند. روابطشان به آساني تشكيل نمي‌شود و در رابطه نيز چالش‌هاي بسياري را تجربه مي‌كنند. براي تشخيص اختلالات شخصيت دسته C به نظر متخصص نياز است. جلسات درماني نيز بايد تحت نطر يك روانشناس متخصص و آموزش ديده انجام شود. لذا از تشخيص سرخودانه و ناآگاهانه بپرهيزيد و از جلسات مشاوره بهره مند شويد.

سخن آخر

اختلالات شخصيت دسته C تاثير منفي بسيار زيادي بر تمام جنبه‌هاي زندگي فرد مي‌گذارند و زندگي او را مختل مي‌كنند. شايد برخي‌ها با خود فكر كنند كه اين اختلالات درماني ندارد و بايد تمام عمر آن را تحمل كرده و با پيامدهاي آن بسازند. اما اين طور نيست و روش‌هاي درماني مفيدي در اين زمينه وجود دارد كه با استفاده از آن‌ها كيفيت زندگي فرد تا حد بسيار زيادي افزايش مي‌يابد. روانشناسان مركز مشاوره حامي هنر زندگي در خدمت شما هستند تا با بررسي و ارايه راهكار به شما كمك كنند. 

براي دريافت مشاوره در زمينه اختلال شخصيت نحوه درمان آن مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: اختلالات شخصيت دسته C يا ج | اختلال هاي شخصيت كلاستر C