تربيت جنسيتي كودك از حساس‌ترين و مهم‌ترين مسائلي است كه والدين بايد به آن توجه داشته باشند. غالبا اين موضوع توسط والدين مورد غفلت قرار مي‌گيرد و واكنش‌هاي غلط آن‌ها در اين زمينه اشتباهات جبران ناپذيري به جاي مي‌گذارد كه آينده كودك را تحت تاثير قرار مي‌دهد. از مهمترين آموزش‌هاي لازم براي تربيت جنسي فرزند، مي‌توان به آموزش حرمت تن اشاره كرد. متاسفانه برخي از والدين و مربيان، سوالات جنسي را همچون تابويي مي‌دانند كه نبايد به آن نزديك شد. همين نگرش موجب بروز پيامدهاي غير قابل جبراني مي‌شود. آگاهي از روش‌هاي صحيح تربيت جنسيتي كودك و راه‌هاي برخورد با او به والدين كمك مي‌كند تا بهترين روش را در اين زمينه در پيش گيرند.

منبع: تربيت جنسي كودكان

سوالات جنسيتي كودكان از چه سني شروع مي‌شود؟

بيشتر كودكان در سنين 3 تا 5 سالگي، كنجكاوي‌هاي زيادي در ارتباط با فيزيك و آناتومي بدن خود دارند. همين باعث مي‌شود تا به بازي‌هايي مثل دكتر بازي، علاقه نشان دهند يا در ارتباط با تفاوت‌هايشان در مقابل جنس مخالف، كنجكاوي كنند. اگر والدين فضايي امن براي صحبت با فرزندشان ايجاد كرده باشند، به احتمال بيشتري مسائل و كنجكاوي‌هاي ذهني شان را از والدين مي‌پرسند.

تربيت جنسيتي كودك | آيا كنجكاوي‌هاي كودكان جنبه جنسي دارد؟

والدين و مربيان بايد بدانند كه اين رفتارها و سوالات در كودكان، به هيچ عنوان جنبه جنسي ندارد و خطري در اين زمينه براي بچه‌ها نيست. سوالات مكرر بچه‌ها در اين زمينه را نبايد به وجود تمايلات جنسي در آن‌ها نسبت داد. اما آن چه كه اهميت دارد، تحت نظر بودن رفتارهاي كودك مي‌باشد. يعني والدين بايد دقت داشته باشند كه كنجكاوي بچه‌ها در اين زمينه به حد و مرز خاصي ختم شود و ادامه پيدا نكند. براي مثال مي‌توان بچه‌ها را تحت نظارت مستقيم و غير مستقيم داشت و يا حواس آن‌ها را پرت كرد. در واقع كودكاني كه در فضاي امن و مناسب بزرگ مي‌شوند، در سنين پايين و نوجواني كمتر با مشكلات جنسي روبرو مي‌شوند. 

ارتباط ميان والد فرزندي از همان روز تولد بايد ايمن باشد، كودكاني كه دلبستگي ايمن با والدين خود دارند در سنين بالاتر نيز ارتباط محكم تري با والدين شان بر قرار مي‌كنند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه دلبستگي كليك كنيد. 

با خود ارضايي در كودكان چه بايد كرد؟

خود ارضايي در كودكان يكي از مشكلات شايع اين دوره است. حركاتي مانند خوابيدن روي شكم و ماليدن خود به زمين، عروسك و يا ساير اشيا در كودكان (به ويژه دختر بچه‌ها) بسيار معمول است. والدين بايد بدانند كه خودارضايي كودكان رفتاري طبيعي است. پس تنها كودك بايد بفهمد كه اين رفتار مورد پسند جامعه نبوده و نبايد آن را تكرار كند. مشغول كردن كودك به فعاليت‌هاي ديگر و منحرف كردن حواس او از اين رفتار، معمولا مفيد واقع مي‌شود. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه خود ارضايي در كودكان كليك كنيد. 

تربيت جنسيتي كودك | چگونه به سوالات جنسي كودكان پاسخ دهيم؟

كودكان در مقابل سوالاتي كه برايشان پيش مي‌آيد از والدين يا اطرافيان، مخصوصا مربيان خود سوال مي‌كنند. بعضي از افراد در مقابل اين سوالات برخورد تند و خشن با كودكان دارند و با جديت تمام، آن‌ها را دعوا مي‌كنند و حرف‌هايشان را به دور از ادب مي‌دانند. سپس از كودكان مي‌خواهند كه هرگز درباره اين موضوع صحبتي نكنند و اگر تكرار شود، تنبيه خواهند شد.

بهتر است مراقبان كودك با حالتي دوستانه و عادي، به حرف‌هاي كودك خود گوش كنند. با لحني مهربان و آرام، او را راهنمايي كنند و تفاوت بين دو جنس را كتمان نكنند. نيازي نيست اطلاعات زيادي به كودك بدهيد، تنها كافي است سوالات او را در يك قالب كودكانه و غير جنسي (يعني طوري كه حتي وقتي براي يك آدم بزرگسال مي‌گوييد تحريك كننده نباشد) پاسخ دهيد. مطمئنا چنين كودكي به جاي جست و جوي پاسخ نزد ديگران از والدين و يا مراقبانش پرسش خواهد كرد. 

اگر فكر مي‌كنيد كه پاسخ شما ممكن است سوالات بعدي را پيش بياورد و يا ذهن او را مشغول كند، نگران نباشيد؛ شما مي‌توانيد با همين لحن به همه سوالات او پاسخ دهيد. برعكس بي پاسخ گذاشتن سوالات كودك يك علامت سوال در ذهنش باقي خواهد گذاشت. 

چه نكات جنسيتي را بايد آموزش داد؟

1- كودك از 3 سالگي بايد متوجه شود كه برخي از نواحي بدنش نبايد توسط ديگران لمس شود.

2- طبق روش‌هاي تربيت جنسيتي كودك بعد از 3 سالگي بايد با لباس زير به حمام برود.

3- والدين بايد با در زدن هنگام ورود به اتاق، كودك را با مفهوم خصوصي و عمومي آشنا كنند.

4- لباس‌هاي زير كودك بايد در مكان خاص و مجزا قرار گيرند.

5- والدين بايد با كودك خود درباره مقاومت در برابر به زور بوسيده شدن و بغل كردن، گفت و گو كنند.

6- بايد به كودك گفته شود كه از شوخي‌هاي نابه جاي دستي و جنسي دوري كند.

ديگر اصول تربيت جنسيتي كودك

1- والدين بايد مفهوم لمس خوب، لمس بد، راز خوب و راز بد را به كودك خود آموزش دهند و درباره آن صحبت كنند. (در لمس خوب، از شانه‌ها بغل مي‌شود. لمس بد شامل به زور بغل كردن و تماس با نواحي خصوصي مي‌شود. راز خوب، احساس خوب دارد و راز بد همراه با خجالت و نگراني است)

2- بايد آموزش داده شود كه در مقابل به زور بوسيده شدن و بغل كردن، محكم نه بگويد و در صورت احساس بد، محل را ترك كرده و به شما اطلاع دهد.

3- براي تربيت جنسيتي كودك والدين در مقابل كودك برهنه نباشند و براي حمام كردن بعد از 3 سالگي، والدين نيز لباس زير به تن داشته باشند.

4- توصيه مي‌شود كه از 6 ماهگي اتاق خواب كودك از والدين جدا شود. همچنين بايد به كودك ياد دهيد كه قبل از ورود به اتاق پدر و مادر در زده و اجازه بگيرد. 

5- والدين مي‌توانند در حضور فرزند با يكديگر روابط محبت آميز داشته باشند تا كودك نيز احساس عشق، حمايت و امنيت را از آنان دريافت كند. اما اين روابط بايد در چارچوب مشخصي باشد تا كنجكاوي كودك در مورد مسائل جنسي برانگيخته نشود. 

6. در زمان حضور فرزندتان مراقب فيلم‌هايي كه تماشا مي‌كنيد، باشيد. چراكه تاثير فيلم و رسانه در تربيت جنسي كودكان بسيار زياد است. 

تربيت جنسيتي كودك | چند اصل اساسي در تربيت جنسي كودك

1- هنگامي كه كودك، درباره سوال‌هايش از شما كمك خواست، دروغ و پنهان كاري را كنار بگذاريد. اين كار شما را نزد او بي اعتبار كرده و باعث مي‌شود اعتمادش به شما خدشه دار شود.

2- اگر درباره سوال‌هايش از شما پرسيد، ابتدا با او درباره اين سوال گفت و گو كنيد تا متوجه ميزان اطلاعاتش در اين زمينه شويد. سپس متناسب با سن و اطلاعاتش جواب سوال‌ها را بگوييد. در صورتي كه احساس كرديد پاسخ‌ها متناسب با سنش نيست، زمان پاسخ گويي را به چند وقت ديگر منتقل كنيد. مثلا بگوييد:"وقتي 9 سالت شد جوابش رو ميگم..."

3- براي تربيت جنسيتي كودك سعي كنيد ميزان اطلاعات و حدسيات او را با طرح پرسش، مديريت كنيد. با اين كار دانسته‌هاي او را به روش درست ساماندهي خواهيد كرد.

4- تا سنين راهنمايي، همه آموزش‌ها را به "توليد مثل" منعطف كنيد. يعني از لذت بخش بودن رابطه جنسي صرف نظر كرده و هدف را توليد مثل قرار دهيد (براي اين كار مي‌توانيد از توليد مثل گياهان و جانوران برايش بگوييد).

5- در حضور خودش، اعضاي بدنش را به او معرفي كنيد. بعد از معرفي گوش و چشم و ساير اعضاي بدن، با استفاده از اطلس‌هاي بدن، اعضاي جنسي اش را با نام‌ علمي و كاركردش آشنا كنيد.

6- اگر كودك آلت تناسلي خود را دستكاري كرد، از خشونت بپرهيزيد و آهسته و آرام او را مشغول كار ديگري كنيد. علت اين رفتار او ممكن است كنجكاوي، ناآشنايي با اعضاي بدن، مشكل جسمي (خارش، انگل، سوزش خشكي پوست و...) باشد. در برخي موارد كودك از اين طريق به آرامش مي‌رسد. براي بررسي بيشتر به پزشك مراجعه كنيد.

اگر كودك با پيام‌هاي جنسي واضح مواجه شد چه بايد كرد؟ 

در صورتي كه كودك با پيام‌هاي واضح جنسي مواجه شد، بايد بتوانيد شرايط  و اطلاعات او را به خوبي مديريت كنيد. از واكنش‌هاي هيجاني شديد مثل خشم و عضبانيت خودداري كنيد چراكه اين برخوردها اوضاع را بدتر مي‌كند. با لحن ملايم و سوالات هدايت شده ميزان اطلاعات كودك را بسنجيد. پس از آن مي‌توانيد اطلاعات او را اصلاح كنيد. توجه داشته باشيد كه كودك نبايد پيامي از عصبانيت و تنبيه از طرف شما دريافت كند. بايد در اين شرايط حمايت خود را به او نشان دهيد. براي برخورد صحيح در اين زمينه مي‌توانيد از مشاوره كودك كمك بگيريد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه مشاوره كودك كليك كنيد. 

براي دريافت مشاوره در زمينه تربيت جنسيتي كودكان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: تربيت جنسي كودكان