بازتاب پرش زانو از جمله بازتاب‌هايي است كه از دوران نوزادي آغاز شده و تا آخر عمر ادامه دارد. اين بازتاب واكنشي است كه در برابر ضربه به تاندون پا كه در زير كمر زانو قرار دارد، ايجاد مي‌شود. طي اين واكنش، پس از ضربه خوردن به زانو، پا ناگهان به صورت خودكار، حركتي شبيه لگد زدن انجام مي‌دهد. به طور كلي بايد بدانيد كه بازتاب‌ها فعاليت‌هاي خودكار و غيرارادي هستند كه بدون اختيار و آگاهي انسان انجام مي‌شوند. فعاليت بازتاب‌ها از طريق مدارهاي عصبي نسبتا ساده صورت مي‌گيرد. تشديد يا تضعيف آن‌ها مي تواند نشانۀ ابتلا به بيماري‌هاي عصبي باشد. به همين منظور براي تشخيص اختلالات عصبي و همچنين براي تعيين ميزان هوشياري افراد، وضعيت بازتاب‌ها در كودك بررسي مي‌شود. در اين راه بهره بردن از مشاوره كودك نيز به شما كمك مي‌كند تا از سلامت نوزاد خود مطمئن شويد.

منبع: زانو 

بازتاب پرش زانو چيست؟

بازتاب پرش زانو از جمله بازتاب‌هاي نوزادان مي‌باشد و هنگامي كه ضربه به تاندون پا كه در زير كمر زانو قرار دارد وارد مي‌شود؛ پا به طور ناگهاني و خودكار حركتي شبيه به لگد زدن انجام مي‌دهد. در واقع اگر پا در وضعيت آويزان قرار گيرد و به زردپي زير زانو ضربه‌اي وارد شود، پا ناگهان به سمت جلو حركت مي‌كند كه اين علامت خود يكي از نشانه‌هاي سلامت نوزاد است. 

براي آگاهي بيشتر درباره بازتاب نوزادان كليك كنيد.

اهميت بررسي بازتاب پرش زانو

بررسي بازتاب پرش زانو اطلاعات بسيار مفيدي در مورد سيستم عصبي فرد به دست مي‌دهد. به اين صورت كه شديد بودن اين واكنش يا عدم حضورآن نشان دهندۀ اختلال در سيستم عصبي مركزي است. البته عوامل ديگري نظير اضطراب نيز در تشديد اين عملكرد تاثير مي‌گذارند. عملكرد غير طبيعي اين بازتاب به خصوص زماني كه با علائم ديگري همراه باشد به متخصصان در تشخيص بيماري‌ها كمك شاياني مي‌كند.

براي مثال عملكرد غير طبيعي و همراه با تاخير بازتاب پرش زانو در صورتي كه همزمان با احساس خستگي شديد در فرد اتفاق بيافتد، مي‌تواند نشانه‌اي از كم كاري غدد تيروييد باشد. البته فقدان اين بازتاب به تنهايي، نمي‌تواند دليل قطعي براي وجود بيماري باشد؛ بلكه براي تشخيص نهايي معاينات بيشتر لازم است.

اختلال در عملكرد پرش زانو در چه اختلال هايي مشاهده مي شود؟

بيماري‌هايي كه موجب تغيير در رفلكس تاندون‌ها مي‌شوند، بسيار متعدد هستند. هر گونه آسيبي به عصب و مراكزي كه پيام را در دستگاه عصبي مركزي انتقال مي‌دهند، موجب اختلال در اين بازتاب مي‌شوند. پره اكلامپسي، هيپر-هيپوكلسمي، اسكلروز طرفي آميوتروپيك، اختلال در غدد تيروئيد، و پاراتيروئيد و بسياري ديگر از اختلالات و حتي تنش‌هاي رواني مي‌توانند در بازتاب پرش زانو تأثير داشته باشند. اما بيشتر اين بيماري‌ها موجب شدت عكس العمل مي‌شوند و نه كاهش عكس العمل. در اين راه لازم است با نشانه‌هاي سلامت نوزاد بيشتر آشنا باشيد تا در صورت بروز مشكل بتوانيد سريعا براي درمان اقدام كنيد.

براي آشنايي بيشتر در زمينه نشانه هاي سلامت نوزاد كليك كنيد.

نحوه بررسي بازتاب پرش زانو

انجام درست معاينۀ بازتاب پرش زانو، نياز به تمرين زياد دارد، حتي بسياري از پزشكان جوان اين معاينه را صحيح انجام نمي‌دهند. بنابراين اگر اين عمل به دست شخص غير متخصص انجام شود، نتيجه قابل توجهي به دست نمي‌دهد.

حتي اگر اين معاينه صحيح و در شرايط درست انجام شود؛ شدت و ضعف اين عكس العمل نسبت به ضربه به خودي خود نشانۀ هيچ بيماري نيست. پزشك متخصص، خصوصاً نورولوژيست‌ها و ارتوپدها اين معاينه را به همراه معاينات ديگر انجام مي‌دهند و در نهايت با در نظر گرفتن نكاتي نظير اينكه آيا شدت عكس العمل در پاها تقارن دارد يا خير و ساير علائمي كه بيمار از خود نشان مي‌دهد به تشخيص نهايي مي‌رسند. مهم ترين نكته اين است كه اين معاينه به خودي خود نشانه هيچ بيماري نيست به خصوص اگر به دست فرد غير متخصصي انجام شود.

سخن آخر

درست است كه نحوۀ عملكرد بازتاب‌ها و مخصوصا بازتاب پرش زانو مي‌تواند نكات مهمي در زمينۀ سلامتي به شما ارائه كند اما بررسي شخصي اين بازتاب نمي‌تواند منبع درستي براي تشخيص بيماري‌هاي عصبي نظير بيماري ام اس باشد. براي اين كه به اطلاعات درست و دقيقي دست پيدا كنيد حتما از نظر يك متخصص و روانشناس در اين زمينه استفاده كنيد. از آن جا كه سيستم اعصاب ارتباط مستقيمي با روان فرد دارد، مشاوره روانشناسي نيز به شما كمك مي‌كند تا عوامل استرس زا و ديگر تنش‌ها را شناسايي كرده و براي رفع آن‌ها اقدام نماييد. براي آشنايي بيشتر با بيماري ام اس كليك كنيد.

در اين راستا مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي با داشتن مشاوراني برجسته در زمينه كودك اين امكان را فراهم كرده است كه از هر نقطه‌اي در ايران بتوانيد از خدمات اين مركز به صورت تلفني و اينترنتي برخوردار باشيد. همچنين براي دوستاني كه در تهران حضور دارند امكان مشاوره حضوري و شركت در كارگاه‌هاي اين مركز وجود دارد. علاوه بر اين مي‌توانيد در كنار مشاوره كودك در زمينه‌هاي مختلف روانشناسي اعم از خانواده، ازدواج، اعتياد، جنسي، مشاوره شغلي، تحصيلي و ... از خدمات مركز بهره مند شويد. مركز حامي هنر زندگي با گردهم آوري جمعي از متخصصين توانسته خدمات خود را با بالاترين سطح كيفيت ارائه دهد و با سابقه چندين ساله خود كمك شاياني به حل مشكلات و اختلالات كند.

براي آشنايي بيشتر در زمينه مشاوره تلفني و مشاوره حضوري كليك كنيد. 

سوالات متداول

بازتاب‌ها در دوران كودكي توسط كدام قسمت مغز كنترل مي‌شوند؟ 

بازتاب‌ها توسط قسمت‌هاي زير كورتكس يا قشر مغز كنترل مي‌شوند و به مرور زمان بخش حركتي مغز مسلط شده و اعمال ارادي شكل مي‌گيرد.

چرا توجه به بازتاب هاي نوزادان و مخصوصا بازتاب پرش زانو اهميت دارد؟

به طور كلي بعضي از بازتاب ها به مرور محو مي‌شوند و از بين مي‌روند و بعضي ديگر به تدريج در ساختمان و حركات ارادي و اختياري؛ هضم و بخشي از آن مي‌شوند. از اين رو توجه به آن باعث مي‌شود كه پي به مشكلات در سيستم عصبي كودك ببريم و بتوانيم بسياري از اختلالات و مشكلات را هرچه سريع‌تر پيش بيني كرده و مداخله انجام دهيم. از اين رو لازم است كه بازهم تاكيد كنيم كه توجه به مشاوره كودك بسيار اهميت دارد. 

براي دريافت مشاوره در زمينه بازتاب پرش زانو مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: زانو