چرا بايد به دنبال راهي براي تقويت حافظه كوتاه مدت بود؟ شايد براي شما نيز پيش آمده باشد كه يك موضوعي را خيلي سريع فراموش كرده و از اين بابت شديدا عصبي و ناراحت شده باشيد. ديگران به شما خرده بگيرند كه حواستان نيست و حتي روابط و دوستي‌هايتان به خطر بيفتد. حافظه كوتاه مدت يا حافظه كاري، يكي از مهم‌ترين و فعال‌ترين بخش‌هاي حافظه است كه بدون آن، هيچ چيزي در حافظه بلند مدت ثبت نخواهد شد. با آگاهي از عملكرد حافظه كوتاه مدت و روش‌هاي تقويت آن، مي‌توانيد ذهن خود را پرورش داده و از ابتلا به اختلالات حافظه نيز پيشگيري كنيد.

منبع: تقويت حافظه كوتاه مدت مغز

حافظه كوتاه مدت چيست؟

حافظه كوتاه مدت يا short memory، بخشي از حافظه است كه اطلاعات دريافتي از طريق حواس پنچگانه را به مدت كوتاه در خود ذخيره مي‌كند. به حافظه كوتاه مدت چرك نويس مغز مي‌گويند، يعني براي ماندن اطلاعات ورودي در ذهن، بايد با روش‌هايي آن‌ها را به حافظه بلند مدت منتقل كند. اختلال در اين روند نوعي زوال عقل محسوب مي‌شود. براي اطلاعات بيشتر از زوال عقل كليك كنيد.

از حافظه كوتاه مدت در مواردي مثل حفظ كردن يك شماره تلفن، بخاطر سپردن يك قرار يا اطلاع دادن يك خبر به ديگران استفاده مي‌شود. اين اطلاعات به سرعت فراموش خواهند شد، مگر اينكه كدي از آن را در حافظه بلند مدت ثبت كنيد. براي اطلاع از روش‌هاي تقويت حافظه بلند مدت كليك كنيد.

ظرفيت حافظه كوتاه مدت 

پيشتر مشخص شده بود كه ظرفيت حافظه كوتاه مدت، شامل 7 بخش اطلاعات يك موضوع است. يعني مثلا تا يك شماره 7 رقمي در آن ذخيره خواهد شد و در صورت ثبت نشدن، فراموش مي‌شود. اما آخرين تحقيقات نشان داده كه ظرفيت حافظه كوتاه مدت در عصر حاضر به 4 داده كاهش پيدا كرده است. يكي از دلايل آن را ظهور لوازم الكتريكي، مخصوصا موبايل‌هاي هوشمند مي‌دانند كه به شما اجازه مي‌دهد بدون تلاش مغز، اطلاعات را سريعا ثبت كرده و ديگر نيازي به ياد سپردن نداشته باشيد. همين مسئله موضوع تقويت حافظه را پررنگ‌تر كرده است.

راه هاي تقويت حافظه كوتاه مدت

فقدان و تضعيف حافظه كوتاه مدت مي‌تواند بسيار ناراحت كننده و شرم آور باشد؛ طبيعتا شما نيز مي‌خواهيد از ضعيف‌تر شدن آن جلوگيري كنيد. روش‌هاي اثبات شده زيادي براي بهبود سلامت مغز و در نتيجه تقويت حافظه كوتاه مدت وجود دارد كه در ادامه به برخي از آن‌ها پرداخته ايم.

1. تقويت حافظه كوتاه مدت با رژيم غذايي سالم

خوردن مقدار زيادي ميوه و سبزي تازه، پروتئين‌هاي خالص و كاهش مصرف چربي، نمك و شكر براي تقويت حافظه توصيه مي‌شود. شكر سفيد، مضرترين ماده براي حافظه است و حتي به عنوان يكي از علت‌هاي اصلي آلزايمر نيز شناخته مي‌شود. براي آگاهي بيشتر از آلزايمر كليك كنيد.

خوراكي‌هاي سرشار از امگا 3 مثل ماهي، سويا و گردو به شدت براي تقويت مغز و حافظه مفيد هستند. خوردن پنير بدون گردو، به دليل نياز پنير به فسفر براي هضم شدن، مي‌تواند به جاي تقويت، عملكرد حافظه را مختل كند.

نوشيدن آب به مقدار زياد، براي سلامت بدن و مغز بسيار ضروري است. تحقيقات نشان داده كه كم آبي باعث انقباض مغزي شده و بر حافظه كوتاه مدت، تمركز و هوشياري تاثير منفي مي‌گذارد. پس براي تقويت حافظه ميزان آب خوردن خود را افزايش دهيد. 

شكلات‌هايي كه از كاكائو و قهوه توليد مي‌شوند، چه به صورت گرم و چه سرد مي‌تواند به بهبود فوري حافظه كوتاه مدت كمك كند. بهترين نوع آن، شكلات‌هاي تلخ و دارك است.

زنجبيل، گياه جينسينگ و نوشيدني‌هاي كافئين دار مثل قهوه و چاي نيز به تقويت حافظه كوتاه مدت كمك مي‌كنند.

نيكوتين، يكي از بحث برانگيزترين تقويت كننده‌هاي حافظه كوتاه مدت است. در صورتي كه به شكل‌هايي غير از سيگار مصرف شود، شايد بتواند به حافظه كوتاه مدت كمك كرده و به سلامت بدن نيز آسيب نزند.

2. تقويت حافظه كوتاه مدت با ارتقاي سلامت جسمي و رواني

ورزش منظم و روزانه، يك سبك زندگي كليدي براي داشتن حافظه خوب است. حتي 20 دقيقه ورزش روزانه نيز ايده آل بوده و نيازي به حركات سنگين نيست. پياده روي در طبيعت، ورزش‌هاي هوازي و آرام بخش مثل يوگا نيز عملكرد حافظه را تقويت مي‌كنند. براي اطلاع بيشتر از سبك زندگي كليك كنيد.

وضعيت جسمي خود را كنترل كنيد. ديابت، فشار خون بالا، مشكلات تيروئيد و سرطان‌ها، حافظه كوتاه مدت شما را تخريب مي كنند.

اختلالات رواني مثل افسردگي به دليل از بين بردن تمركز، تاثير منفي بر روي حافظه كوتاه مدت مي‌گذارد. پس براي تقويت حافظه كوتاه مدت خود بايد به رفع مشكلات رواني با كمك مشاوره روانشناسي بپردازيد.

3. تقويت حافظه كوتاه مدت با تغيير سبك زندگي

سبك زندگي و يا شغل‌هايي كه مشغله‌هاي فكري زيادي براي شما ايجاد مي‌كنند، باعث كاهش تمركز مي‌شوند؛ در نتيجه هجوم اطلاعات حافظه كوتاه مدت‌تان را تخريب مي‌كند. 

7 الي 8 ساعت خواب شب، مهم ترين عاملي است كه براي سلامت جسم و مغز شما ضروري مي‌باشد. كمبود خواب حافظه، خلاقيت، قضاوت و توجه شما را مختل مي‌كند. در هنگام خواب، مغز به تقويت خاطرات و اطلاعات ذهن شما مي‌پردازد. كمبود خواب از ميزان ظرفيت اطلاعات در حافظه كوتاه مدت مي‌كاهد. براي آگاهي بيشتر از اختلالات خواب كليك كنيد.

اختلالات خواب مثل آپنه خواب يا وقفه تنفسي نيز يكي از اصلي ترين دلايل مشكلات خواب و تخريب حافظه كوتاه مدت هستند. براي كسب اطلاعات بيشتر از آپنه خواب كليك كنيد.

4. ارتباط تقويت حافظه با كاهش استرس

استرس، عملكرد مغز شما را تا سطح DNA نيز كاهش مي‌دهد. حافظه كوتاه مدت را تخريب كرده و سلامت جسماني را نيز به خطر مي‌اندازد. در صورت داشتن علائم استرس، بايد فورا براي درمان استرس اقداماتي را در پيش بگيريد. براي كسب اطلاعات بيشتر از علائم استرس و درمان استرس كليك كنيد.

5. تقويت حافظه كوتاه مدت با بازي هاي ذهني

انجام برخي بازي‌هاي ذهني تاثير بسيار زيادي در تقويت حافظه كوتاه مدت دارند. از اين بازي‌ها مي‌توان به شطرنج، منچ، ماروپله، جورچين و آزمون‌هاي پرسش و پاسخ اشاره كرد. جدول‌هاي سودوكو نيز در تقويت حافظه نقش بسيار زيادي دارند. همچنين يكي ديگر از اين بازي‌ها داستان سرايي است. ساخت و طراحي قصه باعث مي‌شود كه ذهن شما در به ياد آوردن جزييات تقويت شود. 

چگونه از تمام ظرفيت حافظه خود استفاده كنيم؟

داشتن يك حافظه خوب، چندان تحت تاثير ژنتيك نبوده و بيشتر مهارتي آموختني است. با انجام برخي از تكنيك‌ها و ترفندها مي‌توانيد حافظه كوتاه مدت خود را تقويت كنيد. براي اطلاع از ديگر راه‌هاي تقويت حافظه كليك كنيد.

1. نوشتن راهي براي تقويت حافظه

عمل نوشتن با درگير كردن تمركز و حافظه، در به خاطر سپردن اطلاعات به شما كمك مي‌كند. توجه داشته باشيد نوشتن با كاغذ و خودكار خيلي مفيدتر از تايپ كردن با وسايل الكترونيكي است. چراكه قلم قدرتمند‌تر از صفحه كليد مي‌باشد. نوشتن در كاهش استرس نيز تاثير بسياري مي‌گذارد. براي كسب اطلاعات بيشتر از نوشتن براي كاهش استرس  كليك كنيد.

2. تقويت حافظه با بلند حرف زدن

چيزي كه مي‌خواهيد ياد بگيريد يا به خاطر بسپاريد را چند بار با صداي بلند براي خود تكرار كنيد. اين ساده ترين اقدام براي بالابردن ظرفيت حافظه كوتاه مدت است.

3. براي حافظه خود طعمه بگذاريد

اگر مي‌خواهيد چيزي را ياد بگيريد، چند واقعيت اساسي و نكته مهم را درباره آن موضوع به خاطر بسپاريد. اين گونه مغز شما براي يادگيري اطلاعات جديد و بيشتر از آن موضوع تقويت مي‌شود. مثلا براي به خاطر سپردن معني كلمه ستبر (بزرگ و سفت) يك تبر بزرگ را تصور كنيد كه نمي‌تواند سنگ را بشكند.

4. تقويت حافظه با تقسيم داده ها

تقسيم داده‌هاي وسيع به قسمت‌هاي كوچك‌تر، راحت‌تر در حافظه باقي مي‌ماند. مثلا مي‌توانيد كد پستي يا يك شماره را به قسمت‌هاي مختلف تقسيم كنيد. همان كاري كه به طور ناخودآگاه با شماره‌هاي موبايل انجام مي‌دهيد. مثلا بجاي 09121231234 بخوانيد:    1234-123-0912

5. تقويت حافظه كوتاه مدت با تفكيك مشكل حواس پرتي با فراموشي

بسياري از مواقع، ممكن است حواس پرتي را با اختلالات حافظه اشتباه بگيريد. در حالي كه حواس پرتي با مشكلات حافظه متفاوت است. براي مقابله با حواس پرتي، روي كار مورد نظر خود تمركز نماييد؛ به فردا و به ديروز فكر نكنيد. براي كسب اطلاعات بيشتر از اختلالات حافظه كليك كنيد.

در حال زندگي كردن باعث تقويت حافظه و افزايش توانمندي شما در يادگيري و يادآوري اطلاعات مي‌شود. همچنين تكنيك ذهن آگاهي به شما ياد مي‌دهد چگونه در زمان حال باقي بمانيد؛ اينگونه به تقويت حافظه خود نيز مي‌كنيد. براي شناخت بيشتر از ذهن آگاهي كليك كنيد.

چه موادي مانع از تقويت حافظه كوتاه مدت مي شوند

مواد مخدر مثل ماري جوانا يا گل، كوكائين، هروئين و متامفتامين‌ها در تخريب حافظه نقش دارند. كاهش و ترك استفاده از مواد مخدر و الكل، يكي از بهترين راه‌هاي تقويت حافظه كوتاه مدت است. همچنين داروهاي ضد اضطراب مثل بنزوديازپين‌ها، داروهاي ضد افسردگي و داروهاي مسكن به دليل متوقف كردن ترشح استيل كولين كه كاملا مرتبط با حافظه و يادگيري است، از دلايل تخريب حافظه كوتاه مدت محسوب مي‌شوند. پس براي تقويت حافظه خود بايد ابتدا تاثير مواد بر ذهن‌تان را بدانيد.

چه زماني اختلال در حافظه كوتاه مدت مشكل محسوب مي‌شود؟

عملكرد حافظه كوتاه مدت بر اين است كه اطلاعات بي مورد را را فيلتر كرده و از ورود آن‌ها به حافظه بلند مدت جلوگيري كند. به همين دليل اگر اطلاعات غيرضروري روزانه را فراموش كرديد، احتمالا مشكلي نداريد و تنها به دليل حجم بالاي اطلاعات يا حواسپرتي دچار فراموش شده‌ايد. اما ممكن است فرد به خاطر اين فراموش احساس ناخوشايندي داشته  و نگران شروع آلزايمر باشد. در صورتي كه اختلال در حافظه كوتاه مدت به صورت مداوم شده است و يك الگوي مشخص دارد، بهتر است كه حتما به يك متخصص مراجعه نماييد.

تاثير مشاوره روانشناسي بر تقويت حافظه كوتاه مدت

خدمات مشاوره روانشناسي با ارائه راهكارهاي اصولي و موثر به شما كمك مي‌كند تا حافظه خود را تقويت كنيد. حواس پرتي، عدم تمركز، استرس و اضطراب و مشكلات رواني از دلايل بسيار مهم فراموشي هستند. روانشناس با ريشه يابي اين موارد و رفع آن‌ها به تقويت ذهن و حافظه شما كمك مي‌كند. روانشناسان مركز مشاوره حامي هنر زندگي در خدمت شما هستند تا در اين زمينه ياري‌تان كند. براي كسب اطلاعات بيشتر از مشاوره تلفني فردي كليك كنيد. 

براي دريافت مشاوره در زمينه جهت تقويت حافظه و روش هاي علمي تقويت حافظه مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: تقويت حافظه كوتاه مدت مغز