افسردگي بعد از بازنشستگي به احتمال بيشتر سراغ كساني مي‌آيد كه هيچ آمادگي براي ورود به اين دوره از زندگي را ندارند. حتي كساني كه شغل آزاد دارند، با احساساتي مشابه افسردگي مواجه مي‌شوند چرا كه افسردگي بعد از بازنشستگي تنها به معناي كار نكردن نيست و در كنار خود جريانات و چالش‌هاي زيادي را به همراه دارد. كاهش توان جسمي به نسبت گذشته، تنها شدن، گذر زمان، ترس از مرگ و... از جمله عوامل تشديد كننده افسردگي بعد از بازنشستگي مي‌باشند. براي آن كه بتوانيد در اين دوره از زندگي فرصت‌هاي خود را بشناسيد، نياز به تغيير نگرش و مرور زندگي تان داريد و در اين راه با كمك يك روانشناس مي‌توانيد به يك خودشناسي رسيده و انگيزه‌ها و اهداف جديدي براي خود تعيين كنيد. با توجه به اهميت موضوع در ادامه به بررسي تفاوت زنان و مردان، علل و راه‌هاي مقابله با افسردگي بعد از بازنشستگي مي‌پردازيم.

منبع: افسردگي بازنشستگي

افسردگي در دوران بازنشستگي بانوان و آقايان

طبق تجربه اغلب مردان بعد از بازنشستگي از بيكار بودن كسل شده و به دنبال شغل جديدي مي‌گردند. اين در حالي است كه خانم‌ها بعد از بازنشستگي معمولا زماني را كه بدست آورده‌اند در خانه و بين افراد خانواده مي‌گذرانند. مردان بعد از كناره گيري از كار و در دوران بازنشستگي به دليل دوري از شرايط كاري گذشته، بي هدف بودن زندگي و نداشتن انگيزه و ارتباط كمتر با همكاران و دوستاني كه در محيط شغلي داشته‌اند؛ منزوي و گوشه گير شده و دچار افسردگي مي‌شوند. در واقع بازنشستگي يكي از عوامل تحريك كننده افسردگي است كه تاثيرات خود را بر جنبه‌هاي مختلف زندگي افراد مي‌گذارد و معمولا در مردان بيشتر از زنان رخ مي‌دهد. 

براي اطلاع بيشتر در زمينه عوامل تحريك كننده افسردگي كليك كنيد.

ارتباط افسردگي با نگاه اطرافيان به بازنشسته‌ها

اهالي خانواده اغلب از بازنشستگي پدر و مادر خوشحال مي‌شوند و از كم شدن اشتغال ذهني آن‌ها ابراز خرسندي مي‌كنند. بازنشستگي هم براي متاهلين و هم مجردها نفع زيادي دارد. خصوصا اگر مسئوليت فرزندان و يا نوه‌ها را به عهده داشته باشيد، بار بزرگي از دوش‌تان برداشته شده و مي‌توانيد برنامه ريزي‌هاي بيشتري با آن‌ها انحام دهيد. در هر مرحله‌اي از زندگي كه باشيد، بازنشستگي فرصتي دوباره براي شناخت نزديكان و دوستان‌تان مي‌تواند باشد. همين تغيير نگرش باعث ايجاد فاصله ميان شما و افسردگي مي‌شود.

براي اطلاع بيشتر در زمينه افسردگي كليك كنيد.

چرا بازنشستگي احتمال افسردگي را افزايش مي دهد؟

يكي از نشانه‌هاي افسردگي به معناي در خودماندن به صورت مداوم است. رها كردن كارهاي روزانه مثل خواب، خوراك و عدم لذت از فعاليت‌هاي پيشين، خستگي در بيشتر مواقع از جمله رفتارهايي است كه بازنشسته‌ها بعد خروج از كار از خود نشان مي‌دهند. افسردگي در افراد بازنشسته اغلب به صورتي دروني شكل مي‌گيرد. دنيا ديدگي اين افراد باعث مي‌شود افسردگي نمودهاي بيروني كمتري داشته باشد. دروني كردن ناراحتي و غم و نداشتن انگيزه براي تغيير، آن‌ها را هر روز بيشتر در دنياي افسردگي فرو مي‌برد.

براي اطلاعات بيشتر در زمينه دنياي افسردگي كليك كنيد.

علاوه بر اين در صورتي كه همسر فرد فوت كند، مشكلات بيشتر شده و نشانه‌هاي افسردگي با شدت بيشتري هجوم مي‌آورند. اين در حالي است كه فرزندان هر كدام دنبال كارهاي خودشان بوده و زمان كافي براي پدر و مادر ندارند. تنهايي و نداشتن كار براي اين افراد بزرگ ترين عامل افسردگي محسوب مي‌شود. همچنين فرد بعد از بازنشستگي ممكن است احساس ناتواني و اضافي بودن نيز داشته باشد، رفتار و حضور دوستان و خانواده در عدم بروز اين احساسات بسيار مهم تلقي مي‌گردد. فشارهاي مالي، نداشتن اميد به آينده، بي حوصلگي و بي هدفي از ديگر علل بروز افسردگي بعد از بازنشستگي مي‌باشد.

براي آشنايي بيشتر در زمينه فوت همسر كليك كنيد.

بازنشستگي زودرس چه تاثيري بر احتمال ابتلا به افسردگي دارد؟

اغلب كساني كه زودتر از موئد خود را بازخريد مي‌كنند، بعد از مدتي احساس مي‌كنند هنوز توانايي زيادي براي كار كردن دارند و مي‌توانستند انرژي خود را به كار تبديل كنند. بدين صورت با احتمال بيشتري دچار احساس بيهودگي و سرخوردگي و در نتيجه افسردگي مي‌شوند. البته كساني كه به دلايل ضعف جسماني و مشكلات پزشكي از كار بازنشست شده‌اند، اين احساس را نخواهند داشت. به طور كلي مي‌توان گفت هر چه قدر تصميم به بازنشستگي به عهده خود فرد باشد، بعد از بازنشستگي انعطاف پذيري و رضايت بيشتر و احتمال افسردگي كمتر خواهد بود. 

نوع نگرش اطرافيان نسبت به افراد بازنشسته نيز بسيار بر احساساتي كه آن‌ها از خود دارند، تاثير مي‌گذارد. در صورتي كه جامعه و اطرافيان بازنشستگي را به عنوان نوعي ازكار افتادگي طلقي كنند، فرد به نوعي انزواي اجتماعي دچار مي‌شود كه با شروع بازنشستگي خلاءهاي رواني در فرد بيشتر مي‌شود. بنابراين توصيه مي‌شود تا زماني كه توانايي كار كردن داريد، حتي اگر بازنشست شده‌ايد، يك فعاليتي را دنبال نماييد. اينگونه كمتر ممكن است كه علائم افسردگي به سراغ شما بياد و مشكلاتي را ايجاد كند.

براي آشنايي بيشتر در زمينه علائم افسردگي كليك كنيد.

راه چاره براي فرار از افسردگي بعد از بازنشستگي

هيچ وقت اجازه ندهيد افسردگي و غصه و غم بر شما چيره شود. فرقي نمي‌كند كه در كجا زندگي مي‌كنيد و ديگران چكار مي‌كنند، شما لازم است همچنان براي سلامت روان خود به تلاش‌تان ادامه دهيد. البته لازم به ذكر است كه روابط اجتماعي و حمايت‌هاي اجتماعي به شدت مي‌تواند بر رفتار آدمي غلبه كند؛ بسياري از بازنشسته‌ها خود را به كارهاي كشاورزي، امور خيريه، فعاليت‌هاي هنري و... سرگرم مي‌كنند.

اين رفتارها و اين روحيه باعث مي‌شود كه درجه و شدت افسردگي كمتر مشاهده شود. افسردگي زماني روي مي‌دهد كه فرد نسبت به همه مسائل با ديدي منفي نگاه كند و قدرت تغيير و حضور خود را فراموش كند. اين نگاه منفي باعث مي‌شود باور كند كه به هيچ دردي نمي‌خورد. برنامه ريزي براي بازنشستگي يكي ديگر از راه هاي مقابله با افسردگي در اين دوران مي‌باشد.

براي اطلاع بيشتر در زمينه برنامه ريزي براي بازنشستگي كليك كنيد. 

وظايف اطرافيان براي مقابله با افسردگي بعد از بازنشستگي 

بودن در جمع خانواده، سفرهاي تفريحي-زيارتي، ورزش‌هاي مناسب سن، عضويت در گروه‌هاي هم‌سن و انجام فعاليت‌هاي خيرخواهانه و… از جمله فعاليت‌هايي است كه مانع از افسردگي بعد از بازنشستگي مي‌شود. گاه هم زماني دوران سالمندي، بحران ميانسالي و يا فرصت كافي براي فكر كردن به مشكلات حل شده احتمال بروز اختلالات رواني را بيشتر مي‌كند. به همين منظور مشاوره روانشناسي و ارتباط با يك متخصص به آن‌ها كمك مي‌كند تا بتوانند راحت تر از پس مشكلات برآيند. اگر يكي از اعضاي خانواده تان احساس مي‌كنيد دچار افسردگي بعد از بازنشستگي شده با فراهم كردن چنين موقعيت‌هايي مي‌توانيد به حفظ سلامت روان او كمك كنيد. براي اطلاع بيشتر در زمينه بحران ميانسالي و چالش هاي سالمندي كليك كنيد.

در اين راستا مشاوره افسردگي مي‌تواند بسيار موثر واقع شود. در واقع در جريان مشاوره افسردگي به بازنشسته‌ها كمك مي‌شود تا نگرش خود را نسبت به اين دوران تغيير داده و سبك زندگي خود را بر اساس شرايط جدي تطبيق دهند. ما نيز در مركز مشاوره حامي هنر زندگي شرايطي را براي افراد فراهم كرده‌ايم كه از هر كجاي كشور بتوانند با مشاوران ما به صورت تلفني در ارتباط باشند. همچنين امكان مشاوره حضوري نيز براي افرادي كه در تهران سكونت دارند نيز فراهم است. 

براي آگاهي بيشتر درباره روند دريافت مشاوره درمان افسردگي كليك كنيد.

سوالات متداول درباره افسردگي بعد از بازنشستگي

وجود تفريحات و مسافرت‌هاي مختلف براي يك فرد بازنشسته چقدر مي‌تواند در كاهش ابتلا به افسردگي موثر واقع شود؟ 

به طور كلي در صورتي كه فرد بتواند بعد از دوران بازنشستگي سبك زندگي فعالانه را در پيش بگيرد مي‌تواند به بهداشت جسمي و رواني خود كمك زيادي كند. ديدار با دوستان قديمي، قدم زدن و پياده روي و قرار گرفتن در گروه‌هايي كه شرايط مشابه با فرد دارند مي‌تواند بسيار مفيد واقع شود. همچنين در صورتي كه فرد به يك خودشناسي برسد مي‌تواند نگرش خود را تغيير داده و نشاط قبلي را به زندگي بازگرداند.

براي آشنايي بيشتر در زمينه سبك زندگي و خودشناسي كليك كنيد. 

پدرم بعد از 30 سال كار دولتي اكنون 3 ماهي است كه بازنشسته شده است اما ديگر مثل سابق بگو و بخند نمي‌كند و خود را از جمع دور نگه مي‌دارد مشكل چيست؟

شرايط زندگي بعد از بازنشسته شدن به طور كلي متفاوت است و فرد ممكن است نشانه‌هايي از جمله انزوا و گوشه گيري را نشان دهد. اهميت اين علائم هنگامي است كه مي‌تواند منجر به افسردگي شود. در واقع در صورتي كه فرد به مدت 2 هفته، نشانه‌هايي مانند بي علاقگي شديد، بي لذتي و داشتن خلقي غمگين را تجربه كند به اختلال افسردگي دچار شده است و نياز است كه براي درمان افسردگي اقدامات موثري انجام گردد.

براي آشنايي بيشتر درباره روند درمان افسردگي كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه اختلالات افسردگي و افسردگي بعد از بازنشستگي مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: افسردگي بازنشستگي