نوزادان در مسير رشد خود در هر بازه سني به يك توانايي خاص دست پيدا مي‌كنند، به طور مثال نشستن را در حدود 4 تا 7 ماهگي تجربه مي‌نمايند. در واقع نشتن نوزاد همانند هر توانايي ديگر زمان خاصي دارد اما با اين حال مي‌تواند از كودكي به كودك ديگر متفاوت باشد. عوامل مختلفي نظير قوي شدن ماهيچه‌هاي گردن، افزايش تعادل و هماهنگي حركتي مي‌توانند براي نشستن موفق نوزاد بدون كمك گرفتن از تكيه گاه موثر واقع شوند. در كنار اين مسئله نقش والدين در تمامي مراحل رشدي و مخصوصا نشستن نوزاد از اهميت بالايي برخوردار است. والدين بايد با ارائه كمك‌ها و تقويت‌ها به كودك خود كمك كنند تا به راحتي بنشيند و الگوي مناسبي براي او باشند. بااين‌حال ممكن است كودك شما با تاخير رشدي همراه باشد و نتواند بنشيند كه در اين شرايط لازم است از مشاوره كودك بهره برده و راهكارهاي لازم را دريافت نماييد.

منبع: نشستن نوزاد از چه زماني شروع مي شود

نشستن نوزاد چه زماني شروع مي‌شود؟

اكثر توانايي‌هاي جسمي و ذهني كودكان در برهه زماني خاصي از رشد پديد مي‌آيند. اين امر به ما كمك مي‌كند تا بتوانيم به‌واسطه تأخيرهاي رخ داده وجود مشكلات احتمالي را حدس بزنيم و از بروز نقايص جدي پيشگيري نماييم. در همين راستا توانايي نشستن نوزاد نيز در يك دامنه سني خاص و اغلب از 4 تا 7 ماهگي پديد مي‌آيد. در اين زمان كودكان اغلب براي نشستن به حمايت والدين و استفاده از يك تكيه گاه نياز دارند اما به مرور و از 8 ماهگي مي‌توانند نشستن به طور مستقل و بدون كمك را تجربه نمايند.

عواملي كه در توانايي نشستن نوزاد نقش دارند

رسيدن به توانايي نشستن در پي رشد اندام‌ها و تقويت عضلات مختلف پديد مي‌آيد. از جمله مهم‌ترين عواملي كه در اين زمينه نقش دارند مي‌توان به قوي شدن ماهيچه‌هاي گردن، توانايي نگه داشتن سر و حفظ تعادل آن، تقويت عضلات دست‌ها، پاها و باسن اشاره كرد. معمولاً كودكاني كه زودتر براي چهار دست و پا رفتن اقدام مي‌كنند و از جانب والدين در اين زمينه تشويق مي‌شوند در زمينه نشستن نيز زودتر از ساير هم سن و سالان خود موفق مي‌شوند.

علل دير نشستن نوزاد 

اگر نوزاد پس از 9 ماهگي هنوز قادر به نشستن نباشد تأخير در اين مهارت حركتي بايد مورد توجه قرار بگيرد. متخصصان بر اين باورند كه اين مشكل مي‌تواند تحت تأثير عوامل گوناگوني باشد كه از جمله آن‌ها مي‌توان به ضعيف بودن ماهيچه‌ها، فراهم نبودن شرايط محيطي مناسب براي فعاليت كودك، وجود اختلالاتي در سيستم عضلاني يا عصبي و نارسايي‌هاي مادرزادي نظير عقب ماندگي‌هاي جسمي اشاره كرد.

با اين حال در نظر داشته باشيد كه كودكان سرعت رشدي متفاوتي دارند و ممكن است برخي از آن‌ها به طور طبيعي اندكي ديرتر از ديگران به توانمندي‌هاي مختلف دست پيدا كنند. براي اينكه از سلامت فرزند خود در اين زمينه اطمينان پيدا كنيد در صورت مشاهده تأخير در نشستن لازم است كه به يك متخصص اطفال مراجعه كرده و از او در اين باره كمك بگيريد.

براي اطلاع بيشتر درباره تاخير در رشد كودك كليك كنيد.

مراحل آموزش نشستن به نوزاد 

كمك‌ها و تقويت‌هاي والدين مي‌تواند در رشد حركتي نوزادان تأثير بسزايي داشته باشند. براي مثال والديني كه فرزند خود را دائماً در گهواره نگه مي‌دارند و اجازه جست و خيز چنداني به فرزندشان نمي‌دهند معمولاً شاهد تأخيرهاي جزئي بيشتري از جانب فرزندشان هستند. اگر مي‌خواهيد به فرزندتان در زمينه نشستن كمك كنيد و او را در اين زمينه تقويت نماييد راهكارهاي زير تا حد زيادي كمك كننده هستند. شما مي‌توانيد اين راهكارها را توسط مشاوران ما در مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي نيز دريافت نماييد. 

1- آمادگي نوزاد براي نشستن را بسنجيد

قبل از انجام هركاري بايد ببينيد فرزندتان از آمادگي كافي براي نشستن برخوردار است يا خير. براي اين كار در نظر گرفتن توانايي‌هايي نظير بالا گرفتن سر و بالا تنه از جمله نشانه‌هاي بسيار مهمي هستند كه نشان مي‌دهند عضلات گردن به اندازه كافي قوي شده‌اند و شما مي‌توانيد تمرين‌هايي جهت ايجاد مهارت نشستن را با فرزند خود انجام دهيد. 

2- كودك را به شكم بخوابانيد

خوابيدن روي شكم يكي از وضعيت‌هايي است كه به تقويت عضلات گردن و ماهيچه‌هاي پشت كودك كمك مي‌كند. اگر حس مي‌كنيد عضلات گردن نوزاد هنوز از آمادگي كافي براي نشستن برخوردار نيست كمك گرفتن از اين روش تا حد زيادي مي‌تواند مؤثر باشد. درنتيجه زمان‌هايي از روز كودك را به‌صورت دمر يا همان روي شكم بخوابانيد و تلاش كنيد با استفاده از اسباب بازي‌هاي مختلف توجه او را به جهات مختلف جلب نماييد. اين كار به نگه داشتن گردن و حفظ تعادل بيشتر كمك مي‌نمايد.

3- فرصت كاوش در محيط را براي نوزاد فراهم كنيد

پس از 4 ماهگي با آغاز چهار دست و پا رفتن، خزيدن و غلتيدن نوزاد روي زمين لازم است كه بتوانيد فرصت كافي براي كاوش در محيط را براي او فراهم كنيد. بااين‌حال از آنجايي كه استخوان‌هاي نوزاد در اين دوران بسيار نرم و آسيب پذير است اهميت دارد كه شرايط محيطي را متناسب با نوزاد تغيير دهيد. براي مثال مي‌توانيد تشكچه‌هاي نرمي روي زمين قرار دهيد تا كودك روي آن‌ها نشستن و چهار دست و پا رفتن را تجربه كند. در واقع مهم است كه در كنار ايجاد فرصت براي تحرك كودك امنيت او نيز تأمين گردد.

4- از بازي‌هاي حركتي كمك بگيريد

شما مي‌توانيد در حين بازي، شوخي و سرگرمي، توانايي‌هاي حركتي فرزندتان را ارتقا دهيد. براي مثال زماني كه نوزاد به پشت دراز كشيده دست‌هايش را بگيريد و به آرامي سعي كنيد او را بلند نماييد. تلاش كنيد با هر حركت كودك به سمت خودتان او را با خنده و تشويق‌هاي كلامي تقويت نماييد و به او براي تحرك بيشتر انگيزه دهيد. انجام اين تمرين كه چيزي شبيه دراز نشست شكمي است مي‌تواند از 4 ماهگي انجام شود و به تقويت عضلات كودك كمك كند.

5- كنجكاوي كودك را تحريك كنيد

شما مي‌توانيد از قوه كنجاوي كودك بهره گرفته و از آن به عنوان محركي براي تحرك بيشتر كودك استفاده نماييد. به اين منظور اسباب بازي‌هاي كودك را در فاصله نزديكي از او قرار دهيد و او را تشويق كنيد تا آن‌ها را بگيرد. هرچقدر توانايي دست‌ها و پاهاي نوزاد بيشتر شود و او در چهار دست و پا رفتن مهارت بيشتري پيدا كند نشستن نيز برايش آسان‌تر خواهد شد.

6- از صندلي‌هاي مخصوص و كالسكه استفاده نماييد

صندلي‌هاي مخصوص كودك و كالسكه از جمله مواردي هستند كه با ايجاد يك تكيه گاه امن براي كودك او را براي نشستن تقويت مي‌كنند. براي اينكه نوزاد به نشستن در اين وسايل عادت كند سعي كنيد اسباب‌بازي‌هاي مورد علاقه‌اش را مقابلش قرار دهيد و او را به خاطر نشستن تشويق نماييد.

7- نشستن را مقابل او تمرين كنيد

يكي از منابع بسيار مهم يادگيري كودكان مشاهده الگوهاست. در واقع كودكان با نگاه كردن حركات ديگران آن‌ها را در ذهن خود پردازش كرده و به مرور مي‌توانند آن‌ها را تكرار كنند. از همين رو شما مي‌توانيد به‌عنوان مهم‌ترين الگو در حين تشويق كودك براي نشستن خودتان نيز آن را انجام داده و نحوه اين كار را به كودك نشان دهيد.

عوارض زود نشستن نوزاد  

بسيار اهميت دارد كه والدين براي تمرين كردن با فرزند خود در زمينه هرگونه فعاليت حركتي متناسب با سرعت رشد او پيش بروند و زودتر از موعد كودك را براي انجام كارهاي مختلف تحت فشار نگذارند. همان طور كه گفته شد شروع سن نشستن از 4 ماهگي است. در نتيجه لازم نيست كه زودتر از اين زمان تمرين‌هاي حركتي را با نوزاد انجام دهيد. متخصصان معتقدند كه تلاش براي نشاندن نوزاد بدون ايجاد حمايت و قرار دادن تكيه گاه مناسب در پشت كودك مي‌تواند انحناي طبيعي ستون فقرات او را تحت تأثير قرار داده و سلامتي او را نيز به خطر بياندازد.

براي اطلاع بيشتر درباره نشانه هاي سلامت نوزاد كليك كنيد. 

سؤالات متداول 

- نوزاد 9 ماهه من هنوز به طور كامل نمي‌تواند بنشيند آيا مشكل خاصي دارد؟

توجه داشته باشيد كه بازه‌هاي زماني تعريف شده تقريبي هستند و مي‌توانند از كودكي به كودك ديگر تا حدودي متفاوت باشند. در نتيجه  لزوماً هر كودكي كه تا 8 ماهگي نشستن به صورت مستقل را تجربه نكرد دچار مشكل جسمي خاصي نيست اما لازم است تحت ارزيابي‌هاي پزشكي قرار بگيرد. به همين خاطر براي كسب اطمينان بيشتر بهتر است از پزشك يا مراقبان بهداشتي كمك بگيريد و وضعيت رشدي كودك را در جنبه‌هاي مختلف ارزيابي نماييد.

براي دريافت مشاوره در زمينه نشستن نوزاد مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: نشستن نوزاد از چه زماني شروع مي شود