داروي پرفنازين (Perphenazine) با نام تجاري Trilafon، يكي از داروهاي دسته ضد سايكوز يا ضد روانپريشي مي باشد كه معمولا به صورت قرص و با مصرف دهاني تجويز مي شود. اين دارو به دليل ساختار و اثرات قوي آن، فقط بايد طبق تجويز پزشك و براي موارد بيماري استفاده شود. هر گونه مصرف بدون تجويز و يا توصيه آن به ديگران، مي تواند عوارض خطرناكي مثل ايست تنفسي و كما به همراه داشته باشد. قطع ناگهاني آن نيز بايد حتما تحت نظر پزشك صورت بگيرد. در ادامه نحوه مصرف، عوارض و تداخلات دارويي شرح داده شده است.

منبع: پرفنازين

موارد مصرف داروي پرفنازين

داروي پرفنازين يكي از داروهاي آنتي سايكوتيك يا ضد روانپريشي است كه براي بيماري‌هايي مثل اسكيزوفرني، اسكيزوافكتيو و اختلال دو قطبي تجويز مي‌شود. اين دارو به متعادل شدن فكر بيمار كمك كرده و باعث مي‌شود بيمار كمتر عصبي شده و بيشتر در فعاليت‌هاي روزمره شركت كند. مهمترين ويژگي اختلالات روانپريشي، جدايي از واقعيت و جدايي از خود است كه اين داروها با ايجاد تعادل در مواد شيميايي و تركيبات مغزي مثل دوپامين، به بهبود وضع بيمار كمك مي‌كنند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه داروهاي آنتي سايكوتيك كليك كنيد. 

عوارض جانبي Perphenazine

داروهاي ضد روانپريشي، به دليل ساختارشان، معمولا اثرات جانبي زيادي به همراه خواهند داشت، اما به دليل آثار مفيدش بر بيماري‌هاي سايكوز مصرف‌اش توصيه مي‌شود؛ بنابراين هرگز بدون اجازه پزشك آن‌‌ها را مصرف نكنيد. برخي از عوارض جانبي داروي پرفنازين عبارتند از:

1- خواب آلودگي

2- سرگيجه و گيجي (مي‌تواند خطر سقوط را افزايش دهد، بنابراين به آرامي از جاي خود بلند شويد)

3- يبوست

4- خشكي دهان

5- تاري ديد و خستگي

6- افزايش وزن بي دليل

توجه: در صرت رفع نشدن علائم يا بدتر شدن آن‌ها به پزشك مراجعه نماييد.

برخي از عوارض جدي‌تر داروي پرفنازين كه در صورت بروز بايد به پزشك اطلاع داد به شرح زير است:

1- مشكلات در سيستم عضلاني و عصبي

2- افزايش اضطراب

3- مشكل در نوشيدن و بلعيدن

4- بي قراري و تنش

5- نياز دائمي به تكان خوردن و حركت كردن

6- لرزش بدن

7- سفتي و انقباض عضلات

8- كبود شدن و خونريزي آسان بدن

9- گلو درد از عوارض داروي پرفنازين

10- آهسته شدن ضربان قلب

11- درد معده و شكم

12- زردي پوست و چشم

13- تهوع مكرر

14- تشنج

همچنين به دليل افزايش سطح پرولاكتين، در زنان مي‌تواند باعث ترشح شير از سينه، حذف يا توقف دوره‌هاي ماهيانه و يا ايجاد مشكل در بارداري بشود. در مردان نيز مي‌تواند باعث كاهش توان جنسي، عدم توانايي توليد اسپرم و بزرگ شدن سينه‌ها شود.

احتياط ها در مصرف Perphenazine

قبل استفاده از داروي پرفنازين، سابقه پزشكي خود را به طور كامل براي پزشك شرح دهيد. به ويژه در موارد زير:

_ كاهش عملكرد مغز استخوان

_ آسيب جدي سر

_ مشكلات كبدي

_ مشكلات سيستم عصبي مثل كما يا اوردوز با الكل و مواد مخدر

_ بيماري پاركينسون

_ فشار خون پايين

_ مشكلات تنفسي

_ سرطان پستان

_ نامنظمي و تندي ضربان قلب

_ سندروم پاهاي بي قرار

_ تشنج

_ داشتن مشكل ادرار

ساير موارد احتياطي عبارتند از:

1. به دليل ايجاد سرگيجه و خواب آلودگي، قبل از فعاليت‌هايي كه به هوشياري كامل نياز دارند (رانندگي و كارهاي فني) داروي پرفنازين رامصرف نكنيد.

2. در صورت داشتن حساسيت‌هاي دارويي و غذايي حتما به پزشك خود اطلاع دهيد.

3. در صورت بروز موارد آلرژيك مثل خارش گلو و پوست، به پزشك مراجعه كنيد.

4. اين دارو ممكن است شما را به نور خورشيد حساس تر كند، بنابراين از قرارگيري در مقابل نور خورشيد و لامپ‌هاي مهتابي حتي الامكان خودداري كرده و از كرم‌هاي ضد آفتاب و پوشش‌هاي محافظ صورت استفاده كنيد. در صورت بروز آفتاب سوختگي يا قرمزي چشم به پزشك مراجعه نماييد.

5. قبل از انجام عمل جراحي يا دندان‌پزشكي، مصرف دارو را به پزشك اطلاع دهيد.

6. الانزاپين مي‌تواند ميزان عرق شما را كم كرده و موجب افزايش احتمال سكته قلبي شود. بنابراين در دوره مصرف از كارهايي كه منجر به عرق كردن شديد شده خودداري كرده، بدن خود را خنك نگه داشته و مايعات زياد مصرف كنيد.

7. عوارض براي سالمندان شديدتر است و خطر سقوط را به دليل گيجي افزايش مي‌دهد.

8. در دوره بارداري مصرف نشود، جز در موارد ضروري و زير نظر دائم پزشك بايد مورد استفاده قرار گيرد.

9. هرگز بدون اجازه پزشك، مصرف داروي پرفنازين را قطع نكنيد و اگر در حال برنامه ريزي براي بارداري هستيد، بلافاصله با پزشك خود صحبت نماييد.

10. اين دارو به شير مادر منتقل شده و مي‌تواند تاثيرات نامطلوبي بر آن بگذارد.

تداخلات دارويي پرفنازين

ليست تمام داروهاي مصرفي خود را به پزشكتان نشان داده و هرگز بدون اجازه پزشك مصرف را شروع، متوقف يا تغيير دوز ندهيد. برخي از تداخلات داروي پرفنازين عبارتند از:

_ برخي از داروهايي كه براي پاركينسون استفاده مي‌شود (مثل پرگوليد، لوودوپا و بروموكريپتين) ممكن است با داروي پرفنازين تداخل داشته باشد.

_ داروهاي ضد قارچ مثل اسكاپولامين

_ داروهاي ضدافسردگي (براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه داروهاي ضد افسردگي كليك كنيد.)

_ داروهايي كه روي آنزيم كبدي تاثير مي‌گذارد و پرفنازين را از بدن شما حذف مي‌كند مثل فلوكستين، دولوكستين و پاروكستين.

_ داروهاي ضدسرفه و سرماخوردگي (كدئين)

_ داروهاي خواب آور (براي آگاهي بيشتر در زمينه داروهاي خواب آور كليك كنيد.)

_  الكل و ماري جوانا

_ داروهاي ضد اضطراب مثل آلپرازولام، لورازپام، زولپيدوم (براي شناخت بيشتر در زمينه داروهاي ضد اضطراب كليك كنيد.) 

_ آرامبخش‌هاي عضلاني (سيكلوبنزاپرين) و آنتي هيستامين‌ها مثل سيتريزين و ديفن هيدرامين

بيش مصرفي و اوردوز با داروي پرفنازين

در صورت مصرف بيش از حد داروي پرفنازين ممكن است علائم خطرناكي مثل وقفه تنفسي و ناتواني در بيدار شدن (كما) اتفاق بيافتد. بنابراين هرگز دوز مصرفي را افزايش ندهيد و در صورت فراموشي يك دوره مصرف، اگر به دوره بعدي نزديك است دوره قبلي فراموش شده را مصرف نكنيد. 

سخن آخر

مصرف دارو يكي از مهم‌ترين اصول درماني بيماري‌ها و اختلالات رواني است. اما داروها مشكلات خاص خود را دارند و اثربخشي آن‌ها تحت تاثير موارد بسيار زيادي كاهش پيدا مي‌كند؛ به همين جهت بايد دائما با پزشك خود در ارتباط باشيد. اما اگر به هر دليلي به پزشك دسترسي نداريد، مي‌توانيد از مشاوره دارويي و فردي مركز مشاوره حامي هنر زندگي بهره‌مند شويد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه مشاوره تلفني فردي كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه داروي پرفنازين مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: پرفنازين