خنديدن و نخنديدن نوزاد يكي از علائمي است كه والدين در طي فرايند رشد بسيار به آن توجه مي‌كنند. وقتي نوزاد براي اولين بار در صورت مادر يا پدر خود مي‌خندد آن‌ها معمولاً بسيار هيجان‌زده مي‌شوند و احساس شعف زيادي را تجربه مي‌كنند. در مقابل اگر كودك نتواند پاسخ مناسبي به بازي‌هاي والدين نشان دهد و واكنش ظاهري مناسبي نظير لبخند زدن را نداشته باشد آن‌ها اغلب از اين موضوع نگران مي‌شوند و سعي مي‌كنند تا از متخصصين در مورد آن سؤال بپرسند. ما در ادامه تلاش كرده‌ايم تا به اطلاعات بيشتري در مورد خنديدن و نخنديدن نوزاد اشاره كنيم پس تا انتها با ما همراه باشيد. 

منبع: خنديدن نوزاد

زمان شروع خنديدن

اكثر كودكان در حول و حوش 3 يا 4 ماهگي براي اولين بار لبخند مي‌زنند و يا خنديدن با صداي بلند را تجربه مي‌كنند. با اين حال لازم است كه نگاه منعطف‌تري به اين موضوع داشته باشيم و اين مسئله را در نظر بگيريم كه هر كودكي سرعت رشد منحصر به فرد خود را دارد و در نتيجه ممكن است برخي كمي زودتر و برخي ديگر كمي ديرتر از اين سن خنديدن را شروع كنند و اين مسئله جاي نگراني چنداني براي والدين ندارد.

براي اطلاعات بيشتر در زمينه نشانه هاي سلامت نوزاد كليك كنيد.

خنديدن و نخنديدن نوزاد | خنديدن كودكان زير يك سال در خواب و بيداري

اگر شما هم كودك تازه متولد شده‌اي داشته باشيد احتمالاً گاهي اوقات مشاهده مي‌كنيد كه نوزاد در خواب لبخند مي‌زند. شايد بپرسيد علت اين لبخندها چيست و كودك به چه چيز پاسخ مي‌دهد؟

در پاسخ به اين سؤال بايد گفت كه نوزاد در سنين بين يك تا دو ماه نوعي لبخند زدن را تجربه مي‌كند كه به آن لبخند غير اجتماعي گفته مي‌شود. اين امر مي‌تواند بازتاب فعاليت‌هاي نورون‌هاي آينه‌اي مغز بوده و يا در واكنش به مرحله‌اي از خواب تحت عنوان خواب REM به وجود آيد. در نتيجه اين واكنش لبخندي است كه بيشتر به يك بازتاب شبيه است و نقشي در تقويت ارتباطات بين فردي ندارد. اما با گذشت زمان فرايند لبخند زدن در فرزند شما تكامل بيشتري مي‌يابد. در اين زمان خنديدن او در خواب به تدريج كاهش يافته و در نهايت كودك مي‌تواند لبخند اجتماعي و ارادي را از 3 يا 4 ماهگي تجربه كند. در واقع از اين زمان نوزاد به طور خودآگاه از لبخند زدن به عنوان ابزاري براي ارتباط برقرار كردن استفاده مي‌كند و از اين راه هيجانات خود را به بزرگ‌ترها نشان مي‌دهد.

خنديدن و نخنديدن نوزاد | نخنديدن نوزاد

متخصصان رشدي، هر دوره سني در سال‌هاي اوليه زندگي را نقاط عطفي مي‌دانند كه در آن زمان كودك بايد بتواند از پس انجام فعاليت‌هاي خاصي بربيايد و چالش‌هاي رشدي مرتبط با مرحله سني خود را پشت سر بگذارد. بر اين اساس يكي از كارهايي كه كودك در سن 3 تا 4 ماهگي بايد بتواند آن را انجام دهد لبخند زدن و خنديدن است. با اين حال هرگز نمي‌توان بر اساس عدم دست‌يابي به يك مهارت خاص، سلامت رشدي كودك را زير سؤال برد. در حقيقت در هر مرحله حساس در زندگي كودك، مجموعه كاركردهايي وجود دارد كه دستيابي به آن‌ها در كنار هم كيفيت رشدي را نشان مي‌دهد. دستيابي به مهارت‌هاي زير به شما نشان مي‌دهد كه لازم نيست در مورد لبخند زدن فرزندتان نگران باشيد و كافي است شكيبايي بيشتري در اين زمينه به خرج دهيد.

- توانايي دنبال كردن حركات به كمك چشم‌ها

- نگاه كردن به صورت افراد و توانايي تشخيص چهره‌هاي آشنا

- لذت بردن از بازي كردن با ديگران

- توليد آواها و اصوات ابتدايي

اگر فرزندتان علاوه بر لبخند زدن به اين مهارت‌ها نيز دست نيافته لازم است براي ارزيابي بيشتر و اطمينان يافتن از كيفيت رشدي او به يك متخصص اطفال مراجعه كنيد.

براي اطلاعات بيشتر در زمينه رشد كودك يك ساله كليك كنيد.

خنديدن و نخنديدن نوزاد | راهكارهايي براي خنداندن نوزاد

گاهي اوقات ممكن است نخنديدن نوزاد بازتابي از عدم ارتباط عاطفي كافي با او باشد. در نتيجه نبايد انتظار داشته باشيد كه كودك به طور خود به خود شروع به خنديدن كند بلكه لازم است شما نيز در اين زمينه كارهاي لازم را انجام دهيد و بستر مناسب را براي آن فراهم نماييد. ما در ادامه به چند توصيه كاربردي براي خنداندن نوزاد اشاره كرده‌ايم.

استفاده از صداهاي مختلف

اكثر كودكان هنگام مواجه شدن با صداهايي نظير صداي زيپ، زنگ يا موارد ساده ديگري از اين دست شروع به خنديدن مي‌كنند براي اينكه بتوانيد نوزاد خود را بخندانيد تلاش كنيد تا ببينيد چه چيزهايي براي او خنده‌دار است و در نتيجه به شناخت بالاتري از او دست‌يابيد. از همين رو وقتي با كودك بازي مي‌كنيد از وسايل صدادار مختلفي استفاده كرده و ببينيد كه كدام يك از آن‌ها مي‌تواند واكنش خنده را در فرزندتان برانگيزد.

خنديدن و نخنديدن نوزاد | انجام بازي‌هاي خنده‌دار

نوزادان در سنين پايين هنوز به توانايي درك پايداري شئ دست نيافته‌اند. از همين رو وقتي اشيايي را در مقابل او بگيريد و ناگهان آن را پنهان كنيد كودك واقعاً فكر مي‌كند كه اين وسيله محو و ناپديد شده است. اين موقعيت تا حد زيادي مي‌تواند براي او خنده‌دار باشد. به همين خاطر بازي‌هاي ساده‌اي نظير پنهان كردن صورت و ظاهر شدن ناگهاني يا بازي‌هايي نظير "دالي موشه" مي‌توانند براي نوزادان بسيار جذاب بوده و آن‌ها را بخندانند.

تماس ملايم با پوست كودك

نوزادان اغلب از تماس پوستي ملايم بسيار لذت مي‌برند. از همين رو بوسه‌هاي مكرر و ملايم روي پوست كودك، قلقلك‌هاي بسيار آرام يا دميدن روي شكم نوزاد در صورتي كه به آرامي و با شوخي و خنده انجام شود مي‌تواند واكنش‌هاي مثبت را در نوزاد نيز برانگيزد و او را به خنديدن وادار نمايد.

سؤالات متداول

- آيا نخنديدن نوزاد علامت اوتيسم است؟

شما با علامتي جزئي نظير لبخند نزدن نمي‌توانيد در مورد اختلالي مثل اوتيسم تشخيص گذاري كنيد. بسياري از كودكان از همان ابتدا نسبت به ساير بچه‌هاي هم سن خود افراد جدي‌تري هستند و درنتيجه ديرتر خنديدن را آغاز مي‌نمايند. اگر نخنديدن فرزندتان همچنان ادامه پيدا كرد و او علاوه بر اين مورد در برقرار كردن ارتباط با شما چه به صورت چشمي و چه به صورت جسمي و عاطفي دچار مشكل بود براي دستيابي به درك بهتر در مورد وضعيت رشدي و رواني او با يك روانشناس كودك مشورت نماييد.

براي آگاهي بيشتر در زمينه مشاوره كودك كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه خنديدن و نخنديدن نوزاد مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: خنديدن نوزاد