اختلال شخصيت اسكيزوتايپال (STPD) يكي از انواع اختلالات شخصيت است كه نشانه‌ها و علائم آن‌ شباهت بسياري به مبتلايان اسكيزوفرني دارند. در واقع اسكيزوتايپال بيانگر شكل نهفته اسكيزوفرني است و در سابقه خانوادگي اين افراد به وضوح اختلال اسكيزوفرني ديده مي‌شود. مبتلايان به اين شخصيت مشكلات زيادي در ايجاد و حفظ روابط نزديك با ديگران دارند. از طرفي بي‌نظمي‌هاي رفتاري در آن‌ها بسيار به چشم مي‌خورد. در كنار اين نشانه‌ها داراي افكاري عجيب و غريب و دركي متفاوت از محيط خود هستند و دوستاني خيالي دارند. در درمان افراد مبتلا به شخصيت اسكيزوتايپال روان درماني در كنار دارو درماني مي‌تواند بسيار موثر باشد. اگر با چنين فردي در ارتباط هستيد بهتر است درباره ويژگي‌هاي منحصر به فرد شخصيت اسكيزوتايپال بيشتر آشنا شويد.

منبع: اختلال شخصيت اسكيزوتايپال | شخصيت اسكيزوتايپال

شخصيت اسكيزوتايپال

اختلال شخصيت اسكيزوتايپال يكي از انواع اختلالات شخصيت كلاستر A مي‌باشد. در شخصيت اسكيزوتايپال تفكر و نحوه ارتباط برقرار كردن مختل شده است. بيماران اسكيزوتايپال اگرچه اختلال فكري واضحي ندارند، اما تكلمشان متمايز يا ويژه است و اغلب معنايش را فقط خودشان مي‌فهمند. شخصيت اسكيزوتايپال نيز مانند بيمار مبتلا به اسكيزوفرني ممكن است از احساسات خود باخبر نباشد؛ اما به كشف احساسات ديگران به‌ويژه حالات عاطفي منفي مثل خشم، بسيار حساس است. آن‌ها افكاري خرافي دارند يا مدعي غيب بيني و داشتن ساير قدرت‌هاي فكري ويژه هستند.

براي اطلاع بيشتر درباره اختلالات شخصيت كلاستر A كليك كنيد.

نشانه هاي اختلال شخصيت اسكيزوتايپال

اگر قصد ازدواج با شخصيت اسكيزوتايپال را داريد بايد اطلاعات بيشتري در مورد اين اختلال و نحوه برخورد با شخصيت هاي اسكيزوتايپال كسب كنيد. نشانه‌هاي تشخيصي شخصيت اسكيزوتايپال موارد زير را شامل مي‌شود.

• افكار انتساب به خود
• اعتقادات عجيب يا افكار جادويي كه بر رفتار فرد اثر بگذارند و با هنجارهاي برآمده از خرده فرهنگ فرد همخواني نداشته باشند (مثل خرافاتي بودن، اعتقاد به غيب بيني، دور آگاهي (تله پاتي)، يا حس ششم؛ در كودكان و نوجوانان به صورت تخيلات يا اشتغالات ذهني غريب)
• تجارت غير معمول ادراكي، از جمله خطاهاي ادراكي جسمي
• تفكر و تكلمي عجيب (مثلاً مبهم، حاشيه پردازانه، استعاره‌اي، با شرح و تفصيل مفرط، يا قالبي)
• افكار بدبينانه و سوء ظن
• حالت عاطفي نابجا يا محدود
• رفتار يا وضع ظاهري عجيب، نامتعارف،‌ يا مخصوص به خود
• فقدان دوستان صميمي يا مورد اطمينان، بجز بستگان درجه اول
• اضطراب مفرط در ميان جمع به طوري كه با آشنا شدن هم كاهش نيابد؛ اين اضطراب بيشتر به ترس توأم با بدگماني فرد مرتبط است نه به قضاوت منفي در مورد خودش

براي شناخت بيشتر درباره ازدواج با شخصيت اسكيزوتايپال كليك كنيد.

عوارض و پيامدهاي STPD

افرادي كه دچار اختلال شخصيت اسكيزوتايپال هستند شرايط زير را دارند و اطرافيان و خانواده فرد بايد شرايط زير را در نظر بگيرند تا بتوانند برخورد مناسبي با فرد داشته باشند.

• افكار، رفتارها و برداشت‌هاي نامتعارف و غيرعادي
• ادعاي خواندن افكار ديگران يا توانايي پيشگويي آينده
• مشكلات عمده در ايجاد ارتباط با ديگران
• اضطراب اجتماعي حاد كه با گذشت زمان يا آشنايي برطرف نمي‌شود
• حرف زدن با خود، ناديده گرفتن ديگران يا عكس‌العمل‌هاي نامناسب

براي آگاهي بيشتر درباره نحوه برخورد با شخصيت اسكيزوتايپال كليك كنيد.

علل STPD

بروز اختلال شخصيت اسكيزوتيپال، داراي ريشه‌هاي ژنتيكي، خانوادگي يا گروهي از دلايل همبسته شناخته شده است. اكثر والدين افراد مبتلا به اين اختلال، از لحاظ عاطفي به صورت رسمي از يكديگر دورند و روابط گيج كننده‌اي را نشان مي‌دهند. تاثير روابط والدين در آينده روابط فرزندان تاثير دارد.

جهان دروني آن‌ها ممكن است پر از ترس‌ها و تخيلات كودكانه و نيز رابطه با افرادي خيالي و تصوري باشد كه آن‌ها را به وضوح مي‌بينند. ممكن است اعتراف كنند كه خطاي ادراك دارند و افراد را مثل آدم‌هاي چوبي يا چيزي شبيه آن مي‌بينند. طبق تحقيقات بسياري از آنان به صورت معناداري به وسيله والدين، خويشاوندان و همسالان، تحقير شده‌اند. خودپنداره بسيار ضعيف، انتقاد از خود بالا و رفتارهايي حاكي از ناراضي بودن از خود را نشان مي‌دهند. اين نشانه‌ها در حسي دخيل مي‌شوند كه آن‌ها را از لحاظ اجتماعي براي داشتن روابط معنادار بين فردي، نالايق نشان مي‌دهد.

درمان اختلال شخصيت اسكيزوتايپال

درمان اختلالات شخصيت نياز به صرف وقت و زمان دارد. معمولا اين افراد براي درمان اختلال شخصيت اسكيزوتايپال خود مراجعه نمي‌كنند؛ بلكه عاملي ديگر فرد را به سمت درمان سوق مي‌دهد. در ادامه چندين روش درمان را شرح داده‌ايم. براي اطلاع بيشتر درباره درمان اختلال شخصيت اسكيزوتايپال كليك كنيد.

روان درماني

اصول درمان اختلال شخصيت اسكيزوتايپال در اساس، تفاوتي با اصول درمان اختلال شخصيت اسكيزوئيد ندارد، جز اينكه با بيماران دسته اول بايد برخوردي دقيق و محتاطانه داشت. مهم‌ترين اصل در درمان اين افراد تغيير در افكار آنان است. به همين دليل درمان شناختي رفتاري بيشتر بر تعيين و تغيير محتواي تفكرات اسكيزوتيپال تمركز مي‌كند. در اين روش درمانگر با استفاده از تكنيك‌هايي به اين اهداف مي‌رسد. درمان روانكاوي نيز مي‌تواند در درمان انواع اختلالات شخصيت مفيد باشد چراكه مسئله را عميق‌تر مورد بررسي قرار مي‌دهد و به علت آن پي مي‌برد.

براي اطلاع بيشتر درباره شخصيت اسكيزوئيد و اختلالات شخصيت كليك كنيد.

دارو درماني براي اختلال شخصيت اسكيزوتايپال

داروهاي ضد روانپريشي براي مقابله با افكار انتساب به خود،‌ خطاهاي ادراكي و ديگر علائم اين اختلال مفيد است و مي‌توان آن‌ها را در تركيب با رواندرماني به كار برد. اگر مولفه‌اي از افسردگي در شخصيت ديده شود، داروهاي ضد افسردگي نيز تجويز مي‌شود.

براي شناخت بيشتر درباره داروهاي ضد افسردگي كليك كنيد.

درمان‌هاي مكمل

براي درمان اختلال شخصيت اسكيزوتايپال درمان‌هاي اصلي دارو درماني و روان درماني است. با اين حال درمان‌هاي مكملي نيز وجود دارد كه روند بهبودي فرد را تسريع مي‌بخشد و به او كمك مي‌كند تا بتواند هرچه سريع تر به روال عادي زندگي باز گردد. گروه درماني و زوج درماني يكي از همين درمان‌هاي مكمل محسوب مي‌شود. درمان گروهي براي بيمار يك تجربه اجتماعي فراهم مي‌كند، بدين صورت اين امكان فراهم مي‌شود كه از ديگران در محيطي كنترل شده بازخورد بگيرد. اين امر عموما فقط براي اسكيزوتيپال‌هايي مطلوب است كه گريز از جمع يا رفتارهاي پارانوئيدي را چندان نشان نمي‌دهند. علاوه بر اين در زوج درماني نيز زوج‌ها براي بيشتر درگير شدن در زندگي همديگر يا بهتر كردن الگوهاي ارتباطي متمركز مي‌شود.

براي آشنايي بيشتر با درمان گروهي و زوج درماني كليك كنيد.

نقش مركز مشاوره حامي هنر زندگي در درمان اختلالات شخصيت

مركز مشاوره حامي هنر زندگي با سابقه چندين ساله در ارائه خدمات درماني در زمينه اختلالات شخصيت از جمله اختلال شخصيت اسكيزوتايپال جزء بهترين و جامع ترين مراكز خدمات روانشناسي است. اين مركز با گردهم آوري جمعي از متخصصين توانسته خدمات خود را با بالاترين سطح كيفيت ارائه دهد. ما در اين مركز شرايطي را براي شما فرآهم آورده‌ايم تا بتوانيد از هر كجاي كشور با مشاوران ما به صورت تلفني و حضوري در ارتباط باشيد. اين مركز به شما تضمين خواهد داد تا در كمترين زمان ممكن به درمان مشكلات و مسائل خود بپردازيد. همچنين در صورتي كه در اطرافيان شما كسي از اين اختلال رنج مي‌برد با دريافت راهكارها و روش‌هاي گوناگون به درمان او كمك نماييد.

براي اطلاع بيشتر درباره روند دريافت مشاوره حضوري و مشاوره تلفني كليك كنيد.

سوالات متداول

تفاوت اختلال شخصيت اسكيزوتايپال با اختلال شخصيت اسكيزوفرني چيست؟

افراد اسكيزوتايپال هذيان و توهم را به مانند اسكيزوفرني تجربه مي‌كنند اما شدت آن به مراتب كمتر است. همچنين اين افراد آگاهي بيشتري نسبت به وضعيت خود دارند در صورتي كه فرد اسكيزوفرني به دليل علائم شديدي كه تجربه مي‌كند از واقعيت به دور است. 

براي آگاهي بيشتر درباره اختلال شخصيت بيماري اسكيزوفرني كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه اختلالات شخصيت مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: اختلال شخصيت اسكيزوتايپال | شخصيت اسكيزوتايپال