آيا ترك ريتالين نيز مانند ساير مواد اعتيادآور دشوار است؟ ريتالين يك داروي محرك براي درمان اختلال بيش فعالي است اما به دليل اثراتي كه بر مغز مي‌گذارد بسياري از دانشجويان و كساني كه در رقابت فكري هستند از آن براي افزايش كاركرد مغزيشان استفاده مي‌كنند. اغلب اين دست از مصرف‌كنندگان ريتالين، در آغاز جهت افزايش تمركز و از بين بردن خواب‌آلودگي شب امتحان به توصيه دوستان ريتالين را مصرف مي‌كنند اما بعد از مدتي مصرف داروي ريتالين از كنترلشان خارج شده و احساس مي‌كنند به آن وابسته شده‌اند، به طوري كه كنار گذاشتن و ترك ريتالين برايشان تبديل به يك معضل مي‌شود. اگر اين مسئله براي شما يا اطرافيانتان نيز مشكلاتي ايجاد كرده است در ادامه اين مقاله به توضيحات جامعي در مورد روش‌هاي ترك ريتالين پرداخته‌ايم كه مطالعه آن مي‌تواند براي شما سودمند باشد. 

منبع: ريتالين

ريتالين چه دارويي است؟

ريتالين (متيل‌فنيدات) نوعي داروي محرك است كه توسط متخصصان اعصاب و روان معمولاً براي درمان اختلال كمبود توجه و بيش‌فعالي (ADHD) تجويز مي‌شود. داروي ريتالين در دسته مواد محرك قرار مي‌گيرد و از نظر شدت اثرگذاري و عوارض در ميانه طيفي قرار دارد كه يك طرف آن كافئين و در طرف ديگر موادي با اثرات شديد مانند كوكائين، MDMA (اكستازي) و مت‌آمفتامين (شيشه) قرار دارند.

براي اطلاع بيشتر درباره اختلال بيش فعالي كليك كنيد.

اثرات مصرف ريتالين

به دليل خواص تحريك‌كنندگي سيستم خودمختار مغز توسط ريتالين، اين دارو در افراد مبتلا به بيش‌فعالي باعث افزايش توجه و حافظه، احساس آرامش و تمركز بيشتر مي‌شود. در افرادي كه مبتلا به اختلال خاصي نيستند، ريتالين اثراتي شبيه به ديگر مواد محرك دارد. كاهش نياز به خواب، افزايش دقت و تمركز، افزايش هوشياري، كاهش اشتها و وزن از جمله اثراتي است كه باعث جذابيت داروي ريتالين براي دانشجويان و افرادي مي‌شود كه به خاطر شيفت‌هاي شب‌كاري مجبور به بيدار ماندن طولاني هستند. مقاله عوارض ريتالين براي شب امتحان را بخوانيد.

همچنين اثراتي مانند سرخوشي و انرژي بالا و حالت لذت شديد بعد از مصرف دوز بالاي داروي ريتالين نمايان مي‌شود كه اثري شبيه به مصرف كوكائين و يا شيشه دارد. اما ريتالين مانند هر ماده اعتيادآوري بعد از مدتي علائم تحمل را ايجاد مي‌كند. به اين معني كه ديگر مصرف دوز قبلي داراي نتايج دلخواه نيست و فرد مجبور است دوز مصرفي خود را بالا ببرد، او نياز دارد تا ماده را صرفا براي باقي ماندن در وضعيت رواني عادي خود مصرف كند.

اعتياد به ريتالين و علائم آن

افرادي كه به سوءمصرف ريتالين بدون تجويز پزشك يا بدون توجه به دستور پزشك روي مي‌آورند، پس از مدتي مقدار و نحوه مصرف داروي ريتالين از دستشان خارج مي‌شود و به فكر قطع مصرف يا كاهش مصرف اين ماده مي‌افتند. علائم نشان دهنده اعتياد به ريتالين موارد زير را در بر مي گيرد.

- بروز تغييراتي در اشتها و كاهش وزن

- بي قراري 

-سرگيجه

- احساس خستگي مزمن

- افسردگي

- سردرد

- تعريق

- بي خوابي 

- اختلالات بينايي 

- افزايش ضربان قلب 

- دردهاي شكمي

براي شناخت بيشتر درباره ريتالين كليك كنيد.

علائم ترك ريتالين 

در صورتي كه ريتالين به صورت خودسرانه و بدون تجويز پزشك به طور اعتياد آميزي مصرف شود، كنار گذاشتن آن نيز منجر به علائم ناخوشايندي مي‌شود. از جمله علائم ترك ريتالين مي‌توان به موارد زير اشاره كرد.

- عدم توانايي در تمركز

- خواب‌آلودگي، خستگي و بي‌خوابي

- افزايش اشتها و وزن

- تحريك‌پذيري و پرخاشگري

- نوسانات خلقي

- افسردگي

- يبوست

- نامنظم شدن ريتم ضربان قلب

در بسياري از موارد افراد براي رها شدن از اين علائم ناخوشايند به مصرف مجدد ريتالين روي مي‌آورند. براي آشنايي بيشتر با چرايي مصرف دوباره مواد مخدر كليك كنيد.

چرا بايد براي ترك ريتالين اقدام كنيم؟

براي پاسخ دادن به اين سوال بايد چيزهايي را كه با ترك ريتالين به دست مي‌آوريد و از دست مي‌دهيد را با فوايد و مضرات مصرف مقايسه كنيد. ليستي از اين موارد تهيه كنيد و به هر كدام امتيازي براي درجه اهميتشان بدهيد همچنين مشخص كنيد كه اين پيامدها تا كي ادامه دارند.

براي مثال در قسمت مضرات ترك ريتالين مي‌نويسيد كه اگر ريتالين را ترك كنم ديگر حالت سرخوشي را تجربه نمي‌كنم و تمركزم كاهش پيدا مي‌كند و در قسمت فوائد ترك ريتالين مي‌نويسيد كه اما حالت سرخوشي تنها چند دقيقه طول مي‌كشد و كاهش تمركز فقط مربوط به چند روز اول ترك است. يا آن كه اگر ريتالين را كنار بگذارم بدنم سالم مي‌ماند و بيشتر زمانم صرف تهيه و مصرف ريتالين نمي‌شود و اين اثر تا بلندمدت يا هميشه باقي مي‌ماند. در كنار اين روش توصيه مي‌كنيم فهرستي از ارزش‌ها و مسائل مهم زندگي خود را تهيه كنيد و بنويسيد كه مصرف يا عدم مصرف ريتالين بيشتر در رسيدن به كدام يك از اين اهداف و ارزش‌ها به شما كمك مي‌كنند.

آيا داروهاي گياهي و تغذيه‌درماني به ترك ريتالين كمك مي‌كند؟

جايگزين كردن ماده ريتالين با داروهاي گياهي مانند جينكو يا گياهاني مانند ريشه سوسن اصغر و گياه آب‌قاشقي در بعضي منابع توصيه شده است. اما به دليل اطلاعات محدود و تحقيقات كمتر در اين زمينه توصيه مي‌شود بدون مشورت با پزشك متخصص، اين داروهاي گياهي را مصرف نكنيد.

با اين حال در نظر داشته باشيد كه رسيدگي به سلامت جسمي به وسيله تغذيه مناسب به تسريع در بهبود پس از ترك مصرف كمك فراواني مي‌كند. براي مثال گردو، گوجه فرنگي، زنجبيل و عدس حاوي مواد معدني و چربي‌هاي مفيدي هستند كه مواد مصرفي اصلي مغز را تشكيل مي‌دهند و به همين دليل در مسير ترك ريتالين بسيار مفيد هستند. همچنين استفاده از مواد غذايي داراي امگا 3 مانند ماهي و كتان و غذاهاي حاوي فلاونوئيدها از جمله چاي سبز و مركبات به افزايش قدرت تمركز و حافظه كمك مي‌كنند و براي بهبود علائم ترك و جبران آسيب‌هاي مواد مفيد هستند. مصرف ريتالين همچنين آسيب زيادي به كبد مي‌زند و عملكرد سم زدايي آن را دچار اختلال مي‌كند. سير، پياز، كلم، چغندر و ليمو خوراكي‌هايي هستند كه به بازسازي عملكرد كبد كمك مي‌كنند و بهبودي را تسريع مي‌بخشند.

ترك ريتالين با سم زدايي

اولين قدم براي ترك اعتياد، سم‌زدايي از آن ماده است. در واقع سم زدايي به معناي از بين بردن وابستگي جسمي به ماده و گذراندن علائم ترك است. براي كاهش علائم ترك برخي ماده‌ها داروهايي تجويز مي‌شود كه به اصطلاح داروهاي نگهدارنده ناميده مي‌شوند. اما متاسفانه  براي قرص ريتالين و ترك مواد محرك داروي نگهدارنده‌اي وجود ندارد.

براي اطلاع بيشتر درباره روند ترك اعتياد به مواد محرك كليك كنيد.

ترك ريتالين | روش‌هاي بستري و سرپايي

براي ايجاد محيطي امن و بدون مواد و همچنين ارائه همزمان مشاوره‌هاي درماني طرح‌هاي بستري 24 ساعته به نام درمان بازپروري طراحي شده‌اند كه معمولا 30 روز به طول مي‌انجامد و توسط مراكز درماني يا خانه‌هاي بهبودي (كمپ‌ها) ارائه مي‌شوند. اين برنامه‌هاي بستري به دليل نظارت پزشكي و تخصصي و مراقبت از علائم ترك مانند كنترل خطر خودكشي در اثر افسرگي فرد، به سم‌زدايي در محيط خانه ترجيح داده مي‌شوند.

در روش‌هاي سرپايي درمانجو به مدت معيني مانند 9 ساعت در هفته (بستري سرپايي حاد) يا 20 ساعت در هفته (بستري جزئي) در بيمارستان و مراكز مربوطه حاضر مي‌شود و خدمات مشاوره فردي يا گروهي همراه با مراقب‌هاي پزشكي را دريافت مي‌كند.

براي آگاهي بيشر درباره روند ترك اعتياد كليك كنيد.

ترك ريتالين | روش‌هاي رواني و اجتماعي

متخصصان درمان اعتياد باور دارند كه جنبه رواني وابستگي به مصرف مواد 97 درصد بيماري اعتياد را تشكيل مي‌دهد و جنبه جسمي اعتياد تنها 3 درصد از بيماري را شامل مي‌شود. اين مسئله در مورد مواد محرك كه وابستگي جسمي اندك و لذت رواني شديدي دارند بيشتر صدق مي‌كند. پس توجه به بهبودي رواني از طريق برنامه‌هاي رواندرماني و اجتماعي نقش ويژه‌اي در تداوم ترك ريتالين دارد. در ادامه به برخي از اين روش‌ها و برنامه‌هاي رواني و اجتماعي موثر در ترك ريتالين اشاره خواهيم كرد.

درمان شناختي-رفتاري

تكنيك‌هاي درماني شناختي و رفتاري بر افكار، باورها و رفتارهايي تمركز مي‌كنند كه باعث تداوم مصرف مواد مي‌شوند. اين شيوه درماني روي جلوگيري از بازگشت كار مي‌كند. يكي از شيوه‌هاي روان‌شناختي براي پيشگيري از عود شناسايي كردن محرك‌ها و يا شرايط بيروني و حالات دروني است كه در شما ايجاد وسوسه مي‌كند. در درمان شناختي-رفتاري تلاش مي‌شود تا با به كارگيري برنامه‌هايي وسوسه‌ها كنترل و محدود شوند. در كنار اين راهبردها در اين روش به شما آموزش داده مي‌شود چگونه با روش‌هاي ذهن‌آگاهي و ديگر راهبردهاي كنترل فكر، افكار مرتبط با مصرف و وسوسه خود را كنترل كنيد. براي دريافت اين راهبردها مي‌توانيد به متخصصين مشاوره ترك اعتياد و كلينيك‌هاي درمان اعتياد مراجعه كنيد.

براي آگاهي از روند دريافت مشاوره ترك اعتياد كليك كنيد.

خانواده‌ درماني

به دليل اطلاعات محدود خانواده‌ها نسبت به بيماري اعتياد به خصوص اعتياد به داروهايي نظير ريتالين و نحوه بهبودي آن، در برخي مواقع شاهديم كه شرايط حاكم در خانواده و رفتارهاي غلط از جانب اعضاي آن باعث بازگشت به اعتياد در فرد مي‌شوند. به همين جهت آموزش‌هاي خانوادگي و خانواده درماني اعتياد به خانواده و اطرافيان مصرف كننده ريتالين توصيه مي‌شود. براي اطلاع بيشتر مقاله نقش خانواده در ترك اعتياد را بخوانيد.

مشاركت اجتماعي

از آن جهت كه اعتياد بيماري جسمي-رواني-اجتماعي به حساب مي‌آيد افزايش نقش‌هاي اجتماعي مثبت و سازنده به وسيله شركت در گروه‌هاي خودياري متشكل از افراد بهبوديافته و يا شركت در گروه‌هاي فعاليت‌هاي اجتماعي داوطلبانه مي‌تواند به بهبود عملكرد اجتماعي و رواني افراد درمانجو كمك كند و همچنين از مصرف دوباره مواد مخدر پيشگيري نمايد. اين گروه‌ها براي ترك ريتالين نيز موثر هستند.

نكاتي كه در مورد مصرف ريتالين حتما بايد به آن توجه كنيد 

مصرف ريتالين در افرادي كه مشكلات روان پزشكي نظير اختلال نقص توجه و بيش فعالي ندارند، اثرات اعتيادآوري دارد. در حالي كه براي مبتلايان به اين اختلالات درمان مناسبي محسوب مي‌شود و تأثيرات خوبي در بهبود توجه آن‌ها خواهد داشت. هنگامي‌كه به وجود اختلال نقص توجه و بيش فعالي در خود يا فرزندتان مشكوك هستيد، هرگز به صورت سرخود از اين دارو استفاده نكنيد چرا كه مي‌تواند اثرات بسيار زيان باري را براي شما به همراه داشته باشد. علاوه بر اين در انتخاب متخصصي كه قرار است اين تشخيص را برايتان بگذارد و ريتالين را تجويز كند نيز دقت بسياري به عمل بياوريد. توجه داشته باشيد كه يك تشخيص اشتباه مي‌تواند براي مدت طولاني شما را درگير مشكلات ناشي از مصرف ريتالين كند.

به همين منظور ما به شما مركز مشاوره حامي هنر زندگي را پيشنهاد مي‌كنيم كه با داشتن مشاوراني برجسته و با دانش مي‌توانند به شما در ترك اعتياد به ريتالين كمك كنند. همچنين در صورتي كه كودكي با اختلال بيش فعالي و كمبود توجه مواجه شود مشاوران اين مركز مي‌توانند به شما در مصرف يا عدم مصرف ريتالين كمك كنند. خبر خوب اين است كه حامي هنر زندگي شرايطي را براي شما فرآهم آورده‌ است تا بتوانيد از هر كجاي كشور با مشاوران به صورت تلفني و حضوري در ارتباط باشيد.

براي اطلاع بيشتر درباره روند دريافت مشاوره حضوري و مشاوره تلفني كليك كنيد.

سوالات متداول

چرا ترك ريتالين اهميت دارد؟

ريتالين مي‌تواند به مرور باعث اعتياد در شما شود و تاثيرات خود را بر جنبه‌هاي مختلفي از زندگي از جمله خانواده، شغل، تحصيل و روابط بين فردي بگذارد. از همين رو ترك ريتالين از اهميت بسياري برخوردار است.

براي دريافت مشاوره در زمينه ترك ريتالين و اطلاع از روش مصرف ريتالين مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: ريتالين