پركاري تيروئيد زماني رخ مي‌دهد كه فعاليت زياد غده تيروئيد منجر به توليد بيش از حد هورمون تيروكسين مي‌شود و اين مسئله بر روي متابوليسم (سوخت و ساز) بدن شما تاثير گذاشته و باعث لاغري، ضربان قلب تند يا نامنظم و ديگر مشكلات جسماني مي‌شود. خوشبختانه درمان‌هاي مختلفي با توجه به شرايط بيمار براي اين اختلال وجود دارد اما در صورتي كه بيماري را ناديده گرفته و براي درمان اقدام نكنيد، بايد با عوارض و پيامدهاي جدي‌تري چون پوكي استخوان، سكته قلبي و... دست و پنجه نرم كنيد. در كنار اين مسائل تيروئيد پركار تاثيرات نامطلوب خود را بر روان شما نيز مي‌گذارد و باعث استرس و فشار عصبي در شما مي‌شود. با توجه به اهميت موضوع در ادامه درباره نشانه‌ها، علل و درمان پركاري تيروئيد صحبت خواهيم كرد پس همراه ما باشيد. 

منبع: پركاري تيروئيد | نشانه ها

نشانه هاي پركاري تيروئيد چيست؟

تيروئيد غده پروانه‌اي شكل روي گلو است كه وظيفه تنظيم عملكردهاي بدن را برعهده دارد. همه علائم پركاري تيروئيد و كم كاري تيروئيد ممكن است در آزمايشات نشان داده نشود، در صورت درمان پركاري تيروئيد اين نشانه‌ها نيز از بين مي‌روند. اين علائم موارد زير را در بر مي‌گيرد.

• افزايش ضربان قلب و افزايش خفيف فشار خون در حالت عادي
• گواتر يا بزرگي تيروئيد
• افزايش تعريق و عدم تحمل گرما
• ضعف عضلات (در ناحيه شانه، لگن، ران) و لرزش‌هاي غير ارادي به خصوص در دستان و انگشتان
• برجسته شدن چشم‌ها و كشيده شدن پلك بالا به سمت پايين
• بزرگ شدن پستان در آقايان و كاهش ميل جنسي
• قاعدگي نامنظم و كم شدن حجم خونريزي
• مشكلات گوارشي، اسهال، تغيير در حركات روده، افزايش اشتها و كاهش وزن (در افراد مسن ممكن است افزايش وزن ديده شود)
• تغيير در ضخامت پوست، خارش بدن، سرخي كف دست و تورم نوك انگشتان
• عوامل رواني (اضطراب، زود رنجي، نااميدي، بداخلاقي و عاطفي شدن، بي حوصلگي، حمله هراس و بيماري دو قطبي)
• اختلال در تمركز، تحريك پذيري و كند شدن عملكرد ذهني
• انرژي زياد، بيش فعالي، بي قراري و بي خوابي
• تهوع و استفراغ
• بروز درد در گردن و خشن شدن صدا
• تنگي نفس و سرگيجه

توجه: علائم جسماني تيروئيد با درمان آن از بين مي‌روند، اما علائم رواني ممكن است تا مدت‌ها باقي بمانند. مشاوره روانشناسي به شما اين امكان را مي‌دهد تا علاوه بر درمان علائم رواني در مقابل مشكلات جسماني نيز از روش‌هاي غير دارويي مناسبي استفاده كنيد.

براي شناخت بيشتر درباره كم كاري تيروئيد كليك كنيد.

چه عواملي باعث بروز پركاري تيروئيد ميشود؟

پركاري تيروئيد به عوامل مختلفي بستگي دارد كه شايع ترين علت آن ابتلا به بيماري گريوز مي‌باشد (علائم بيماري گريوز تعريق در پشت چشم‌هاست كه باعث درد چشم، اشك ريختن و بيرون زدگي چشم‌ها مي‌شود). همچنين با شناسايي و درمان عوامل پركاري تيروئيد مي‌توان تا حدود زيادي آن را درمان كرد. ساير عوامل شامل موارد زير مي‌باشد.

• زياده روي در مصرف يد
• تيروئيديت يا التهاب تيروئيد
• رشد توده غير سرطاني روي غده تيروئيد
• مصرف بيش از اندازه هورمون‌هاي تيروئيد براي درمان ساير بيماري‌ها
• التهاب نيمه حاد غده تيروئيد
• التهاب غده تيروئيد بر اثر تجمع گلبول‌هاي سفيد (لنفوسيت‌ها) يا التهاب تيروئيد پس از زايمان
• تومورهاي بيضه‌ها و تخمدان
• سابقه خانوادگي ابتلا به پركاري تيروئيد
• استرس (مخصوصا در خانم‌ها)
• مصرف برخي از داروها كه باعث پركاري تيروئيد مي‌شود

يكي از عوامل مهم پركاري تيروئيد، استرس و اضطراب بيش از اندازه مي‌باشد كه در خانم‌ها شيوع بيشتري دارد، بنابراين با درمان استرس‌هاي غير طبيعي تا حد زيادي مي‌توان از بروز پركاري تيروئيد جلوگيري كرد.

براي آشنايي بيشتر درباره روند درمان استرس شديد كليك كنيد.

چگونه پركاري تيروئيد تشخيص داده مي شود؟

براي تشخيص پركاري تيروئيد آزمايشات و تست‌هايي وجود دارد كه پزشك مي‌تواند با كمك آن‌ها درمان مناسبي را براي پركاري تيروئيد در نظر بگيرد. بررسي جسماني، تاريخچه دارويي، تست خون، آزمايش جذب يد راديواكتيو و اسكن تيروئيد از جمله مواردي هستند كه با استفاده از آن‌ها مي‌توان پركاري تيروئيد را به درستي تشخيص داد. همچنين پزشك با انجام سونوگرافي مي‌تواند اطلاعات مناسبي درباره اندازه غده به دست آورد. 

پيامدهاي عدم درمان پركاري تيروئيد

در صورتي كه پركاري تيروئيد درمان نشود مي‌تواند عوارض جدي و خطرناكي به دنبال داشته باشد كه اين عوارض عمدتا به قلب مربوط مي‌شوند اما با اين حال در جنبه‌هاي ديگر از جمله بارداري نيز تاثيرات منفي خود را مي‌گذارند. برخي از اثرات منفي پركاري تيروئيد كنترل نشده بر روي قلب موارد زير را در بر مي‌گيرد.

• آريتمي قلبي (اختلالات مربوط به ضربان نامنظم قلب مانند فيبريلاسيون دهليزي)
• اتساع قلب (بزرگ شدن حفره‌ي درون قلب و نازك شدن عضلات قلب) و نارسايي احتقاني قلب
• ايست ناگهاني قلب
• فشار خون بالا

پركاري تيروئيد موجب مصرف بيش از حد كلسيم و پتاسيم استخوان‌ها شده و از طريق ادرار و مدفوع آن را دفع مي‌كند؛ بدين ترتيب تراكم مواد معدني كم شده و باعث بروز آرتروز مفاصل مي‌شود. همچنين از نظر رواني نيز استرس و فشارهاي زيادي را براي فرد به وجود آورد كه اين مسئله باعث افزايش مشكلات جسماني مي‌شود و با عوارض زيادي همراه است. در كنار آن افزايش غير طبيعي سوخت و ساز بدن باعث بالا رفتن درجه حرارت بدن شده كه اين مسئله فرد را كلافه و بي حوصله مي‌كند.

براي اطلاع بيشتر درباره عوارض استرس و فشار عصبي كليك كنيد.

درمان پركاري تيروئيد

پركاري تيروئيد درمان‌هاي متفاوتي دارد، درمان مناسب با توجه به سن، جنسيت، وضعيت جسمي و وخامت حال بيمار تجويز مي‌شود. در ادامه به مهم‌ترين اين درمان‌ها اشره كرده‌ايم.

يد راديواكتيو

يد راديواكتيو يك داروي خوراكي است، كه توسط غده تيروئيد جذب شده و سبب منقبض شدن غده تيروئيد و فروكش كردن علائم مي‌شود و معمولا 3 تا 6 ماه به طول مي‌انجامد. اين نوع درمان فعاليت تيروئيد را به طور قابل ملاحظه‌اي كم مي‌كند تا جايي كه داروها براي جايگزين كردن با تيروكسين كم مي‌شوند.

داروهاي ضد تيروئيد

داروهاي ضد تيروئيد (Propylthiouracil و Methimazole) علائم پركاري تيروئيد را به وسيله جلوگيري از توليد مقدار زياد هورمون كاهش مي‌دهند، علائم آن بعد از 6 تا 12 هفته شروع به بهبود مي‌كند، اما درمان به وسيله قرص‌هاي ضد تيروئيد به طور معمول يك سال يا بيشتر به طول مي‌انجامد.

در بعضي افراد مشكل دائمي است و در بعضي افراد دوره‌هاي بهبود و بازگشت بيماري وجود دارد. هردو داروي ذكر شده آسيب‌هاي شديد كبدي خواهند داشت و گاهي سبب مرگ خواهند شد (از آنجا كه Propylthiouracil آسيب‌هاي جدي تري به كبد وارد مي‌كند در كل تنها زماني بايد مصرف شود كه Methimazole قابل تحمل نباشد).

بتابلوكرها

داروهاي بتابلوكر معمولا جهت درمان فشار خون بالا استفاده مي‌شوند و سبب كاهش سطح تيروئيد نخواهند شد، اما مي‌توانند سبب كاهش ضربان قلب سريع شوند و از تپش قلب جلوگيري كنند. متخصص از اين دارو براي كاهش علائم پركاري تيروئيد استفاده مي‌كند.

براي شناخت بيشتر درباره فشار خون بالا كليك كنيد.

جراحي

در صورتي كه نتوانيد داروهاي ضد تيروئيد را تحمل كنيد و با درمان راديواكتيو مخالف باشيد، احتمالا بايد براي جراحي آماده شويد گرچه اين روش تنها در تعداد محدودي از افراد قابل انجام است.

چند نكته دانستني

يك رژيم غذايي فاقد گلوتن براي افراد مبتلا به مشكلات تيروئيدي مفيد مي‌باشد، همچنين استفاده از لبنيات كم چرب براي بيماران نيز بهترين گزينه است. مصرف روزانه ۳ الي ۴ ليوان آب، حذف شكر از برنامه غذايي، حذف غذاهاي نيمه آماده و كنسروي و حذف نوشيدني‌هاي كافئين دار از مهم ترين اقدامات مراقبت‌هاي پزشكي مي‌باشد. همچنين بهره بردن از مشاوره روانشناسي به افراد كمك خواهد كرد تا استرس و فشار عصبي كمتري را تجربه كنند.

مشاوران ما در مركز مشاوره حامي هنر زندگي شرايطي را براي شما فرآهم آورده‌اند تا بتوانيد از هر كجاي كشور با آن‌ها به صورت تلفني و حضوري در ارتباط باشيد. اين مركز با داشتن مشاوراني برجسته و با دانش به شما تضمين خواهد داد تا در كمترين زمان ممكن به درمان مشكلات و مسائل خود بپردازيد. حامي هنر زندگي همچنين در زمينه هاي مختلف روانشناسي اعم از خانواده، ازدواج، اعتياد، جنسي، كودك، مشاوره شغلي، تحصيلي و ... آماده خدمت رساني به شما عزيزان مي‌باشد.

براي اطلاع بيشتر درباره روند دريافت مشاوره حضوري و مشاوره تلفني كليك كنيد.

سوالات متداول

مهم‌ترين علت پركاري تيروئيد چيست؟

در واقع گريوز مهم‌ترين نقش را در پركاري تيروئيد ايفا مي‌كند. گريوز يك بيماري خودايمني است كه زنان را بيشتر از مردان درگير مي‌كند به همين دليل زنان به احتمال بيشتري نيز دچار پركاري تيروئيد مي‌شوند.

براي دريافت مشاوره در زمينه كاهش تاثير بيماري هاي جسمي بر روان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق 02122018502 و از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: پركاري تيروئيد | نشانه ها