افسردگي پس از زايمان (PPD) بر اساس راهنماي تشخيص اختلالات رواني، يكي از انواع افسردگي مي‌باشد كه به دليل تغييرات جسمي، عاطفي و رفتاري كه ممكن است بعد از زايمان اتفاق بيافتد، به وجود مي‌آيد. افسردگي بعد از زايمان با فاصله زماني 4 هفته بعد از زايمان شروع مي‌شود. فاصله بين فراغت از بارداري و شروع افسردگي در كنار شدت افسردگي، مستقيما بر روي علائم افسردگي پس از زايمان در زنان و تشخيص آن تاثير گذار است. با توجه به اينكه اين اختلال براي مادر و نوزاد او مي‌تواند بسيار آسيب زننده باشد؛ توصيه مي‌شود هر چه سريعتر مديريت بحران آغاز شود، براي اين منظور مي‌توانيد از مشاوره افسردگي بهره بگيريد. در اين مقاله دلايل، علائم، نشانه‌ها، نحوه تشخيص و درمان افسردگي بعد از زايمان در زنان توضيح داده شده است.

منبع: افسردگي پس از زايمان | نشانه ها، علل و درمان

افسردگي پس از زايمان

افسردگي پس از زايمان، نوعي از افسردگي است كه طيف وسيعي از تغييرات جسمي و روحي را در زناني كه تازه صاحب فرزند شده‌اند، توصيف مي‌كند. تغييرات هورموني كه در جريان افسردگي بعد از زايمان اتفاق مي‌افتد ناشي از افت سريع هورمون‌ها در بدن زن، بعد از تولد نوزاد مي‌باشد. با وجود اينكه هنوز رابطه واقعي بين افت هورمون‌ها و افسردگي مشخص نشده است ولي در دوران بارداري سطح هورمون‌هاي استروژن و پروژسترون افزايش مي‌يابد و بعد از زايمان به شدت افت مي‌كند. حدود سه روز بعد از زايمان سطح اين هورمون‌ها به ميزاني كه قبل از بارداري بوده برمي‌گردد.

براي آگاهي بيشتر درباره انواع افسردگي كليك كنيد.

ميزان شيوع افسردگي بعد از زايمان در زنان

تقريبا تمامي مادران، افسردگي پس از زايمان را تجربه مي‌كنند اما معمولا ده درصد آنان افسردگي اساسي و طولاني تري خواهند داشت. از هر هزار نفر تقريبا يك نفر دچار نوع شديد و جدي افسردگي بعد از زايمان (جنون پس از زايمان) خواهد شد. براي شناخت بيشتر درباره افسردگي اساسي كليك كنيد.

علائم افسردگي پس از زايمان

اغلب علائم افسردگي پس از زايمان بسيار شبيه به تغييراتي است كه به طور معمول بعد از تولد نوزاد اتفاق مي‌افتد؛ تغيير اشتها، خستگي بيش از حد، كمبود ميل جنسي در زن، تغييرات مكرر خلق و خو و ... از آن جمله‌اند. اما علائم ديگري در مادران افسرده وجود دارد كه چندان طبيعي نيست كه مي‌توان به موارد زير اشاره داشت.

1- از دست دادن حس لذت

2- احساس بي ارزشي

3- نااميدي

4- درماندگي

5- افكار خودكشي

6- صدمه زن به خود، نوزاد يا اشخاص ديگر

براي اطلاع از ساير علائم افسردگي و بي ميلي جنسي در زنان كليك كنيد.

عوامل تشديد كننده ابتلا به افسردگي بعد از زايمان

عوامل زيادي وجود دارند كه خطر ابتلا به خلق پايين بعد از زايمان را افزايش مي‌دهند كه موارد زير را دربر مي‌گيرد.

1- سابقه افسردگي: سابقه افسردگي پيش از بارداري يا در طول دوران بارداري

2- بارداري ناخواسته: ممكن است خانم درباره بارداري دچار شك و ترديد باشد و از آمادگي خود براي مادر شدن مطمئن نباشد

3- تعداد فرزندان: هر چه مادر بچه‌هاي بيشتري داشته باشد، احتمال ابتلاي او به افسردگي پس از زايمان افزايش مي‌يابد.

4- بيماري مادر: بيماري مادر از جمله عوامل مهمي است كه خطر ابتلا به افسردگي بعد از بارداري را افزايش مي‌دهد.

5- ساير عوامل: سندروم پيش از قاعدگي، عدم توجه همسر، تنهايي، تعارضات موجود در زندگي زناشويي براي شناخت بيشتر درباره سندروم پيش از قاعدگي كليك كنيد.

انواع افسردگي پس از زايمان

سه نوع افسردگي بعد از زايمان وجود دارد كه در ادامه توضيح داده خواهد شد.

افسردگي بعد از زايمان خفيف (عاميانه)

اين نوع افسردگي بسيار خفيف است و در اصطلاح به آن افسردگي بعد از زايمان گفته مي‌شود. اين نوع افسردگي درست پس از زايمان در اكثر زنان رخ مي‌دهد و از نظر روانشناسان كاملا طبيعي است. اين نوع افسردگي معمولا چند ساعت تا چند هفته بعد از زايمان با فرد همراه است. آنچه كه اكثر افراد به عنوان افسردگي پس از زايمان مي‌شناسند، همين نوع از افسردگي است كه معمولا براي بهبود آن به ياري درمانگر نياز ندارند و با ارتباط با مادران ديگر و تعامل با آن‌ها از بين خواهد رفت.

افسردگي پس از زايمان (PPD)

از لحاظ علمي اين نوع افسردگي به عنوان افسردگي پس از زايمان شناخته مي‌شود. اغلب چند روز تا چند هفته پس از تولد نوزاد اتفاق مي‌افتد. اين نوع افسردگي نه تنها براي فرزند اول بلكه براي هر نوبت زايمان اتفاق مي‌افتد. مادران دچار احساس غم، اندوه، نااميدي، اضطراب، تحريك پذيري مشابه با افسردگي نوع اول اما با شدت بيشتر و گسترده تر مي‌شوند. PPD شما را از انجام كارهاي روزمره باز مي‌دارد و عملكردتان را كاهش مي‌دهد. افسردگي بعد از زايمان بسيار جدي است و نبايد مادر يا اطرافيان او نسبت به درمان افسردگي بعد از زايمان بي تفاوت باشند چرا كه علائم بيماري تشديد خواهد شد. براي اطلاع از بهترين روش‌هاي درمان افسردگي كليك كنيد.

جنون بعد از زايمان

جنون بعد از زايمان يك بيماري رواني بسيار جدي است. علائم آن در سه ماه اول پس از زايمان در مادران ظاهر مي‌شود. مادران مبتلا به جنون بعد از زايمان از واقعيت فاصله مي‌گيرند و دچار توهم مي‌شوند. ساير علائم جنون پس از زايمان شامل بي خوابي، عصبانيت، بي قراري، بي تابي، احساس سردرگمي و آشفتگي و... مي‎باشد. در برخي از مواقع فرد نياز به بستري شدن دارد چرا كه ممكن است به خود، اطرافيانش و حتي نوزاد آسيب برساند. براي اطلاع از نشانه‌هاي جنون بعد از زايمان كليك كنيد.

اختلالات هم آيند با افسردگي بعد از زايمان

علائم اضطراب و استرس همچنين وسواس به ندرت پس از زايمان رخ مي‌دهند. افراد مبتلا به افسردگي بعد از زايمان، همواره نگران سلامتي نوزاد خود هستند و دچار ترس‌هاي غير منطقي نسبت به سلامت نوزاد خود مي‌شوند. پس از زايمان ممكن است فرد دچار اختلال هراس همراه با افسردگي نيز بشود. از آنجايي كه افسردگي مادر اثرات منفي زيادي در جريان رشدي كودك خود ايجاد خواهد كرد درمان افسردگي و مشاوره روانشناسي حائز اهميت است. براي آشنايي بيشتر درباره افسردگي مادر كليك كنيد.

درمان افسردگي پس از زايمان

درمان افسردگي بعد از زايمان بستگي به نوع و شدت افسردگي در بيمار دارد. براي درمان افسردگي بعد از زايمان از روش‌هاي درماني مانند روان درماني، مشاركت در گروه درماني، داروهاي ضد افسردگي و داروهاي ضد اضطراب استفاده مي‌شود. حضور يك حمايت كننده در درمان اين نوع افسردگي تاثير شگرفي خواهد داشت. براي درمان افراد مبتلا به جنون بعد از زايمان معمولا از داروهاي قوي استفاده مي‌شود و در بسياري از موارد حتي نياز به بستري شدن مي‌باشد. برخلاف تصورات غالب، استفاده از داروهاي مخصوص اين اختلالات رواني زير نظر پزشك مشكلي ندارد و بسياري از مادران شيرده در طول دوران شيردهي از اين داروها استفاده مي‎‌كنند. براي اطلاع از عوارض داروهاي ضد افسردگي و داروهاي ضد اضطراب كليك كنيد.

چه زماني مادر بايد براي درمان افسردگي اقدام كند؟

غفلت از درمان افسردگي بعد از زايمان و عدم درمان آن هم براي مادر و هم براي نوزاد خطرناك مي‌باشد. پيش از بارداري و زايمان نيز افسردگي مي‌تواند در خانم وجود داشته باشد، پس حتما در براي اطمينان از اين مورد مقاله علائم افسردگي در زنان را بخوانيد. در صورت مشاهده علائم زير حتما براي معالجه بايد اقدام شود.

1- ادامه پيدا كردن علائم افسردگي بيش از دو هفته

2- پايين آمدن عملكرد فرد به صورتي كه قادر به انجام كارهاي روزانه و طبيعي خود نيز نباشد

3- افكار مبتني بر صدمه رساندن به خود يا نوزاد

4- احساس اضطراب و دستپاچگي زياد

نكات مهم براي مقابله با افسردگي پس از زايمان

از جمله نكات مهمي كه براي درمان افسردگي بعد از زايمان بايد مورد توجه مادر و اطرافيان قرار بگيرد مي‌توان به موارد زير اشاره داشت.

1- از توانايي خود و نوزادتان بايد انتظاراتي واقع بينانه داشته باشيد.

2- فعاليت‌هاي بدني، ورزش و پياده روي بسيار براي فرد مفيد مي‌باشد.

3- فراموش نكنيد كه هر كسي در زندگي روزهاي خوب و روزهاي بدي را خواهد داشت.

4- افسردگي بعد از زايمان در مردان نيز رخ مي دهد. زن و شوهر بايد براي بهبود رابطه زناشويي و افزايش صميميت با همسر خود تلاش كنند. براي آشنايي بيشتر درباره افسردگي بعد از زايمان در مردان و رابطه زناشويي كليك كنيد.

چرا مركز مشاوره حامي هنر زندگي

مركز مشاوره حامي هنر زندگي با سابقه چندين ساله در ارائه خدمات درماني در زمينه اختلالات رواني از جمله افسردگي جزء بهترين و جامع ترين مراكز خدمات روانشناسي است. اين مركز با گردهم آوري جمعي از متخصصين توانسته خدمات خود را با بالاترين سطح كيفيت ارائه دهد. ما در اين مركز شرايطي را براي شما فرآهم آورده‌ايم تا بتوانيد از هر كجاي كشور با مشاوران ما به صورت تلفني و حضوري در ارتباط باشيد. اين مركز به شما تضمين خواهد داد تا در كمترين زمان ممكن به علت افسردگي پس از زايمان در خود پي برده و با شناسايي علائم و انتخاب بهترين راهكارهاي درماني بتوانيد روند عادي زندگي خود را دنبال كنيد. همچنين در صورتي كه همسر شما نيز از افسردگي بعد از زايمان رنج مي‌برد با دريافت راهكارها و روش‌هاي گوناگون به درمان او كمك نماييد.

براي آگاهي درباره روند دريافت مشاوره افسردگي كليك كنيد.

سوالات متداول

بهترين روش‌هاي درماني براي افسردگي پس از زايمان چيست؟

معمولا براي درمان اين نوع افسردگي از روش‌هاي درماني مانند روان درماني، مشاركت در گروه درماني، داروهاي ضد افسردگي و داروهاي ضد اضطراب استفاده مي‌شود.

براي اطلاعات بيشتر درباره گروه درماني كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه افسردگي بعد از زايمان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق شماره 02122018502 و يا از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: افسردگي پس از زايمان | نشانه ها، علل و درمان