نمودار رشد كودك به نموداري گفته مي‌شود كه تغييرات رشدي كودك را در گذر زمان نشان مي‌دهد. نمودار رشدي، در حقيقت دو نمودار است كه در يك صفحه واحد نمايش داده مي‌شود. اين نمودارها شامل اندازه گيري شاخص‌هاي ضروري رشد هستند. ما در ادامه اين مقاله به توضيحات بيشتري در مورد نمودار رشد كودك پرداخته‌ايم كه مطالعه آن مي‌تواند به شما كمك كند تا در مورد رشد فرزندتان اطلاعات بيشتري به دست بياوريد. همچنين مشاوره كودك نيز مي‌تواند به شما در اين زمينه كمك كننده باشد. 

منبع: نمودار رشد كودك | اهميت نمودار

نمودار رشد كودك چيست؟

نمودار رشد كودك، نموداري است كه تغييرات رشدي كودك را در گذر زمان نشان مي‌دهد. نمودار رشدي، در حقيقت دو نمودار است كه در يك صفحه واحد نمايش داده مي‌شود. در اين نمودارها وضعيت جسماني كودك در مقايسه با هم سن و سالانش قرار مي‌گيرد. اين نمودارها اندازه گيري شاخص‌هاي ضروري رشد را شامل مي‌شوند. از جمله مواردي كه در نمودار رشدي بررسي مي‌شود بايد به موارد زير اشاره كرد.

نمودار رشد كودك براي نوزادان تا 36 ماهگي

در اين سنين، نمودار رشدي شامل موارد زير است.

- قد و وزن متناسب با سن

- اندازه دور سر متناسب با سن

- وزن متناسب با قد كودك

براي آگاهي بيشتر در زمينه قد و وزن كودك كليك كنيد.

نمودار رشدي براي كودكان و نوجوانان

تفاوت نمودار رشد كودك در اين سن نسبت به دوران قبل از 3 سالگي اين است كه اندازه دور سر در اين دوران اهميت آن چناني ندارد و بررسي آسيب‌هايي مانند ميكروسفالي، هيدوسفالي و يا ماكروسفالي بايد در همان دوران اوليه رشد بررسي گردد. نمودار رشدي از سن 3 تا 20 سالگي شامل بررسي موارد زير مي‌شود.

- شاخص توده بدني (BMI) متناسب با سن

- قد و وزن متناسب با سن

در كودكان پيش دبستاني تنها قد و وزن متناسب با سن در نمودار رشدي بررسي مي‌شود.

براي شناخت بيشتر در زمينه ميكروسفالي و ماكروسفالي كليك كنيد.

علل استفاده پزشكان از نمودار رشد كودك

نمودارهاي رشدي بخشي از ارزيابي‌هاي استاندارد مرتبط با رشد هستند. اين نمودارها به ما نشان مي‌دهند كه كودك در مقايسه با هم سن و سالان وهم جنسان خود چگونه رشد مي‌كند. همچنين نمودارهاي رشدي در مورد الگوي تغييرات قد و وزن نيز اطلاعات خوبي جمع‌آوري مي‌كنند.

فرض كنيد كودكي تا 2 سالگي الگوي رشد ثابت و متناسب با همسالانش را دارد اما پس از آن ناگهان دچار توقف و تأخير در رشد مي‌شود. ثبت اين موارد به پزشك كمك مي‌كند كه زودتر در مورد بروز مشكلات سلامتي به تشخيص مناسب برسد و به دنبال آن درمان‌هاي لازم نيز سريع‌تر آغاز شوند.

صدك‌ها در نمودار رشدي چه اطلاعاتي به ما مي‌دهند؟

صدك‌ها در حقيقت جايگاه كودك را نشان مي‌دهند يعني كمك مي‌كنند تا بفهميم كودك از نظر شاخص‌هاي رشدي چه جايگاهي نسبت به هم سن و سالانش دارد. وقتي پزشك يا مسئول بهداشت وزن و قد كودك را روي نمودار ثبت مي‌كند طبق آن نقطه مي‌تواند بفهمد كه كودك در كدام صدك قرار گرفته است. هرچقدر كودك در صدك بالاتري قرار بگيرد يعني نسبت به همسالانش بزرگ‌تر است و هرچه در صدك پايين‌تري قرار داشته باشد يعني نسبت به سايرين كوچك‌تر و رشد كم‌تري دارد.

براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه رشد كودك يك ساله كليك كنيد.

سؤالات متداول 

- چرا در نمودار رشدي اندازه دور سر كودك بررسي مي‌شود؟

اندازه دور سر در كودكان مي‌تواند اطلاعات خوبي در مورد رشد مغزي به ما بدهد. بزرگ‌تر بودن، كوچك‌تر بودن يا توقف رشد اندازه دور سر مي‌تواند هشداري از يك آسيب جدي باشد. براي مثال بزرگ بودن غيرطبيعي سر ممكن است ناشي از بيماري هيدروسفالي باشد. در اين بيماري مايع درون مغزي تجمع مي‌كند و منجر به بزرگ شدن سر مي‌شود. همچنين كوچك بودن سر نيز مي‌تواند نشان دهنده توقف رشد مغزي باشد. با اين حال اندازه دور سر تحت تاثير عوامل مختلفي  قرار دارد.

براي آگاهي بيشتر در زمينه اندازه دور سر نوزاد كليك كنيد.

- آيا همه كودكان در يك نمودار رشدي مقايسه مي‌شوند؟

خير. دختران و پسران در نمودارهاي جداگانه‌اي بررسي مي‌شوند چراكه الگوهاي رشدي در بين دو جنس متفاوت است.

- نمودار رشدي شامل چه شاخص‌هاي اندازه گيري است؟

تا 36 ماهگي شاخص‌هاي ارزيابي قد، وزن و اندازه دور سر را شامل مي‌شود اما از 3 سالگي به بعد اين شاخص‌ها شامل قد، وزن و شاخص توده بدني است.

براي دريافت مشاوره در زمينه كودكان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق شماره 02122018502 و يا از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: نمودار رشد كودك | اهميت نمودار