يكي از موضوعات چالش برانگيز براي والدين و كودكان، حس مالكيت در كودكان است. اين احساس از سن 20 ماهگي در كودكان ايجاد مي‌شود و در 2.5 سالگي به اوج خود مي‌رسد. در بسياري از مواقع كودكان نسبت به اسباب‌بازي يا وسايل خود احساس مالكيت زيادي دارند و تحت هيچ شرايطي حاضر نيستند آن را با كودكي ديگر شريك شوند. معمولاً والدين شيوه صحيح برخورد با كودك را در ارتباط با اين مسئله نمي‌دانند و همين موضوع مي‌تواند منجر به جر و بحث بين خانواده و كودكان شود. شناخت و آگاهي خانواده در مورد احساس مالكيت در كودك در اين دوره سني مشخص مي‌تواند به سازگاري و رشد اجتماعي كودك كمك كند. براي كسب اطلاعات در زمينه مشاوره كودك كليك كنيد. 

منبع: حس مالكيت در كودكان

حس مالكيت در كودك چيست؟

هر دوره از رشد كودك از نظر اجتماعي، شناختي، هيجاني و جسماني داراي ويژگي‌ها و حالات منحصر به فرد خود است. يكي از ويژگي‌هاي مهم رشد اجتماعي كودك، احساس مالكيت در كودك است. در دوره‌اي از رشد يعني از سن 20 ماهگي تا 5 سالگي احساس مالكيت در كودك به وجود مي‌آيد و در 2.5 سالگي به اوج خودش خواهد رسيد. كودكان نسبت به اشياء بيروني مانند وسايل و اسباب‌بازي‌هاي خود احساس تملك زيادي مي‌كنند و نسبت به هر عاملي كه تهديدي براي احساس تملكشان محسوب شود واكنش‌هايي همچون مقاومت، گريه و لجبازي و... نشان مي‌دهند. 

اهميت آگاهي در مورد حس مالكيت در كودكان

والدين معمولاً به دليل عدم آگاهي از اين موضوع برخورد‌هاي صحيحي با كودك انجام نمي‌دهند كه اين مسئله مي‌تواند بر سازگاري و رشد اجتماعي كودك تاثير منفي داشته باشد. از آنجايي كه رشد اجتماعي يكي از عوامل اصلي رشد كودك محسوب مي‌شود، دانش و آگاهي والدين در ارتباط با اين موضوع مي‌تواند بسيار كمك كننده باشد. در واقع كودكي كه احساس مالكيت دارد رفتار ناهنجاري از خود نشان نمي‌دهد. بايد توجه داشت كه اين رفتار يكي از ويژگي‌ها و رفتارهاي لازم براي رشد اجتماعي كودك است.

شيوه برخورد صحيح با حس مالكيت در كودكان

شيوه برخورد صحيح با احساس مالكيت در كودك داراي اهميت خاصي است زيرا اگر به اين حس كودك احترام گذاشته نشود، كودك آزرده خاطر و ناراحت خواهد شد و نسبت به اطرافيان و والدينش حس خوشايندي پيدا نمي‌كند و نگرشش نسبت به آن‌ها تغيير پيدا مي‌كند. برخورد با كودك بايد طوري باشد كه علاوه بر احترام گذاشتن به اين نياز كودك، حس همدلي و دوستي و بخشندگي نيز در او رشد كند.

1. استفاده از وسايل و اسباب‌بازي به صورت مشترك

در اين دوره مي‌توان كودك را با بازي‌هاي گروهي آشنا و آماده كرد. بازي‌هايي كه در آن چند كودك براي يك هدف مشترك بازي كنند. همچنين مي‌توان تقسيم كار براي انجام دادن يك كار و رسيدن به به يك هدف مشترك را به كودكان آموزش داد. با انجام اين كارها به مرور زمان حس همكاري، رعايت نوبت و بخشندگي در كودك رشد مي‌كند.

2. حس مالكيت در كودكان | گفتگو با كودك

گفتگو با كودك و توضيح مسئله براي او مي‌تواند مفيد واقع شود. اگر كودك نسبت به اسباب بازي يا وسيله‌اي احساس مالكيت زياد دارد از او بخواهيد كه دليل اين كارش را براي شما بگويد. اين كار باعث مي‌شود تا كودك بتواند احساسات خودش را بيان كند. همچنين مي‌توانيد متوجه بشويد كه چه چيزي باعث مي‌شود كودك اين رفتار را از خود نشان دهد.

3. آموزش به كودك

اگر كودك به يك اسباب‌بازي كه همبازي‌هاي ديگر هم آن را مي‌خواهد احساس تملك زياد دارد و تحت هيچ شراطي آن را در اختيار كسي نمي‌گذارد، با كودك گفتگو كنيد و به او زمان دهيد تا به حرف‌هاي شما فكر كند. سپس مي‌توانيد مفهوم تقسيم كردن وسايل و بازي مشترك و گروهي را براي او روشن كنيد. بايد توجه كنيد كه كودك در اين سن درك صحيحي از بازي اشتراكي و اشتراك گذاشتن اسباب‌بازي و وسايل ندارد. در نتيجه به عنوان والد بايد اين مسئله را به كودك آموزش دهيد و با او گفتگو كنيد. فراموش نكنيد كه تشويق كردن كودك مي‌تواند بسيار مفيد باشد. كودك را تشويق كنيد كه بازي گروهي انجام دهد تا رعايت نوبت در هنگام استفاده از اسباب‌بازي‌ را در نظر بگيرد.

4. حس مالكيت در كودكان | آموزش از طريق مشاهده

در بسياري از موارد كودكان از طريق يادگيري مشاهده‌اي بسياري از مسائل را ياد مي‌گيرند. اگر والدين به عنوان بزرگتر، بخشندگي و اشتراك گذاري وسايل را انجام دهند به مرور زمان كودك با مشاهده رفتار والدين و تقليد از آن‌ها، خودش اين رفتار را نسبت به همبازي‌هاي ديگرش انجام خواهد داد.

5. مراجعه به روانشناس يا مشاور كودك

به عنوان راه حل آخر اگر كارهايي كه انجام داديد زياد موثر واقع نشد و يا كودك نسبت به وسايل و اسباب‌بازي‌هاي خودش يا وسايل ساير همبازي‌ها احساس مالكيت زيادي پيدا كرد، به يك روانشناس يا مشاور كودك مراجعه نماييد. روانشناس با ارزيابي جامع و بررسي شرايط كودك و خانواده راه‌كارها و روش‌هايي را در اختيار مي‌گذارد كه مي‌تواند براي حل اين مسئله كمك كننده باشد. براي كسب اطلاعات در زمينه مشاوره تلفني كودك كليك كنيد. 

سوالات متداول

-آيا تنبيه كردن كودك براي اشتراك گذاري وسايل و اسباب بازي‌ها به همبازي‌هاي ديگر كار مطلوبي است؟

به ياد داشته باشيد كه تنبيه كردن تحت هيچ شرايطي اثر مطلوبي براي كاهش رفتار‌هاي غيرمطلوب كودك ندارد. شايد تنبيه كردن در كوتاه مدت موثر واقع شود اما در بلند مدت هميشه اثرات منفي آن بيشتر از اثرات مطلوب آن است. بهترين روش براي برخورد با كودك در اين دوران احترام گذاشتن به نيازهاي كودك و آموزش صحيح به اوست.

براي دريافت مشاوره در زمينه حس مالكيت در كودكان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق شماره 02122018502 و يا از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: حس مالكيت در كودكان