نوروفيدبك به‌عنوان يك روش درماني جديد در روانشناسي طرفداران بسياري پيدا كرده است و استفاده از آن در كودكان به درمان بسياري از اختلالات عصبي رشدي از جمله بيش فعالي و اختلالات طيف اوتيسم، بسيار كمك كرده است. در اين روش با استفاده از كامپيوتر، امواج مغزي كودك بر روي صفحه نمايشگر مشاهده مي‌شود و سپس به كودك آموزش داده مي‌شود كه اين امواج را به شكل مورد نظر كنترل كند. در واقع هدف كلي نوروفيدبك در كودكان، آموزش خودتنظيمي به آن‌ها مي‌باشد. از آن جايي كه اين روش غيرتهاجمي و بدون دارو است و هيچ عوارضي براي كودك ندارد، بسيار توسط متخصصان توصيه مي‌شود. با اين حال بهتر است قبل از انجام نوروفيدبك، از مشاوره كودك بهره مند شويد تا با اطمينان خاطر بيشتري اين روش را دنبال كنيد. 

منبع: نوروفيدبك در كودكان

نوروفيدبك چيست؟

نوروفيدبك يك روش درماني جديد و غيرتهاجمي است كه به كودكان كمك مي‌كند تا با اصلاح و تعادل امواج مغز آرام باشند، در مدرسه تمركز بيشتري داشته باشند و شب‌ها سريع‌تر و راحت‌تر به خواب بروند. در واقع نوروفيدبك به معني آموزش مغز توسط خود مغز است و روشي ايمن براي تنظيم و بهينه‌سازي امواج مغزي محسوب مي‌شود. انسان در حالت عادي از نحوه فعاليت امواج مغزي خودآگاهي ندارد و قادر به كنترل آن‌ها نمي‌باشد، اما در طي جلسات درماني نوروفيدبك، فرد مي‌آموزد كه چطور اين امواج را در بهينه‌ترين حالت ممكن تنظيم و مديريت كند. به زبان ساده‌تر مي‌توان گفت نوروفيدبك فرد را قادر به ديدن دنياي درون مغزش مي‌كند.

براي اطلاع بيشتر در زمينه نوروفيدبك كليك كنيد. 

جلسات نوروفيدبك چگونه برگزار مي‌شوند؟

يك جلسه نوروفيدبك با گرفتن شرح‌حال مراجع شروع مي‌شود. سپس كودك بر روي صندلي مخصوص نوروفيدبك مي‌نشيند و متخصص سنسورهايي را بر روي نقاط مختلف سر او قرار مي‌دهد. وظيفه اين سنسورها اين است كه فعاليت الكتريكي و امواج مغز را ثبت كنند. كودك بايد آرام باشد و به صفحه نمايشي كه در روبه رويش قرار دارد توجه كند.

در صفحه نمايش كامپيوتر، معمولاً از فيلم، تصوير يا بازي‌هاي رايانه‌اي مخصوص استفاده مي‌شود. كودك بايد بدون دخالت دست و به‌وسيله امواج مغزي بازي را هدايت كند. اين مسئله باعث مي‌شود تا كودك جلسات نوروفيدبك را باعلاقه دنبال كند. كودك به‌وسيله بازخوردهايي كه دريافت مي‌كند به‌مرور ياد مي‌گيرد تا بتواند امواج مغزي خود را كنترل كند و بهترين عملكرد را از خود نشان دهد.

نكته‌اي كه بايد به آن توجه كرد، تعداد جلسات درماني است. براي اينكه جلسات اثربخش واقع شوند پيشنهادشده است كه به‌طورمعمول 2 يا 3 بار در هفته و به مدت 2 تا 3 ماه كودك تحت درمان قرار بگيرد.

كاربردهاي نوروفيدبك در كودكان

به‌طوركلي نوروفيدبك غيرتهاجمي و بدون دارو است و كودك را براي موفقيت تحصيلي در آينده آماده مي‌كند. همچنين مشكلات رفتاري را كاهش مي‌دهد و باعث افزايش مدت‌زمان و كيفيت خواب مي‌شود. يك نكته جالب توجه در ارتباط با نوروفيدبك اين است كه هم براي درمان اختلالات كودكان نظير بيش فعالي يا اوتيسم و هم براي مشكلات رفتاري كودكان، نظير پرخاشگري يا لجبازي مؤثر واقع مي‌شود.

به‌طور تخصصي در اكثر موارد متخصصين جهت درمان و كاهش علائم كودكان با اختلال كمبود توجه و بيش فعالي از نوروفيدبك استفاده مي‌كنند. بااين‌حال در موارد ديگري از نوروفيدبك استفاده مي‌شود كه شامل موارد زير است.

• مشكلات توجه در كودكان
• اضطراب (اضطراب جدايي، اضطراب اجتماعي، اضطراب فراگير و...)
• آسيب مغزي
• درد مزمن و سردرد
• افسردگي
• مشكلات خواب
• مشكل تمركز در كلاس و هنگام مطالعه
• پرخاشگري كودك
• اختلالات يادگيري

نكته حائز اهميت اين است كه همانند ساير روش‌هاي درماني، نوروفيدبك در كودكان هم محدوديت‌هايي دارد و به‌نوعي دواي درد هر نوع بيماري محسوب نمي‌شود.

براي اطلاع بيشتر در زمينه درمان بيش فعالي كليك كنيد.

بازگشت علائم بيماري

يكي از سؤالاتي كه معمولاً در زمينه استفاده از روش نوروفيدبك براي كودكان مطرح مي‌شود اين است كه آيا درمان اثر قطعي دارد يا پس از مدتي علائم بيماري مجدداً بازخواهد گشت؟

در روش درماني نوروفيدبك، كودك يك مهارت جديد را آموزش مي‌بيند، تا زماني كه كودك از اين تكنيك‌ها استفاده كند، مي‌تواند از بازگشت علائم بيماري جلوگيري كند اما در صورتيكه جلسات درمان به‌طور كامل طي نشود و يا از مهارت‌هاي آموخته‌شده استفاده نشود، احتمال بازگشت علائم وجود دارد و اين اتفاق مخصوصا در كودكان با اختلال نقص توجه و بيش فعالي بيشتر رخ مي‌دهد. براي آنكه با اين اختلال و علائم آن بيشتر آشنا شويد به شما پيشنهاد مي‌كنيم كه مقاله بيش فعالي و علائم آن را مطالعه نماييد. 

عوارض نوروفيدبك در كودكان

بر اساس مطالعاتي كه در طي سال‌هاي گذشته در ايران و ساير كشورهاي جهان در ارتباط با عوارض نوروفيدبك انجام‌شده است، خوشبختانه عوارض جانبي خاصي براي اين روش درماني ذكر نشده است. اين مسئله نشان مي‌دهد كه درمان نوروفيدبك مي‌تواند يك روش مؤثر و كم‌خطر براي كودكان باشد. بااين‌حال براي اينكه بتوانيم از نوروفيدبك در درمان بيماري‌ها استفاده كنيم علاوه بر كم‌خطر يا بي‌خطر بودن مي‌بايست، موفقيت اين روش براي درمان يك بيماري مشخص، توسط تحقيقات علمي معتبر تائيد شده باشد.

سؤالات متداول

كودكان از چه سني مي‌توانند تحت درمان نوروفيدبك قرار بگيرند و استفاده از آن براي چه اختلالاتي مفيد است؟

بر اساس پژوهش‌هاي انجام‌شده بهترين سن براي شروع درمان مشكلات كودكان توسط نوروفيدبك سن دبستان مي‌باشد. همچنين به طور كلي براي اختلالات عصبي رشدي از جمله اوتيسم، بيش فعالي و اختلالات يادگيري موثر واقع مي‌شود.

براي شناخت بيشتر در زمينه اختلالات عصبي رشدي كليك كنيد. 

آيا نوروفيدبك براي كودكان خطرناك است؟

همان‌طور كه توضيح داده شد نوروفيدبك، يك روش درماني جديد و غيرتهاجمي است ازاين‌جهت كودك هيچ آسيب يا دردي را در حين انجام نوروفيدبك احساس نمي‌كند. به دليل اينكه كودك صرفاً با امواج مغزي خود و بدون دخالت دست مي‌تواند صفحه‌نمايش كامپيوتر و بازي رايانه‌اي اجرا شده را كنترل كند، اين روش جذابيت زيادي را براي كودكان به وجود مي‌آورد.

براي دريافت مشاوره در زمينه نوروفيدبك در كودكان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق شماره 02122018502 و يا از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: نوروفيدبك در كودكان