چه زماني بايد از قرص هاي اورژانسي استفاده كرد؟

قرص اورژانسي يا قرص صبح روز بعد ، به عنوان يكي از روش هاي جلوگيري از بارداري شناخته مي شود كه لازم است تنها در مواقع ضروري مورد استفاده قرار بگيرد. زمان هايي كه رابطه جنسي شما محافظت شده نبوده و يا روش هاي پيشگيري كه استفاده كرديد جوابگو نبوده اند ، مي توانيد براي جلوگيري از باردار شدن از اين قرص استفاده مي كنيد. مثل زمان هايي كه كاندوم پاره مي شود. اين قرص فقط يك بار اثر مي كند و در رابطه هاي جنسي بعدي بايد همچنان از روش هاي پيشگيري استفاده شود. براي كسب اطلاع بيش تر در زمينه رابطه جنسي كليك كنيد.

انواع قرص اورژانسي ضد بارداري

قرص اورژانسي سه نوع دارد كه با نسخه پزشك و يا بدون آن از داروخانه ها قابل تهيه هستند. در بيشتر كشورها براي اين كه قرص هاي اورژانسي را با نسخه بخريد بايد بيشتر از 17 سال سن داشته باشيد. اغلب تعداد مصرف قرص ضد بارداري اورژانسي يك الي دو عدد مي باشد؛ اين عدد به دوز و برند قرص بستگي دارد. برخي از قرص هاي ضد بارداري اورژانسي كه حاوي هورمون هستند ، لوونورژسترول نام دارند و شامل مواردي همچون قرص بدون نسخه ماي ‌وِي (My Way) ، پلن بي وان ‌استپ (Plan B One–step) ، قرص بدون نسخه پرونتزا (Preventeza)و قرص بدون نسخه (Take Action) مي شود.

قرص هاي ديگري هم هستند كه تحت عنوان قرص ضد بارداري مانع از تخمك گذاري مي شوند اما نياز است كه هر بار بيشتر از يك عدد از آن ها را مصرف كنيد. اين قرص ها نسبت به آن هايي كه حاوي هورمون لوونورژسترول هستند تأثير گذاري كم تري دارند و از عوارض آن ها مي توان به ايجاد حالت تهوع در فرد مصرف كننده اشاره كرد. مصرف برخي از قرص هاي ضد بارداري و ضد بارداري اورژانسي تنها با تجويز و نسخه پزشك قابل تهيه است بنابراين پيش از مصرف حتما با پزشك خود مشورت كنيد. براي كسب اطلاع بيش تر در زمينه قرص ضد بارداري كليك كنيد.

قرص اورژانسي اولي ‌پيريستال

يكي ديگر از انواع قرص هاي ضد بارداري اورژانسي اولي ‌پيريستال نام دارد كه به آن اِلا يا اِلاوان هم گفته مي شود. براي تهيه اين قرص ها نياز به نسخه پزشك داريد و بدون نسخه به فروش نمي رسند. اولي ‌پريستال دارويي ضدهورموني است و اثر آن به اين صورت است كه كار هورمون‌ هاي كليدي براي تشكيل جنين را مختل مي‌ كند. اين قرص را فقط با نسخه مي ‌توان خريداري كرد. لوونورژسترول براي جلوگيري از بارداري به كار مي رود و مي توان آن را بدون محدوديت سني و در دست داشتن نسخه ، از داروخانه ها تهيه كرد.

كاركرد و نحوه مصرف قرص اورژانسي

در اين بخش از مقاله قرص اورژانسي زمان تخمك گذاري به توضيح كاركرد و نحوه مصرف قرص اورژانسي پرداخته ايم. لوونورژسترول كه قرص آن به نام لنووُل معروف است ، به صورت موقتي از آزاد شدن تخمك ها جلوگيري مي كند و مانع از فرآيند باروري مي شود. همچنين در حالتي ديگر از قرار گرفتن تخمك هاي بارور شده در رحم جلوگيري مي كند. نحوه مصرف اغلب قرص هاي اورژانسي يكسان است و به اين صورت است كه بعد از برقراري رابطه جنسي محافظت نشده بايد يك عدد با دوز مشخصي مصرف شود. اثر گذاري اين دارو به زمان مصرف آن و مدت زمان فاصله از برقراري رابطه جنسي بستگي دارد. هر چه سريعتر قرص را مصرف كنيد اثر گذاري آن در جلوگيري از بارداري بيشتر است. لازم است آن را در اولين فرصت و ظرف مدت 72 ساعت بعد از رابطه جنسي محافظت نشده مصرف كنيد.

در اين صورت احتمال جلوگيري از بارداري 90 درصد است. قرص الا يا الاوان را هم تا 120 ساعت بعد از رابطه جنسي محافظت نشده مي توانيد مصرف كنيد. الا نيز بايد يك عدد و در دوز مشخص مصرف شود. براي جلوگيري از بارداري به جز قرص هاي نام برده شده مي توان از دستگاه IUD هم استفاده كرد. اين دستگاه مانع از جاي گرفتن تخمك هاي بارور شده در رحم مي شود و لازم است ظرف 3 الي 5 روز بعد از برقراري رابطه جنسي محافظت نشده در رحم قرار گيرد.

اين روش به صورت مداوم از بارداري پيشگيري مي كند. اوايل امكان دارد عادت ماهانه طولاني تر و دردناك تر و شديد تري را تجربه كنيد. گاه IUD عوارض و مشكلاتي را به همراه دارد كه با مصرف مسكن و به مرور زمان برطرف مي شوند. براي اطلاع بيش تر در زمينه روش هاي پيشگيري از بارداري كليك كنيد.

قرص هاي اورژانسي ضد بارداري زمان تخمك گذاري چگونه عمل مي كنند؟

قرص هاي اورژانسي انواع گوناگوني دارند اما عملكرد آن ها يكسان است تنها اسامي شركت هاي سازنده آن ها متفاوت است. بيشتر قرص ها اورژانسي هورمون لوونورژسترول را شامل مي شوند كه ورژن مصنوعي هورمون پروژسترون در بدن است. اين هورمون با پخش شدن در بدن اجازه تخمك گذاري را از تخمدان ها مي گيرد و همچنين مانع از لقاح اسپرم مي شود. حتي در صورتي كه تخمك ها بارور شوند هم نمي توانند باعث حامله شدن زن بشوند چرا كه هورمون نام برده شده امكان لانه گزيني و كاشت در رحم را از تخمك هاي بارور شده مي گيرد.

به همين خاطر در صورتي كه زمان تخمك گذاري باشد و يا بدن نزديك به زمان تخمك گذاري باشد ، تأثير قرص كاهش پيدا مي كند. اين قرص ها نبايد به عنوان روش هميشگي مورد استفاده قرار گيرند و بهتر است در روابط بعدي از ديگر روش هاي جلوگيري استفاده كنيد. نكته اي كه وجود دارد اين است كه بر خلاف تصور برخي از افراد قرص هاي اورژانسي براي زن باردار تأثير ندارد و باعث پايان يافتن بارداري نمي شود. براي كسب اطلاعات در زمينه علائم تخمك گذاري كليك كنيد.

عوارض قرص اورژانسي ضد بارداري

قرص هاي اورژانسي ضد بارداري عوارض طولاني مدت ندارند و به تدريج عوارض آن ها از بين مي رود. اما توجه داشته باشيد كه اين قرص ها براي استفاده كوتاه مدت هستند و نبايد به عنوان روشي مداوم جهت جلوگيري از بارداري مورد استفاده قرار گيرند. برخي از عوارض جانبي اين قرص شامل مواردي همچون حالت تهوع ، درد شكمي ، خستگي ، سر درد و… مي شود. تغيير در نظم عادت ماهيانه و عقب و جلو افتادن آن يكي از رايج ترين عوارض قرص اورژانسي است. ممكن است دوره بعدي پريود شما به خاطر مصرف قرص اورژانسي دردناك تر باشد. ممكن است دو الي سه ساعت بعد از مصرق قرص اورژانسي دچار حالت تهوع شويد. در اين صورت مي توانيد از قرص ضد تهوع قبل از مصرف قرص اورژانسي استفاده كنيد.

در غير اين صورت اگر استفراغ كنيد لازم است قرص ديگري مصرف كنيد. در صورتي كه عوارض جانبي بعد از چند روز بهبود پيدا نكرد بايد به پزشك مراجعه كنيد. همچنين در صورتي كه احساس مي كنيد باردار شده ايد ، عادت ماهيانه تان 7 روز به تأخير افتاده و يا سبك تر و كوتاه تر از معمول است و در ناحيه شكم خود احساس درد مي كنيد حتما به پزشك مراجعه كرده و آزمايش بارداري انجام دهيد. يكي از عوارض نادر مصرف قرص اورژانسي بارداري خارج از رحمي است كه در آن تخمك بارور شده در خارج از رحم قرار مي گيرد و وضعيت خطرناكي است كه حتما بايد به پزشك مراجعه كنيد. براي كسب اطلاع بيش تر در زمينه بارداري خارج از رحم كليك كنيد.

عوارض قرص اورژانسي بر پريود

پيش از مصرف هر قرصي لازم است به اندازه كافي در مورد نحوه مصرف و عوارضي كه ممكن است براي بدنتان به همراه داشته باشد آگاهي كسب كنيد تا وضعيت سلامتي به خطر نيوفتد. بسياري از خانم ها گزارش كرده اند كه پس از مصرف قرص اورژانسي لكه بيني را تجربه كرده اند و خونريزي نامنظمي داشته اند. قرص هاي اورژانسي بر دوره بعدي عادت ماهيانه شما نيز تأثير مي گذارند. به طور طبيعي خانم ها در زمان معيني پريود مي شوند و خود از قبل اين زمان را مي دانند؛ مصرف قرص اورژانسي باعث مي شود پريود شما چند روز عقب بيوفتد و يا چند روز جلوتر شروع شود. در صورتي كه بعد از گذشت 7 روز از زمان معين پريود خود دچار عادت ماهانه نشديد حتما به پزشك مراجعه كنيد و براي بارداري تست دهيد.

چرا كه ممكن است قرص اورژانسي عمل نكرده باشد و حامله باشيد. يكي ديگر از عوارض اين قرص ها زياد شدن يا كم شدن ميزان خونريزي است كه باعث مي شود پريودي سبك و يا خيلي سنگين رخ دهد. به صورت كلي قرص ضد بارداري اورژانسي چرخه پريودي را به هم مي زند و اين اتفاق براي اغلب مصرف كنندگان مي افتد. اما نگران نباشيد در دوره هاي بعدي در صورتي كه از روش هايي به جز قرص براي پيشگيري استفاده كرده باشيد اين مشكل حل مي شود. اما با مصرف مداوم چرخه هاي قاعدگي به شدت نامنظم و غير قابل پيش بيني مي شوند. براي كسب اطلاع در زمينه چرخه قاعدگي كليك كنيد.

راه هايي براي كاهش عوارض جانبي قرص اورژانسي

در اين بخش از مقاله قرص اورژانسي زمان تخمك گذاري ، به بررسي راه هاي كاهش عوارض اين قرص ها پرداخته ايم. اگر نسبت به عوارض قرص ها نگراني داريد با پزشك متخصص مشورت كنيد. پزشك ممكن است براي رفع عوارض جانبي راه هايي را به شما پيشنهاد دهد و يا قرص هاي ديگري را براي شما تجويز كند. مثلا اگر هميشه بعد از مصرف قرص دچار تهوع مي شويد پزشك قرص ضد تهوع براي شما تجويز مي كند كه لازم است اول آن را مصرف كنيد و يك ساعت بعد قرص اورژانسي را مصرف كنيد. احساس سرگيجه اغلب با دراز كشيدن و بالا دادن پاها برطرف مي شود و از استفراغ نيز جلوگيري مي شود. اگر عوارض براي شما بسيار آزار دهنده هستند براي مصرف بعدي از پزشك مشورت بگيريد.

موارد منع مصرف قرص اورژانسي

در صورتي كه بارداري اتفاق افتاده باشد ديگر مصرف لوونورژسترول فايده اي نخواهد داشت. همچنين خانم هايي كه از قبل حامله شده اند و يا امكان مي دهند باردار باشند نمي توانند از الا استفاده كنند. مصرف اين قرص ها در اين شرايط بر روي انسان اثرات نامعلومي دارد اما مطالعات انجام شده بر روي حيوانات نشان مي دهند اين قرص ها باعث به دنيا آمدن نوزاد مرده مي شود. هر چند نمي توان به آن اتكا كرد.

افرادي كه بيماري هاي مزمن دارند بايد قبل از مصرف قرص اورژانسي با پزشك صحبت كنند و هر گونه بيماري و داروهاي مصرفي را به او اطلاع دهند. زناني كه نسبت به مواد سازنده موجود در قرص هاي اورژانسي حساسيت يا آسم دارند مجاز به استفاده از آن ها نيستند. اين قرص ها با برخي داروها تداخل دارند و باعث بروز مشكل مي شوند. اين داروها عبارتند از برخي از داروهاي گياهي ، داروهاي سِل ، صرع و ايدز ، داروهاي كاهنده اسيد معده مانند امپرازول (omeprazole)، آنتي بيوتيك هاي نه‌ چندان معروف (مثل ريفابوتين و ريفامپسين). مصرف همزمان قرص الا با داروهاي نام برده شده تأثير خود را از دست مي دهد اما لوونل همچنان مي تواند مؤثر باشد به شرطي كه دوز آن افزايش يابد.

نكات مهم در مورد قرص لوونورژسترول

_ قرص لوونورژسترول به اندازه ساير روش هاي پيشگيري از بارداري مؤثر نيست و مصرف مداوم آن توصيه نمي شود.
_ قبل از استفاده از اين قرص حتما از اين كه باردار نيستيد اطمينان حاصل كنيد.
_ امكان دارد لوونورژسترول بعد از استفاده از طريق شير مادر وارد بدن نوزاد شود به همين دليل توصيه مي كنيم در دوره شيردهي با احتياط قرص اورژانسي مصرف كنيد و حتما نظر پزشك را در اين زمينه جويا شويد.
_ مطالعات انجام انجام شده نشان مي دهد قرص لوونورژسترول در زناني كه اضافه وزن دارند به ميزان كمتري اثر مي كند.
_ در صورتي كه پريود شما يك هفته به تأخير بيوفتد ممكن است باردار باشيد به همين دليل لازم است آزمايش دهيد.
_ در صورتي كه سه تا پنج هفته بعد از مصرف قرص درد زيادي را در ناحيه شكم احساس كرديد به پزشك مراجعه كنيد چرا كه ممكن است نشانه اي از سقط جنين و يا بارداري خارج از رحم باشد.
_ افزايش دوز قرص هاي ضد بارداري باعث افزايش تأثير گذاري آن ها در پيشگيري از بارداري نمي شود.
_ قرص هاي اضطراري برخلاف تصور برخي از افراد ، خطر ابتلا به سرطان را افزايش نمي دهند.
_ قرص لوونورژسترل را حتما در دماي اتاق بين ۱۵ تا ۳۰ درجه‌ ي سانتيگراد ، دور از گرما ، رطوبت و به دور از دسترس كودكان نگهداري كنيد.

قرص اورژانسي زمان تخمك گذاري| تداخلات دارويي

در اين بخش از مقاله قرص اورژانسي زمان تخمك گذاري به بررسي تداخلات دارويي اين قرص با داروهاي ديگر پرداخته ايم. تداخلات دارويي باعث مي شود نحوه عملكرد داروها تغيير كند و يا منجر به افزايش خطر عوارض جانبي مي شود. آن دسته از داروها يا فرآورده هاي گياهي كه موجب افزايش تجزيه پروژستين‌ ها مي شود ، به احتمال زيادي به كاهش غلظت پلاسمايي پروژستين‌ ها و اثر قرص‌ هاي حاوي پروژستين مثل لوونورژسترول منجر مي شوند. اين موضوع ممكن است باعث باردار شدن زن بشود. برخي از داروهايي كه باعث كم شدن اثر قرص ‌هاي پروژستين مي شوند و مصرف همزمان آن ها با قرص اورژانسي تداخل ايجاد مي كند شامل موارد زير است.

_ داروهاي ضد تشنج (كاربامازپين ، باربيتورات‌ها ، فلبامات ، توپيرامات ، فني توئين).
_ داروهاي درمان HIV
_ داكسي سايكلين
_ آموكسي سلين
_ آزيترومايسين
_ گريزوفولوين
_ ونلافاكسين
_ لاموتريژين
_ دولوكستين
_ استامينوفن
_ ستيريزين
_ سيتالوپرام
_ ايبوپروفن
_ لوراتادين
_ فلوكستين
_ ريفامپين
_ آمفتامين
_ آلبوترول
_ كافئين
_ ديازپام

قرص اورژانسي زمان تخمك گذاري | سخن آخر

همانطور كه پيش تر در مقاله قرص اورژانسي زمان تخمك گذاري گفتيم ، استفاده از اين قرص ها به صورت روشي مداوم براي جلوگيري از بارداري توصيه نمي شود چرا كه عوارضي را براي فرد به دنبال دارند و فقط دو الي سه عدد از آن ها را مي توانيد در طول يك سال استفاده كنيد. به همين دليل توصيه مي كنيم از ساير روش هاي جلوگيري از بارداري استفاده كنيد. بسياري از زوج ها براي استفاده از روش هاي جلوگيري با يكديگر مشكل دارند و يا ممكن است براي باردار شدن مردد باشند؛ پيشنهاد مي كنيم در اين زمينه از راهنمايي هاي مشاوره جنسي و يا مشاوره روانشناسي بهره مند شويد. مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي با بهره مندي از مشاوران متخصص و با تجربه در اين زمينه راهنماي شما خواهد بود. براي كسب اطلاعات در زمينه مشاوره تلفني كليك كنيد.

سؤالات متداول

از كجا مي توان قرص هاي اورژانسي را تهيه كرد ؟
قرص هاي اورژانسي ضد بارداري كه به اختصار در علم پزشكي به آن ها ECPs گفته مي شود را مي توان از داروخانه ‌ها ، مطب پزشكان ، مركز فوريت ‌هاي پزشكي بيمارستان‌ ها ، مراكز سلامت زنان و… تهيه كرد. البته همانطور كه گفتيم لوونورژسترول را مي توانيد بدون نياز به نسخه و تجويز پزشك از داروخانه ها خريداري كنيد.
چه كساني مي ‌توانند از قرص اورژانسي استفاده كنند؟
بيشتر زنان مي توانند پس از رابطه جنسي محافظت نشده از قرص هاي اورژانسي ضد بارداري استفاده كنند حتي آن هايي كه در استفاده از برخي محصولات هورموني مانند پَچ ‌هاي ضد بارداري يا ساير قرص هاي ضد بارداري موفق نبوده اند.
آيا مي‌ توان از قرص اورژانسي قبل از رابطه ‌ي جنسي استفاده كرد؟ در صورتي مي توانيد از قرص هاي ضد بارداري اورژانسي استفاده كنيد كه رابطه جنسي محافظت نشده داشته باشيد و يا از تأثير ديگر روش هاي جلوگيري از بارداري مطمئن نباشيد. در مورد اثر بخشي قرص ضد بارداري قبل از رابطه جنسي از پزشك سؤال كنيد و در مورد راه هاي مختلف پيشگيري اطلاعات بگيريد.
آيا قرص‌ ها از انتقال بيماري‌ هاي مقاربتي جلوگيري مي كنند؟
خير. قرص هاي اورژانسي از انتقال هيچ گونه بيماري مقاربتي مانند هرپس ، ايدز و… جلوگيري نمي كند و بهترين راه براي جلوگيري از ابتلا به اين بيماري هاي خطرناك ، رعايت بهداشت جنسي ، استفاده از كاندوم ، برقراري ارتباط جنسي با افراد سالم و پرهيز از برقراري رابطه با افراد مختلف است.
چند بار مي ‌‌توان از قرص لوونورژسترول استفاده كرد؟
قرص هاي ضد بارداري اضطراري را مي توان در هر زمان از چرخه قاعدگي استفاده كرد. اما در طول هر دوره قاعدگي فقط يك بار اجازه استفاده از آن را داريد. همچنين در طول سال نيز مجاز به استفاده دو الي سه قرص مي باشيد. چرا كه مصرف زياد آن عوارضي را به دنبال دارد.
آيا خونريزي واژينال پس از مصرف قرص اورژانسي طبيعي است؟
ممكن است پس از مصرف قرص اورژانسي دچار خونريزي خفيفي در ناحيه واژن شويد كه در اغلب موارد بعد از سه روز برطرف مي شود. در اين مورد نگران نباشيد اما در صورتي كه خونريزي ادامه دار و شديد بود حتما براي تشخيص علت به پزشك مراجعه كنيد تا از بروز مشكل جدي جلوگيري شود.

منبع: قرص اورژانسي زمان تخمك گذاري

براي دريافت مشاوره در زمينه قرص اورژانسي زمان تخمك گذاري مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.