براي دريافت مشاوره در زمينه ترك ريتالين مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

ريتالين چيست؟

ريتالين (متيل‌فنيدات) نوعي داروي محرك است كه توسط متخصصان اعصاب و روان معمولا براي درمان اختلال كمبود توجه و بيش‌فعالي (ADHD) تجويز مي‌شود. اين دارو در دسته مواد محرك قرار مي‌گيرد و از نظر شدت اثرگذاري و عوارض در ميانه طيفي قرار دارد كه يك طرف آن كافئين و در طرف ديگر موادي با اثرات شديد مانند كوكائين، MDMA (اكستازي) و مت‌آمفتامين (شيشه) قرار دارد.

اثرات مصرف ريتالين

به دليل خواص تحريك‌كنندگي سيستم خودمختار مغز اين دارو در افراد مبتلا به بيش‌فعالي باعث افزايش توجه و حافظه، احساس آرامش و تمركز بيشتر مي‌شود. در افرادي كه مبتلا به اختلال خاصي نيستند، ريتالين اثراتي شبيه به ديگر مواد محرك دارد. كاهش نياز به خواب، افزايش دقت و تمركز، افزايش هوشياري، كاهش اشتها و وزن از جمله اثراتي است كه باعث جذابيت اين دارو براي دانشجويان و افرادي مي‌شود كه به خاطر شيفت‌هاي شب‌كاري مجبور به بيدار ماندن طولاني هستند. مقاله عوارض ريتالين براي شب امتحانرا بخوانيد.

 همچنين اثراتي مانند سرخوشي و انرژي بالا و حالت لذت شديد بعد از مصرف دوز بالاي اين دارو نمايان مي‌شود كه اثري شبيه به مصرف كوكائين و يا شيشه دارد. اما اين دارو مانند هر ماده اعتيادآوري بعد از مدتي علائم تحمل را ايجاد مي‌كند. به اين معني كه ديگر مصرف دوز قبلي داراي نتايج دلخواه نيست و فرد مجبور است دوز مصرفي خود را بالا ببرد و شخص نياز دارد تا ماده را صرفا براي باقي ماندن در وضعيت رواني عادي خود مصرف كند.

اعتياد به ريتالين

افرادي كه به سوءمصرف ريتالين بدون تجويز پزشك يا بدون توجه به دستور پزشك روي مي‌آورند، پس از مدتي مقدار و نحوه مصرف اين دارو از دستشان خارج مي‌شود و به فكر قطع مصرف يا كاهش مصرف اين ماده مي‌افتند. صرف وقت زياد براي تهيه، مصرف و گذراندن حالت سرخوشي ماده، اقدامات ناموفق زياد براي درمان و قطع مصرف، افزايش دوز مصرفي و ايجاد علائم ترك بعد از قطع مصرف دارو از علائم اعتياد به اين ماده محرك است.

چرا بايد ريتالين را ترك كنم؟

بايد چيزهايي را كه با ترك ريتالين به دست مي‌آوريد و از دست مي‌دهيد را با فوايد و مضرات مصرف مقايسه كنيد. ليستي از اين موارد تهيه كنيد و به هر كدام امتيازي براي درجه اهميتشان بدهيد همچنين مشخص كنيد كه اين پيامدها تا كي ادامه دارند.

براي مثال در قسمت مضرات ترك ريتالين مي نويسيد كه اگر ريتالين را ترك كنم ديگر حالت سرخوشي را تجربه نمي‌كنم و تمركزم كاهش پيدا مي‌كند. و در قسمت فوائد ترك ريتالينمي نويسيد كه اما حالت سرخوشي تنها چند دقيقه طول مي‌كشد و كاهش تمركز فقط مربوط به چند روز اول ترك است. يا آن كه اگر ريتالين را كنار بگذارم بدنم سالم مي‌ماند و بيشتر زمانم صرف تهيه و مصرف ريتالين نمي‌شود و اين اثر تا بلندمدت يا هميشه باقي مي‌ماند. در كنار اين روش توصيه مي‌كنيم فهرستي از ارزش‌ها و مسائل مهم زندگي خود را تهيه كنيد و بنويسيد كه مصرف يا عدم مصرف ريتالين كدام بيشتر در رسيدن به اين اهداف و ارزش‌ها به شما كمك مي‌كنند.

سم زدايي ريتالين

اولين قدم براي درمان هر نوع اعتيادي، سم‌زدايي از آن ماده است. در واقع به معناي از بين بردن وابستگي جسمي به ماده و گذراندن  علائم ترك است. براي كاهش علائم ترك برخي ماده‌ها داروهايي تجويز مي‌شود كه به اصطلاح داروهاي نگهدارنده ناميده مي‌شوند. اما براي قرص ريتالين و ديگر مواد محرك داروي نگهدارنده‌اي وجود ندارد. علائم ترك ريتالين مي‌تواند شامل عدم توانايي در تمركز، خواب‌آلودگي، خستگي و بي‌خوابي، افزايش اشتها و وزن، تحريك‌پذيري، پرخاشگري، نوسانات خلقي، افسردگي، يبوست و تپش قلب به صورت ضربان نامنظم باشد. همين عوارض معمولا فرد را براي مصرف دوباره ماده وسوسه مي‌كنند.

روش‌هاي بستري و سرپايي

براي ايجاد محيطي امن و بدون مواد و همچنين ارائه همزمان مشاوره‌هاي درماني طرح‌هاي بستري 24ساعته به نام درمان بازپروري طراحي شده‌اند كه معمولا 30 روز به طول مي‌انجامد و توسط مراكز درماني يا خانه‌هاي بهبودي (كمپ‌ها) ارائه مي‌شوند. اين برنامه‌هاي بستري به دليل نظارت پزشكي و تخصصي و مراقبت از علائم ترك مانند كنترل خطر خودكشي در اثر افسرگي فرد به سم‌زدايي در محيط خانه ترجيح داده مي‌شوند.

در روش‌هاي سرپايي درمانجو به مدت معيني مانند 9 ساعت در هفته (بستري سرپايي حاد) يا 20 ساعت در هفته (بستري جزئي) در بيمارستان و مراكز مريوطه حاضر مي‌شود و خدمات مشاوره فردي يا گروهي همراه با مراقب‌هاي پزشكي را دريافت مي‌كند.

آيا داروهاي گياهي و تغذيه‌درماني به ترك ريتالين كمك مي‌كند؟

جايگزين كردن ماده ريتالين با داروهاي گياهي مانند جينكو يا گياهاني با مانند ريشه سوسن اصغر و گياه آب‌قاشقي در بعضي منابع توصيه شده است. اما به دليل اطلاعات محدود و تحقيقات كمتر در اين زمينه توصيه مي‌شود بدون مشورت با پزشك متخصص، از اين داروهاي گياهي مصرف نكنيد.

رسيدگي به سلامت جسمي به وسيله تغذيه مناسب به تسريع در بهبود پس از ترك مصرف كمك فراواني مي‌كند. تغذيه مناسب و استفاده از مواد غذايي داراي امگا 3 مانند ماهي سالمون و كتان و غذاهاي حاوي فلاونوئيدها از جمله چاي سبز و مركبات به افزايش قدرت تمركز و حافظه كمك مي‌كنند براي بهبود علائم ترك و جبران آسيب‌هاي مواد مفيد هستند. همچنين گردو، گوجه فرنگي، زنجبيل و عدس حاوي مواد معدني و چربي‌هاي مفيدي هستند كه مواد مصرفي اصلي مغز را تشكيل مي‌دهند. مصرف ريتالين همچنين آسيب زيادي به كبد مي‌زند و عملكرد سمزدايي آن را دچار اختلال مي‌كند. سير، پياز، كلم، چغندر و ليمو خوراكي‌هايي هستند كه به بازسازي عملكرد كبد كمك مي‌كنند و بهبودي را تسريع مي‌بخشند.

روش‌هاي رواني و اجتماعي ترك ريتالين

متخصصان درمان اعتياد باور دارند كه جنبه رواني وابستگي به مصرف مواد 97 درصد بيماري اعتياد را تشكيل مي‌دهد و جنبه جسمي اعتياد تنها 3 درصد از بيماري را شامل مي‌شود. اين مسئله در مورد مواد محرك كه وابستگي جسمي اندك و لذت رواني شديدي دارند بيشتر صدق مي‌كند. پس توجه به بهبودي رواني از طريق برنامه‌هاي رواندرماني و اجتماعي نقش ويژه‌اي در تداوم ترك ريتالين دارد.

درمان شناختي-رفتاري

تكنيك‌هاي درماني شناختي و رفتاري بر روي افكار و باورها و رفتارهايي تمركز مي‌كنند كه باعث تداوم مصرف مواد مي‌شود. اين شيوه درماني بر روي جلوگيري از بازگشت كار مي‌كند. يكي از شيوه‌هاي روان‌شناختي براي پيشگيري از عود شناسايي كردن محرك‌ها و يا شرايط بيروني و حالات دروني است كه در شما ايجاد وسوسه مي‌كند و با برنامه‌هايي سعي در كنترل و محدود كردن آن‌ها دارد. مثلا احساس كسالت و بيهودگي مي‌تواند براي شما يك راه‌انداز باشد و يا ديدن داروخانه شما را وسوسه كند. در كنار اين راهبردها در اين روش به شما آموزش داده مي‌شود چگونه با روش‌هاي ذهن‌آگاهي و و ديگر راهبردهاي كنترل فكر، افكار مرتبط با مصرف و وسوسه خود را كنترل كنيد. براي دريافت اين راهبردها مي‌توانيد به متخصصين مشاوره ترك اعتياد و كلينيك‌هاي درمان اعتياد مراجعه كنيد.

خانواده‌ درماني

به دليل اطلاعات محدود خانواده‌ها نسبت به بيماري اعتياد و نحوه بهودي در برخي مواقع شاهد ايجاد شرايط عود توسط خانواده‌ها به صورت ناخواسته هستيم. به همين جهت آموزش‌هاي خانوادگي و خانواده درماني اعتياد به خانواده و اطرافيان مصرف كننده توصيه مي‌شود.

مشاركت اجتماعي

از آن جهت كه اعتياد بيماري جسمي-رواني-اجتماعي به حساب مي‌آيد افزايش نقش‌هاي اجتماعي مثبت و سازنده به وسيله شركت در گروه‌هاي خودياري متشكل از افراد بهبوديافته و يا شركت در گروه‌هاي فعاليت‌هاي اجتماعي داوطلبانه مي‌تواند به بهبود اجتماعي و رواني افراد درمانجو كمك كند.

براي دريافت مشاوره در زمينه ترك ريتالين مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : ترك اعتياد به ريتالين