براي دريافت مشاوره در زمينه صحبت كردن با كودكان درباره مرگ مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228  و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

كودكان از مرگ چه تصوري دارند؟

جالب است بدانيد كودكان حتي در سن پايين و از حدود 2سالگي با مفهوم مرگ آشنا هستند اما آن را به درستي نمي‌شناسند. فرزند شما هنگام روبرو شدن با مرگ حيوانات خانگي و خياباني، در حين بازي‌ها و داستان با مرگ روبرو مي‌شوند. اما بايد بدانيد كودك شما تصور كاملي مانند شما از مرگ ندارد. كودكان در سنين مختلف توانايي‌هاي فكري متفاوتي دارند و به همين دليل تصورشان از مرگ هم عوض مي‌شود.

در حدود سن 2سالگي به اين دليل كه كودك نمي‌تواند مفهوم ابديت را تصور كند، فكر مي‌كند افرادي كه مي‌ميرند دوباره زنده شده و به دنيا برمي‌گردند يا آن كه مرده‌ها هم مانند او نياز به آب و غذا دارند و درد را حس مي‌كنند. اين تصورات كودك از خصوصيت طبيعي خود مركزبيني طبيعي او نشات مي‌گيرد و در سال‌هاي بعد و حدود 6 تا 7سالگي تغيير مي‌كند. اين نكته كه شما به او چگونه از مرگ بگوييد در تصحيح تصورات او و شكل نگرفتن احساس اضطراب، گيجي يا ترس از مرگ براي فرزندتان بسيار اهميت دارد.

چگونه مي‌توانيم مرگ را براي فرزندمان توضيح دهيم؟

در آغاز بايد بدانيد كه فرار كردن يا طفره رفتن از صحبت درباره مرگ با كودكان به هيچ وجه روش درستي نيست. مخصوصا اگر مرگ والدين رخ داده باشد. وقتي شما بعد از روبرو شدن با سوال فرزندتان دست و پايتان را گم مي‌كنيد و مضطرب مي‌شويد، او هم اضطراب شما را مي‌فهمد و فكر مي‌كند بايد دليلي براي اضطراب وجود داشته باشد. در اين شرايط شما بايد سعي داشته باشيد تا احساس خود را مديريت كنيد و آرامش خود را حفظ كنيد. به او بفهمانيد كه سوالي طبيعي پرسيده و با پرسيدن اين سوال اشتباهي انجام نداده و شما به راحتي مي‌توانيد به او پاسخ دهيد.

دقيق و ملموس صحبت كنيد.

مهم‌ترين نكته در توضيح مفهوم مرگ براي كودكان آن است كه دقيق و قابل لمس پاسخ دهيد. توصيف شما نبايد گيج‌كننده يا نامفهوم باشد. مثلا بگوييد مرگ يعني وقتي يك موجود زنده مثل آدم يا حيوان ديگر نفس نمي‌كشد و ديگر تكان نمي‌خورد. اگر كودك كمي بزرگتر است (4-5 سال يا بيشتر) مي‌توانيد بگوييد كه كسي كه مرده ديگر قلبش كار نمي‌كند. بگوييد كسي كه مرده ديگر زنده نمي‌شود و بر نمي‌گردد. براي ملموس‌تر شدن توضيح تان از مثال استفاده كنيد. مثلا ماهي كوچولو كه در تنگ نگهداري مي‌كرديد و حالا مرده است.

مرگ خواب يا يك سفر نيست.

از مفاهيم غيرواقعي براي ساده كردن توضيح تان استفاده نكنيد چون ممكن است آسيب ناخواسته‌اي بزند. بعضي‌ها عادت دارند كه مرگ را به عنوان خواب ابدي توصيف كنند. در اين موارد كودك ممكن است فكر كند كه اگر بخوابد خوابش طولاني شده و مثل مرگ ديگر بيدار نشود يا اگر مي‌گوييد پدربزرگ به سفر رفته و حالا مدت زيادي است همه ناراحت هستند و فكر مي‌كنند پدربزرگ ديگر برنمي‌گردد ممكن است فرزندتان نسبت به سفر ديگر اطرافيانش نيز واكنش نشان دهد و فكر كند هركسي كه سفر مي‌رود ممكن است ديگر برنگردد.

در گفتن مسائل مربوط به خدا و بهشت احتياط كنيد.

بعضي از والدين از آموزه‌هاي مذهبي براي توصيف مرگ براي كودكان استفاده مي‌كنند. اين آموزه‌ها به خودي خود اشتباه يا آسيب‌زا نيستند اما نحوه بيان آن به كودكان بايد مورد توجه قرار بگيرد. به فرزندتان نگوييد كه خدا هر كس را دوست داشته باشد زودتر پيش خودش مي‌برد يا آن كه تو نبايد ناراحت باشي چون بابابزرگ پيش خدا در بهشت است و خوشحال است. در اين شرابط ممكن است فرزندتان تصور كند اگر كسي از اطرافيانش خيلي خوب است پس حتما زودتر مي‌ميرد. يا آن كه فكر مي‌كند اگر فرد درگذشته الان خوشحال است پس چرا ما ناراحت هستيم.

با نگراني كودك درباره مرگ چه كنيم؟

بعضي مواقع كودكان نسبت به مرگ خودشان يا والدين نگران مي‌شوند. ترس از مرگ كودك مي تواند دلايل مختلفي داشته باشد كه خارج از كنترل شما بوده است. در اين مواقع او بيشتر نگران آن است كه اگر شما نباشيد چه كسي از او مراقبت مي‌كند. مي‌توانيد به كودكان كوچكتر زير 4 سال بگوييد كه پدر و مادر نمي‌ميرند اما در سن بالاتر به او اين اطمينان را بدهيد كه تا او بزرگ شود پدر و مادر زنده هستند و از او مراقبت مي‌كنند. براي مردن اول بايد خيلي سال بگذرد و آدم خيلي پير شود تا ديگر بدنش نتواند درست كار كند. پس بايد خيالت راحت باشد كه بابا و مامان هنوز جوان و قوي هستند و حالا حالاها نمي‌ميرند.

اگر فرزندتان در مورد مرگ خودش نگران است و از مرگ مي‌ترسد با همين اطلاعات به او بگوييد كه تا وقتي پير نشدي و سال‌هاي زيادي زندگي نكردي قرار نيست كه بميري و بدنت از كار بيافتند.

بي توجهي نكنيد!

ناديده گرفتن اهميت و حساسيت صحبت درباره مرگ با كودك و يا هر مفهوم بنيادي ديگري مي تواند باعث آسيب هاي جدي به كودك شود. يكي از محتمل ترين اختلالات، اختلال اضطراب جدايي در كودكان است. افسردگي در كودكان، پرخاشگري و ديگر رفتارهاي نامتعارف مي تواند ريشه در عدم ارتباط مناسب والد با كودك باشد. شما مي توانيد براي اطمينان از روش تربيتي خود با يك مشاوره كودك در ارتباط باشيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه صحبت كردن با كودكان درباره مرگ مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228  و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

خدمات مركز مشاوره تلفني خانواده هنر زندگي

  مركز مشاوره روانشناسي تلفني خانواده هنر زندگي با بهره مندي از كادر مجرب خدمات خود در زمينه مشاوره تلفني خانواده با موضوعاتي شامل مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره پيش از ازدواج، مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره دوستي دختر و پسر،  مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره دوستي‌هاي پيش از ازدواج،  مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدي، مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره اعتياد، مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره همسريابي مشاوره خانواده تلفني با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره زندگي مشترك،  مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره جنسي

منبع : روش صحيح توضيح مرگ براي كودكان و نحوه پاسخگويي به سوالات آنان