خودزني دختران در مدرسه

دختران در سنين نوجواني به لحاظ اجتماعي و خانوادگي شرايط سختي دارند. ممكن است نتوانند با اين شرايط كنار بيايند و براي حل مشكلات خود، توانايي كافي را نداشته باشند. به همين دليل با آسيب رساندن به خود به نوعي اعتراض مي‌كنند و به لحاظ هيجاني، خودشان را تخليه مي‌كنند. البته دلايل مختلفي از ديدگاه هاي روانشناسي و جامعه شناسي وجود دارد كه درباره آن صحبت خواهيم كرد.

تعريف خودزني

خودزني، رفتاري عمدي است كه به طور مستقيم به بدن فرد آسيب مي‌زند و به صدمه ديدن بافت‌هاي بدن يا حتي قطع عضو منجر مي شود. اغلب هدف از اين كار را، خلاص شدن از شر احساس يا موقعيت فلاكت بار يا درمانده كننده براي چند دقيقه عنوان مي‌كنند .

گاهي خودزني بعد پيچيده­ تري دارد. مثلا موارد زيادي از بيماران اعلام كرده اند كه مجروح كردن خود و ديدن زخم و خون برايشان لذت­‌بخش است و دردهايشان را آرام مي‌كند. برخي هم آن را نوعي ابزار براي انتقام از آشنايان، تهديد و ايجاد حس ترس و يا القاي حس گناه در آن‌ها مي‌دانند.

براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه رفتار صحيح با نوجوان كليك كنيد.

شايع‌ترين نوع خودزني دختران در مدرسه

شايع‌ترين خودزني دختران در مدرسه عبارتند از

سوزاندن

سوزاندن خود با شئ داغ و يا توسط مالش و اصطكاك يك شئ روي بدن مثل كشيدن پاك كن روي پوست.

بريدن يا خراش انداختن روي بدن

بريدن خود با هر نوع جسم تيز مثل چاقو، سوزن، تيغ و يا ناخن. اين موارد معمولا روي بازو، پاها و جلوي بدن صورت مي‌گيرد.

سوراخ كردن

تماس زياد براي سوراخ كردن پوست توسط وسايل نوك تيز مثل سوزن. اين كار را بيشتر براي كم كردن استرس و يا لذت بردن از درد انجام مي‌دهند.

ضربه زدن به خود با چكش و يا ديگر اشيا

براي مثال شكستن استخوان‌ها، مشت زدن به خود و يا كوبيدن سر خود به ديوار را مي‌توان نمونه‌هايي از اين موارد دانست. افراد مبتلا به اوتيسم و درافراد كند ذهن بيشتر از بقيه ديده شده است.

چه عواملي باعث خودزني دختران در مدرسه مي‌شود؟

عوامل خطرساز

-تجاوز يا ساير سوءرفتارها در خانه در دوره كودكي

-اوتيسم

-سوءاستفاده جنسي يا احساسي در دوران كودكي

-اختلال استرس پس از سانحه

-زنداني شدن

-عقب ماندگي ذهني

-شرايط اجتماعي ناخوشايند

-عوامل فيزيكي نامناسب 

براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه اختلال استرس پس از سانحه كليك كنيد.

عوامل كمك كننده به خودزني دختران در مدرسه

-كمبود مسائل بهداشتي

-محروميت‌هاي عاطفي در دوران كودكي

-مشكلات مالي واجتماعي

-سابقه مشكلات خانوادگي

عوامل تسريع كننده

اتفاقات استرس‌زا زندگي مثل تهديد يا طرد شدن از طرف اعضاي خانواده.

عوامل رواني

ممكن است خودزني نشانه اختلالات رواني زير باشد.

*اختلالات اضطرابي (مخصوصا اختلال وسواسي جبري)

*افسردگي عمده

*اختلالات شخصيت (به ويژه اختلال شخصيت مرزي)

*اختلال دوقطبي

*شيزوفرني 

براي آشنايي كامل با اختلال دوقطبي كليك كنيد.

اختلالات همراه

-اختلالات خوردن(بي اشتهايي عصبي يا پرخوري عصبي)

-اختلال شخصيت مرزي(شايع ترين)

-مصرف مواد(الكليسم يا سوءمصرف دارو)

-افسردگي

-اختلال استرس پس از سانحه

-اختلال شخصيت ضد اجتماعي

نشانه‌هاي هشدار دهنده خودزني دختران در مدرسه

نشانه هاي افرادي كه احتمال خودزني دارند عبارت است از

*اعتماد به نفس پايين

*دشواري در مديريت احساسات

*پوشيدن شلوار و آستين‌هاي بلند در هواي گرم

*عملكرد ضعيف در محيط مدرسه يا خانه

*وجود فندك، تيغ و يا اشياي نوك تيز در ميان لوازم كسي كه انتظار داشتن اين وسايل را از او نداريد

*مشكلات در روابط

هدف از خودزني دختران در مدرسه چيست

معمولا فرد زماني خودزني مي كند كه با فشار احساسات يا احساسات آزاردهنده مواجه مي‌شود. همچنين فرد زماني كه قصد دارد سركشي و نافرماني اش از ارزش هاي والدين را نشان دهد تا هويت فردي اش را ابراز كند اين عمل را انجام مي‌دهد. افرادي كه به خودزني روي مي‌آورند ممكن است خودزني را راهي براي رسيدن به اهداف زير بدانند.

-وسيله اي براي مديريت و كنترل درد برخلاف دردي كه از طريق سوء رفتار جسمي يا جنسي و يا ضربات روحي تجربه شده است.

-كمك خواستن به طور غيرمستقيم يا جلب توجه ديگران براي كمك 

-تسكين موقت احساسات شديد، فشار يا اضطراب

-ساختن راهي براي وارد شدن به بي حسي عاطفي (نوعي بيهوش كردن كه به فرد اجازه زخمي كردن خود بدون احساس درد را مي دهد).

-تلاش براي تحت تاثير قرار دادن و مديريت بر ديگران

-تلاش براي اينكه مركز توجه باشند

-تلاش براي ايجاد احساس گناه در اطرافيان

-ممكن است نوعي از تنفر فرد نسبت به خودش باشد.

سخن آخر

بعضي از افرادي كه خودزني مي كنند، قصد دارند خودشان را به خاطر داشتن احساسات قدرتمندي كه در كودكي اجازه بروزشان را نداشته اند، تنبيه كنند. به علاوه ممكن است خودشان را به دليل بد بودن يا نالايق بودن تنبيه كنند. البته بهتر است بدانيد كه اين احساسات نتيجه بدرفتاري با آن‌ها و اعتقاد به اين است كه آن‌ها شايسته اين بدرفتاري نبوده اند.

سوالات متداول درباره خودزني دختران در مدرسه

-والدين چه نقشي در پيشگيري از خودزني مي توانند داشته باشند؟

والدين با آموزش مهارت هاي اعتماد به نفش، حل مسئله، مديريت استرس و صحبت درباره برطرف كردن نقاط ضعف و تقويت نقاط مثبت، به نوجوان خود كمك و از آن ها در مقابل اين خطر جدي مراقبت كنند.

براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد چگونگي مديريت اشتباهات نوجوان كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه خودزني دختران در مدرسه مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : خودزني دختران در مدرسه