بازي كودكان

بازي در روانشناسي كودك يكي از نيازهاي ضروري براي رشد محسوب مي‌شود و به فعاليتي گفته مي‌شود كه كودك از سر شوق و ميل انجام مي‌دهد و هدفش لذت بردن و سرگرم شدن است. بازي‌ها طيف گسترده‌اي را در برمي‌گيرند كه از جمله مي‌توان به بازي‌هاي حركتي، بازي‌هاي فكري، بازي‌هاي رايانه‌اي اشاره كرد.

بازي كودكان اين اجازه را مي‌دهد تا از خلاقيت خود در جهت توسعه تخيل، قدرت فيزيكي، ادراكات شناختي و احساسي استفاده كنند. بازي كودكان براي رشد سالم مغز اهميت زيادي دارد. علاوه بر اين‌ها در بسياري موارد استعدادها و مهارت‌هاي كودك در بازي‌هايي كه مي‌كند شناسايي و كشف مي‌شود. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه كشف استعداد كودك كليك كنيد.

تأثيرات مثبت بازي كردن بر كودكان

ضمن بازي كردن مهارت‌هاي اجتماعي و روانشناختي مختلفي در كودك پرورش پيدا مي‌كند كه موجب رشد هماهنگ دستگاه‌ها و اعضاي بدن او مي‌شود. اين مهارت‌ها در آينده براي او تبديل به فرصت‌هايي براي پويايي در جامعه مي‌شود. برخي آثار مثبت بازي كردن عبارتند از:

_ به كودك اجازه مي‌دهد كه از قدرت تخيل خود بهره ببرد و در اين ميان بسياري از استعدادهاي نهفته او شكوفا مي‌شود.

_ با قوانين و رعايت قوانين آشنا مي‌شود.

_ كودك در بازي احساساتش را مي‌تواند به راحتي بروز دهد.

_ بازي كودكان سبب تقويت حواس پنجگانه مي‌شود و رشد مغزي كودك را بهبود مي‌بخشد.

_ سبب تقويت يادگيري كودك در ساير زمينه‌ها مي‌گردد.

بازي‌هاي متناسب با سن كودك

والدين با بازي به كودكشان كمك مي كنند تا به سلامت از نقاط عطف رشدي عبور كنند. شناخت اسباب بازي مناسب

والدين با بازي به كودكشان كمك مي‌كنند تا به سلامت از نقاط عطف رشدي عبور كنند. شناخت اسباب بازي مناسب كودكان نيز از اهميت زيادي برخوردار هست. در اين زمينه مطالعه مقاله اسباب بازي مناسب كودكان مي‌تواند مفيد باشد. در ادامه بازي كودكان در سنين مختلف را مرور مي‌كنيم:

از تولد تا 6 ماهگي

در اين سن يادگيري با اولين لبخند آغاز مي‌شود. پاسخ لبخند در جواب لبخند او نيز يك بازي محسوب مي‌شود. بهتر است در اين سن اسباب بازي‌هاي امني را كه بيشتر مورد توجه كودك است در اختيارش قرار دهيد و اجازه دهيد آن‌ها را براي كشف به دهان خود ببرد. در جواب صداهايي كه كودك از خود در مي‌آورد شما نيز از خود صدايي در بياوريد. كودك خود را در معرض محيط قرار داده و به او اجازه دهيد اطراف ر اببيند.

7 تا 12 ماهگي

در اين سن كودك شروع به حركت و خزيدن مي‌كند پس ايجاد يك محيط امن براي كاوش او اهميت مي‌يابد. فرصت‌هايي را فراهم كنيد تا متوجه اثر اعمال خود بشود؛ مثلا زماني كه عروسكي كه در دستش دارد، به زمين مي‌افتد و يا اسباب بازي‌اش را خراب مي‌كند، او را متوجه كنيد كه چه اتفاقي افتاده‌است. كودك در اين سن شروع به شناخت خود مي‌كند؛ اجازه دهيد تصوير خود را در آينه ببيند.

بازي كودكان 1 تا 3 ساله

والدين در اين سن مي‌توانند با كودكشان بازي‌هاي متنوعي داشته باشند، از جمله آن‌ها؛

_ با بازي‌هايي مثل خوردن چاي از يك ليوان خالي خلاقيت كودك را تقويت كنيد.

_ فرصتي را فراهم كنيد تا كودك با همسالان خود بازي كند وشما تنها نظارت داشته باشيد.

_ به او اجازه دهيد با پياده‌روي و پريدن اندام خود را كشف كند.

_ به طور منظم با او كتاب‌هاي مصور بخوانيد. (توصيه مي‌كنيم مقاله قصه گويي براي كودكان را مطالعه كنيد.)

_ بازي‌هايي مثل استوپ رقص را به همراه موسيقي با كودكتان انجام دهيد.

4 تا 6 سالگي

 در اين سن نيز والدين مي‌توانند با جهت دهي در بازي‌ها، كودكي شاد و سالم تري پرورش دهند، برخي از اين اقدامات عبارتند از؛

_ فرصتي براي آواز و رقص فراهم كنيد.

_ درباره دوراني كه او كوچكتر بود صحبت كنيد و از او سوال كنيد چه چيزهايي به ياد مي‌آورد.

_ بازي‌هايي كه كه او نقشي متفاوت داشته باشد انجام دهيد اجازه دهيد در اين نقش‌ها او پر رنگ‌تر عمل كند و نقش قدرتمند را داشته باشد.

_ زماني را براي تعامل با دوستانش و همسالانش اختصاص دهيد.

_ كودك را تشويق كنيد تا ورزش‌هايي مثل شنا انجام دهد.

نقش والدين در بازي كودكان

خانواده به عنوان اولين اجتماعي كه كودكان به آن وارد مي‌شوند داراي اهميت زياديست. چگونگي برخورد و واكنش به بازي كودكان از طرف والدين در آن‌ها احساسات متفاوتي را ايجاد مي‌كند. والدين مي‌توانند با انجام اقداماتي لحظات بازي كردن كودكانشان را مسرت بخش‌تر سازند. برخي از اين اقدامات را مرور مي‌كنيم:

_ والدين از محدود كردن كودكانشان ضمن بازي كردن پرهيز كنند و در بازي او دخالت نكنند، صرفا به عنوان يك همراه در كنار او باشند.

_ والدين ضمن انتخاب بازي براي كودكشان به سن، جنسيت و توانايي‌هاي فرزند خود دقت كنند، انتخاب وسايل بازي بايد متناسب با رشد جسمي و ذهني كودك باشد.

_ در حين بازي‌هاي گروهي آداب اجتماعي و همياري با ديگران را آموزش دهند.

تأثيرات محروميت كودكان از بازي كردن

كودكان همواره نيازمند بازي هستند، محروميت از بازي به معناي عدم وجود فرصت‌هايي است كه كودك مي‌تواند با بسياري از تجربيات حساس و حياتي زندگي آشنا شود. برخي از تاثيرات مخرب بازي نكردن بركودك عبارتند از:

_ بيشتر شدن رفتار خشونت آميز و ضد اجتماعي 

_ بروز افسردگي در كودكان، احساسات سركوب شده، بيقراري مفرط و اضافه وزن (براي كسب آگاهي از افسردگي در كودكان كليك كنيد.)

_ عدم رشد كافي در سيستم اعصاب مركزي

_ كاهش عملكرد در نواحي اختصاصي مغز در حدود بيست تا سي درصد

سخن آخر

در طول سال‌هاي اخير خواه ناخواه بسياري از والدين تحت تاثير جهاني كه پر از رقابت و پيچيدگي است، قرار دارند. در نتيجه از همان كودكي خانواده در تلاش است تا فرزنداني آماده ورود به چنين جهاني پرورش دهد. امروزه متخصصان مشاوره كودك و سلامت روان در جهت كاهش استرس هاي خانواده در زمينه تربيت كودك نقش اساسي ايفا مي‌كنند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه كاهش استرس كليك كنيد.

متخصصان كودك بازي آزاد را به عنوان يك ضرورت در دوران كودكي در نظر مي‌گيرند. آن‌ها به والدين توصيه مي‌كنند در بازي كودكان برنامه ريزي، فشرده سازي و زمانبندي را لحاظ نكنند. اما قطعا والدين براي ايمني كودك بايد نظارت داشته باشند. و بيشتر بازي‌ها بايد توسط كودك هدايت شود. والدين مي‌توانند براي افزايش آگاهي‌هاي خود در زمينه نحوه صحيح بازي كردن با كودكان و روش‌هاي صحيح تربيتي از مشاوره كودك بهره‌مند شوند.

سؤالات متداول

انواع بازي‌هاي مناسب براي كودكان كدام‌اند؟

از بازي‌هايي كه مي‌توانيد در خانه همراه با فرزندان خود انجام دهيد بازي تعادل است. به بچه‌ها بگوييد در حالي كه در حال راه رفتن بر روي يك خط صاف هستند تعادل خود را حفظ كنند و همزمان مي‌توانند لي‌لي كنند و يا مسير را عقب عقب و برعكس طي كنند. همچنين قايم‌موشك از بازي‌هاي سنتي و لذت بخش براي كودكان است. بازي ديگري كه مي‌توانيد در خانه همراه با فرزند خود انجام دهيد بولينگ است. بسته به خلاقيت خود مي‌توانيد از چند بطري آب و يك توپ در اين بازي استفاده كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه بازي كودكان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: بازي كودكان | اهميت و چگونگي بازي كودكان تا شش سالگي