نيمكره هاي مغز انسان اعمال و مسئوليت‌هاي متفاوتي با يكديگر دارند كه به صورت كلي در سازمان و تعادل مغزي موثر هستند. معمولا در هر فرد يكي از نيمكره‌ها بيشتر غالب است و بيشتر تقويت مي‌شود. غالب بودن هر كدام از بخش‌هاي مغز، مي‌تواند تاثيرات بسياري در نوع نگاه و توجه، احساسات، رفتار و شخصيت شما داشته باشد. آگاهي از اين كه از كدام نيمكره مغزتان استفاده بيشتري مي‌بريد باعث افزايش شناخت شما نسبت به توانايي‌هايتان خواهد شد و قادر خواهيد بود در جهت رشد و ارتقاي آن‌ها گام برداريد. در ادامه به عملكرد و تاثيرات نيمكره هاي مغز اشاره مي‌كنيم و با انجام تست خودشناسي نيمكره ها به شما در راستاي شناخت بيشتر خود كمك خواهيم كرد. پس تا انتها با ما همراه باشيد.

منبع: نيمكره هاي مغز | عملكرد نيمكره

نگاهي كلي به نيمكره هاي مغز

مغز عضوي پيچيده در بدن است كه داراي بيش از صد ميليارد نورون عصبي است. اين سلول‌ها يا نورون‌ها در هم تنيده تنها 500 گرم وزن دارند. مغز بر خلاف حجم و وزن كمي كه دارد، انرژي زيادي مصرف مي‌كند. 20 درصد از انرژي بدن را مغز مصرف مي‌كند در حالي كه فقط 2 درصد از وزن بدن را به خود اختصاص داده است. نميكره هاي مغز به عنوان نيمكره راست و چپ با تعداد زيادي از رشته‌هاي عصبي (جسم پينه‌اي) به يكديگر متصل شده‌اند. در يك مغز سالم اين دو قسمت باهم ارتباط موثري دارند. جالب آن كه اين دو نيمكره به تنهايي هم مي‌توانند به فعاليت خود ادامه بدهند.

براي آشنايي بيشتر در زمينه سلامت روان كليك كنيد.

تاثير نيمكره هاي مغز بر شخصيت، فكر و رفتار

طبق باور عمومي افراد يا راست مغز هستند يا چپ مغز. بر اين اساس براي چپ مغزها شخصيت‌ها، افكار و رفتار متفاوتي در نظر مي‌گيرند. اين دسته بندي‌ها به اين علت است كه غلبه يك نيمكره مي‌تواند بيشتر از ديگري باشد و در نتيجه نيمكره غالب، تاثيرات بيشتري بر رفتار، افكار و شخصيت فرد خواهد داشت.

شخصيت‌هاي غالب در چپ مغزها

• افراد تحليل‌گري هستند.
• قضايا را بيشتر منطقي بررسي مي‌كنند.
• جزئي‌نگر و حقيقت‌گرا هستند.
• محاسبه‌گرند.
• بيشتر مايلند در قالب كلمات فكر كنند.

شخصيت‌هاي غالب در راست مغزها

• خلاقيت بالايي دارند.
• آزادانديش هستند و بدون چهارچوب فكر مي‌كنند.
• نگاهي كلان و كلي به موضوعات مي‌اندازند.
• شهودي هستند.
• بيشتر مايلند كه درقالب تصاوير بيانديشند (بيشتر بصري هستند).

عملكرد و ويژگي‌هاي نيمكره هاي مغز

ويژگي‌هاي هر يك از دو نيمكره بر اساس اعمال و تخصص‌هايي كه دارند با يكديگر متفاوت است. ارزيابي نيمكره فعال‌تر به شما مي‌تواند در انتخاب شغل مناسب نيز كمك كند. هريك از بخش‌هاي زير در يكي از نيمكره‌ها به صورتي متفاوت شكل مي‌گيرد كه در ادامه به بررسي آن خواهيم پرداخت.

براي اطلاع بيشتر در زمينه انتخاب شغل مناسب كليك كنيد.

1- احساسات

احساسات در انسان و ساير پستاندارها، در نيمكره راست مغز پردازش مي‌شود. بنابراين نيمكره راست مغز مسئوليت مديريت احساسات، درك و ابراز احساسات را به عهده دارد.

2- زبان

نميكره چپ مغز شامل ورنيكه و بروكا است. بروكا در صحبت كردن و ورونيكه در توليد و فهم واژه‌ها، نقاط تخصص يافته مغزي هستند. بنابراين بيشترين فعاليت زباني در قسمت نيمكره چپ مغز صورت مي‌گيرد.

3- زبان اشاره و نشانه‌ها در نيمكره هاي مغز

زبان‌هايي كه مبتني بر تصاوير هستند، مثل زبان اشاره براي افراد ناشنوا در سمت چپ مغز پردازش مي‌شوند.

4- راست دستي و چپ دستي

چپ دست بودن يا راست دست بودن يك فرد امري مادر زادي است و حتي در زمان نوزادي و قبل از تولد نيز قابل شناسايي است. مثلا زماني كه در 14 يا 15 هفتگي، نوزاد شروع به مكيدن انگشت شصت خود مي‌كند، مي‌توان به راست دستي يا چپ دستي او پي برد.

راست دستي يا چپ دستي در سازمان دهي مغز تاثيرات متفاوتي دارد. براي مثال يك فرد چپ دست، امورات دستي و عملي خود را با نيمكره راست مغز انجام مي‌دهد اما فرد راست دست، دستورات حركتي از نيمه چپ مغزش صادر مي‌شود.

5- توجه

همانطور كه گفته شد، تخصص نيمكره هاي مغز متفاوت هستند. بنابراين نسبت به توجه فرد نيز تاثيرات مشخصي مي‌گذارند. افرادي كه نيمكره چپ آن‌ها غالب‌تر است بيشتر موضوعاتي را مي‌پسندند كه با دنياي دروني مرتبط باشد؛ اين در حالي است كه افراد با نيمكره راست بيشتر درگير مسائلي مي‌شوند كه مربوط به دنياي خارجي باشد. طبق تحقيقات تفاوتي ميان عملكرد نيمكره هاي مغز زنان و مردان وجود نداد.

براي شناخت بيشتر در زمينه مهارت تمركز كليك كنيد.

تخصص در نيمكره هاي مغز

همانطور كه گفته شد نيمكره هاي مغز توسط رشته‌هاي عصبي به يكديگر وصل شده‌اند. به وسيله همين اتصال دو نيمكره به صورت يك پارچه عمل مي‌كنند، اما در برخي از اعمال، پردازش و فعاليت در يكي از نيمكره‌ها بيشتر مي‌شود. در ادامه به برخي از اين اعمال اختصاصي در نيمكره‌ها اشاره كرده‌ايم.

اعمال خاص در نيمكره راست

• محاسبات تقريبي
• مقايسه اعداد به صورت تخميني
• واقع گرايي و كلي نگري
• زبان شامل زير و بمي و تكيه‌هاي كلامي
• موسيقي

اعمال خاص در نيمكره چپ

• زبان شامل دستور زبان، واژگان، معنا و ريشه كلمات
• محاسبات عددي به صورت دقيق
• بازيابي اطلاعات به صورت تخصصي
• اعمال منطقي و علت يابي

تست‌هايي براي نيمكره هاي مغز 

با انجام تست‌هاي ساده در خانه به راحتي مي‌توانيد متوجه شويد كه از كدام نيمكره مغزي خود بهره بيشتري مي‌بريد. اينگونه، شناخت شما نيز نسبت به توانايي‌هايتان بيشتر مي‌شود و قادر خواهيد بود در جهت رشد و ارتقاي آن‌ها گام برداريد. تنها كافي است كه يك كاغذ و قلم برداريد و با ما همراه باشيد.

تست شماره 1 

حالت دست به سينه بگيريد و بررسي كنيد كه كدام دستتان بالاتر قرار گرفته است. در صورتي كه دست راست بالاتر بود از حرف انگليسي R كه مخفف كلمه Right به معناي دست راست است استفاده كنيد و اگر دست چپ بالاتر بود از حرف انگليسي L كه مخفف كلمه Left به معناي دست چپ است استفاده نماييد. 

تست شماره 2 نيمكره هاي مغز

تصور كنيد كه در عروسي قرار داريد و شروع به دست زدن كنيد. سپس ببينيد كه كدام دستتان بالاتر قرار دارد. اگر دست راست بالاتر بود حرف R و اگر دست چپ بالاتر بود حرف L را بنويسيد.

تست شماره 3 

دستان خود را در هم قفل كنيد. حالا ببينيد كه انگشت شست كدام دستتان روي ديگر انگشت شست قرار گرفته است. اگر شست راست بالاتر بود حرف R و اگر شست چپ بالاتر بود حرف L را بنويسيد.

تست شماره 4

مدادي كه در دست داريد را در مقابل صورت خود قرار دهيد. ابتدا چشم چپ را ببنديد و فقط با چشم راست مداد را مشاهده كنيد. اكنون اين كار را با چشم ديگر نيز انجام دهيد. در يكي از اين حالت‌ها مداد با آن كه تغيير فيزيكي نكرده است اما از نظر مغز شما جابه جا شده است. حالا اگر هنگام باز بودن چشم چپ مداد حركت كرد حرف L و اگر هنگام باز بودن چشم راست حركت داشت حرف R را بنويسيد. اگر با هر دو چشم حركت كرد عدد صفر را قرار دهيد. 

تست شماره 5 نيمكره هاي مغز

مداد و كاغذ را بر زمين گذاشته و بايستيد. اكنون بچرخيد. اگر به سمت عقربه ساعت حركت كرديد حرف R و اگر خلاف آن حركت كرديد حرف L را بنويسيد. 

تست شماره 6 

تلاش كنيد تا چشمك بزنيد. اكنون با هر چشمي كه اولين بار چشمك زديد را يادداشت كنيد. اگر چشم راست بود R و اگر چپ بود L بگذاريد. 

تست شماره 7 نيمكره هاي مغز

روي صندلي بنشينيد و پاي خود را روي پاي ديگر بياندازيد. اگر پاي چپ را روي پاي راست انداختيد حرف R و اگر برعكس بود حرف L را بنويسيد. 

تست شماره 8 

يك دايره بر روي كاغذ بكشيد و به جهت آن دقت كنيد. اگر در جهت عقربه‌هاي ساعت رسم كرديد حرف R و اگر خلاف آن بود حرف L را بگذاريد. 

تست شماره 9 

يك كاغذ سفيد برداريد و با دست چپ شروع به كشيدن خط‌هاي عمودي كنيد و هر موقع كه خسته شديد دست نگه داشته و با دست راست اينكار را ادامه دهيد. هنگامي كه با دست راست نيز خسته شديد دست نگه داريد. اكنون خطوط را بشماريد اگر خطوطي كه با دست راست كشيديد بيشتر بود حرف L و اگر با دست چپ بيشتر بود حرف R را بگذاريد و اگر تعداد آن‌ها برابر بود صفر بگذاريد.

محاسبه

تعداد R و L را بشماريد و R را از L كم كنيد. سپس حاصل را بر عدد 9 تقسيم كنيد و در 100 ضرب كنيد. اگر عدد به دست آمده بيشتر از 30 درصد بود يعني نيمكره چپ مغز شما كمي فعال‌تر از راست است. اگر بين 10 تا 30 درصد بود يعني نيمكره چپ مغز شما كاملا فعال‌تر از راست است. اگر عدد به دست آمده بين منفي 10 درصد تا مثبت 10 درصد بود يعني نيمكره راست مغز شما كمي فعال‌تر از چپ است و اگر عدد به دست آمده كمتر از منفي 10 بود يعني نيمكره راست مغز شما كاملا از نيمكره چپ مغزتان فعال تر است.

سخن آخر

نقص در عملكرد هر كدام از نيمكره هاي مغز مي‌تواند به دلايل مختلفي چون ضربه، سكته مغزي، بودن در معرض امواج و مواد شيميايي و... به وجود بيايد. اما عمده‌ترين اختلالي كه توسط خود افراد صورت مي‌گيرد استفاده از مواد مخدر است. تاثير مواد مخدر بر مغز مي‌تواند درست مانند يك ضربه به فرد آسيب بزند. عملكرد مغز به هر دليلي كه تغيير كرده باشد، مي‌توانيد متوجه تغييراتي در شخصيت، مهارت‌ها، حافظه و... فرد شويد. 

براي آگاهي بيشتر در زمينه تاثير مواد مخدر بر مغز كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه نيمكره هاي راست و چپ مغز مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع: نيمكره هاي مغز | عملكرد نيمكره