Urea چيست؟

در ابتدا يك تعريف از اوره ارائه مي ‌دهيم تا به صورت كلي با اين مفهوم آشنا شويد و در ادامه مبحث urea در آزمايش خون چيست، به جزئيات اوره خون مي ‌پردازيم. اوره بخشي از مواد زائد در بدن است و زماني كه پروتئين ها در كبد شكسته و توليد شود، اوره تشكيل مي شود. زماني كه كبد شروع به تجزيه پروتئين هاي مواد غذايي مي كند، اوره شكل مي گيرد. همچنين زماني كه كليه ها سالم باشد، ماده زائد اوره از طريق خون گرفته مي شود و از طريق ادرار دفع مي شود.
اما زماني كه كليه و كبد سالم نباشد و كليه ها وظيفه ي خود را به درستي انجام ندهند، نمي توانند عملكرد موثري داشته باشند و باعث افزايش سطح اوره در خون مي شود.

انواع تست urea خون

براي اين كه بتوانيم سطح اوره در خون را تشخيص دهيم، لازم است از تست‌هايي استفاده كنيم. يكي از راه‌ هاي تشخيص اوره، تست خون و آزمايش BUN است كه اين آزمايشات سلامت كليه و كبد را بررسي مي كند. همچنين ميزان دقيق اوره خون را تشخيص مي دهد. در ادامه نوشتار urea در آزمايش خون چيست، به بررسي هر يك از اين تست ها مي پردازيم.

تست BUN

تستBUN قادر است تا ميزان اوره موجود در خون را تشخيص دهد و از اين طريق عملكرد كليه را بررسي مي ‌كند و اگر مشكلي در كليه وجود داشت، مشخص مي شود. اما براي اين كه بتوانيد تفسير درستي از اين تست داشته باشيد، لازم است از فرد متخصص كمك بگيريد تا در صورت وجود مشكل بتوانيد از طريق رژيم‌هاي غذايي، دارو و ... اين مسئله را به خوبي حل كنيد.

زماني كه متخصص تشخيص دهد كه كليه وظيفه‌ ي خود را به درستي انجام نمي دهد يا شخصي كه تحت درمان با همودياليز يا دياليز باشد و يا براي شروع درمان ديابت، از اين تست مي توان استفاده كرد. نكته ي حائز اهميت در افراد دياليزي در اين است كه زماني كه متخصص بخواهد متوجه شود كه دستگاه ‌ها يا داروهايي كه براي اشخاص دياليزي استفاده مي ‌شود، چه تاثيراتي بر روي بدن و كليه‌ هاي فرد گذاشته است، انجام اين آزمايش مي ‌تواند بسيار مفيد و نتيجه ‌بخش باشد.
همچنين براي تشخيص سلامت كبد، كليه، تنگي عروق قلبي، سنگ كليه و ... مي توان از تست BUNاستفاده كرد. البته براي تشخيص اين موارد نمي توان تنها از اين تست استفاده كرد و نياز به آزمايشات ديگري نيز مي ‌باشد.

پايين بودن ميزان نيتروژن اوره خون

اگر ميزان نيتروژن اوره خون پايين تر از سطح نرمال باشد، مي ‌تواند نشانه ي آسيب بيماري‌ هاي كبدي و يا سوء تغذيه باشد. البته آزمايش نيتروژن اوره خون اولين نشانه براي به وجود آمدن بيماري كبدي نمي باشد. به همين خاطر استفاده از تست نيتروژن اوره خون از اهميت زيادي برخوردار است.
در ادامه مطلب urea در آزمايش خون چيست، اقدامات پيش از آزمايش را بررسي مي كنيم.

پيش از آزمايش urea چه اقداماتي بايد صورت بگيرد؟

قبل از اين كه آزمايش urea بدهيد، لازم است نكاتي را رعايت كنيد تا نتيجه‌ ي آزمايش دقيق تر باشد. زماني كه آزمايش urea را با هدف تشخيص ميزان نيتروژن اوره انجام بدهيد، مي توانيد صبحانه را كامل ميل كنيد، الكل مصرف نكنيد، و دو الي سه روز قبل از آزمايش از مصرف گوشت زياد خودداري كنيد.
اما زماني كه قصد داريد تا اطلاعات ديگري را به جز تشخيص ميزان نيتروژن اوره خون بسنجيد، لازم است قبل از انجام آزمايش ناشتا باشيد و خوراكي مصرف نكرده باشيد. اما به صورت كلي چون شرايط بدني هر شخصي متفاوت است، بايد طبق دستور متخصص عمل كنيد تا بتوانيد نتيجه‌ ي مطلوبي دريافت كنيد.

عوارض تست نيتروژن اوره خون چيست؟

آزمايش نيتروژن اوره خون، آزمايشي آسان و متداول است و به صورت معمول عوارضي براي فرد ندارد و مشكلي ايجاد نمي كند. اما ممكن است فرد درگير برخي عوارض جانبي مانند احساس ضعف و غش، خونريزي در محل خونگيري، كبودي و عفونت در محل خونگيري و تجمع خون زير پوست باشد. اين آزمايش با وارد كردن سوزن به رگ بازو و دريافت نمونه‌ اي از خون انجام مي‌ شود، سپس نمونه‌ ي دريافت شده براي بررسي به آزمايشگاه فرستاده مي شود. بعد از انجام آزمايش نيز فرد هيچ گونه محدوديتي ندارد و مي تواند زندگي عادي خود را ادامه دهد.

تفسير آزمايش نيتروژن خون

زماني كه آزمايش خون را دريافت كرديد، با يك سري علائم و اصطلاحاتي مواجه مي شويد كه يكي از اين اصطلاحات، urea نام دارد كه در ادامه مقاله urea در آزمايش خون چيست، به تفسير آن مي پردازيم. آزمايش نيتروژن خون از طريق ميلي مول بر ليتر اندازه گيري مي‌ شود.

اگر ميزان اوره خون بين 5/2 الي 1/7 ميلي مول باشد، سطحي نرمال و طبيعي است. به صورت كلي ميزان طبيعي نيتروژن اوره خون بين 8 تا 24ميلي مول است، براي مردان بزرگسال 86 تا 57ميلي مول و براي زنان بزرگسال 14 تا 50ميلي‌متر است. همچنين ميزان اوره خون در سنين مختلف نيز متفاوت است. در نوزادان كمتر از بزرگسالان است.هر چه سن بالا مي رود، ميزان اوره خون نيز افزايش پيدا مي كند.

اگر ميزان اوره خون بالاي 50 ميلي مول باشد، نشانگر افزايش ميزان نيتروژن خون است. اين مسئله مي تواند ناشي از نارسايي قلبي، انسداد مجاري ادرار و خونريزي دستگاه گوارش باشد. همچنين عواملي مانند كم آبي بدن، سوختگي، شوك يا تب مي تواند روي سطح نيتروژن خون تاثير بگذارد.

برخي از داروها هستند كه در ميزان سطح نيتروژن خون موثرند. برخي ديگر از عوارض بالا بودن نيتروژن خون شامل مشكلات قلبي و عروقي، افزايش احتمالي حملات قلبي، سفت و دردناك شدن مفاصل و خارش زياد در اثر عدم تعادل مواد معدني مي باشد.

در كل، اگر ميزان نيتروژن خون پايينتر يا بالاتر از سطح نرمال باشد، متخصص براي اطمينان از آزمايش هاي ديگري نيز استفاده مي‌ كند تا بتواند به نتيجه ي كسب شده، اطمينان كامل پيدا كند و از رژيم هاي غذايي و دارو براي حل مشكل استفاده كند.

به چه دليل ميزان اوره خون افزايش پيدا مي‌ كند؟

زماني كه ميزان اوره خون افزايش پيدا مي ‌كند، مي‌ تواند نشانگر عدم سلامتي كليه بر اثر مواردي مانند انسداد مجراي ادراري، آنتي‌بيوتيك ‌ها، رژيم غذايي با پروتئين زياد، مصرف نوشيدني هاي الكلي، مصرف داروهاي ادرار آور و داروهاي ديگري همچون نفروتوكسيك و آلوپورينول، گوانيدون، انفاركتوس ميوكارد، تومورها،‌ نكروز توبولي، سرطان مثانه و پروستات، عوامل ژنتيكي، كم كاري تيروئيد، چاقي، لوسمي، لنفوم، جراحي وسيع، پرتو درماني، ورزش سنگين و فعاليت زياد، مصرف زياد كافئين، خونريزي‌هاي گوارشي يا داخلي، كمبود آب كه در صورت ننوشيدن آب صورت مي گيرد، شوك عصبي و تنگي عروق قلبي باشد.

چگونگي توليد اوره در بدن

جالب است بدانيد تقريبا ۹۹ درصد از اوره در بدن انسان از طريق كبد توليد مي‌ شود. يكي ديگر از روش هاي توليد اوره در بدن از طريق توليد پروتئين است كه باعث توليد اوره در خون مي شود. هرچه ميزان دريافت پروتئين در بدن بيشتر شود، ميزان توليد اوره افزايش پيدا مي كند. وقتي اوره در بدن از طريق كبد توليد مي شود، ماده‌اي زائد به حساب مي آيد و از طريق خون به سمت كليه ها فرستاده مي شود و از طريق ادرار دفع مي شود.

چه عواملي باعث كاهش دفع اوره در كليه مي شود؟

عواملي وجود دارد كه موجب كاهش دفع اوره در بدن مي شود و در بلند مدت موجب آسيب ديدن بدن مي شود. عواملي مانند اسهال شديد، سوء تغذيه، كم آبي، بيماري ويلسون، سندروم فانكليس، خونريزي، نارسايي قلبي، بيماري كبدي،‌ شوك و ... باعث كاهش دفع اوره در كليه مي شود. نهايتا اين فرايند باعث بروز بيماري هايي همچون فشار خون، بيماري‌هاي كيستيك، بيماري هاي كليوي، عفونت كليوي، ديابت و ... مي ‌شود.
همچنين عوامل ديگري مانند مصرف غذاهاي پر پروتئين، بعضي از داروهاي خاص مانند تتراسيكلين، كورتيكواستروييدها، آميكاسين، جنتامايسين، متوتركسات و ... مي تواند باعث افزايش اوره در خون شود. براي اين كه دفع اوره در خون به درستي انجام شود، لازم است كليه ها از سلامت كافي برخوردار شوند. زيرا تنها راه دفع اوره در خون فقط از طريق كليه است و راه دفع ديگري وجود ندارد. بنابراين لازم است تا از عواملي كه باعث آسيب ديدن كليه مي شود، دوري كنيم تا در نهايت عمل دفع اوره به درستي انجام شود.

سطح نرمال urea در آزمايش خون چيست؟

به صورت كلي ميزان اوره در خون در افراد بالغ بين ۱۵ تا ۴۵ ميلي‌گرم در دسي ليتر است. در كودكان بين ۱۰ تا ۴۰ ميلي گرم در دسي ليتر است. در افرادي كه بالاتر از ۵۰ سال سن دارند، به ازاي هر ۱۰ سال ميزان اندكي اوره خون بالاتر مي ‌رود. زيرا به دليل كهولت سن، عملكرد كليه ها ضعيف مي شود و ميزان دفع اوره كاهش پيدا مي كند و سطح اوره در خون افزايش پيدا مي كند.
مردان بزرگسال: بين ۸ تا ۲۴ mg/dl
زنان بزرگسال: بين ۶ تا ۲۱ mg/dl
كودكان يك تا هفت ساله: بين ۷ تا ۲۰ mg/dl
نوزادان زير يك سال: ۳ تا ۱۲ mg/dl

پايين بودن سطح اوره در خون

زماني كه سطح اوره در خون بسيار پايينتر از حد طبيعي باشد، عواملي مانند سوء تغذيه، نارسايي كبد، كمبود شديد پروتئين در رژيم غذايي افراد، جمع شدن آب بسيار در بدن و ... از جمله عواملي هستند كه باعث كاهش سطح اوره در خون مي شود.
آزمايش اوره چه مواردي را تشخيص مي دهد؟
زماني كه آزمايش اوره مي ‌دهيد، مي توانيد علاوه بر تشخيص سلامت كليه، سوء تغذيه، انسداد مجاري ادراري، گردش خون ضعيفتر بدن، كمبود آب در بدن، خونريزي‌هاي دستگاه گوارش، نارسايي قلبي و مشكلات كبدي را بررسي كنيد.

علائم اوره بالا

هنگامي كه سطح اوره در خون بالا باشد، ممكن است در ابتدا علائمي در بدن نمايان نشود. اما در صورت عدم درمان ممكن است شما را درگير چالش هايي كند. مسائلي مانند تب پايين، تنگي نفس، حالت تهوع، كاهش جريان ادرار، تيرگي رنگ ادرار، گرفتگي در پاها، پف چشم ها و صورت، كم يا بدون اشتها بودن، درد كمر يا اطراف كمر، استفراغ، عدم تمركز و خستگي شديد از جمله اين عوامل است و اگر با اين مسائل مواجه شديد ،لازم است براي تشخيص به متخصص مراجعه كنيد تا بتوانيد از علت آن جويا شويد و اگر مشكلي وجود داشت، براي درمان تحت نظر متخصص اقدام كنيد.

درمان اوره خون بالا

اگر سطح اوره در خون بالا باشد، لازم است هر چه زودتر براي درمان اقدام كنيد تا در بلند مدت با مشكلات جسماني مواجه نشويد. لازم است در ابتدا از طريق آزمايشات و تست ها از بالا بودن سطح اوره در خون مطمئن شويد. سپس با مشورت فرد متخصص، فرايند درمان را از طريق رژيم غذايي و دارو طي كنيد.

براي درمان اوره مي توانيد از راهكارهايي كه در ادامه به آن مي پردازيم، استفاده كنيد. اما با اين حال حتما تحت نظر متخصص باشيد و از روش هاي درماني متخصص استفاده كنيد تا بتوانيد نتيجه ي مطلوبي بگيريد. در ابتدا از مصرف مكمل هايي كه در آن كراتينين وجود دارد پرهيز كنيد. زيرا در درمان اوره خون بالا مضر است. در رژيم غذايي خود مصرف مواد غذايي مانند ميگو، انواع ماهي، كله پاچه، جگر، دنبلان،‌ تخم ‌مرغ و گوشت‌ قرمز كه منبع پروتئين با منشاء حيواني هستند، يا فراورده هاي لبني ماننند شير و انواع پنير و ... را طبق نظر متخصص كاهش دهيد.

سعي كنيد از سبزيجات، ميوه جات ومواد غذايي كه داراي فيبر هستند، استفاده كنيد. نمك تاثير زيادي در بالا رفتن اوره خون دارد. به همين دليل، لازم است مصرف آن را به كمترين حد ممكن برسانيد. از استعمال دخانيات و نوشيدني هاي الكل دار پرهيز كنيد و مواد غذايي مفيد را جايگزين كنيد. به تدريج ورزش كردن را در زندگي خود قرار دهيد و به صورت منظم ورزش كنيد تا بتوانيد وزن خود را تا حد طبيعي كاهش دهيد.

به صورت سالانه آزمايش اوره بدهيد و اين مسئله را بررسي كنيد. خوراكي هايي مانند كنگر فرنگي، عسل و ليمو ترش، آب سيب و سركه سيب، دم كرده كاكل ذرت و گيلاس، موز، مصرف آب زياد، مكمل هاي ويتامين سي، چاي سيب و ليمو ترش و اسموتي توت فرنگي از جمله خوراكي هايي هستند كه باعث كاهش ميزان اوره در خون مي شود و در آخر همراه غذا، ماءالشعير مصرف نكنيد. زيرا زمينه توليد اوره و كراتينين را افزايش مي دهد.

چه داروهايي اوره خون را كاهش مي دهد؟

طبق تحقيقات دانشمندان، موثر ترين راه درمان اوره بالاي خون از روش دياليز انجام مي شود كه در ادامه به معرفي اين روش درماني مي پردازيم. دياليز يك روش درماني مفيد است كه مي تواند اوره ي خون و كراتينين را دفع كند. در حقيقت اين روش عملكرد كليه را دارد ولي به روش مصنوعي.
دياليز از طريق دو راهكار زير انجام مي شود:
Hemodialysis: با استفاده از يك دستگاه؛ مواد زائد، از خون شما دفع مي گردد.
Peritoneal dialysis: با استفاده از يك لوله، مايعي وارد شكم مي شود و مواد زائد را بيرون مي‌ كشد.

سوالات متداول

１. آزمايش اوره براي چيست؟
آزمايش اوره براي بررسي سطح نيتروژن اوره در خون است. متخصص زماني كه به وجود بيماري هاي كبدي يا كليوي شك داشته باشد، آزمايش اوره را تجويز مي كند.
２. اوره در آزمايش خون به چه معناست؟
اوره ماده ‌اي زائد در خون مي باشد كه از طريق كليه هاي سالم دفع مي شود و افزايش مقدار آن ممكن است نشانگر بيماري هاي كبدي و كليوي باشد.
３. پايين بودن اوره در آزمايش خون به چه معناست؟
پايين بودن اوره در آزمايش خون مي تواند به دليل نارسايي كبد، كمبود پروتئين، سوء تغذيه و يا كمبود آب كافي در بدن ايجاد شود.
４. بالا بودن اوره در آزمايش خون به چه معناست؟
مهم ترين علت بالا بودن اوره خون، اختلالات كليوي مي باشد.

منبع: urea در آزمايش خون چيست

براي دريافت مشاوره در زمينه urea در آزمايش خون چيست؟ مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.