قرص‌هاي ضد بارداري و انواع آن

در صورتي كه قرص‌هاي ضد بارداري به درستي و در روز و زمان مشخص مصرف شوند، روش بسيار مطمئني براي پيشگيري از بارداري مي‌باشد. ولي در صورتي كه مصرف آنها فراموش شود احتمال بارداري به شدت بالا مي‌رود. قرص‌هاي ضد بارداري دو دسته هستند:

_قرص‌هاي تركيبي شامل دو هورمون استروژن و پروژسترون

_قرص‌هاي پروژسترون معروف به قرص‌هاي شير دهي

توجه: قرص اورژانسي كه فقط در شرايط اضطراري و در سال يك الي دو بار مجاز به مصرف آن‌ها هستيد، تنها براي پيشگيري از بارداري د بعد از روابطي است كه احتمال حاملگي در آن‌ها وجود دارد.

طريقه مصرف قرص‌هاي ضد بارداري

بسته به نوع قرص تفاوت‌هاي اندكي در مصرف اين قرص ها وجود دارد، اما اصول كلي يكسان است. قرصهاي تركيبي معمولاً ۲۱ تايي بوده و فرد هر روز يك قرص را مصرف مي‌كند و سپس ۷ روز قرص نمي‌خورد كه معمولاً در اين ۷ روز خون‌ ريزي قاعدگي اتفاق خواهد افتاد. شروع دارو در ابتداي يك چرخه قاعدگي مي‌باشد. تا ۷ روز بعد از شروع قرص ها لازم است كه از يك روش پيشگيري جايگزين نيز استفاده كنيد. براي اطلاع دقيق از مصرف هر نوعقرص ضد بارداري به بروشور دارو مراجعه كنيد.

عوارض جانبي قرص هاي ضد بارداري

1- لكه بيني بين دوره‌ها قاعدگي

تقريبا نيمي از افرادي كه قرص ضد بارداري مصرف مي‌كنند دچار لكه بيني مي‌شوند. لكه بيني در اكثر مواقع پس از مصرف بسته سوم حل مي‌شود و در صورتي كه قرص ها به درستي مصرف شوند در حالت لكه بيني هم مانع از بارداري مي‌شوند. در صورتي كه خونريزي بين دوره اي زياد باشد بايد به پزشك مراجعه كنيد.

2- تهوع

افرادي كه تازه شروع به مصرف قرص هاي ضد بارداري كرده‌اند احتمال زياد دچار حالت تهوع خفيف مي‌شوند. مصرف قرص با غذا و قبل از خواب به كاهش حالت تهوع كمك مي‌كند.

3- حساس شدن سينه‌ها

قرص هاي ضد بارداري ممكن است باعث حساس شدن و بزرگ شدن سينه‌ها شوند. اين عارضه پس از مدتي مصرف بر طرف مي‌شود. در صورت احساس درد و تورم مداوم سينه‌ها به پزشك مراجعه كنيد.

4- تاخير در عادت ماهيانه

برخي اوقات با وجود استفاده درست قرص ها عادت ماهيانه با تاخير مي‌افتد. در صورتي كه يك دوره قاعدگي تان به تاخير افتاد قبل از شروع قرص بعديتست بارداري انجام دهيد.

5- نوسانات خلقي

افرادي كه سابقه افسردگي دارند بهتر است قبل از شروع مصرف قرص ها با پزشك مشورت كنند. در صورت بروز نوسانات خلقي به پزشك مراجعه كنيد.

6- افزايش وزن

با وجود اينكه علتي براي ارتباط قرص هاي ضد بارداري و افزايش وزن پيدا نشده است؛ ولي بسياري از خانم‌ها از افزايش وزن بعد از مصرف قرص هاي ضد بارداري شكايت مي‌كنند.

7- سر درد

قرص هايي كه حاوي هورمون‌هاي جنسي هستند در بروز سر درد نقش دارند. سردرد حاصل از مصرف قرص به مرور زمان خوب مي‌شود ولي در صورت سر درد مداوم به پزشك مراجعه كنيد.

 8- ميل جنسي

هورمون‌هاي قرص هاي ضد بارداري ممكن است در ميل جنسي تاثير بگذارد. البته عوامل زيادي در كاهش ميل جنسي دخيل هستند، حتي برعكس در برخي از افراد قرص ها باعث افزايش ميل جنسي مي‌شوند.

9- ترشحات واژن

برخي افراد پس از مصرف قرص هاي ضد بارداري تغييراتي در ترشحات واژن مشاهده مي‌كنند. اين مساله ممكن است نمود‌هاي متفاوت داشته باشد؛ تغيير در رطوبت واژن تا تغيير در نوع ترشحات و ساير تغييراتي كه باعث مشكل در رابطه جنسي مي‌شود. اين تغييرات به طور كلي خطرناك نيستنند ولي اگر نگران اين هستيد كه دچار عفونت واژن شده ايد بهتر است به پزشك مراجعه كنيد.

چه زماني به خاطر عوارض بايد به پزشك مراجعه كرد؟

هر كدام از عوارضي كه ذكر شد، در صورت خفيف بودن نيازي به مراجعه پزشك نيست. اما اگر پس از مصرف قرص ضد بارداري عوارض زير را مشاهده كرديد به پزشك مراجعه كنيد چون ممكن است خطرناك باشد:

_ معده درد يا شكم‌ درد

_ بي حسي، ضعف، تكلم درهم برهم

_ درد قفسه‌ سينه و تنگي نفس

_ سردردهاي شديد

_ مشكلات چشم، مانند تاري ديد يا از دست‌ دادن بينايي

_ تورم يا درد در پاها و ران‌ها و همچنين قرمزي، تورم يا درد در ساق پا

مصرف خودسرانه قرص ضد بارداري براي چه كساني ممنوع است؟

اگر داراي بيماري‌هاي زير هستيد و يا سابقه ابتلا به يكي از بيماري‌هاي زير را حتما پيش از مصرف با پزشك مشورت كنيد:

_ افرادي كه سابقه سرطان سينه و رحم دارند

_ افراد با سابقه سكته مغزي و بيماري‌هاي ترومبوامبولي وريدي

_ افراد مبتلا به فشار خون

_ بيماري‌هاي قلبي و عروقي

_ چربي خون و ديابت

_ كلسترول بالا

_ سردرد‌هاي ميگرني

_ خانم‌هاي سيگاري كه سن آنها بيش از 35 سال است

تداخل دارويي با قرص هاي ضد بارداري

مصرف همزمان دارو‌هاي ضد بارداري با داروهاي زير مي‌تواند خطر آفرين باشند، پيش از مصرف حتما با پزشك مشورت كنيد:

_ دارو‌هاي ضد صرع

_ دارو‌هاي انعقاد خون

_ آنتي بيوتيك‌هايي مثل؛ ريفامپين، تتراسايكلين و مشتقات پني سيلين

_ برخي داروهاي گياهي نيز ممكن است با ضد بارداري‌ها تداخل داشته باشند

بهتر است در هنگام خريد قرص ضد بارداري، دارو‌هايي كه مصرف مي‌كنيد را به پزشك دارو ساز بگوييد.

ديگر مصارف قرص هاي ضد بارداري

قرص هاي ضد بارداري ممكن است براي ديگر اهداف پزشكي به جز پيشگيري ازبارداري نيز تجويز شوند، اين موارد عبارتند از:

_ تنظيم دوره‌هاي قاعدگي

_ پريودهاي نامنظم

_ پريودهاي سنگين

_ پريودهاي دردناك

_ وجود غدد آندومتريال و استروماي رحم

_ سندرم پيش از قاعدگي

_ آكنه، رشد موي بيش‌از‌حد و ريزش مو

_ كاهش خطر ابتلا به كيست‌هاي سينه، كيست‌هاي تخمدان، بيماري التهابي لگن، بارداري خارج از رحم

در نهايت توصيه مي‌شود قبل از مصرف قرص هاي ضد بارداري با پزشك مشورت كنيد تا پزشك دارو را با توجه به شرايط شما تجويز كند و يا اينكه روش ديگري براي پيشگيري از بارداري به شما پيشنهاد كند.

براي دريافت مشاوره در زمينه روش‌هاي پيشگيري از بارداري مي‌توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : قرص هاي ضد بارداري | نحوه مصرف و عوارض قرص ضد بارداري