استرس يا اضطراب چيست؟

استرس در واقع پاسخي است كه بدن در برابر شرايطي كه آسيب زا تشخيص داده مي شود از خود نشان مي دهد. اين شرايط مي تواند واقعا آسيب رسان باشند يا اينكه لااقل ادراك شما از آن ها اينگونه باشد. وقتي احساس تهديد مي كنيد، بدن شما سك واكنش شيميايي از خود نشان مي دهد. اين واكنش  كه به عنوان واكنش جنگ و گريز شناخته مي شود، به شما اجازه مي دهد به گونه اي عمل كنيد كه از صدمه ديدن پيشگيري نماييد.

در جريان اين واكنش ضربان قلب شما افزايش مي يابد، سرعت تنفس و فشار خون تان بيشتر شده و عضلات تان منقبض مي شود. همۀ اين علائم نشانه اي از اين است كه شما آمادۀ عمل كردن هستيد تا از آسيب احتمالي جلوگيري كنيد.

عوارض استرس در كوتاه مدت

عوارض استرس مي تواند تمام ابعاد زندگي شما را تحت تاثير قرار دهد. اين ابعاد، وضعيت هيجاني، رفتاري، توانايي تفكر و سلامت جسماني شما را شامل مي شود. در واقع در شرايط استرس زا هيچ يك از بخش هاي بدن شما در امان نيست. اما با همۀ اين تفاسير از آن جايي كه حتي كنترل استرس در هر فردي تفاوت دارد، علائم استرس نيز به شكل هاي مختلف بروز پيدا مي كند. با توجه عامل استرس زا و شدت استرس پيامدهاي آن نيز متفاوت خواهد بود. در ادامه در چهار بعد عوارض استرس را بررسي كرده ايم.

عوارض استرس بر هيجان

در شرايط استرس زا فرد نسبت به محرك ها حساس تر شده و دچار آشفتگي و تغييرات خلقي مي شود. در چنين شرايطي كنترل از دست فرد خارج شده و بيشتر بدون فكر واكنش نشان مي دهد.

عوارض استرس بر بدن

استرس زياد براي بدن نيز خطراتي به همراه دارد، هر چه بدن بيشتر تحت تاثير استرس قرار داشته باشد آسيب ها شديدتر خواهد بود. سردرد، كمبود انرژي، ناراحتي معده، بي خوابي، كاهش توانايي جنسي، لرزش و... از جمله عوارض جسماني استرس مي باشند.

عوارض استرس بر تفكر

استرس بر نحوۀ تفكر افراد نيز اثر منفي مي گذارد. به علائمي كه مربوط به طرز تفكر افراد است علائم شناختي مي گويند. از جمله علائم شناختي مي توان به موارد زير اشاره كرد:

- نگراني دائمي درمورد مسائل مختلف

- فراموشكاري و ناتواني در نظم دادن به امور مختلف

- وجود مشكلاتي در تمركز

- توانايي قضاوت ضعيف

- بدبيني يا در واقع ديدن نيمه ي خالي ليوان

عوارض استرس بر رفتاري

استرس بر نحوۀ واكنش افراد به مسائل مختلف نيز تاثير مي گذارد، هر فردي در شرايط استرس زا واكنشي متفاوتي نشان مي دهد، اما زماني كه اين رفتارها تبديل به عادت شوند مي توانند آسيب هاي جدي تري به فرد بزنند. برخي از اين رفتارهاي آسيب زا عبارتند از:

- ايجاد تغييراتي در اشتها، در برخي به صورت اشتهاي كم و در برخي ديگر به صورت اشتهاي زياد

- به تعويق انداختن كارها و اجتناب از مسئوليت پذيري

- افزايش مصرف سيگار، الكل و مواد مخدر

- بروز رفتارهاي عصبي مانند ناخن جويدن، بي قراري و قدم زدن هاي زياد

عوارض استرس در دراز مدت

وجود مقداري استرس در زندگي روزمره چيزي نيست كه شما بخواهيد نگران آن باشيد، اما استرس پايدار و مزمن مي تواند به مشكلات جدي در سلامت شما بيانجامد يا در بعضي موارد باعث تشديد آن ها شود. در ادامه به برخي از اين مشكلات اشاره خواهيم كرد:

- دچار شدن به مشكلات روحي و رواني نظير افسردگي و اختلالات اضطرابي

- دچار شدن به مشكلات قلبي عروقي نظير فشار خون بالا، اختلالاتي در كاركرد ريتم قلب، حملۀ قلبي و سكته

- اضافه وزن بيش از حد و دچار شدن به اختلالات خوردن نظير بي اشتهايي و پراشتهايي عصبي

- بروز مشكلاتي در قاعدگي

- بروز مشكلاتي در پوست و مو مثل ريزش مو، درگيري با اگزما يا آكنه ها پوستي

- دچارشدن به انواع مشكلات گوارشي

و ...

سخن آخر

استرس مسئله اي است كه در زندگي همه انسان ها وجود دارد. اما آنچه كه بسيار اهميت دارد اين است كه شما چگونه اين استرس ها را مديريت كنيد. يكي از بهترين كارهايي كه مي توانيد براي اين مشكل انجام دهيد اين است كه علائم استرس را بشناسيد و با آن ها مواجه شويد. مراجعه به موقع به مشاوره روانشناسي مي تواند از بسياري از آثار منفي دراز مدت استرس پيشگيري كند. در نتيجه اگر احساس مي كنيد كه در مديريت استرس هاي روزمرۀ خود با مشكل مواجه شده ايد حتما براي درمان استرس از كمك حرفه اي يك متخصص بهره بگيريد.

براي دريافت مشاوره در زمينه خطرات استرس مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره ي 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : عوارض استرس و فشار عصبي