نشانه هاي پركاري تيروئيد چيست؟

تيروئيد غدهٔ پروانه اي شكل روي گلو است كه وظيفهٔ تنظيم عملكردهاي بدن را برعهده دارد. همه علائم پركاري تيروئيد و كم كاري تيروئيد ممكن است در آزمايشات نشان داده نشود، در صورت درمان پركاري تيروئيد اين نشانه ها نيز از بين مي روند. اين علائم عبارتند از:

• افزايش ضربان قلب و افزايش خفيف فشار خون در حالت عادي
• گواتر يا بزرگي تيروئيد
• افزايش تعريق و عدم تحمل گرما
• ضعف عضلات (در ناحيه شانه، لگن، ران) و لرزش هاي غير ارادي به خصوص در دستان و انگشتان
• برجسته شدن چشم ها و كشيده شدن پلك بالا به سمت پايين
• بزرگ شدن پستان در آقايان و كاهش ميل جنسي
• قاعدگي نامنظم و كم شدن حجم خونريزي
• مشكلات گوارشي، اسهال، تغيير در حركات روده، افزايش اشتها و كاهش وزن (در افراد مسن ممكن است افزايش وزن ديده شود)
• تغيير در ضخامت پوست، خارش بدن، سرخي كف دست و تورم نوك انگشتان
• عوامل رواني (اضطراب، زود رنجي، نااميدي، بداخلاقي و عاطفي شدن، بي حوصلگي، حمله هراس و بيماري دو قطبي)
• اختلال در تمركز، تحريك پذيري و كند شدن عملكرد ذهني
• انرژي زياد، بيش فعالي، بي قراري و بي خوابي
• تهوع و استفراغ
• بروز درد در گردن و خشن شدن صدا
• تنگي نفس و سرگيجه

توجه: علائم جسماني تيروئيد با درمان آن از بين مي روند، اما علائم رواني ممكن است تا مدت ها باقي بمانند. مشاوره روانشناسي به شما اين امكان را مي دهد تا علاوه بر درمان علائم رواني در مقابل مشكلات جسماني نيز از روش هاي غير دارويي مناسبي استفاده كنيد.

چه عواملي باعث بروز پركاري تيروئيد ميشود؟

پركاري تيروئيد به عوامل مختلفي بستگي دارد كه شايع ترين علت آن ابتلا به بيماري گريوز مي باشد (علائم بيماري گريوز تعريق در پشت چشم هاست كه باعث درد چشم، اشك ريختن و بيرون زدگي چشم ها مي شود). همچنين با شناسايي و درمان عوامل پركاري تيروئيد ميتوان تا حدود زيادي آن را درمان كرد. ساير عوامل عبارتند از:

• زياده روي در مصرف يد
• تيروئيديت يا التهاب تيروئيد
• رشد تودهٔ غير سرطاني روي غدهٔ تيروئيد
• مصرف بيش از اندازه هورمون هاي تيروئيد براي درمان ساير بيماري ها
• التهاب نيمهٔ حاد غدهٔ تيروئيد
• التهاب غدهٔ تيروئيد بر اثر تجمع گلبول هاي سفيد (لنفوسيت ها) يا التهاب تيروئيد پس از زايمان
• تومورهاي بيضه ها و تخمدان
• سابقه خانوادگي ابتلا به پركاري تيروئيد
• استرس (مخصوصا در خانم ها)
• مصرف برخي از دارو ها كه باعث پركاري تيروئيد ميشود

يكي از عوامل مهم پركاري تيروئيد، استرس و اضطراب بيش از اندازه ميباشد كه در خانم ها شيوع بيشتري دارد، بنابراين با درمان استرس هاي غير طبيعي تا حد زيادي مي توان از بروز پركاري تيروئيد جلوگيري كرد.

چگونه پركاري تيروئيد تشخيص داده مي شود؟

براي تشخيص پركاري تيروئيد آزمايشات و تست هاي وجود دارد كه پزشك مي تواند با كمك آن ها درمان مناسبي را براي پركاري تيروئيد در نظر بگيرد.

بررسي جسماني، تاريخچه دارويي، تست خون، آزمايش جذب يد راديواكتيو و اسكن تيروئيد از جمله مواردي هستند كه با استفاده از آن ها مي توان پركاري تيروئيد را به درستي تشخيص داد.

پيامدهاي عدم درمان پركاري تيروئيد

در صورتي كه پركاري تيروئيد درمان نشود مي‌تواند عوارض جدي و خطرناكي به دنبال داشته باشد كه اين عوارض عمدتا به قلب مربوط مي‌شوند. برخي از اثرات منفي پركاري تيروئيد كنترل نشده بر روي قلب، عبارتند از:

• آريتمي قلبي (اختلالات مربوط به ضربان نامنظم قلب مانند فيبريلاسيون دهليزي)

• اتساع قلب (بزرگ شدن حفره‌ي درون قلب و نازك شدن عضلات قلب) و نارسايي احتقاني قلب
• ايست ناگهاني قلب
• فشار خون بالا

پركاري تيروئيد موجب مصرف بيش از حد كلسيم و پتاسيم استخوان ها شده و از طريق ادرار و مدفوع آن را دفع مي كند؛ بدين ترتيب تراكم مواد معدني كم شده و باعث بروز آرتروز مفاصل مي شود.

درمان پركاري تيروئيد

پركاري تيروئيد درمان هاي متفاوتي دارد، درمان مناسب با توجه به سن، جنسيت، وضعيت جسمي و وخامت حال بيمار تجويز مي شود:

يد راديواكتيو

يد راديواكتيو يك داروي خوراكي است، كه توسط غده تيروئيد جذب شده و سبب منقبض شدن غده تيروئيد و فروكش كردن علائم مي شود و معمولا 3 تا 6 ماه به طول مي انجامد. اين نوع درمان فعاليت تيروئيد را به طور قابل ملاحظه اي كم مي كند تا جايي كه داروها براي جايگزين كردن با تيروكسين كم مي شوند.

داروهاي ضد تيروئيد

داروهاي ضد تيروئيد (Propylthiouracil و Methimazole) علائم پركاري تيروئيد را به وسيلۀ جلوگيري از توليد مقدار زياد هورمون كاهش مي دهند، علائم آن بعد از 6 تا 12 هفته شروع به بهبود مي كند، اما درمان به وسيله قرص هاي ضد تيروئيد به طور معمول يك سال يا بيشتر به طول مي انجامد.

در بعضي افراد مشكل دائمي است و در بعضي افراد دوره هاي بهبود و بازگشت بيماري وجود دارد. هردو داروي ذكر شده آسيب هاي شديد كبدي خواهند داشت و گاهي سبب مرگ خواهند شد (از آنجا كه  Propylthiouracil آسيب هاي جدي تري به كبد وارد مي كند در كل تنها زماني بايد مصرف شود كه Methimazole قابل تحمل نباشد).

بتابلوكرها

داروهاي بتابلوكر معمولا جهت درمان فشار خون بالا استفاده مي شوند و سبب كاهش سطح تيروئيد نخواهند شد، اما مي توانند سبب كاهش ضربان قلب سريع شوند و از تپش قلب جلوگيري كنند. متخصص از اين دارو براي كاهش علائمپركاري تيروئيد استفاده مي كند.

جراحي

در صورتي كه نتوانيد داروهاي ضد تيروئيد را تحمل كنيد و با درمان راديو اكتيو مخالف باشيد، احتمالا بايد براي جراحي آماده شويد گرچه اين روش تنها در تعداد محدودي از افراد قابل انجام است.

چند نكته دانستني

يك رژيم غذايي فاقد گلوتن براي افراد مبتلا به مشكلات تيروئيدي مفيد مي باشد، همچنين استفاده از لبنيات كم چرب براي بيماران نيز بهترين گزينه است. مصرف روزانه ۳ الي ۴ ليوان آب، حذف شكر از برنامه غذايي، حذف غذاهاي نيمه آماده و كنسروي، حذف نوشيدني هاي كافئين دار از مهم ترين اقدامات مراقبت هاي پزشكي مي باشد.

براي دريافت مشاوره در زمينه كاهش تاثير بيماري هاي جسمي بر روان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : پركاري تيروئيد | نشانه ها، علل و درمان پر كاري تيروئيد