علائم اعتياد به مواد مخدر

گاهي تشخيص علائم اعتياد به مواد مخدر براي خود فرد نيز سخت مي‌شود. ناآگاهي از علائم اعتياد باعث مي‌شود كه فرد مشكل خود را انكار كند و به مصرف آسيب‌زاي خود ادامه دهد.

اولين علامت اعتياد به مواد مخدر اين است كه فرد نسبت به دوز مصرفي خود تحمل پيدا مي‌كند. يعني دوز قبلي نمي‌تواند  همان اثرات خوشايند گذشته را ايجاد كند. در نتيجه او مجبور مي‌شود كه دوز مصرف خود را افزايش دهد. علاوه بر اين فردي كه به مواد مخدر اعتياد پيدا كرده  يعني دچار وابستگي جسمي و رواني شديد شده است. اين وابستگي باعث مي‌شود كه فرد وقت و هزينه زيادي را صرف جست و جو و خريد مواد مخدر كند. در ادامه به ساير علائم اعتياد به مواد مخدر اشاره كرده‌ايم:

علائم جسماني و رواني اعتياد به مواد مخدر

- ناتواني در كنترل مصرف مواد مخدر 

- وسوسه و ولع شديد براي مصرف مواد مخدر 

- نوسانات رفتاري از سرخوشي به حالات عصبي و پرخاشگري

- سرگيجه و عدم تعادل 

- تغييراتي در عادت‌هاي خواب فرد و دچار شدن به مشكلاتي نظير كم‌خوابي يا گرايش به خواب زياد در روز

- آبريزش بيني 

- كاهش سطح عملكردي در تمام سطوح از جمله بهداشت فردي

- ايجاد تغييراتي در سطح فعاليت فرد 

- گوشه‌گيري و انزوا نسبت به جمع‌هاي خانوادگي و ساير جمع‌ها 

- از ميان رفتن تدريجي احساسات و عواطف پايدار با اطرافيان

- فراموشي زياد

- دچار شدن به مشكلات مالي براي تهيه مواد مخدر  

 براي كسب اطلاعات بيشتر مقاله انواع مواد اعتيادآور را بخوانيد

توجه: اين علائم بسته به نوع ماده مخدر مصرفي مي‌تواند متفاوت باشد چرا كه بعضي از مخدرها مانند هرويين اثرات شديدتري بر فرد دارند. هم‌چنين در نظر داشته باشد كه همه اين علائم ظاهري و رفتاري الزاماً در يك شخص معتاد مشاهده نمي‌شود.

تشخيص علائم اعتياد در نوجوانان و جوانان

در سنين نوجواني افراد به ميزان بيشتري در معرض خطر دچار شدن به اعتياد از جمله اعتياد به مواد مخدر هستند. چرا كه نوجوانان تمايل زيادي به كسب تجارب جديد دارند، ريسك‌پذيري بالاتري نسبت به ساير سنين دارند و  با احتمال بيشتري به  سمت گروه‌هاي دوستي پرخطر مي‌روند.

تشخيص علائم اعتياد در نوجوانان كار مشكلي است چرا كه رفتارهاي آنان شباهت زيادي به ويژگي‌هاي طبيعي دوران نوجواني دارد. پس بهتر است والدين از علائم اعتياد به مخدرها  آگاه باشند و در صورت مشكوك بودن به اين موضوع  هر چه زودتر براي مشاوره  ترك اعتياد اقدام نمايند. توجه داشته باشيد كه تا جايي كه مي‌توانيد از اقدامات هيجاني خودداري كنيد و پيش از انجام هر اقدامي از وجود اعتياد اطمينان كسب كنيد.

علل گرايش به مواد مخدر و نشانه هاي رفتاري

گرايش به مصرف مواد مخدر در كليه طبقات اجتماع از طبقه مرفه گرفته تا طبقه ضعيف، از يك ساز و كار برخوردار است. كاهش و ضعف در ارزش‌هاي فردي و خلأهاي عاطفي اصلي‌ترين دلايل گرايش به مواد مخدر هستند. اين افراد از مواد مخدر به عنوان يك جايگزين براي رفاه و رضايت از زندگي استفاده مي‌كنند. پس از مصرف به دليل تغييرات و پاداش‌هاي زيستي كه مواد مخدر در مغز به وجود مي‌آورد، نسبت به اين مواد كشش بيشتري پيدا مي‌كنند. همچنين به دليل تغييراتي كه مواد مخدر در اعتماد به نفس، مهرباني، آرام بودن و... در فرد به وجود مي‌آورد، به فرد مي‌تواند نقص‌هاي خود را بپوشاند.

اين گونه فرد معتاد ياد مي‌گيرد به جاي تلاش واقعي با مصرف مواد مخدر سريع‌تر به ارضاي رواني برسد. خاصيت آرام بخشي مواد مخدر حتي افراد مرفه را به سمت مصرف اين مواد هدايت مي‌كند. اين در حالي است كه بعد از مدتي نه تنها اعتياد به آن‌ها آرامش نمي‌دهد بلكه مشكلات جسمي، رفتاري و رواني ديگري براي آن‌ها به وجود مي‌آورد.

ساز و كار مواد مخدر در مغز و بروز علائم اعتياد به مواد مخدر

اعتياد به مواد مخدر بطور كلي موجب كاهش سطح عملكردي فرد مي‌شود. مواد مخدر باعث ترشح هورمون‌هاي شادي در مغز شده و چون اين هورمون‌ها مجدد در مغز جذب مي‌شوند، آستانه تحريك مغزي كاهش مي‌يابد و به مرور بافت‌هاي مغز فرسوده مي‌شوند. در نهايت مغز فرد معتاد قادر به توليد هورمون‌هاي مورد نياز براي كنترل هيجانات نخواهد بود. در اين مرحله مي‌توانيد متوجه زودرنجي، عصبانيت، تحريك‌پذيري و بي‌قراري دائمي شويد. اين تغييرات مغزي به صورت تدريجي رخ مي‌دهد، اما هر چه از مدت اعتياد فرد بگذرد بازگشت‌پذيري بيمار كاهش مي‌يابد. به همين منظور قبل از آن كه فرد در كاملاً در اعتياد غرق شود، بايد براي درمان و ترك اعتياد اقدام كرد. براي اطلاع بيشتر از  تاثير مواد مخدر بر مغز كليك كنيد.

رفتار هاي نادرست با فرد معتاد

جنگ و دعوا با فرد معتاد راحت‌ترين كاري است كه مي‌توان انجام داد، اما اين برخورد هيچ فايده‌اي ندارد. ابتدا اين را بپذيريد كه عزيز شما با بيماري اعتياد درگير است و قدرت اراده خود را در برابر آن از دست داده است نقش خانواده در ترك اعتياد بسيار اهميت دارد. با كمك يك مشاور خانواده كارهايي كه مي توانيد براي ترك اعتياد بيمارتان انجام دهيد را بررسي كنيد. در اين ميان بهتر است از كارهاي زير بپرهيزيد:

_ قهر كردن

_ دعوا كردن

_ سرزنش كردن

_ تحقير كردن

_ معتاد را مسبب تمام بدبختي هاي خانواده دانستن

درمان و ترك اعتياد

روش هاي مختلفي براي ترك اعتياد به مواد مخدر وجود دارند كه هركدام بسته به فرد معتاد مناسب و موثر مي باشند. اما مي توان گفت كه تقريبا تمام محققان به اين نتيجه رسيده اند كه رفتار درماني موثر ترين روش براي درمان اعتياد باشد.درمانگر با ايجاد تغيير در نگرش فرد به خوبي خواهد توانست بيمار را از مصرف مواد مخدر باز دارد.  همچنين  با كاركردن بر مقوله وسوسه وي را از بازگشت مجدد منصرف كند. نكته آخر اينكه در صورتي كه احساس كرديد يكي از نزديكان شما به مواد مخدر اعتياد پيدا كرده است، از روي خشم و عصبانيت اقدامي نكنيد. حتما با مشاوره ترك اعتياد مشورت كنيد چرا كه اقدام نابجاي شما ممكن است فرايند ترك را براي فرد سخت تر كند.

 براي دريافت مشاوره روانشناسي در زمينه تشخيص و ترك اعتياد مي توانيد با مشاوران مركز هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

منبع : علائم اعتياد به مواد مخدر | نشانه هاي اعتياد به مواد مخدر